Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.
- Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
- Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
Nieuwewereldvertaling
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||
 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||
 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||
De Bijbel — Nieuwewereldvertaling (voorheen Nieuwe-Wereldvertaling van de Heilige Schrift) (NW) is een vertaling van de Bijbel die gebruikt wordt door Jehovah's getuigen en wordt uitgegeven door het Wachttorengenootschap. De vertaling gebruikt de Bijbelcanon zonder ’apocriefe’ of ’deuterocanonieke boeken’.
Geschiedenis
De Engelse versie
In oktober 1946 stelde Nathan H. Knorr, toen de president van het Wachttorengenootschap, voor om een nieuwe bijbelvertaling te produceren. Op dat moment maakte de Engelstalige wereld hoofdzakelijk gebruik van de King James Version, die toen reeds driehonderd jaar oud was. Er werd een vertaalcomité gevormd, het New World Bible Translation Committee, dat op 2 december 1947 begon met de voorbereidingen voor de vertaling. Twee nagestreefde doelen waren: gebruik te maken van de nieuwste wetenschappelijke onderzoeksresultaten en in begrijpelijke hedendaagse taal te vertalen.[3] Het vertaalteam, bestaande uit vijf personen, verkoos anoniem te blijven, en het Wachttorengenootschap respecteerde hun wens. Het oorspronkelijke vertaalcomité van de Engelse versie bestond uit een groepje mannen met de „hemelse roeping”.[4][5][6]Tegenwoordig wordt het leeuwendeel van het wereldwijde vertaalwerk in andere talen of het werk aan de tekstherzieningen gedaan door Jehovah’s Getuigen die de hoop hebben in een paradijs op aarde te zullen leven.[7] Vermoed wordt, dat het vertaalcomité bestond uit Fred Franz, Albert Schroeder, George Gangas, Milton George Henschel en Nathan Knorr, maar dit is verre van zeker.
Op 3 september 1949 stelde Nathan Knorr de directieleden van het Wachttorengenootschap van Pennsylvania en van New York er van op de hoogte dat het „New World Bible Translation Committee” klaar was met de vertaling van de „Christelijk Griekse Geschriften” (het Nieuwe Testament) en het getypte manuscript de dag ervoor aan de Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania had geschonken.[8] Op 29 september 1949 werd een eerste deel van het manuscript naar de drukkerij gebracht om de druk voor te bereiden.[9]
Op 2 augustus 1950 werd het Nieuwe Testament van de Nieuwe-Wereldvertaling vrijgegeven op een congres van Jehovah’s Getuigen in het Yankee Stadium (New York).[9] De vertaling van het Oude Testament volgde in vijf gedeelten: in 1953, 1955, 1957, 1958 en 1960. In 1961 volgde de uitgave van de volledige Bijbel in één deel.
Herziening 1984
Een tweede New World Translation Committee maakte zich aan het werk om de New World Translation with references van 1984 te produceren, ook bekend als de „studiebijbel”.
Translation Services
In 1989 werd er in het hoofdkantoor van Jehovah’s Getuigen een afdeling Translation Services opgericht. Een doel van de afdeling was het vertalen van de Bijbel met behulp van computertechnologie te versnellen. Voorheen duurde het wel twintig jaar of meer om de Bijbel in sommige talen te vertalen. Met de hulp van de Translation Services was het mogelijk het Oude Testament in een tweetal jaar te vertalen. In de periode van 1963 tot 1989 werd de Nieuwe-Wereldvertaling uitgegeven in tien bijkomende talen. Sinds de afdeling Translation Services werd opgestart, was er een beduidende toename in het aantal talen waarin de Nieuwe-Wereldvertaling is verschenen.[10][11]
Bij vragen en moeilijkheden kunnen de vertalers zich richten tot de afdeling Translation Services, die dan verder opzoekingswerk verricht over de betekenis van een bepaalde passage en de vertaalmogelijkheden. De vragen van de vertalers en de voorstellen door de Translation Services kunnen via het computersysteem worden geraadpleegd door de andere vertalers over de hele wereld, die mogelijk op gelijkaardige vertaalproblemen stoten. Het werk wordt gecoördineerd door het schrijvers- en uitgeverscomité van het Besturend Lichaam.[12] Voor de eerste versie van het Nieuwe Testament werd de Griekse tekst gebruikt van Westcott en Hort uit 1881. Bij opeenvolgende revisies (1970; 1984) en ook voor de revisie van de voetnoten in de Studiebijbel, werden aanpassingen gemaakt aan de hand van de tekstkritische uitgave van Nestle-Aland. De Nestle-Aland-tekst wordt vrij algemeen als standaardtekst voor nieuwe vertalingen gebruikt. Het Oude Testament berust op de opeenvolgende edities van de Biblia Hebraica.
