Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.
- Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
- Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
Lijst van afkortingen in het Nederlands
Hier volgt een lijst van in het Nederlandse taalgebruik voorkomende afkortingen.
- 'In het Nederlands taalgebruik' hoeft niet te betekenen dat de afkorting naar een Nederlandstalig begrip verwijst. Daarom zijn ook afkortingen als 'SOS' en 's.v.p.' opgenomen.
- Het begrip 'afkorting' wordt in ruime zin gebruikt, en omvat in deze lijst:
- afkortingen in engere zin: bij lezing wordt het oorspronkelijke woord voluit uitgesproken ('blz.', 'm.a.w.')
- symbolen, dus wetenschappelijke notaties en andere genormeerde korte schrijfwijzen ('V', 'g', 'EUR')
- initiaalwoorden, waarbij we de letters apart uitspreken ('pc')
- letterwoorden of acroniemen, waarbij we de letters als woord uitspreken ('pin', 'Riagg')
- verkortingen, opgebouwd uit oorspronkelijke lettergrepen of delen daarvan ('horeca', 'info').
Kijk ook eens naar de categorie Lijsten van afkortingen per onderwerp |
A • B • C • D • E • F • G • H • I • J • K • L • M • N • O • P • Q • R • S • T • U • V • W • Y • Z |
A
Afkorting | Betekenis(sen) |
---|---|
a | are |
A | ampère |
A2DP | Advanced Audio Distribution Profile |
AA of A.A. | Aerolíneas Argentinas, Ambulante ambacht, American Airlines, Anonieme Alcoholisten, Anti-aliasing, Anti-Aircraft, Automobile Association, Auto-answer |
AAA | authentication, authorization en accounting, Aneurysma Aortae Abdominalis |
AAC | Advanced Audio Coding|, Annen Animal Centre |
AACO | Arab Air Carriers Organization |
AAFS | Activate Arabic Form Shaping |
AAIA | Al Ain International Airport |
AAL | Above Aerodrome Level, ATM Adaption Layer |
aanh. | aanhangsel |
aanw. vnw. | aanwijzend voornaamwoord |
AAO | Aanvullende Academische Opleiding |
aardew. | aardewerk |
aardr. | aardrijkskunde |
AARP | AppleTalk Address Resolution Protocol |
AAT | Apple Advanced Typography, Application Assembly Tool, Armored Assault Tank, Aan- en Afvoertroepen |
AAV | Accountholder Authentication Value |
AAW | Algemene Arbeidsongeschiktheidswet |
ABAP | Advanced Business Application Programming |
ABC | American Broadcasting Company |
ABC | Automobile Blanc Cardon |
ABD | Algemene Bestuursdienst |
ABI | Application Binary Interface |
ABIOS | Advanced BIOS |
ABL | Armée Belge/Belgisch Leger, Defensie van België American Basketball League Australian Basketball League OpenEdge Advanced Business Language, een programmeertaal van Progress Software. |
ABM | Asynchronous Balanced Mode |
ABN | Algemeen Beschaafd Nederlands; Algemene Bank Nederland |
ABO | Alternerende beroepsopleiding (in het Buitengewoon onderwijs) |
ABP | Algemeen Burgerlijk Pensioenfonds |
ABR | Available Bit Rate, Area Border Router |
abs. | absoluut |
ABS-PBS | Anti-lock Brake System-Power Brake System |
abstr. | abstract |
ABVV | Algemeen Belgisch Vakverbond |
AC | Appellation d'Origine Contrôlée of Alternating Current (Wisselstroom) |
ACD | Automatic Call Distribution |
ACF/NCP | Advanced Communications Function/Network Control Program |
ACF | Application Configuration File |
ACFA | American Cat Fanciers Association |
ACGI | Asynchronous CGI |
ACI | Automatic Channel Installation; Accusativus cum Infinitivo? |
A.C.I. | Accusativus cum infinitivo |
ACK | Acknowledge |
ACL | Appletalk Class Library |
ACL | Access Control List |
ACOD | Algemene Centrale der Openbare Diensten (Frans: CGSP) |
ACOM | Algemene Christelijke Organisatie van Militairen |
ACP | Absolute Coordinate Plane |
ACPI | Advanced Configuration and Power Integration |
ACR | Allowed Cell Rate |
ACSE | Association Control Service Element |
ACV | Algemeen Christelijk Vakverbond |
