Wikisage, de vrije encyclopedie van de tweede generatie, is digitaal erfgoed

Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.

  • Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
  • Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
rel=nofollow

Koptische kalender: verschil tussen versies

Uit Wikisage
Naar navigatie springen Naar zoeken springen
(eigen inleiding / +2 tabelletjes uit http://de.wikipedia.org/w/index.php?title=Koptischer_Kalender&oldid=98336505 / +weekdagen http://fr.wikipedia.org/w/index.php?title=Calendrier_copte&oldid=73702699)
 
(en-space)
 
(13 tussenliggende versies door dezelfde gebruiker niet weergegeven)
Regel 1: Regel 1:
De '''Koptische kalender''' is een aanpassing van de oude [[Egyptische kalender]] aan de hand van de [[Juliaanse kalender]]. Deze kalender wordt nog gebruikt door de [[Koptisch-orthodoxe kerk]]. Het jaar heeft, zoals in de Egyptische kalender, twaalf maanden van 30 dagen, en vijf bijkomende dagen, de [[Epagomenae]]. De oude Egyptische kalender kende geen schrikkeljaren, maar in de Koptische kalender wordt elk vierde jaar een dag toegevoegd aan de Epagomenae.
De '''Koptische kalender''', ook wel de '''Alexandrijnse kalender''' genoemd,<ref>http://www.bijbelaantekeningen.nl/blog/2007/09/11/koptische-kalender/</ref> is een kalender, gebaseerd op de oude [[Egyptische kalender]], met aanpassingen aan de hand van de schrikkeljaarregeling van de [[juliaanse kalender]]. Deze kalender wordt nog gebruikt door de [[Koptisch-orthodoxe kerk]]. Het jaar heeft, zoals in de Egyptische kalender, twaalf maanden van 30 dagen, en vijf bijkomende dagen, de [[Epagomenae]]. De oude Egyptische kalender kende geen schrikkeljaren, maar in de Koptische kalender wordt elk vierde jaar een zesde dag toegevoegd aan de Epagomenae.
<div style="float: right; margin: 0 0 1em 1em; padding: 0.5em; background: #fffff4; border: 1px solid silver; width: 300px;">
[[{{ucfirst:{{#timel:l}}}}]], [[{{#timel:j F}}]] [[{{#timel:Y}}]] (''[[gregoriaanse kalender|gregoriaans]]'')<br>
komt overeen met<br>
{{#switch:{{#timel:w}}
|0 = Tkyriaka
|1 = Pesnau
|2 = Pshoment
|3 = Peftoou
|4 = Ptiou
|5 = Psoou
|6 = Psabbaton}}, '''{{#expr: ((((( trunc({{CURRENTJULIANDAY}}-1824664) )*100) mod 36525)/100)) mod 30 }} {{#switch: {{#expr: 1+ trunc (((((
( trunc{{CURRENTJULIANDAY}}-1824664) )*100) mod 36525)/100)/30)  }}
|1=Thoout
|2=Paope
|3=Athor
|4=Choiak
|5=Tobe
|6=Amshir
|7=Paremotep
|8=Parmoute
|9=Pashons
|10=Paone
|11=Epep
|12=Mesore
|=Epagomenae}} {{#expr: trunc(( trunc{{CURRENTJULIANDAY}}-1824664)/365.25)}}'''<br>
(''Anno Diocletiani'' of ''Anno Martyrum'')
</div>
== Jaartelling ==
De huidige Koptische kalender begint de jaren te tellen vanaf het begin van het troonbestijgingsjaar van de Romeinse keizer [[Diocletianus]], de [[Anno Diocletiani]]. Dit komt overeen met 29 augustus op de [[juliaanse kalender]]. Onder Diocletianus werden nog christenen vervolgd. Na de vrijwillige afdanking van de keizer werd deze jaartelling in het Romeinse rijk nog een tijd gebruikt, ook al werd ze later niet meer naar hem maar naar zijn offers genoemd: [[Anno Martyrum]] (''A.M.'') of Tijdperk der Martelaren.