Herziening 2013
Een Revised New World Translation Committee werd samengedteld uit medewerkers van de afdeling Translation Services. Zij werden opgeleid om dynamisch-equivalente vertaalmethode toe te passen, wat inhield dat zij vooral de gedachten correct dienden weer te geven. Op de jaarvergadering van het Wachttorengenootschap in oktober 2013 werd een herziene en gemoderniseerde uitgave van de Nieuwe-Wereldvertaling vrijgegeven. Deze bevat in een appendix onder andere een uitleg over de gevolgde vertaalprincipes en over de doelen van de herzieningen in deze uitgave. Onder andere werd het taalgebruik aangepast dat in de loop van de decennia sinds de vertaling in gebruik werd genomen, begon te verouderen. Op basis van de onderzoeksresultaten van de hedendaagse tekstkritische Bijbelwetenschap zijn er ten opzichte van de vorige edities hier en daar toevoegingen of weglatingen. In een inleiding worden twintig vragen over de Bijbel kort behandeld. Elk Bijbelboek wordt nu voorafgegaan door een korte schematische samenvatting. De uitgave bevat kaartenmateriaal en tabellen en een beknopt Bijbels woordenboek. Het aantal verwijsteksten (kruisverwijzingen) werd gereduceerd. Sommige letterlijke weergaven die in vorige edities in de hoofdtekst van de vertaling stonden (zoals Hades, Sjeool (Engels: Sheol), of „ziel”), werden in de hoofdtekst door andere woorden vervangen en naar de voetnoten verplaatst.
Vanaf maandag 7 oktober kon de nieuwe uitgave worden gedownload als pdf-bestand, en als een app voor iPad, Android en Windows 8 (JW library). In dit programma wordt de herziene Nieuwe-Wereldvertaling gecombineerd werd met de tekst van studie-uitgave van de editie uit 1984 van de Nieuwe-Wereldvertaling, de King James Version, American Standard Version, de Bible in Living English (van Byington en de tekst van Westcott en Hort met de interlineaire woord-voor-woord-vertaling van de Kingdom Interlinear.[13] Toekomstige revisies in andere talen zullen gebaseerd zijn op deze nieuwe Engelse uitgave.
Internationaal
Om vlotter Bijbelvertalingen in diverse talen te kunnen produceren die zoveel mogelijk met elkaar in overeenstemming zijn, wordt de Engelse New World Translation (NWT) voor een groot deel als basis gebruikt voor de andere talen. Hierin onderscheidt zich deze vertaling van vele andere Bijbelvertalingen die ofwel rechtstreeks uit het Hebreeuws, Aramees of Grieks, ofwel via het Latijn naar het Nederlands vertaald zijn.
De Nederlandstalige Nieuwewereldvertaling
De Nederlandse Nieuwe Wereldvertaling van de Heilige Schrift is gebaseerd op de in 1984 verschenen Engelse uitgave van de Nieuwe-Wereldvertaling met studieverwijzingen.