AD | Active Directory; Algemeen Dagblad |
A.D. | Anno Domini, in het jaar onzes Heren |
ADA | Automatic Data Acquisitions |
ADB | Apple Desktop Bus |
ADC | Analoog/Digitaal Converter of Apple Display Connector |
ADCCP | Advanced Data Communications Control Protocol |
ADD | Apple Data Detectors; Attention Deficit Disorder |
ADF | Automatic Document Feeder |
ADH | Aanbevolen Dagelijkse Hoeveelheid |
ADHD | Attention-Deficit/Hyperactivity Disorder |
a.d.h.v. | Aan de hand van |
adj. | adjunct |
adm. | administratie |
ADO | ActiveX Data Objects |
ADPCM | Adaptive Differential Pulse Code Modulation |
ADR | Accord européen relatif au transport international des marchandises Dangereuses par Route; American Depositary Receipt |
ADS | Alternate Data Stream |
ADSI | Active Directory Services Interface |
ADSL | Asymmetric Digital Subscriber Line |
ADSP | AppleTalk Data Stream Protocol |
ADSU | ATM DSU |
ADT | Abstract Data Type |
ADVENDO | Aangenaam Door Vermaak En Nuttig Door Ontspanning |
AEC/CAD | Architectural, Engineering, and Construction CAD |
AEOM | AppleEvent Object Model |
AES | Advanced Encryption Standard |
AF | Anisotropische Filtering |
afb. | afbeelding |
AFC | Anti-Ferromagnetically-coupled Medium; Alkaline Fuel Cell (alkalische brandstofcel) |
afd. | afdeling |
AFD | Advanced Formating Device |
AFI | Authority and Format Identifier |
afk. | afkorting; away from keyboard (term in online gaming wereld) |
afk.w.b. | afkortingenwoordenboek |
afko | afkorting (veelal gekscherend) |
afl. | afleiding |
AFOL | Adult Fan Of Lego |
AFP | AppleTalk Filing Protocol, Advanced Functions Presentations |
AFR | Alternate Frame Rendering |
Afr. | Afrikaans |
AGP | Accelerated Graphics Port |
Agodi | Agentschap voor Onderwijsdiensten, bij het Vlaams ministerie van onderwijs en vorming |
AGU | Address Generation Unit |
a.g.v. | als gevolg van |
AH | Authentication Header |
AHA | Accelerated Hub Architecture |
a.h.w. | als het ware |
a.i. | ad interim |
AI | Artificiële Intelligentie |
AIC | Application Integration Components |
A.I.D. | Algemene Inspectiedienst |
AIDS | Auto Immuno Deficiency Syndrome |
AIF | Auto Increment Field |
AIFF | Audio Interchange File Format |
AIM | AOL Instant Messenger |
AIMM | AGP Inline Memory Module |
AIMMS | Advanced Integrated Mathematical Modeling System |
AIO | Asynchronous Input/Output, Assistent in opleiding |
airco | Airconditioning |
AIT | Advanced Intelligent Tape |
AIVD | Algemene Inlichtingen- en Veiligheidsdienst |
AJAX | Asynchronous JavaScript and XML |
AJC | Arbeiders Jeugd Centrale |
AKW | Agemene Kinderbijslagwet |
al. | alinea |
Al | aluminium |
ald. | aldaar |
alg. | algemeen |
Algol | Algorithmic Language (programmeertaal) |
ALU | Arithmetic Logical Unit |
a.m. | ante meridiem (voor de middag) |
Am. | Amerikaans |
AMA | Alleenstaande Minderjarige Asielzoeker; American Motorcyclist Association |
Amada | Alle Macht Aan De Arbeiders |
amb. | ambachtelijk |
AMBI | Automatisering en Mechanisering van de Bestuurlijke Informatievoorziening |
ambt.t. | ambtelijke taal |
AMC | Algemene Muzikale Cultuur |
AMDG | Ad Majorem Dei Gloriam (Tot Meerdere Glorie van God - gebruikt bij Jezuïeten) |
AMV | Algemene Muzikale Vorming |
ANB | Agentschap voor Natuur en Bos |
AMINAL | Oude naam (voor 1/4/2006) van het Departement Leefmilieu, Natuur en Energie van de Vlaamse overheid |
AMK | Advies- en Meldpunt Kindermishandeling |
AMP | asymmetric multiprocessing |
AMPS | Advances Mobile Phone Service |
AMR | Audio Modem Riser |
AMU | Address Management Unit |
AMV | Algemene Muzikale Vorming |
AN | Algemeen Nederlands (vroeger Algemeen Beschaafd Nederlands genoemd) |
anat. | anatomie |
ANBOS | Algemene Nederlandse Branche Organisatie Schoonheidsverzorging |