== Jaarbegin en schrikkeldagen ==  
== Jaarbegin en schrikkeldagen ==  
Elk vierde jaar van de koptische kalender is een [[schrikkeljaar]], het eerste schrikkeljaar was het jaar 3 (286/287 n.Chr.). Aangezien het jaar in de juliaanse kalender even lang is, blijft de koptische kalender parallel daaraan lopen: het koptische nieuwe jaar begint volgens de juliaanse kalender steeds op 29 augustus of in een schrikkeljaar op 30 augustus. De bijkomende regel van de [[gregoriaanse kalender]] om 3 schrikkeldagen per 400 jaar weg te laten, bestaat in de koptische kalender niet. Bovenstaande tabel is bijgevolg slechts gelding van 1900 tot 2099.
Het Koptische jaar begint met het feest Nairuz, de eerste dag van de maand Thout. De begindatum van 29 augustus volgens de juliaanse kalender komt momenteel overeen met 11 september volgens de gregoriaanse kalender, of wanneer het daaropvolgende gregoriaanse jaar een schrikkeljaar is, op 12 september.


{| class="wikitable"
Elk vierde jaar van de koptische kalender is een [[schrikkeljaar]]. Het eerste schrikkeljaar sinds men de jaartelling van Diocletianus gebruikte, was het jaar 3, (286/287 n.Chr.).
Aangezien het juliaanse en koptische jaar even lang zijn, blijven deze beide kalenders parallel aan elkaar lopen: het koptische nieuwe jaar begint volgens de juliaanse kalender steeds op 29 augustus of in een schrikkeljaar op 30 augustus. De bijkomende regel van de [[gregoriaanse kalender]] om 3 schrikkeldagen per 400 jaar weg te laten, bestaat in de koptische kalender niet.
 
{| class="prettytable" style="border: 2px solid gray; background:#fffaf0"
|-
|-
| rowspan="2" align="center" | Jaartal <br>  <br> volgens de gewone <br> tijdrekening
| colspan="2" rowspan="2" align="center" | Jaartal<br> volgens de gewone <br> tijdrekening
| colspan="4" align="center" | Rest nadat het gregoriaans jaartal <br> door 4 wordt gedeeld  
| colspan="4" align="center" | Rest nadat het (juliaanse of) gregoriaanse<br> jaartal door 4 wordt gedeeld  
! colspan="2"| Jaarbegin
| colspan="2" align="center" | Jaarbegin
|-
|-
! Rest 0
| bgcolor="#f5f5f5"| Rest = 0
! Rest 1
| bgcolor="#f5f5f5"| Rest = 1
! Rest 2
| bgcolor="#f5f5f5"| Rest = 2
! Rest 3
| bgcolor="#f5f5f5"| Rest = 3
! Koptische jaren <br> 1 Thout
| bgcolor="#FFE39B"| in '''Koptische''' jaren: <br> 1 Thout <br> in de jaren:
! Ethiopische jaren <br> 1 Mäskäräm
| bgcolor="#FFE39B"| in '''Ethiopische''' jaren: <br> 1 Meskerem <br> in de jaren:
|-
|-
! Juliaans
| colspan="2" | '''Juliaans''' ''(constant:)''
| 29 aug
| 29 aug
| 29 aug
| 29 aug
| 29 aug
| 29 aug
| 30 aug
| 30 aug
! 1 − 1299
| bgcolor="#FFE39B"| &ensp;&ensp;&ensp;1 − 1299
! 1 − 1575
| bgcolor="#FFE39B"| &ensp;&ensp;&ensp;1 − 1575
|-
|-
! 1583 − 1699
| rowspan="6" | '''Gregoriaans'''
| {{0}}8 sep
| bgcolor="#FFE39B"| 1583 − 1699
| {{0}}8 sep
| &ensp;8 sep
| {{0}}8 sep
| &ensp;8 sep
| {{0}}9 sep
| &ensp;8 sep
! 1300 − 1416
| &ensp;9 sep
! 1576 − 1692
| bgcolor="#FFE39B"| 1300 − 1416
| bgcolor="#FFE39B"| 1576 − 1692
|-
|-
! 1700 − 1799
| bgcolor="#FFE39B"| 1700 − 1799
| {{0}}9 sep
| &ensp;9 sep
| {{0}}9 sep
| &ensp;9 sep
| {{0}}9 sep
| &ensp;9 sep
| 10 sep
| 10 sep
! 1417 − 1516
| bgcolor="#FFE39B"| 1417 − 1516
! 1693 − 1792
| bgcolor="#FFE39B"| 1693 − 1792
|-
|-
! 1800 − 1899
| bgcolor="#FFE39B"| 1800 − 1899
| 10 sep
| 10 sep
| 10 sep
| 10 sep
| 10 sep
| 10 sep
| 11 sep
| 11 sep
! 1517 − 1616
| bgcolor="#FFE39B"| 1517 − 1616
! 1793 − 1892
| bgcolor="#FFE39B"| 1793 − 1892
|-
|-
! 1900 − 2099
| bgcolor="#FFE39B"| 1900 − 2099
| 11 sep
| 11 sep
| 11 sep
| 11 sep
| 11 sep
| 11 sep
| 12 sep
| 12 sep
! 1617 − 1816
| bgcolor="#FFE39B"| 1617 − 1816
! 1893 − 2092
| bgcolor="#FFE39B"| 1893 − 2092
|-
|-
! 2100 − 2199
| bgcolor="#FFE39B"| 2100 − 2199
| 12 sep
| 12 sep
| 12 sep
| 12 sep
| 12 sep
| 12 sep
| 13 sep
| 13 sep
! 1817 − 1916
| bgcolor="#FFE39B"| 1817 − 1916
! 2093 − 2192
| bgcolor="#FFE39B"| 2093 − 2192
|-
|-
! 2200 − 2299
| bgcolor="#FFE39B"| 2200 − 2299
| 13 sep
| 13 sep
| 13 sep
| 13 sep
| 13 sep
| 13 sep
| 14 sep
| 14 sep
! 1917 − 2016
| bgcolor="#FFE39B"| 1917 − 2016
! 2193 − 2292
| bgcolor="#FFE39B"| 2193 − 2292
 