De eerste Nederlandse uitgave verscheen in 1963 en bevatte slechts de 27 boeken van de christelijke Griekse Geschriften. Een complete uitgave in het Nederlands volgde in 1969, waarin de vertaling van de Griekse Geschriften werd herzien. In de editie van 1984 werden verwijsteksten (kruisverwijzingen) opgenomen: deze werden in een kolom tussen de twee tekstkolommen geplaatst. Vervolgens verscheen er 1988 een studie-uitgave, die naast de kruisverwijzingen ook voetnoten bevatte over tekstvarianten of andere vertalingsmogelijkheden, en een appendix. In 1992 verscheen een licht herziene uitgave. In de editie 1995 werd de tekst van de uitgave 1992 met de nieuwe Nederlandse spellingsregels bewerkt. In de uitgave van 2004 werd de tekst voorzien van een iets uitgebreidere uitspraakhulp.
Op 27 mei 2017 werd een volledig herwerkte Bijbel —Nieuwewereldvertaling vrijgegeven. Deze was niet zomaar een herziening of aanpassing van vorige uitgaven, maar een grondige hervertaling. Deze had ook als doel het Nederlands te respecteren. Anglicismen zoals in de vroegere uitgaven werden verwijderd, evenals hebraïsmen en graecismen. Er werd gestreefd naar een leesbare vertaling. Het intussen verouderde gij werden vervangen door jij en u.
Publicatiedata in het Nederlands
- 1963 Griekse Geschriften
- 1969 Hebreeuwse en Aramese Geschriften en herziene vertaling van Griekse Geschriften
- 1984 herziene uitgave
- 1988 Studie-uitgave
- 1992 herziene uitgave
- 1995 „Nieuwe spelling” verwerkt
- 2004 herziene uitgave
- 2017 volledig nieuwe uitgave
Kenmerken
De uitgave van de Nieuwe-Wereldvertaling van de Heilige Schrift draagt er door verscheidene bijzondere kenmerken — zoals de verwijsteksten, een uitgebreid voetnotenapparaat, een concordantie (Index van bijbelwoorden) en een appendix — toe bij dat de nauwkeurige kennis van de bijbel wordt verruimd en verdiept. De moderne computertechniek is een grote hulp geweest bij het samenstellen van genoemde onderdelen.
De Goddelijke Naam
Het voornaamste kenmerk van deze vertaling is, dat de goddelijke naam op zijn rechtmatige plaats in de bijbeltekst is gezet. In de Hebreeuwse Geschriften is dit 6973 maal en in de christelijke Griekse Geschriften 237 maal gebeurd, waarbij de algemeen aanvaarde Nederlandse vorm „Jehovah” is gebruikt.
Geloofspunten
Deze vertaling houdt niet vast aan een aantal traditionele manieren om teksten te vertalen die in vele andere Bijbelvertalingen een ondersteuning lijken te zijn van de Drie-eenheid of de leer dat Jezus de Almachtige God zelf zou zijn, het hellevuur en de onsterfelijkheid van de ziel.
Concordanties
In het laatste gedeelte van de studie-uitgave (1988) is een concordantie opgenomen met als titel „Index van bijbelwoorden”. Deze bevat een lijst van geselecteerde woorden met een vermelding van de plaats waar ze in de tekst staan, en gewoonlijk ook met een kort stukje omringende tekst.
Index van voetnootwoorden
Een „Index van voetnootwoorden” biedt hulp bij het terugvinden van woorden die niet in de hoofdtekst, maar enkel in de voetnoten staan. Het woord „Lucifer” staat bijvoorbeeld in de tekst van de King James vertaling, maar niet in de Nieuwewereldvertaling. Wel wordt het vermeld in een voetnoot bij Jesaja 14:12 (NW). Deze kan met behulp van de index van voetnootwoorden worden teruggevonden.
