Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.
- Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
- Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
Koptische kalender: verschil tussen versies
(eigen inleiding / +2 tabelletjes uit http://de.wikipedia.org/w/index.php?title=Koptischer_Kalender&oldid=98336505 / +weekdagen http://fr.wikipedia.org/w/index.php?title=Calendrier_copte&oldid=73702699) |
(en-space) |
||
(13 tussenliggende versies door dezelfde gebruiker niet weergegeven) | |||
Regel 1: | Regel 1: | ||
De '''Koptische kalender''' is een | De '''Koptische kalender''', ook wel de '''Alexandrijnse kalender''' genoemd,<ref>http://www.bijbelaantekeningen.nl/blog/2007/09/11/koptische-kalender/</ref> is een kalender, gebaseerd op de oude [[Egyptische kalender]], met aanpassingen aan de hand van de schrikkeljaarregeling van de [[juliaanse kalender]]. Deze kalender wordt nog gebruikt door de [[Koptisch-orthodoxe kerk]]. Het jaar heeft, zoals in de Egyptische kalender, twaalf maanden van 30 dagen, en vijf bijkomende dagen, de [[Epagomenae]]. De oude Egyptische kalender kende geen schrikkeljaren, maar in de Koptische kalender wordt elk vierde jaar een zesde dag toegevoegd aan de Epagomenae. | ||
<div style="float: right; margin: 0 0 1em 1em; padding: 0.5em; background: #fffff4; border: 1px solid silver; width: 300px;"> | |||
[[{{ucfirst:{{#timel:l}}}}]], [[{{#timel:j F}}]] [[{{#timel:Y}}]] (''[[gregoriaanse kalender|gregoriaans]]'')<br> | |||
komt overeen met<br> | |||
{{#switch:{{#timel:w}} | |||
|0 = Tkyriaka | |||
|1 = Pesnau | |||
|2 = Pshoment | |||
|3 = Peftoou | |||
|4 = Ptiou | |||
|5 = Psoou | |||
|6 = Psabbaton}}, '''{{#expr: ((((( trunc({{CURRENTJULIANDAY}}-1824664) )*100) mod 36525)/100)) mod 30 }} {{#switch: {{#expr: 1+ trunc ((((( | |||
( trunc{{CURRENTJULIANDAY}}-1824664) )*100) mod 36525)/100)/30) }} | |||
|1=Thoout | |||
|2=Paope | |||
|3=Athor | |||
|4=Choiak | |||
|5=Tobe | |||
|6=Amshir | |||
|7=Paremotep | |||
|8=Parmoute | |||
|9=Pashons | |||
|10=Paone | |||
|11=Epep | |||
|12=Mesore | |||
|=Epagomenae}} {{#expr: trunc(( trunc{{CURRENTJULIANDAY}}-1824664)/365.25)}}'''<br> | |||
(''Anno Diocletiani'' of ''Anno Martyrum'') | |||
</div> | |||
== Jaartelling == | |||
De huidige Koptische kalender begint de jaren te tellen vanaf het begin van het troonbestijgingsjaar van de Romeinse keizer [[Diocletianus]], de [[Anno Diocletiani]]. Dit komt overeen met 29 augustus op de [[juliaanse kalender]]. Onder Diocletianus werden nog christenen vervolgd. Na de vrijwillige afdanking van de keizer werd deze jaartelling in het Romeinse rijk nog een tijd gebruikt, ook al werd ze later niet meer naar hem maar naar zijn offers genoemd: [[Anno Martyrum]] (''A.M.'') of Tijdperk der Martelaren. | |||
== Jaarbegin en schrikkeldagen == | == Jaarbegin en schrikkeldagen == | ||
Het Koptische jaar begint met het feest Nairuz, de eerste dag van de maand Thout. De begindatum van 29 augustus volgens de juliaanse kalender komt momenteel overeen met 11 september volgens de gregoriaanse kalender, of wanneer het daaropvolgende gregoriaanse jaar een schrikkeljaar is, op 12 september. | |||
{| class=" | Elk vierde jaar van de koptische kalender is een [[schrikkeljaar]]. Het eerste schrikkeljaar sinds men de jaartelling van Diocletianus gebruikte, was het jaar 3, (286/287 n.Chr.). | ||
