Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.
- Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
- Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
Koptische kalender: verschil tussen versies
(wikilinks en visuele indruk) |
(+cat + kleurtje) |
||
Regel 8: | Regel 8: | ||
Elk vierde jaar van de koptische kalender is een [[schrikkeljaar]]. Het eerste schrikkeljaar sinds men de jaartelling van Diocletianus gebruikte, was het jaar 3, (286/287 n.Chr.). | Elk vierde jaar van de koptische kalender is een [[schrikkeljaar]]. Het eerste schrikkeljaar sinds men de jaartelling van Diocletianus gebruikte, was het jaar 3, (286/287 n.Chr.). | ||
Aangezien het juliaanse en koptische jaar even lang zijn, blijven deze beide kalenders parallel aan elkaar lopen: het koptische nieuwe jaar begint volgens de juliaanse kalender steeds op 29 augustus of in een schrikkeljaar op 30 augustus. De bijkomende regel van de [[gregoriaanse kalender]] om 3 schrikkeldagen per 400 jaar weg te laten, bestaat in de koptische kalender niet | Aangezien het juliaanse en koptische jaar even lang zijn, blijven deze beide kalenders parallel aan elkaar lopen: het koptische nieuwe jaar begint volgens de juliaanse kalender steeds op 29 augustus of in een schrikkeljaar op 30 augustus. De bijkomende regel van de [[gregoriaanse kalender]] om 3 schrikkeldagen per 400 jaar weg te laten, bestaat in de koptische kalender niet. | ||
{| class=" | {| class="prettytable" style="border: 2px solid gray; background:#fffaf0" | ||
|- | |- | ||
| rowspan="2" align="center" | Jaartal | | colspan="2" rowspan="2" align="center" | Jaartal<br> volgens de gewone <br> tijdrekening | ||
| colspan="4" align="center" | Rest nadat het | | colspan="4" align="center" | Rest nadat het (juliaanse of) gregoriaanse<br> jaartal door 4 wordt gedeeld | ||
| colspan="2" align="center" | Jaarbegin | |||
|- | |- | ||
| bgcolor="#f5f5f5"| Rest 0 | |||
| bgcolor="#f5f5f5"| Rest 1 | |||
| bgcolor="#f5f5f5"| Rest 2 | |||
| bgcolor="#f5f5f5"| Rest 3 | |||
| bgcolor="#FFE39B"| '''Koptische''' jaren: <br> 1 Thout | |||
| bgcolor="#FFE39B"| '''Ethiopische''' jaren: <br> 1 Mäskäräm | |||
|- | |- | ||
| colspan="2" | '''Juliaans''' ''(constant:)'' | |||
| 29 aug | | 29 aug | ||
| 29 aug | | 29 aug | ||
| 29 aug | | 29 aug | ||
| 30 aug | | 30 aug | ||
| bgcolor="#FFE39B"| {{0}}{{0}}{{0}}1 − 1299 | |||
| bgcolor="#FFE39B"| {{0}}{{0}}{{0}}1 − 1575 | |||
|- | |- | ||
| rowspan="6" | '''Gregoriaans''' | |||
| bgcolor="#FFE39B"| 1583 − 1699 | |||
| {{0}}8 sep | | {{0}}8 sep | ||
| {{0}}8 sep | | {{0}}8 sep | ||
| {{0}}8 sep | | {{0}}8 sep | ||
| {{0}}9 sep | | {{0}}9 sep | ||
| bgcolor="#FFE39B"| 1300 − 1416 | |||
| bgcolor="#FFE39B"| 1576 − 1692 | |||
|- | |- | ||
| bgcolor="#FFE39B"| 1700 − 1799 | |||
| {{0}}9 sep | | {{0}}9 sep | ||
| {{0}}9 sep | | {{0}}9 sep | ||
| {{0}}9 sep | | {{0}}9 sep | ||
| 10 sep | | 10 sep | ||
| bgcolor="#FFE39B"| 1417 − 1516 | |||
| bgcolor="#FFE39B"| 1693 − 1792 | |||
|- | |- | ||
| bgcolor="#FFE39B"| 1800 − 1899 | |||
| 10 sep | | 10 sep | ||
| 10 sep | | 10 sep | ||
| 10 sep | | 10 sep | ||
| 11 sep | | 11 sep | ||
| bgcolor="#FFE39B"| 1517 − 1616 | |||
| bgcolor="#FFE39B"| 1793 − 1892 | |||
|- | |- | ||