Appendix
De artikelen in de Appendix zijn dusdanig in categorieën gerangschikt dat ze gebruikt kunnen worden als een hulp bij het verklaren van fundamentele bijbelse leerstellingen en daarmee verband houdende onderwerpen. Aan het einde van de Appendix bevinden zich tabellen over geld, gewichten en maten, de kalendermaanden van de bijbel, alsmede geografische inlichtingen en kaarten van bijbelse landstreken.
Kruisverwijzingen
Er staan in deze uitgave meer dan 125.000 kruisverwijzingen. Deze vermeldingen tonen aan dat er voor vrijwel elk bijbels punt ten minste een tweede (binnenbijbelse) vermelding is. Een zorgvuldige vergelijking van de verwijsteksten en een beschouwing van de begeleidende voetnoten brengt voor de gelovige aan het licht hoe de bijbelboeken in elkaar grijpen, waarmee wordt aangetoond dat ze één door God geïnspireerd geheel vormen.
Voetnoten
Een ander opvallend kenmerk van de Nieuwewereldvertaling is het brede terrein van informatie dat in de meer dan 11.000 voetnoten wordt bestreken. Waar de tekst van de Nieuwewereldvertaling afwijkt van de Hebreeuwse masoretische tekst, of waar varianten mogelijk zijn op basis van de Griekse tekst, tonen de voetnoten de basis voor de vertaling door de handschriften en oude vertalingen te vermelden die deze weergave ondersteunen of tonen ze de varianten. Ook alternatieve vertaalmogelijkheden van de Hebreeuwse en Griekse tekst worden vermeld. Hoewel de tekst zelf over het algemeen letterlijk is, bevatten veel voetnoten nog verdere waardevolle letterlijke vertolkingen. Het kan daarbij gaan om[14]:
- de grondbetekenis in de desbetreffende taal
- de woordafleiding
- erkende woordenboekdefinities van het oorspronkelijke woord of zinsdeel.
Overige kenmerken
Er is consequent een uniform systeem van moderne interpunctie gehanteerd. Als uitspraakhulp is bij veel eigennamen een streepje toegevoegd onder de lettergreep waarop de klemtoon valt. Soms werd bij een eigennaam een accent boven een klinker geplaatst om de uitspraak aan te geven.[14]
Over de Nieuwewereldvertaling
De eerste volledige Engelse uitgave in één band verscheen in 1961; een vertaling daarvan in het Nederlands volgde in 1963 (zie tabel hieronder). De Engelstalige Nieuwe-Wereldvertaling (New World Translation) is op haar beurt vertaald in ongeveer 105 talen[1] in een totale oplage van ca. 174 miljoen exemplaren.[15]
- Huidige editie: 2004
- Uitgegeven door: Wachttorengenootschap
- Totale oplage van alle uitgaven van de Nieuwewereldvertaling: 158.709.727 exemplaren (mei 2010).
- De NW is uitgebracht als onderdeel van een wereldwijd Bijbels onderwijzingswerk, gesteund door vrijwillige bijdragen.
- Bijbelboeken
- 39 boeken van de Hebreeuws-Aramese Geschriften (Oude Testament)
- 27 boeken van de christelijke Griekse Geschriften (Nieuwe Testament)
- Hulpmiddelen [16]
- Ruim 125.000 verwijsteksten (kruisverwijzingen)
- Ruim 11.000 voetnoten
- Een uitgebreid appendix
- Een concordantie (index van Bijbelwoorden)
- Een index van voetnootwoorden
- Een bijlage genaamd: „Onderwerpen voor gesprekken”
- (Snelle referentie over bepaalde bijbelse thema’s)
- Aan het einde van de Appendix bevinden zich overzichtstabellen over geld, gewichten en maten uit bijbelse tijden, de kalendermaanden van de bijbel, alsmede geografische inlichtingen en kaarten van bijbelse landstreken.