|-
|-
| rowspan="2" | &nbsp;
| valign="top" colspan="2" rowspan="2" | &nbsp;
! Rest 1
| bgcolor="#f5f5f5"| Rest 1
! Rest 2
| bgcolor="#f5f5f5"| Rest 2
! Rest 3
| bgcolor="#f5f5f5"| Rest 3
! Rest 0
| bgcolor="#f5f5f5"| Rest 0
| rowspan="2" align="center" | ''Koptisch + 283 =<br> gregoriaans jaar''
| rowspan="2" align="center" | ''Koptisch jaar + 283 =<br> gregoriaans jaar''
| rowspan="2" align="center" | ''Ethiopisch + 7 =<br> gregoriaans jaar''
| rowspan="2" align="center" | ''Ethiopisch jaar + 7 =<br> gregoriaans jaar''
|-
|-
| colspan="4" align="center" | Rest na deling van het jaartal door 4<br> (Koptische en Ethiopische kalender)
| colspan="4" align="center" | Rest nadat het Koptische of Ethiopische<br> jaartal door 4 wordt gedeeld
|}
|}


== Maandnamen ==
== Maandnamen ==
De koptische maandnamen en hun begin van 1900 tot 2099. In de laatste kolom staat wanneer de koptische maanden beginnen vanaf september vóór een komend gregoriaans schrikkeljaar.  
De koptische maandnamen en hun begin ten opzichte van de jaren 1900 tot 2099 van de gregoriaanse tijdrekening. In de laatste kolom staat wanneer de koptische maanden beginnen vanaf september vóór een komend gregoriaans schrikkeljaar.  
{| class="wikitable"
{| class="prettytable" style="border: 2px solid gray; background:#fffaf0"
! Moderne uitspraak
| bgcolor="#FFE39B" |Transliteratie (oude uispraak)
! Dagen
| bgcolor="#FFE39B" |Moderne uitspraak
! eerste dag
| bgcolor="#FFE39B" |Koptisch schrift
! eerste dag voor <br />of in schrikkeljaar
| bgcolor="#FFE39B" |Arabisch
| bgcolor="#FFE39B" |Dagen
| bgcolor="#FFE39B" |eerste dag
| bgcolor="#FFE39B" |eerste dag voor <br />of in schrikkeljaar
|-bgcolor="#f5f5f5"
| [[Thot (maand)|Thout]]
| Thout
| {{Koptisch|ϴωογτ}}
| align="right"| <big>توت</big>
| align="center"| 30
| [[11 september]]
| [[12 september]]
|-
|-
| [[Thot (Monat)|Thout]]  
| [[Phaophi]]
| 30
| Baba
| 11 september
| {{Koptisch|Παοπι}}
| 12 september
| align="right"| <big>بابه</big>
| align="center"| 30
| [[11 oktober]]
| [[12 oktober]]
|-bgcolor="#f5f5f5"
| [[Hathyr]]
| Hathor
| {{Koptisch|Αθορ}}
| align="right"| <big>هاتور</big>
| align="center"| 30
| [[10 november]]
| [[11 november]]
|-
|-
| [[Phaophi|Paopi]]
| [[Choiak]]
| 30
| Choiak
| 11 oktober
| {{Koptisch|Χοιακ}}
| 12 oktober
| align="right"| <big>كيهك</big>
|-
| align="center"| 30
| [[Hathyr|Hathor]]
| [[10 december]]
| 30
| [[11 december]]
| 10 november
|-bgcolor="#f5f5f5"
| 11 november
| [[Tobi]]
|-
| Tovi
| [[Choiak|Koiak]]
| {{Koptisch|Τωβι}}
| 30
| align="right"| <big>طوبه</big>
| 10 december
| align="center"| 30
| 11 december
| &ensp;[[9 januari]]
|-
| [[10 januari]]
| [[Tybi|Tobi]]
| 30
| 9 januari
| 10 januari
|-
| [[Mechir|Meschir]]
