Armeense kalender

Vrijdag, 20 december 2024 is volgens de Armeense kalender

Ե Արաց, ԹՎ ՌՆՀԳ

(5 Arac‘ van het jaar 1473)

De Armeense kalender is de traditionele kalender in Armenië; het is een zonnekalender naar het systeem van de Egyptische kalender. Dit houdt in dat de kalender een constante jaarlengte heeft van 365 dagen, zonder toevoeging van schrikkeldagen.

Geschiedenis

De kalender werd in gebruik genomen in 552 n.Chr., naar aanleiding van de afscheiding van de Armeens-apostolische kerk van de Romeinse rijkskerk. De eerste dag viel op 6 Choiak van de Egyptische kalender; in het jaar 552 viel deze datum op 11 juli 552 (juliaanse kalender). Vroeger nam men de legendaire overwinning van koning Hayk op de Babylonische koning Bel op 11 augustus 2492 v.Chr. als beginpunt.

Datumnotering

Datums worden aangeduid door de letters ԹՎ (t'v), een afkorting voor „t'vin” („in het jaar”), gevolgd door een tot vier Armeense letters, die als cijfers worden gebruikt. Om snel een jaartal volgens de Armeense jaartelling om te zetten naar een jaartal volgens de in de gregoriaanse kalender gebruikelijke telling, dient men er 551 bij op te tellen. Bijvoorbeeld: wanneer een inscriptie luidt: ԹՎ ՈՀԳ, betekent dit in Armeense cijfers 673. Zie ook: Armeense cijfers

Wanneer men 551 bij dit getal bijtelt, brengt ons dat op het jaar 1224.

Voorbeeld: ՟ԹՎ ՇԻԹ = t‘vin 529 = 1080/81 n. Chr.

Verschuiving

Omdat de Armeense kalender, net zoals de Egyptische kalender waarop hij gebaseerd is, geen schrikkeljaren heeft, verschuift het jaar langzaam ten opzichte van de seizoenen. Het Armeense jaar 1461, (2012, gregoriaans) was het laatste van de grote cyclus van 1461 jaar die gelijk staat aan 1460 jaren van de juliaanse kalender. (Zie Sothiscyclus). Het daarop volgende Armeense jaar, 1462, begon opnieuw op 11 juli van de juliaanse kalender, zoals toen de Armeense kalender in gebruik werd genomen. Deze datum kwam overeen met 24 juli 2012 volgens de gregoriaanse kalender.

Maanden

De Armeense maandnamen vertonen invloeden van de Zoroastrische kalender, en zoals Antoine Meillet opmerkte, in twee gevallen invloeden uit Zuid-Kaukasische talen. De namen van de maanden zijn:

Նավասարդ	Navasard
Հոռի	Hoṙi
Սահմ	Sahm
Տրե	Tre
Քաղոց	K‘ałoc‘
Արաց	Arac‘
Մեհեկ	Mehek
Արեգ	Areg
Ահեկան	Ahekan
Մարերի	Mareri
Մարգաց	Margac‘
Հրոտից	Hrotic‘

Dagen van de week

Nederlands	Armeens	Transliteratie
Nederlands	Armeens	Oost	West
Zondag	կիրակի	kiraki	giragi
Maandag	երկուշաբթի	yerkooshabti	yergooshapti
Dinsdag	երեքշաբթի	yerekshabti	yerekshapti
Woensdag	չորեքշաբթի	chorekshabti	chorekshapti
Donderdag	հինգշաբթի	hingshabti	hinkshapti
Vrijdag	ուրբաթ	oorbat	oorpat
Zaterdag	շաբաթ	shabat	shapat