Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.
- Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
- Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
Nederlandse Taalunie
| Officiële taal | Nederlands |
| Voorzitter | Marja van Bijsterveldt (sinds 2010) |
| Bestuurscentrum | Den Haag |
| Opgericht | 9 sptember 1980 |
| Leden | .png){kind=small} België Nederland Suriname
|
| Kandidaatleden |  Aruba Curaçao Sint Maarten
|
| Speciale partners |  Indonesië Zuid-Afrika(Via de Taalkommissie van de Akademie) |
| Website | Officiële startpagina van NTU |
De Nederlandse Taalunie is een internationaal samenwerkingsverband op het gebied van de Nederlandse taal, ten behoeve van een gemeenschappelijk beleid op het gebied van de taal, het onderwijs in het Nederlands en de taalgebonden cultuur. De Taalunie kwam tot stand als gevolg van het Taalunieverdrag dat op 9 september 1980 werd gesloten tussen de overheid van Nederland en van Vlaanderen (België).
Op 12 januari 2005 werd Suriname het derde lid van de Unie. Als intergouvernementeel orgaan is de Taalunie uniek. Er zijn elders in Europa geen direct vergelijkbare zusterinstellingen.
Doelen
Er wordt samengewerkt op het gebied van taal, taalonderwijs en letteren.
Besloten is tot:
- Invoering van een gezamenlijke spelling in de drie landen.
- Gezamenlijke ontwikkeling van (dure) hulpmiddelen, zoals naslagwerken.
- Verzameling van expertise en ervaring rond onderwijs Nederlands.
- Bijscholing van docenten Nederlands en van literaire vertalers.
- Taalbeleid in Europees verband.
██ Lidstaten
██ Niet-Nederlands taalgebied in lidstaten
██ Speciale banden met de Taalunie
██ Andere gebieden waar Nederlands (of Afrikaans) wordt gesproken.
Het Nederlandstalig onderwijs in West-Duitsland, Frans- en Duitstalig België en Noord-Frankrijk krijgt onder andere ook steun van de Nederlandse Taalunie. De Taalunie streeft naar nauwere banden met de sprekers van het Afrikaans via de Afrikaanse Taalraad. Ook onderhoudt de Taalunie speciale banden met Indonesië, waar Nederlands nog een redelijk beheerste taal is. De Taalunie heeft geen observerende leden zoals andere taalorganisaties wel vaak hebben.
Taalunieverdrag
Het Taalunieverdrag, dat op 9 september 1980 in Brussel werd ondertekend, heeft als officiële titel:
- Verdrag tussen het Koninkrijk België en het Koninkrijk der Nederlanden inzake de Nederlandse Taalunie.[1]
In het verdrag wordt de doelstelling van de Taalunie als volgt omschreven:
- De Taalunie heeft tot doel de integratie van Nederland en de Nederlandse gemeenschap in België op het gebied van de Nederlandse taal en letteren in de ruimste zin.
Groene Boekje
De Nederlandse Taalunie houdt zich onder andere bezig met de spelling van de woorden en geeft daartoe het Groene Boekje uit. Een versie met gewijzigde spellingregels verscheen in 1995. In 2005 verscheen een geactualiseerde versie, waarin wat oneffenheden uit de vorige spellingsherziening werden verwerkt. Het is de bedoeling om de spelling om de tien jaar te actualiseren. Zoals de Taalunie begin juni 2008 al liet weten, bevatte de uitgave van 2015 een aantal nieuwe woorden, maar geen gewijzigde spellingsregels.
Geassocieerde leden en samenwerking
Artikel 20 van het Taalunieverdrag bepaalt dat andere staten die aan activiteiten van de Taalunie wensen mee te werken, een associatieovereenkomst kunnen sluiten op voorwaarde dat de Hoge Verdragsluitende Partijen vooraf hun goedkeuring geven.
Op 12 december 2003 tekenden de Nederlandse staatssecretaris Medy van der Laan (Cultuur) als voorzitter van het Comité van Ministers van de Nederlandse Taalunie, en de Surinaamse minister van Onderwijs Walter Sandriman te Brussel een associatieovereenkomst.[2] De ratificatie door het parlement van Suriname vond in december 2004 plaats en op 12 januari 2005 werd Suriname officieel het derde lid van de Taalunie.
In 2007 werd er een associatieovereenkomst gesloten met de Nederlandse Antillen. Caribisch Nederland valt inmiddels onder verdragspartner Nederland. De Nederlandse Taalunie werkt op diverse terreinen ook nog steeds samen met Curaçao. In november 2013 hernieuwden Aruba en de Nederlandse Taalunie hun uit 2011 daterende raamovereenkomst voor samenwerking op het gebied van de Nederlandse taal.[3][4]
Toenadering tot Afrikaans
Een paar dagen voor de eerste niet-raciale verkiezingen in Zuid-Afrika in 1994, waarmee de economische en culturele boycot van Zuid-Afrika kwam te vervallen, nam de Nederlandse Taalunie het besluit om het Afrikaans indirect te ondersteunen door het uitreiken aan beurzen aan Zuid-Afrikaanse studenten die Nederlands willen studeren.[5] De Nederlandse staatssecretaris van Buitenlandse Zaken Frans Timmermans en de Vlaamse minister van Cultuur Bert Anciaux pleitten in 2008 voor de toetreding van Zuid-Afrika tot de Nederlandse Taalunie.[6] De Zuid-Afrikaanse regering weigerde tot dan toe deel te nemen aan de onderhandelingen, die nodig zijn voor een toetreding van Zuid-Afrika tot de Taalunie. Desondanks nam de Suid-Afrikaanse Akademie vir Wetenskap en Kuns, de taalorganisatie van het Afrikaans in Zuid-Afrika, sinds het pleidooi van de Nederlandse en Vlaamse bewindslieden deel aan de conferenties van de Nederlandse taalunie.