| 30
| 8 februari
| 9 februari
|-
|-
| [[Meshir|Mesjir]]
| Mesjir
| {{Koptisch|Μεϣιρ}}
| align="right"| <big>أمشير</big>
| align="center"| 30
| &ensp;[[8 februari]]
| &ensp;[[9 februari]]
|-bgcolor="#f5f5f5"
| [[Phamenoth|Paremhat]]
| [[Phamenoth|Paremhat]]
| 30
| Baramhat
| 10 maart
| {{Koptisch|Παρεμϩατ}}
| align="right"| <big>برمهات</big>
| align="center"| 30
| [[10 maart]]
|
|
|-
|-
| [[Pharmouthi|Paremoude]]
| [[Pharmouthi]]
| 30
| Baremoude
| 9 april
| {{Koptisch|Φαρμοθι}}
| align="right"| <big>برموده</big>
| align="center"| 30
| &ensp;[[9 april]]
|
|
|-
|-bgcolor="#f5f5f5"
| [[Pachon|Paschons]]
| [[Pashons|Pasjons]]
| 30
| Basjons
| 9 mei
| {{Koptisch|Παϣανϲ}}
| align="right"| <big>بشنس</big>
| align="center"| 30
| &ensp;[[9 mei]]
|
|
|-
|-
| [[Payni|Paoni]]
| [[Paoni]]
| 30
| Baona
| 8 juni
| {{Koptisch|Παωνι}}
| align="right"| <big>بوؤنه</big>
| align="center"| 30
| &ensp;[[8 juni]]
|
|
|-
|-bgcolor="#f5f5f5"
| [[Epiphi|Abib]]
| [[Epiphi]]
| 30
| Abib
| 8 juli
| {{Koptisch|Επηπ}}
| align="right"| <big>أبيب</big>
| align="center"| 30
| &ensp;[[8 juli]]
|
|
|-
|-
| [[Mesori]]
| [[Mesori]]
| 30
| Mesra
| 7 augustus
| {{Koptisch|Μεϲωρη}}
| align="right"| <big>مسرى</big>
| align="center"| 30
| &ensp;[[7 augustus]]
|
|
|-
|-bgcolor="#f5f5f5"
| [[Heriu-renpet|Pi Kogi Enavot]]
| [[Heriu-renpet|Pi Kogi Enavot]]
| 5 of 6
| al-shahr al-sghyr
| 6 september
| {{Koptisch|Πικογϫι μαβοτ}}
| align="right"| <big>الشهر الصغير</big>
| align="center"| 5 of 6
| &ensp;[[6 september]]
|
|
|}
|}
Regel 161: Regel 235:
==Weekdagen==
==Weekdagen==
De week begint op zondag. De namen van de dagen luiden:
De week begint op zondag. De namen van de dagen luiden:
# ''Tkyriaka:'' zondag
:{| class="prettytable" style="border: 2px solid gray; background:#f5f5f5"
# ''Pesnau:'' maandag
|style="border: 0px"|1.
# ''Pshoment:'' dinsdag
|style="border: 0px"|''Tkyriaka:''
# ''Peftoou:'' woensdag
|style="border: 0px"|[[zondag]]
# ''Ptiou:'' donderdag
|-
# ''Psoou:'' vrijdag
|style="border: 0px"|2.
# ''Psabbaton:'' zaterdag
|style="border: 0px"|''Pesnau:''
|style="border: 0px"|[[maandag]]
|-
|style="border: 0px"|3.
|style="border: 0px"|''Pshoment:''
|style="border: 0px"|[[dinsdag]]
|-
|style="border: 0px"|4.
|style="border: 0px"|''Peftoou:''
|style="border: 0px"|[[woensdag]]
|-
|style="border: 0px"|5.
|style="border: 0px"|''Ptiou:''
|style="border: 0px"|[[donderdag]]
|-
|style="border: 0px"|6.
|style="border: 0px"|''Psoou:''
|style="border: 0px"|[[vrijdag]]
|-
|style="border: 0px"|7.
|style="border: 0px"|''Psabbaton:''
|style="border: 0px"|[[zaterdag]]
|}
==Weblinks==
*http://orthodoxwiki.org/Coptic_Calendar
{{Wikidata|Q750430}}
==Verwijzingen==
{{reflist}}
{{navigatie kalendersystemen}}