Benamingen
Het New World Bible Translation Committee besloot de twee gedeelten van de Bijbel aan te duiden met namen die gebaseerd zijn op de talen waarin ze oorspronkelijk werden geschreven: het „Oude Testament” wordt „Hebreeuws-Aramese Geschriften” genoemd en het „Nieuwe Testament” wordt aangeduid als „Christelijke Griekse Geschriften”. Deze benamingen beklemtonen de visie dat de Bijbel als één boekwerk moet worden beschouwd en proberen te voorkomen dat de traditionele namen zouden kunnen leiden tot de gedachte dat bepaalde delen als „oud” in de zin van „uit de tijd” zouden kunnen worden beschouwd. . . . [16] De Nieuwe-Wereldvertaling van de Heilige Schrift werd in zijn geheel of gedeeltelijk in meer dan 60 talen gedrukt, met een totale oplage van meer dan 158 miljoen exemplaren.[17]
Evaluatie
In de evaluatie van Bijbelvertalingen die tussen 1955 en 1985 zijn verschenen, noemt The HarperCollins Bible Dictionary de Nieuwe-Wereldvertaling als één van de belangrijkste recente vertalingen.[18]
In een studie in 2003 door Jason BeDuhn, buitengewoon hoogleraar religieuze studies aan de Universiteit van Noord Arizona (Verenigde Staten), van negen van „de Bijbels die het meest worden gebruikt in de Engelssprekende wereld”, waaronder de New American Bible, The King James Bible en The New International Version, bestudeerde BeDuhn verschillende passages die als controversieel worden beschouwd, waar het „het meest waarschijnlijk is dat vooringenomenheid de vertaling beïnvloedt”. Bij elke passage vergeleek hij de Griekse tekst met de weergave van iedere Engelse vertaling en zocht hij naar vooringenomen pogingen om de betekenis te wijzigen. BeDuhn stelde dat de Nieuwe-Wereldvertaling „niet vrij is van vooringenomenheid”, maar hij beoordeelde deze „als de meest nauwkeurige van de vergeleken vertalingen” en een „opmerkelijk goede vertaling”. Hij voegde toe dat „de meeste verschillen worden veroorzaakt door de grote nauwkeurigheid van de Nieuwe-Wereldvertaling als een letterlijke, conservatieve vertaling.” Wel vond BeDuhn dat het introduceren van de naam „Jehovah” op 237 plaatsen in het Nieuwe Testament „geen nauwkeurige vertaling is volgens de meest fundamentele regels van nauwkeurigheid” en dat het „nauwkeurigheid opoffert ten gunste van de voorkeurterm van de denominatie om God mee aan te duiden”; hij voegde toe dat de vertaling waarschijnlijk breder geaccepteerd zou worden en zijn waarde zou kunnen bewijzen als de vertalers het gebruik van „Jehovah” in het Nieuwe Testament zouden verlaten.[19]
De New Catholic Encyclopedia zegt over de Nieuwe-Wereldvertaling met studievoetnoten: „De vertaling van [Jehovah’s getuigen] van de Bijbel [heeft] een indrukwekkend kritisch voetnotenapparaat. Het is een uitstekend werk, behalve wanneer wetenschappelijke kennis in conflict komt met de aanvaarde doctrines van de beweging.” Het bekritiseert het gebruik in de Nieuwe-Wereldvertaling om Κύριος (Kyrios, Heer) op 237 plaatsen weer te geven als „Jehovah”, het gebruik van „betekent” in plaats van „is” in Matteüs 26:26 (NW) en het invoegen van „andere” in Kolossenzen 1:16,17 (NW).[20]
Video
Online
Hebreeuws-Aramese Geschriften |
Christelijke Griekse Geschriften |
Zie ook
Bronvermelding
Bronnen, noten en/of referenties:
- ↑ 1,0 1,1 1,2 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania, Jaarboek van Jehovah’s Getuigen (yb12) Watch Tower Bible and Tract Society of New York, Inc., 2012. NIEUWE-WERELDVERTALING IN 106 TALEN!,, p. 24
- º Twee meter bijbel. De bijbel in braille is te verkrijgen in 19 talen. Op jw.org, opgehaald op 1 oktober 2012
- º Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania, De Wachttoren, 15 november, Engels 2001, (w01) Watch Tower Bible and Tract Society of New York, Inc. De Nieuwe-Wereldvertaling wereldwijd door miljoenen gewaardeerd,, p. 7
- º De meeste Getuigen in deze tijd geloven dat zij voor eeuwig in een paradijs op aarde kunnen leven en claimen dus niet dat zij een hemelse roeping hebben.