| bgcolor="#FFE39B"| 1900 − 2099 | |||
| 11 sep | | 11 sep | ||
| 11 sep | | 11 sep | ||
| 11 sep | | 11 sep | ||
| 12 sep | | 12 sep | ||
| bgcolor="#FFE39B"| 1617 − 1816 | |||
| bgcolor="#FFE39B"| 1893 − 2092 | |||
|- | |- | ||
| bgcolor="#FFE39B"| 2100 − 2199 | |||
| 12 sep | | 12 sep | ||
| 12 sep | | 12 sep | ||
| 12 sep | | 12 sep | ||
| 13 sep | | 13 sep | ||
| bgcolor="#FFE39B"| 1817 − 1916 | |||
| bgcolor="#FFE39B"| 2093 − 2192 | |||
|- | |- | ||
| bgcolor="#FFE39B"| 2200 − 2299 | |||
| 13 sep | | 13 sep | ||
| 13 sep | | 13 sep | ||
| 13 sep | | 13 sep | ||
| 14 sep | | 14 sep | ||
| bgcolor="#FFE39B"| 1917 − 2016 | |||
| bgcolor="#FFE39B"| 2193 − 2292 | |||
|- | |- | ||
| rowspan="2" | | | valign="top" colspan="2" rowspan="2" | | ||
| bgcolor="#f5f5f5"| Rest 1 | |||
| bgcolor="#f5f5f5"| Rest 2 | |||
| bgcolor="#f5f5f5"| Rest 3 | |||
| bgcolor="#f5f5f5"| Rest 0 | |||
| rowspan="2" align="center" | ''Koptisch + 283 =<br> gregoriaans jaar'' | | rowspan="2" align="center" | ''Koptisch + 283 =<br> gregoriaans jaar'' | ||
| rowspan="2" align="center" | ''Ethiopisch + 7 =<br> gregoriaans jaar'' | | rowspan="2" align="center" | ''Ethiopisch + 7 =<br> gregoriaans jaar'' | ||
|- | |- | ||
| colspan="4" align="center" | Rest | | colspan="4" align="center" | Rest nadat het Koptische of Ethiopische<br> jaartal door 4 wordt gedeeld | ||
|} | |} | ||
== Maandnamen == | == Maandnamen == | ||
De koptische maandnamen en hun begin van 1900 tot 2099. In de laatste kolom staat wanneer de koptische maanden beginnen vanaf september vóór een komend gregoriaans schrikkeljaar. | De koptische maandnamen en hun begin van 1900 tot 2099. In de laatste kolom staat wanneer de koptische maanden beginnen vanaf september vóór een komend gregoriaans schrikkeljaar. | ||
{| class=" | {| class="prettytable" style="border: 2px solid gray; background:#fffaf0" | ||
| bgcolor="#FFE39B" |Moderne uitspraak | |||
| bgcolor="#FFE39B" |Arabisch | |||
| bgcolor="#FFE39B" |Dagen | |||
| bgcolor="#FFE39B" |eerste dag | |||
| bgcolor="#FFE39B" |eerste dag voor <br />of in schrikkeljaar | |||
|- | |-bgcolor="#f5f5f5" | ||
| [[Thot (Monat)|Thout]] | | [[Thot (Monat)|Thout]] | ||
| align="right"| توت | | align="right"| توت | ||
Regel 111: | Regel 111: | ||
| [[11 oktober]] | | [[11 oktober]] | ||
| [[12 oktober]] | | [[12 oktober]] | ||
|- | |-bgcolor="#f5f5f5" | ||
| [[Hathyr|Hathor]] | | [[Hathyr|Hathor]] | ||
| align="right"| هاتور | | align="right"| هاتور | ||
Regel 123: | Regel 123: | ||
| [[10 december]] | | [[10 december]] | ||
| [[11 december]] | | [[11 december]] | ||
|- | |-bgcolor="#f5f5f5" | ||
| [[Tybi|Tobi]] | | [[Tybi|Tobi]] | ||
| align="right"| طوبه | | align="right"| طوبه | ||
Regel 135: | Regel 135: | ||
| {{0}}[[8 februari]] | | {{0}}[[8 februari]] | ||
| {{0}}[[9 februari]] | | {{0}}[[9 februari]] | ||
|- | |-bgcolor="#f5f5f5" | ||
| [[Phamenoth|Paremhat]] | | [[Phamenoth|Paremhat]] | ||
| align="right"| برمهات | | align="right"| برمهات | ||
Regel 147: | Regel 147: | ||
| {{0}}[[9 april]] | | {{0}}[[9 april]] | ||
| | | | ||
|- | |-bgcolor="#f5f5f5" | ||
| [[Pachon|Paschons]] | | [[Pachon|Paschons]] | ||
| align="right"| بشنس | | align="right"| بشنس | ||
Regel 159: | Regel 159: | ||