{{navigatie kalendersystemen}}
[[Categorie:Kalender]]
[[Categorie:Koptische kerk]]

Huidige versie van 8 jan 2017 om 03:42

De Koptische kalender, ook wel de Alexandrijnse kalender genoemd,[1] is een kalender, gebaseerd op de oude Egyptische kalender, met aanpassingen aan de hand van de schrikkeljaarregeling van de juliaanse kalender. Deze kalender wordt nog gebruikt door de Koptisch-orthodoxe kerk. Het jaar heeft, zoals in de Egyptische kalender, twaalf maanden van 30 dagen, en vijf bijkomende dagen, de Epagomenae. De oude Egyptische kalender kende geen schrikkeljaren, maar in de Koptische kalender wordt elk vierde jaar een zesde dag toegevoegd aan de Epagomenae.

Vrijdag, 22 november 2024 (gregoriaans)
komt overeen met
Psoou, 11 Athor 1741
(Anno Diocletiani of Anno Martyrum)

Jaartelling

De huidige Koptische kalender begint de jaren te tellen vanaf het begin van het troonbestijgingsjaar van de Romeinse keizer Diocletianus, de Anno Diocletiani. Dit komt overeen met 29 augustus op de juliaanse kalender. Onder Diocletianus werden nog christenen vervolgd. Na de vrijwillige afdanking van de keizer werd deze jaartelling in het Romeinse rijk nog een tijd gebruikt, ook al werd ze later niet meer naar hem maar naar zijn offers genoemd: Anno Martyrum (A.M.) of Tijdperk der Martelaren.

Jaarbegin en schrikkeldagen

Het Koptische jaar begint met het feest Nairuz, de eerste dag van de maand Thout. De begindatum van 29 augustus volgens de juliaanse kalender komt momenteel overeen met 11 september volgens de gregoriaanse kalender, of wanneer het daaropvolgende gregoriaanse jaar een schrikkeljaar is, op 12 september.