- º Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania, De Wachttoren, 15 oktober 1997, (w97 15/10-O) Watch Tower Bible and Tract Society of New York, Inc. Hoe de bijbel tot ons is gekomen — Deel 3: „Eén vertaling, vele talen”,, p. 11, 12
- º Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania, Jehovah's Getuigen - Verkondigers van Gods Koninkrijk (jv) Watch Tower Bible and Tract Society of New York, Inc., 1993. Hoofdstuk 27: Het drukken en verspreiden van Gods eigen heilige Woord – Subkopje: Het vervaardigen van de Nieuwe-Wereldvertaling,, p. 608
- º De zgn. „andere schapen”.
- º Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania, The Watchtower, 15 september, Engels 1950, (w50) Watch Tower Bible and Tract Society of New York, Inc. The New World Translation of the Christian Greek Scriptures,, p. 315-316
- ↑ 9,0 9,1 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania, The Watchtower, 15 september, Engels 1950, (w50) Watch Tower Bible and Tract Society of New York, Inc. The New World Translation of the Christian Greek Scriptures,, p. 316
- º A Milestone for Lovers of God’s Word (Watchtower October 15, 1999 pp. 30-31)
- º 2012 Yearbook of Jehovah’s Witnesses, p. 26
- º R.V. Franz, Gewetensconflict, Commentary Press, Atlanta, 1998, blz. 371
- º https://www.jw.org/en/online-help/jw-library/
- ↑ 14,0 14,1 Voorwoord Nieuwe-Wereldvertaling, „Een boek voor alle mensen” en „Inzicht in de Schrift, deel 2”
- º Titelpagina van de Nieuwe-Wereldvertaling op jw.org opgehaald op 1 oktober 2012}}
- ↑ 16,0 16,1 Nieuwe-Wereldvertaling van de Heilige Schrift — Met voetnoten. Voorwoord.
- º Watchtower Online Library
- º Robert G. Bratcher (1996) “English Bible, The” The HarperCollins Bible Dictionary (revised and updated edition of Harper’s Bible Dictionary, 1st ed. ca. 1985), HarperCollins Publishers/The Society of Biblical Literature, blz. 292.
- º Jason D. BeDuhn, Truth in Translation: Accuracy and Bias in English Translations of the New Testament, 2004. blz. 163, 165, 169, 175, 176. BeDuhn vergeleek in de King James Version, de (New) Revised Standard Version, de New International Version, de New American Bible, de New American Standard Bible, de Amplified Bible, de Living Bible, Today’s English Version en de Engelse New World Translation (Nieuwe-Wereldvertaling) de volgende passages: Matteüs 28:9 (NW), Filippenzen 2:6 (NW), Kolossenzen 1:15-20 (NW), Titus 2:13 (NW), Hebreeën 1:8 (NW), Johannes 8:58, Johannes 1:1.
- º G. Hébert (red.) (2005): “Jehovah’s Witnesses”, The New Catholic Encyclopedia, Gale,2, Vol. 7, blz. 751.
| Geschiedenis van het Wachttorengenootschap en Jehovah's Getuigen |
|---|
|
| Tekstuitgaven en vertalingen van de Bijbel |
|---|
|