ANJV | Algemeen Nederlands Jeugd Verbond |
ANP | Algemeen Nederlands Persbureau |
ANVR | Algemene Nederlandse Vereniging van Reisbureaus |
Anw | Algemene nabestaandenwet |
ANSI | American National Standards Institute |
antrop. | antropologie |
ANWB | Koninklijke Nederlandse Toeristenbond ANWB |
ANZ | Algemeen Nederlands Zangverbond |
AOC-D | Advice Of Charge During Call |
AOC-E | Advice Of Charge at End of Call |
AOC-S | Advice Of Charge At Start of Call |
AOCE | Apple Open Collaboration Environment |
AOD | Art OF Defence |
AODI | Always On/Dynamic ISDN |
AOW | Algemene Ouderdomswet |
AP | Access Point |
APA | American Psychiatric Association, zie ook DSM |
APAN | Actieve Praktijk Archeologie Nederland |
APB | Algemene Pharmaceutische Bond of Association Pharmaceutique Belge |
APEC | Asia-Pacific Economic Cooperation |
APG | Algemene Pensioen Groep |
API | Application Programming Interface |
APK | Algemene Periodieke Keuring, Aanpassingsklas |
APM | Advanced Power Management |
APON | ATM Passive Optical Network |
apoth. | bij apothekers |
APP | Asynchronous Pluggable Protocal |
APPC | Advanced Program-to-Program Communications |
APPN | Advanced Peer-to-Peer Networking |
Ar. | Arabisch |
ARA | Algemeen Rijksarchief |
ARAB | Algemeen Reglement voor de Arbeidsbescherming (in België) |
ARAP | AppleTalk Remote Access Protocol |
Arbo (-wet,...) | Arbeidsomstandigheden (-wet, regeling,...) in Nederland |
arch. | archaïsme, archaïsch |
archeol. | archeologie |
ARD | Apple Remote Desktop |
ARGO | Autonome raad voor het Gemeenschapsonderwijs |
ARM | Asynchronous Response Mode |
ARP | Address Resolution Protocol, Anti-Revolutionaire Partij |
ARPC | Asynchrone Remote Procedure Call |
ARQ | Automatic Repeat Request |
art. | artikel |
a.s. | aanstaande |
ASAM | ATM Subscriber Access Multiplexer |
a.s.a.p. | as soon as possible (zo snel mogelijk) |
ASB | Advanced System Buffering |
ASBO | Aanvullende secundair beroepsonderwijs |
ASBR | Autonomous System Boundary Router |
ASC | Apple Sound Chip |
ASCII | American Standard Code for Information Interchange |
ASEAN | Association of Southeast Asian Nations |
ASF | Advanced Streaming Format |
ASF | Auto Sheet Feeder |
ASFA | Associatie van Surinaamse Fabrikanten |
ASIC | Application-Specific Integrated Circuit |
ASIP | AppleShare IP |
ASO | Algemeen secundair onderwijs |
ASP | AppleTalk Session Protocol, Active Server Pages, Application Service Provider, Auxiliary Signal Path |
ASPI | Advanced SCSI Programming Interface |
ASR | Automated System Recovery |
ASS | Active Symmetric Swapping; autisme spectrumstoornis |
AST | Automatic Spanning Tree |
ASV | Advanced Super View; Algemene en Soviale Vorming |
AT | Advanced Technology |
ATA | Advanced Technology Attachment |
ATAG | Authoring Tool Accessibility Guidelines |
ATAPI | Advanced Technology Attachment Packet Interface |
ATB | Automatische treinbeïnvloeding; All Terrain Bike (terreinfiets), Arbeidstrajectbegeleiding, Amsterdam Trade Bank |
ATC | Advanced Transfer Cache |
ATL | Active Template Library |
ATLAP | AppleTalk Link Access Protocol |
ATM | Adobe Type Manager, Asynchronous Transfer Mode |
ATO | Administratieve toestand |
ATRAC | Adaptive TRansform Acoustic Coding |
ATU-C | ADSL Transmission Unit at Central Office |
ATU-R | ADSL Transmission Unit for Resident |
ATV | arbeidstijdverkorting |
AU | Access Unit |
a.u.b. | alstublieft= als het u belieft |
AUI | Attachment Unit Interface |
AURP | AppleTalk Update-Based Routing Protocol |
AV | Access Violation, Anti-Virus |
A.V. | Algemene Voorschriften |
AVC | Advanced Video Coding |
AVI | Audio Video Interleaved |
AVIKO | Aardappel Verwerkende Industrie Keppel en Omstreken |
AVM | ATM Voice Multiplexer |