Elk vierde jaar van de koptische kalender is een schrikkeljaar. Het eerste schrikkeljaar sinds men de jaartelling van Diocletianus gebruikte, was het jaar 3, (286/287 n.Chr.). Aangezien het juliaanse en koptische jaar even lang zijn, blijven deze beide kalenders parallel aan elkaar lopen: het koptische nieuwe jaar begint volgens de juliaanse kalender steeds op 29 augustus of in een schrikkeljaar op 30 augustus. De bijkomende regel van de gregoriaanse kalender om 3 schrikkeldagen per 400 jaar weg te laten, bestaat in de koptische kalender niet.

Jaartal
volgens de gewone
tijdrekening
Rest nadat het (juliaanse of) gregoriaanse
jaartal door 4 wordt gedeeld
Jaarbegin
Rest = 0 Rest = 1 Rest = 2 Rest = 3 in Koptische jaren:
1 Thout
in de jaren:
in Ethiopische jaren:
1 Meskerem
in de jaren:
Juliaans (constant:) 29 aug 29 aug 29 aug 30 aug    1 − 1299    1 − 1575
Gregoriaans 1583 − 1699  8 sep  8 sep  8 sep  9 sep 1300 − 1416 1576 − 1692
1700 − 1799  9 sep  9 sep  9 sep 10 sep 1417 − 1516 1693 − 1792
1800 − 1899 10 sep 10 sep 10 sep 11 sep 1517 − 1616 1793 − 1892
1900 − 2099 11 sep 11 sep 11 sep 12 sep 1617 − 1816 1893 − 2092
2100 − 2199 12 sep 12 sep 12 sep 13 sep 1817 − 1916 2093 − 2192
2200 − 2299 13 sep 13 sep 13 sep 14 sep 1917 − 2016 2193 − 2292
  Rest 1 Rest 2 Rest 3 Rest 0 Koptisch jaar + 283 =
gregoriaans jaar
Ethiopisch jaar + 7 =
gregoriaans jaar
Rest nadat het Koptische of Ethiopische
jaartal door 4 wordt gedeeld

Maandnamen

De koptische maandnamen en hun begin ten opzichte van de jaren 1900 tot 2099 van de gregoriaanse tijdrekening. In de laatste kolom staat wanneer de koptische maanden beginnen vanaf september vóór een komend gregoriaans schrikkeljaar.

Transliteratie (oude uispraak) Moderne uitspraak Koptisch schrift Arabisch Dagen eerste dag eerste dag voor
of in schrikkeljaar
Thout Thout ϴωογτ توت 30 11 september 12 september
Phaophi Baba Παοπι بابه 30 11 oktober 12 oktober
Hathyr Hathor Αθορ هاتور 30 10 november 11 november
Choiak Choiak Χοιακ كيهك 30 10 december 11 december
Tobi Tovi Τωβι طوبه 30 9 januari 10 januari
Mesjir Mesjir Μεϣιρ أمشير 30 8 februari 9 februari
Paremhat Baramhat Παρεμϩατ برمهات 30 10 maart
Pharmouthi Baremoude Φαρμοθι برموده 30 9 april
Pasjons Basjons Παϣανϲ بشنس 30 9 mei
Paoni Baona Παωνι بوؤنه 30 8 juni
Epiphi Abib Επηπ أبيب 30 8 juli
Mesori Mesra Μεϲωρη مسرى 30 7 augustus
Pi Kogi Enavot al-shahr al-sghyr Πικογϫι μαβοτ الشهر الصغير 5 of 6 6 september

Weekdagen

De week begint op zondag. De namen van de dagen luiden:

1. Tkyriaka: zondag
2. Pesnau: maandag
3. Pshoment: dinsdag
4. Peftoou: woensdag
5. Ptiou: donderdag
6. Psoou: vrijdag
7. Psabbaton: zaterdag

Weblinks

Q750430 op Wikidata  Intertaalkoppelingen via Wikidata (via reasonator)

rel=nofollow

Verwijzingen

rel=nofollow
rel=nofollow