| {{0}}[[8 juni]] | | {{0}}[[8 juni]] | ||
| | | | ||
|- | |-bgcolor="#f5f5f5" | ||
| [[Epiphi|Abib]] | | [[Epiphi|Abib]] | ||
| align="right"| أبيب | | align="right"| أبيب | ||
Regel 171: | Regel 171: | ||
| {{0}}[[7 augustus]] | | {{0}}[[7 augustus]] | ||
| | | | ||
|- | |-bgcolor="#f5f5f5" | ||
| [[Heriu-renpet|Pi Kogi Enavot]] | | [[Heriu-renpet|Pi Kogi Enavot]] | ||
| align="right"| الشهر الصغير | | align="right"| الشهر الصغير | ||
Regel 181: | Regel 181: | ||
==Weekdagen== | ==Weekdagen== | ||
De week begint op zondag. De namen van de dagen luiden: | De week begint op zondag. De namen van de dagen luiden: | ||
:{| | :{| class="prettytable" style="border: 2px solid gray; background:#f5f5f5" | ||
|1. | |style="border: 0px"|1. | ||
|''Tkyriaka:'' | |style="border: 0px"|''Tkyriaka:'' | ||
|[[zondag]] | |style="border: 0px"|[[zondag]] | ||
|- | |- | ||
|2. | |style="border: 0px"|2. | ||
|''Pesnau:'' | |style="border: 0px"|''Pesnau:'' | ||
|[[maandag]] | |style="border: 0px"|[[maandag]] | ||
|- | |- | ||
|3. | |style="border: 0px"|3. | ||
|''Pshoment:'' | |style="border: 0px"|''Pshoment:'' | ||
|[[dinsdag]] | |style="border: 0px"|[[dinsdag]] | ||
|- | |- | ||
|4. | |style="border: 0px"|4. | ||
|''Peftoou:'' | |style="border: 0px"|''Peftoou:'' | ||
|[[woensdag]] | |style="border: 0px"|[[woensdag]] | ||
|- | |- | ||
|5. | |style="border: 0px"|5. | ||
|''Ptiou:'' | |style="border: 0px"|''Ptiou:'' | ||
|[[donderdag]] | |style="border: 0px"|[[donderdag]] | ||
|- | |- | ||
|6. | |style="border: 0px"|6. | ||
|''Psoou:'' | |style="border: 0px"|''Psoou:'' | ||
|[[vrijdag]] | |style="border: 0px"|[[vrijdag]] | ||
|- | |- | ||
|7. | |style="border: 0px"|7. | ||
|''Psabbaton:'' | |style="border: 0px"|''Psabbaton:'' | ||
|[[zaterdag]] | |style="border: 0px"|[[zaterdag]] | ||
|} | |} | ||
Regel 214: | Regel 214: | ||
[[Categorie:Kalender]] | [[Categorie:Kalender]] | ||
[[Categorie:Koptische kerk]] |
Versie van 19 jul 2012 13:32
De Koptische kalender is een aanpassing van de oude Egyptische kalender aan de hand van de Juliaanse kalender. Deze kalender wordt nog gebruikt door de Koptisch-orthodoxe kerk. Het jaar heeft, zoals in de Egyptische kalender, twaalf maanden van 30 dagen, en vijf bijkomende dagen, de Epagomenae. De oude Egyptische kalender kende geen schrikkeljaren, maar in de Koptische kalender wordt elk vierde jaar een dag toegevoegd aan de Epagomenae.
Jaartelling
De huidige Koptische kalender begint de jaren te tellen vanaf het begin van het troonbestijgingsjaar van de Romeinse keizer Diocletianus, de Anno Diocletiani. Dit komt overeen met 29 augustus op de juliaanse kalender. Onder Diocletianus werden nog christenen vervolgd. Na de vrijwillige afdanking van de keizer werd deze jaartelling in het Romeinse rijk nog een tijd gebruikt, ook al werd ze later niet meer naar hem maar naar zijn offers genoemd: Anno Martyrum (A.M.) of Tijdperk der Martelaren.
Jaarbegin en schrikkeldagen
Het Koptische jaar begint met het feest Nairuz, de eerste dag van de maand Thout. De begindatum van 29 augustus volgens de juliaanse kalender komt momenteel overeen met 11 september volgens de gregoriaanse kalender, of wanneer het daaropvolgende gregoriaanse jaar een schrikkeljaar is, op 12 september.