avo | algemeen vormend onderwijs, algemeen voortgezet onderwijs |
AVRO | Algemene Vereniging Radio Omroep |
AWBZ | Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten |
AWT | Abstract Windowing Toolkit |
AWW | Algemene Weduwen- en Wezenwet, vervangen door: Algemene nabestaandenwet |
A • B • C • D • E • F • G • H • I • J • K • L • M • N • O • P • Q • R • S • T • U • V • W • Y • Z |
B
A • B • C • D • E • F • G • H • I • J • K • L • M • N • O • P • Q • R • S • T • U • V • W • Y • Z |
C
-
A • B • C • D • E • F • G • H • I • J • K • L • M • N • O • P • Q • R • S • T • U • V • W • Y • Z |
D
A • B • C • D • E • F • G • H • I • J • K • L • M • N • O • P • Q • R • S • T • U • V • W • Y • Z |
E
A • B • C • D • E • F • G • H • I • J • K • L • M • N • O • P • Q • R • S • T • U • V • W • Y • Z |
F
Afkorting | Betekenis(sen) |
---|---|
f | gulden |
F | frank, Frankrijk, Farad |
f | forte |
fa. of Fa. | firma |
fam. | familie |
FAQ | Frequently Asked Questions (vaak gestelde vragen) |
f.a.s. | free alongside ship (ook: fas) |
FAT | File Allocation Table |
fax | telefacsimile |
FBI | Federal Bureau of Investigation |
FCA | Free Carrier |
FCI | Fédération Cynologique Internationale |
FDA | Food and Drug Administration |
FENAC | Federatie van Nederlandse Audiologische Centra |
ff | fortissimo (ook: fff) |
FF | FireFox (Internetbrowser); Fast Forward (audio/video: snel vooruit spoelen, vaak >>) |
fgov | Domeinnaam van de Belgische federale overheid: http://www.fgov.be |
FIA | Fédération Internationale de l'Automobile |
FIAT | Fabbrica Italiana Automobili Torino |
FIDE | Fédération Internationale des Échecs |
FIFA | Fédération Internationale de Football Association |
fig. | figuur(lijk) |
FIH | Féderation Internationale de Hockey |
FIOD | Fiscale Inlichtingen en Opsporingsdienst |
fl. | florijn (gulden) |
FlaK | Flug- of Fliegerabwehrkanone, Luchtafweergeschut |
FLN | Front pour la Libération Nationale (Algerijnse bevrijdingsbeweging) |
FLO | functioneel leeftijdsontslag |
Floron | Stichting Floristisch Onderzoek Nederland |
FM | Frequentie modulatie |
FNV | Federatie Nederlands Vakverbond |
f.o.b. | free on board (ook: fob) |
f.o.r. | free on rail (ook: for) |
FOSOVET | Federaal Overleg voor het Sociaal Vertalen en Tolken |
f.o.t. | free on truck (ook: fot) |
FPU | Flexibel Pensioen en Uittreden, Floating Point Unit |
fr. | frank, franco, vrachtvrij |
FSB | Front Side Bus |
fte | fulltime-equivalent (eenheid van werktijd) |
FTP | File Transfer Protocol |
A • B • C • D • E • F • G • H • I • J • K • L • M • N • O • P • Q • R • S • T • U • V • W • Y • Z |
G
A • B • C • D • E • F • G • H • I • J • K • L • M • N • O • P • Q • R • S • T • U • V • W • Y • Z |
H
A • B • C • D • E • F • G • H • I • J • K • L • M • N • O • P • Q • R • S • T • U • V • W • Y • Z |
I
Afkorting | Betekenis(sen) |
---|---|
I&A | Informatisering en Automatisering |
IAB | Instituut voor Accountants en Belastingconsulenten |
IATA | International Air Transport Association |
IBA | Individuele Behandeling Afvalwater |
IBAN | International Bank Account Number |
IBN | Instituut voor Bos- en Natuuronderzoek |
ic | Intensive Care |
IC | Integrated Circuit, Introductiecommissie, Intercity |
i.c. | in casu |
ICE | Intercity Express (treintype in Duitsland) |
ICE | In case of emergency |
i.c.m. | in combinatie met |
ICO | Intercultureel Onderwijs |
ICT | Informatie- en Communicatietechnologie |
id. | idem, hetzelfde |
ID-bewijs | Identiteitsbewijs |
i.e. | id est, dat is, dat wil zeggen |
IE | Internet Explorer |
i.f.v. | in functie van |
i.g.v. | in geval van |
i.h.a. | In het algemeen |
i.h.b. | In het bijzonder |
i.h.k.v. | In het kader van |
IKEA | Ingvar Kamprad Elmtaryd Agunaryd (naam en woonplaats van de oprichter van het bedrijf) of Ik Kan Echt Alles |