In 2010 hield de Nederlandse taalunie een conferentie over de toekomst van het Afrikaans.[6] In november van dat jaar hield de Nederlandse taalunie in Brugge de Conferentie Nederlands, Wereldtaal! In de slotverklaring op 20 november 2010 spraken de aanwezigen de intentie uit om concrete plannen voor sammenwerking uit te werken.[7]
In januari 2014 werd bekend dat de Zuid-Afrikaanse regering de in 2010 gesloten intentieverklaring betreurde en dat ze wilden afzien van verdere samenwerking.[8]
De Taalunie verklaarde op 17 januari 2014 „Dat zij vaststelt dat de resultaten op sommige terreinen duidelijker vorm hebben aangenomen, zoals de samenwerking op het vlak van taal- en spraaktechnologie, dan op andere terreinen. De samenwerking op het terrein van de extramurale neerlandistiek verloopt al sinds 1994 naar ieders tevredenheid. Omdat het om een multilaterale overeenkomst gaat, is het goed rekening te houden met de wensen en verwachtingen van alle betrokken partijen. Als de samenwerking aan bijsturing toe is, nemen we ons voor dat in overleg met de Zuid-Afrikaanse overheid te doen.”[9]
In september 2014 riep de Digitale Bibliotheek voor de Nederlandse Letteren (DBNL) een zelfstandige afdeling Zuid-Afrikaanse literatuur in het leven. De opbouw van de DBNL is mogelijk gemaakt door financiële steun van onder andere NWO en de Nederlandse Taalunie.
Op 30 januari 2020 tekenden het Algemeen Secretariaat van de Taalunie en de Afrikaanse Taalraad (ATR) een overeenkomst om kennis en ervaring uit te wisselen en samen te werken om het Nederlands en het Afrikaans te bevorderen. Hans Bennis, algemeen secretaris van de Taalunie en Conrad Steenkamp, directeur van de Afrikaanse Taalraad, tekenden in aanwezigheid van Kris Van de Poel, de nieuwe algemeen secretaris van de Taalunie, de samenwerkingsovereenkomst.[10]
Prijsuitreikingen
Vanaf 1986 is de Prijs der Nederlandse Letteren bij de Taalunie ondergebracht. Deze prijs bestaat sinds 1956, en wordt eens in de drie jaar uitgereikt voor oorspronkelijk Nederlandstalig proza of poëzie. Het Comité van Ministers, dat aan het hoofd van de Taalunie staat, benoemt de onafhankelijke jury die de prijs toekent. De Taalunie reikt verder jaarlijks de Taalunie Toneelschrijfprijs uit aan een schrijver van een Nederlands toneelstuk dat in het theaterseizoen daarvoor in première is gegaan. Tenslotte kent de Taalunie de Inktaap, een literaire prijs die jaarlijks door scholieren uit de bovenbouw van het voortgezet en middelbaar onderwijs wordt toegekend aan een van de door de Taalunie genomineerde boeken.
Literatuurgeschiedenis
Op 23 februari 2006 werden het eerste deel (Middeleeuwen) en het laatste deel (1945-2005) van een nieuwe negendelige geschiedenis van de Nederlandstalige literatuur, geschreven onder auspiciën van de Taalunie, in de Grote Kerk in Breda aangeboden aan kroonprinses Máxima Zorreguieta van Nederland en prinses Mathilde d'Udekem d'Acoz van België. Zie Literatuurgeschiedenis.
Steunpunt Nederlandstalige Terminologie
Op 1 april 2007 richtte de Nederlandse Taalunie het Steunpunt Nederlandstalige Terminologie op. Dit is in de eerste plaats een informatie- en adviespunt voor alle aspecten rond terminologie voor het hele Nederlandse taalgebied. Het Steunpunt onderhoudt in opdracht van de Nederlandse Taalunie de website NedTerm die fungeert als primaire informatiebron op het gebied van Nederlandstalige terminologie. Het Steunpunt ondersteunt bovendien het terminologiebeleid van de Nederlandse Taalunie via haar Commissie Terminologie (CoTerm) en de activiteiten van de Vlaams-Nederlandse terminologievereniging NL-Term.
Zie ook
Weblinks
- Taalunie.org Officiële website van de Nederlandse Taalunie
- Taalunie:Bericht Officiële nieuwssite van de Taalunie
- NedTerm Officiële website van het Steunpunt Nederlandstalige Terminologie
- Associatieovereenkomst Suriname
- Taalschrift Tijdschrift van de Nederlandse Taalunie
Zie ook de categorie met mediabestanden in verband met Nederlandse taalunie op Wikimedia Commons.
Bronnen, noten en/of referenties
|
| Taalunies |
|---|
|
Afrikaans · Deens · Frans · Nederlands · Portugees · Romaanse talen · Turks |
Hulp genealogie en geschiedenis (Nederland) • Deepl vertaler • Schrijfassistent VRT • ChatGPT (Opgepast! Altijd verifiëren!) • Claude.ai (Opgepast! Altijd verifiëren!) • Copilot (Opgepast! Altijd verifiëren!) • tekst herschrijven met scribbr.io •