Elk vierde jaar van de koptische kalender is een schrikkeljaar. Het eerste schrikkeljaar sinds men de jaartelling van Diocletianus gebruikte, was het jaar 3, (286/287 n.Chr.). Aangezien het juliaanse en koptische jaar even lang zijn, blijven deze beide kalenders parallel aan elkaar lopen: het koptische nieuwe jaar begint volgens de juliaanse kalender steeds op 29 augustus of in een schrikkeljaar op 30 augustus. De bijkomende regel van de gregoriaanse kalender om 3 schrikkeldagen per 400 jaar weg te laten, bestaat in de koptische kalender niet.
Jaartal volgens de gewone tijdrekening |
Rest nadat het (juliaanse of) gregoriaanse jaartal door 4 wordt gedeeld |
Jaarbegin | |||||
Rest 0 | Rest 1 | Rest 2 | Rest 3 | Koptische jaren: 1 Thout |
Ethiopische jaren: 1 Mäskäräm | ||
Juliaans (constant:) | 29 aug | 29 aug | 29 aug | 30 aug | 1 − 1299 | 1 − 1575 | |
Gregoriaans | 1583 − 1699 | 8 sep | 8 sep | 8 sep | 9 sep | 1300 − 1416 | 1576 − 1692 |
1700 − 1799 | 9 sep | 9 sep | 9 sep | 10 sep | 1417 − 1516 | 1693 − 1792 | |
1800 − 1899 | 10 sep | 10 sep | 10 sep | 11 sep | 1517 − 1616 | 1793 − 1892 | |
1900 − 2099 | 11 sep | 11 sep | 11 sep | 12 sep | 1617 − 1816 | 1893 − 2092 | |
2100 − 2199 | 12 sep | 12 sep | 12 sep | 13 sep | 1817 − 1916 | 2093 − 2192 | |
2200 − 2299 | 13 sep | 13 sep | 13 sep | 14 sep | 1917 − 2016 | 2193 − 2292 | |
Rest 1 | Rest 2 | Rest 3 | Rest 0 | Koptisch + 283 = gregoriaans jaar |
Ethiopisch + 7 = gregoriaans jaar | ||
Rest nadat het Koptische of Ethiopische jaartal door 4 wordt gedeeld |
Maandnamen
De koptische maandnamen en hun begin van 1900 tot 2099. In de laatste kolom staat wanneer de koptische maanden beginnen vanaf september vóór een komend gregoriaans schrikkeljaar.
Moderne uitspraak | Arabisch | Dagen | eerste dag | eerste dag voor of in schrikkeljaar |
Thout | توت | 30 | 11 september | 12 september |
Paopi | بابه | 30 | 11 oktober | 12 oktober |
Hathor | هاتور | 30 | 10 november | 11 november |
Koiak | كيهك | 30 | 10 december | 11 december |
Tobi | طوبه | 30 | 9 januari | 10 januari |
Meschir | أمشير | 30 | 8 februari | 9 februari |
Paremhat | برمهات | 30 | 10 maart | |
Paremoude | برموده | 30 | 9 april | |
Paschons | بشنس | 30 | 9 mei | |
Paoni | بوؤنه | 30 | 8 juni | |
Abib | أبيب | 30 | 8 juli | |
Mesori | مسرى | 30 | 7 augustus | |
Pi Kogi Enavot | الشهر الصغير | 5 of 6 | 6 september |
Weekdagen
De week begint op zondag. De namen van de dagen luiden:
1. Tkyriaka: zondag 2. Pesnau: maandag 3. Pshoment: dinsdag 4. Peftoou: woensdag 5. Ptiou: donderdag 6. Psoou: vrijdag 7. Psabbaton: zaterdag
Kalendersystemen |
---|
In gebruik: Armeens • Assyrisch • Bahá'í • Berbers • Chinees • Ethiopisch • Georgisch • Gregoriaans • Hindoe • IJslands • Indiaas • Iraans • Islamitisch • Joods • Juliaans • Koptisch • Liturgisch • Maçonniek • Samaritaans • Thai • Tibetaans Oude kalenders: Attisch • Azteeks • Egyptisch • Georgisch • IJslands • Maya • Macedonisch • Quakers • (Frans) Republikeins • Romeins • Runen • Tabotkalender (rasta) Voorgestelde kalenders of kalenderhervormingen: Darische kalender • Maréchal-kalender • New Earth Calendar • Positivistenkalender • Sovjetisch Kalenderberekening: epacta • cyclus van Meton • gulden getal • indictie • martelaarsboekletter • zondagsletter • zonnecirkel Jaartelling: Ab Urbe Condita • Anno Diocletiani • Anno Mundi (Byzantijns) • Boeddhistisch • Christelijke jaartelling • Olympiade • Seleucidische jaartelling Verwante thema’s: Dionysische Paasperiode • juliaanse dag • oude Nederlandse maandnamen • schrikkeljaar |