Ikon | Interkerkelijke Omroep Nederland |
i.i.g. | In ieder geval |
i.l. | In loco (ter plaatse) |
i.m. | In memoriam |
IMEI | International Mobile Equipment Identity |
IMF | Internationaal Monetair Fonds |
INBO | Instituut voor Natuur- en Bosonderzoek |
incl. | inclusief |
info | informatie |
ing. | industrieel ingenieur (hoger onderwijs HOLT master) |
intern. | internationaal |
Interpol | International Criminal Police Organization |
IOC | Internationaal Olympisch Comité |
i.o.m. | in overeenstemming met / in overleg met |
i.o.v. | in opdracht van |
IP | Internet Protocol |
IPO | Industrieel Product Ontwerpen |
i.p.v. | in plaats van |
ir. | Burgerlijk ingenieur (Universitair) |
IRC | Internet Relay Chat |
IRL | in real life |
IS | Image Stabilizer |
ISBN | Internationaal Standaard Boeknummer |
ISBO | Islamitische Scholen Besturen Organisatie |
ISC | InternettenSamenwerkingsCel op het Vlaamse departement Onderwijs |
ISDN | Integrated Services Digital Network |
i.s.m. | In samenwerking met |
ISO | International Organization for Standardization |
IT | InformatieTechnologie |
ITG | Instituut voor Tropische Geneeskunde, Antwerpen |
i.t.t. | in tegenstelling tot |
ITU | International Telecommunication Union |
ivf | In-vitrofertilisatie |
IUI | Intra-uteriene inseminatie |
i.v.m. | in verband met |
IWT | Instituut voor de aanmoediging van Innovatie door Wetenschap en Technologie in Vlaanderen |
i.z.g.st. | in zeer goede staat |
A • B • C • D • E • F • G • H • I • J • K • L • M • N • O • P • Q • R • S • T • U • V • W • Y • Z |
J
Afkorting | Betekenis(sen) |
---|---|
J. of j. | jaar |
J | joule |
JAC | Jongeren Advies Centrum |
JCU | Junior College Utrecht |
JD | Jonge Democraten |
JD | Juridische Dienst |
JDBC | Java DataBase Connectivity |
jhr. | Jonkheer |
jkvr. | Jonkvrouw |
jl. | jongstleden |
JNM | Jeugdbond voor Natuur en Milieu |
Jos | Jobstudentensysteem (zie VDAB) |
jr. | junior, jaar |
A • B • C • D • E • F • G • H • I • J • K • L • M • N • O • P • Q • R • S • T • U • V • W • Y • Z |
K
A • B • C • D • E • F • G • H • I • J • K • L • M • N • O • P • Q • R • S • T • U • V • W • Y • Z |
L
Afkorting | Betekenis(sen) |
---|---|
l | liter |
£ | Pond sterling |
l.a. | linksaf |
L.A. | Los Angeles |
lab. | laboratorium |
LAD | Laguage Acquisition Device, uit het jargon van de psycholinguïstiek |
LAKS | Landelijk Aktie Komitee Scholieren |
LAN | Local Area Network |
LAOV | LAge OVerheidsnummer |
lavo | lager algemeen voortgezet onderwijs |
lbo | lager beroepsonderwijs |
lcd | Liquid crystal display |
leao | lager economisch en adminstratief onderwijs |
LEED | Low Energy Electron Diffraction |
LED | Light Emitting Diode |
LEI | Universiteit Leiden, Landbouw Economisch Instituut, Wageningen |
LEM | Leertest voor Etnische Minderheden |
LEN | Ligue Européenne de Natation |
LERU | League of European Research Universities |
LEVV | Landelijk Expertise Centrum Verpleging & Verzorging |
LH | Landbouwhogeschool |
lhno | lager huishouds- en nijverheidsonderwijs (huishoudschool) |
lic. | licentiaat |
lw. | lidwoord |
LIO | Leraar in opleiding |
L.K. | Laatste kwartier |
LKD | Landelijke Krantendatabank |
ll. | laatstleden |
LLL | Levenslang leren (voor het pedagogenjargon: Life long learning) |
LLM | Legum Magister |
LNE | Departement Leefmilieu, Natuur en Energie (oude naam: AMINAL) van de Vlaamse Overheid |
LNV | Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit |
LO | Lager Onderwijs; lichamelijke opvoeding; Landelijke Organisatie voor Hulp aan Onderduikers |
LOM | Kinderen met leer- en opvoedingsmoeilijkheden |
LOOA | Limburgs overlegplatform Onderwijs-Arbeid |
LOP | Landschapsontwikkelingsplan |
LPF | Lijst Pim Fortuyn |
LPG | Liquified Petroleum Gas |
LSA | Limburgse stichting Autisme |
L.S. | lectori salutem (de lezer gegroet, den lezer heil) |
lt. | Luitenant |
LTO | Land- en Tuinbouworganisatie |
lts | lagere technische school |
LU | Landbouwuniversiteit |
lwoo | Leerwegondersteunend onderwijs |
A • B • C • D • E • F • G • H • I • J • K • L • M • N • O • P • Q • R • S • T • U • V • W • Y • Z |
M
A • B • C • D • E • F • G • H • I • J • K • L • M • N • O • P • Q • R • S • T • U • V • W • Y • Z |
N
A • B • C • D • E • F • G • H • I • J • K • L • M • N • O • P • Q • R • S • T • U • V • W • Y • Z |
O
Afkorting | Betekenis(sen) |
---|---|
o. | onzijdig |
O. | oosten |
o.a. | onder andere(n) |
ob. | obiit (overleden) |
OBD | Open Bedrijvendag |
obl. | obligatie |
o.b.s. | openbare basisschool |
o.b.v. | op basis van / onder begeleiding van |
o.c. | opere citato (in het aangehaalde werk) |
OCMW | Openbaar Centrum voor Maatschappelijk Welzijn |
o.d.a.m. | om de andere maand |
ODBC | Open DataBase Connectivity |
o.d.t. | onder de titel, onder de toonbank |
o.d.z. | onder de zinspreuk |
o.e.r. | op erewoord retour |
o.g. | of gelijkwaardig |
o.g.v. | op grond van, onder gebruikelijk voorbehoud |
o.i. | onzes inziens |
o.i.d. | of iets dergelijks |
o.i.v. | onder invloed van |
ok, OK-centrum | operatiekamer, operatiekamercomplex |
O.L. | Oosterlengte |
o.l.s. | openbare lagere school |
o.l.v. | onder leiding van |
O.L.V. | Onze-Lieve-Vrouw |
o.m. | onder meer, ongehuwde man |
OM | Openbaar ministerie |
ong. | ongeveer |
ong. | ongenummerd |
ong. | ongeadresseerd |
ONK | Open Nederlands Kampioenschap |
O.N.O. | oostnoordoosten |
onov.ww. | onovergankelijk werkwoord |
O.O. | onderofficier |
o.o.v. | onvoorziene omstandigheden voorbehouden |
OPEC | Organization of the Petroleum Exporting Countries (Organisatie van Olie Exporterende Landen) |
opm. | opmerking |
OPTA | Onafhankelijke Post en Telecommunicatie Autoriteit |
ORAS | Organisatie RAtionele Studenten |
org. | organisatie |
ORUN | (Stichting) Opleiding Ruiter Unie Nederland |
OS | Operating System |
OSG | Openbare scholengemeenschap |
OSB | Overheidsservicebus (heet tegenwoordig Digikoppeling) |
OTAP | Ontwikkeling, test, acceptatie en productie |
OTC | Over-the-counter (financieel) |
o.t.t. | onvoltooid tegenwoordige tijd |
OV | Openbaar vervoer; Opleidingsvorm (zie buitengewoon onderwijs) |
ov.cmpl. | over complicatie |
OVV | Overlegcentrum van Vlaamse Verenigingen |
o.v.v. | onder vermelding van |
o.v.t. | onvoltooid verleden tijd |
ozb | onroerendezaakbelasting |
O.Z.O. | oostzuidoosten, Oranje Zal Overwinnen |
A • B • C • D • E • F • G • H • I • J • K • L • M • N • O • P • Q • R • S • T • U • V • W • Y • Z |
P
Afkorting | Betekenis(sen) |
---|---|
p.a. of p/a | per adres |
PAB | Persoonlijk assistentiebudget |
PABO | Pedagogische academie voor het basisonderwijs |
pae | Personenauto-equivalent |
pag. | pagina |
par. | paragraaf |
PAV | Project Algemene Vakken in het BSO |
PB | petabyte |
PBS | Provinciaal Bibliotheeksysteem |
pc | Personal Computer |
p.c. | (Fr.) par couvert, ingesloten; (Fr.) pour condoléance, tot rouwbeklag |
PCCE | provinciaal centrum voor cultureel erfgoed |
PCM | Pulse Code Modulation, Pro Cycling Manager |
PCT | Patent Cooperation Treaty |
PDB | Praktijkdiploma Boekhouden |
Portable Document Format | |
PDI | Praktijkdiploma Informatica |
penn. | penningmeester |
PE | Preinstalled Environment |
PEG | PolyEthyleenGlycol |
PET | Positron Emissie Tomografie |
PGGM | Pensioenfonds voor de Gezondheid, Geestelijke en Maatschappelijke belangen |
PGZ | Preventieve gezondheidszorg |
PhD | Philosophiæ Doctor |
PHL | Provinciale Hogeschool Limburg |
PHLO | (Stichting) Post-Hoger Landbouwonderwijs |
PiB | Pebibyte |
pin | Persoonlijk IdentificatieNummer |
plm. | plusminus |
plv. | plaatsvervangend |
pm | picometer |
p.m. | post meridiem (na de middag); pro memoria, ter herinnering |
PMD | Plastic flessen, metaalverpakkingen en drankkartons |
PMT en PMT-k | Prestatiemotivatietest (-voor kinderen) van H. Hermans |
P.O. | Plastische opvoeding |
P.O. | Per Ondertekening |
p.o. | per omgaande; per order |
POS | problematische opvoedingssituatie |
POP | Post Office Protocol & Persoonlijk ontwikkelingsplan |
POTS | Publicly Operated Telephony System |
pp | pianissimo |
p.p. | per procuratie, per persoon |
ppb | parts per billion |
ppc | psycho-pedagogisch consulent |
PPG | polypropeenglycol |
ppm | parts per million |
PPR | Politieke Partij Radikalen |
Pres. | president, voorzitter |
Pric | Provinciaal Integratiecentrum Limburg |
prof. | professor; professioneel (beroeps-) voetballer, golfer, tennisser... |
prof.em. | professor emeritus |
prov. | provincie |
PS | postscriptum, naschrift (onder een brief) |
PSK | Paleis voor Schone Kunsten in Brussel |
PSP | Pacifistisch Socialistische Partij, PlayStation Portable |
p.st. | per stuk |
PSTN | Public Switched Telephone Network |
PSV (voetbalclub) | Philips Sport Vereniging |
pseud. | pseudoniem |
PTA | Programma van Toetsing en Afsluiting (bij het Nederlandse schoolexamen |
P.T.T. | Posterijen, Telegrafie, Telefonie |
Pudoc | Centrum voor Landbouwpublikaties en Landbouwdocumentatie - voormalige uitgeverij van de Landbouwuniversiteit Wageningen (tot 1994) |
PVC | permanent virtual channel, permanent virtual connection, permanent virtual circuit, polyvinylchloride, |
PvdA | Partij van de Arbeid |
PvdD | Partij voor de Dieren |
PVV | Partij voor de Vrijheid (nl) |
PVV | Partij voor Vrijheid en Vooruitgang (b) |
PwC | PricewaterhouseCoopers |
A • B • C • D • E • F • G • H • I • J • K • L • M • N • O • P • Q • R • S • T • U • V • W • Y • Z |
Q
Afkorting | Betekenis(sen) |
---|---|
QCD | Quantum Chromo Dynamics |
q.e. | quod est |
q.e.d. | quod erat demonstrandum |
QED | Quantum Electro Dynamics |
q.n. | quem novisti |
QoS | Quality of Service |
QPS | Quality Positioning Services B.V. |
q.p. | quantum placet |
QPR | Queens Park Rangers FC |
q.q. | qualitate qua |
q.s. | quantum satis, quantum sufficit |
q.t. | quod testor |
QUB | Queens University Belfast |
q.v. | quod vide |
A • B • C • D • E • F • G • H • I • J • K • L • M • N • O • P • Q • R • S • T • U • V • W • Y • Z |
R
A • B • C • D • E • F • G • H • I • J • K • L • M • N • O • P • Q • R • S • T • U • V • W • Y • Z |
S
A • B • C • D • E • F • G • H • I • J • K • L • M • N • O • P • Q • R • S • T • U • V • W • Y • Z |
T
Afkorting | Betekenis(sen) |
---|---|
tab. | tabel / tabulator |
TAK | Taal Aktie Komitee |
t.a.v. | ter attentie van / ten aanzien van |
tb / tbc | Tuberculose |
TB | terabyte |
TBL | Titus Brandsma Lyceum |
tbs | Terbeschikkingstelling |
t.b.v. | ten behoeve van; ten bate van; ter beschikking van; ten bedrage van |
TCP | Transmission Control Protocol |
TDF | Tour de France |
T.e.a.b. | tegen elk aannemelijk bod of tegen elk aannemelijk bedrag |
tel. | telefoon |
TEU | Twenty feet Equivalent Unit |
TEW | Toegepaste economische wetenschappen |
TFT | Thin Film Transistor |
t.g.v. | ten gevolge van; ter gelegenheid van; ten gunste van |
TH | Technische Hogeschool |
th | te huur |
Thavo | Tweetalig hoger algemeen voortgezet onderwijs |
t.h.t. | tenminste houdbaar tot |
TiB | tebibyte |
tk. | te koop |
t.k.g. | ter kennisgeving |
t.k.n. | ter kennisname |
TKO | technisch knock-out (bij gevechtsporten) |
TL | Tube Luminescent, Fluorescentielamp, Theoretische leerweg |
™ | Trade mark |
t/m | tot en met |
TNA | Technicum Noord-Antwerpen |
TNO | Toegepast Natuurwetenschappelijk Onderzoek |
TNT | Thomas Nationwide Transport; Trinitrotolueen |
TNT | Postbedrijf TNT (Nederland) |
t.n.v. | ten name van |
TOA | Technisch onderwijsassistent |
TOAH | Tijdelijk onderwijs aan huis |
TOG | tegemoetkoming onderhoudskosten thuiswonende gehandicapte kinderen |
TOLEDO | Toetsen en leren doeltreffend ondersteunen, elektronische leeromgeving |
t.o.v. | ten opzichte van; ten overstaan van |
TPG | TNT Post Groep |
TRIPs | Agreement on Trade Related Aspects of Intellectual Property Rights |
TROS | Televisie en Radio Omroep Stichting |
TSHD | Trailing Suction Hopper Dredger, Engels jargon voor sleephopperzuiger |
TSO | Technisch Secundair Onderwijs |
tto | tweetalig onderwijs |
t.t.v. | ten tijde van |
TUD | Technische Universiteit Delft |
TU/e | Technische Universiteit Eindhoven |
TUK | Theologische Universiteit Kampen (Broederweg) |
tv of TV | Televisie |
t.v. | te voren |
Tvwo | Tweetalig Voorbereidend wetenschappelijk onderwijs |
t.w. | te weten |
t.w.v. | ter waarde van |
t.z. | ter zake; ter zee, b.v. kapitein t.z. |
t.z.t. | te zijner tijd |
t.z.v. | ter zake van |
A • B • C • D • E • F • G • H • I • J • K • L • M • N • O • P • Q • R • S • T • U • V • W • Y • Z |
U
A • B • C • D • E • F • G • H • I • J • K • L • M • N • O • P • Q • R • S • T • U • V • W • Y • Z |
V
A • B • C • D • E • F • G • H • I • J • K • L • M • N • O • P • Q • R • S • T • U • V • W • Y • Z |
W
A • B • C • D • E • F • G • H • I • J • K • L • M • N • O • P • Q • R • S • T • U • V • W • Y • Z |
X
Afkorting | Betekenis(sen) |
---|---|
XHTML | Extensible HyperText Markup Language |
XML | Extensible Markup Language |
X.P. | Exprès Payé (ijlbode betaald) |
XPS | X-Ray Photoemission Spectroscopy |
XL, XXL | Extra Large, Extra Extra Large |
XS, XXS | Extra Small, Extra Extra Small |
A • B • C • D • E • F • G • H • I • J • K • L • M • N • O • P • Q • R • S • T • U • V • W • Y • Z |
Y
Afkorting | Betekenis(sen) |
---|---|
¥ | Yen, de Japanse munteenheid |
YB | Yottabyte |
yd | Yard |
Y.M.C.A. | Young Men's Christian Association |
Y.W.C.A. | Young Women's Christian Association |
YTM | Yield to maturity |
A • B • C • D • E • F • G • H • I • J • K • L • M • N • O • P • Q • R • S • T • U • V • W • Y • Z |
Z
Afkorting | Betekenis(sen) |
---|---|
z. | Zuid |
z.a. | zie aldaar |
zat. | zaterdag |
ZB | Zettabyte |
Z.B. | Zuiderbreedte |
z.b.b.h.h. | zijne bezigheden buitenshuis hebbende |
zbc | zelfstandig behandelcentrum |
zbo | zelfstandig bestuursorgaan |
z.c. | zonder condoom |
Z.D. | Zijne Doorluchtigheid |
Z.D.H. | Zijne Doorluchtige Hoogheid |
Z.E. | Zijne Edelheid, Zeer Eerwaarde |
Z.Em. | Zijne Eminentie |
ZFW | Ziekenfondswet |
zg., zgn. | zogenaamd |
z.g. | zaliger gedachtenis |
z.g.a.n. | zo goed als nieuw |
Z.H. | Zijne Heiligheid, Zijne Hoogheid |
z.h.s. | zonder hoofdelijke stemming |
z.i. | zijns inziens |
z.j. | zonder jaartal |
Z.K.H. | Zijne Koninklijke Hoogheid , Zijne Keizerlijke Hoogheid |
Z.K.M. | Zijne Koninklijke Majesteit, Zijne Keizerlijke Majesteit |
ZM | zittende magistratuur |
Zm | Zettameter |
Z.M. | Zijne Majesteit |
Z.M.L.K. | Zeer Moeilijk Lerende Kinderen |
Z.M.O.K. | Zeer Moeilijk Opvoedbare Kinderen |
zn. | zoon, zonen |
z.o. | zuid-oost |
ZOA | Zeer Open Asfalt |
ZOAB | Zeer Open Asfaltbeton |
Zobest | Zelfonderzoek belangstelling en studierichtingen; een belangstellingsvragenlijst i.v.m. studie- en beroepskeuze |
z.o.z. | zie ommezijde |
z.s.m. | zo spoedig mogelijk |
ZULO | Zeer Uitgebreid Lager Onderwijs (Universiteit) |
z.v. | zoon van |
z.v.k. | zonder verdere kosten |
z.v.t. | zonder volledige titel |
z.v.v.a. | zonder verlies van algemeenheid |
ZW | Ziektewet |
z.w. | zuid-west |
zzo | zuid-zuid-oost |
zzp | zelfstandige zonder personeel of Zorgzwaartepakket |
zzw | zuid-zuid-west |