Aangezien het juliaanse en koptische jaar even lang zijn, blijven deze beide kalenders parallel aan elkaar lopen: het koptische nieuwe jaar begint volgens de juliaanse kalender steeds op 29 augustus of in een schrikkeljaar op 30 augustus. De bijkomende regel van de [[gregoriaanse kalender]] om 3 schrikkeldagen per 400 jaar weg te laten, bestaat in de koptische kalender niet. | |||
{| class="prettytable" style="border: 2px solid gray; background:#fffaf0" | |||
|- | |- | ||
| rowspan="2" align="center" | Jaartal | | colspan="2" rowspan="2" align="center" | Jaartal<br> volgens de gewone <br> tijdrekening | ||
| colspan="4" align="center" | Rest nadat het | | colspan="4" align="center" | Rest nadat het (juliaanse of) gregoriaanse<br> jaartal door 4 wordt gedeeld | ||
| colspan="2" align="center" | Jaarbegin | |||
|- | |- | ||
| bgcolor="#f5f5f5"| Rest = 0 | |||
| bgcolor="#f5f5f5"| Rest = 1 | |||
| bgcolor="#f5f5f5"| Rest = 2 | |||
| bgcolor="#f5f5f5"| Rest = 3 | |||
| bgcolor="#FFE39B"| in '''Koptische''' jaren: <br> 1 Thout <br> in de jaren: | |||
| bgcolor="#FFE39B"| in '''Ethiopische''' jaren: <br> 1 Meskerem <br> in de jaren: | |||
|- | |- | ||
| colspan="2" | '''Juliaans''' ''(constant:)'' | |||
| 29 aug | | 29 aug | ||
| 29 aug | | 29 aug | ||
| 29 aug | | 29 aug | ||
| 30 aug | | 30 aug | ||
| bgcolor="#FFE39B"|    1 − 1299 | |||
| bgcolor="#FFE39B"|    1 − 1575 | |||
|- | |- | ||
| rowspan="6" | '''Gregoriaans''' | |||
| | | bgcolor="#FFE39B"| 1583 − 1699 | ||
| | |  8 sep | ||
| | |  8 sep | ||
| | |  8 sep | ||
|  9 sep | |||
| bgcolor="#FFE39B"| 1300 − 1416 | |||
| bgcolor="#FFE39B"| 1576 − 1692 | |||
|- | |- | ||
| bgcolor="#FFE39B"| 1700 − 1799 | |||
| | |  9 sep | ||
| | |  9 sep | ||
| | |  9 sep | ||
| 10 sep | | 10 sep | ||
| bgcolor="#FFE39B"| 1417 − 1516 | |||
| bgcolor="#FFE39B"| 1693 − 1792 | |||
|- | |- | ||
| bgcolor="#FFE39B"| 1800 − 1899 | |||
| 10 sep | | 10 sep | ||
| 10 sep | | 10 sep | ||
| 10 sep | | 10 sep | ||
| 11 sep | | 11 sep | ||
| bgcolor="#FFE39B"| 1517 − 1616 | |||
| bgcolor="#FFE39B"| 1793 − 1892 | |||
|- | |- | ||
| bgcolor="#FFE39B"| 1900 − 2099 | |||
| 11 sep | | 11 sep | ||
| 11 sep | | 11 sep | ||
| 11 sep | | 11 sep | ||
| 12 sep | | 12 sep | ||
| bgcolor="#FFE39B"| 1617 − 1816 | |||
| bgcolor="#FFE39B"| 1893 − 2092 | |||
|- | |- | ||
| bgcolor="#FFE39B"| 2100 − 2199 | |||
| 12 sep | | 12 sep | ||
| 12 sep | | 12 sep | ||
| 12 sep | | 12 sep | ||
| 13 sep | | 13 sep | ||
| bgcolor="#FFE39B"| 1817 − 1916 | |||
| bgcolor="#FFE39B"| 2093 − 2192 | |||
|- | |- | ||
| bgcolor="#FFE39B"| 2200 − 2299 | |||
| 13 sep | | 13 sep | ||
| 13 sep | | 13 sep | ||
| 13 sep | | 13 sep | ||
| 14 sep | | 14 sep | ||
| bgcolor="#FFE39B"| 1917 − 2016 | |||
| bgcolor="#FFE39B"| 2193 − 2292 | |||
|- | |- | ||
| rowspan="2" | | | valign="top" colspan="2" rowspan="2" | | ||
| bgcolor="#f5f5f5"| Rest 1 | |||
| bgcolor="#f5f5f5"| Rest 2 | |||
| bgcolor="#f5f5f5"| Rest 3 | |||
| bgcolor="#f5f5f5"| Rest 0 | |||
| rowspan="2" align="center" | ''Koptisch + 283 =<br> gregoriaans jaar'' | | rowspan="2" align="center" | ''Koptisch jaar + 283 =<br> gregoriaans jaar'' | ||
| rowspan="2" align="center" | ''Ethiopisch + 7 =<br> gregoriaans jaar'' | | rowspan="2" align="center" | ''Ethiopisch jaar + 7 =<br> gregoriaans jaar'' | ||
|- | |- | ||
| colspan="4" align="center" | Rest | | colspan="4" align="center" | Rest nadat het Koptische of Ethiopische<br> jaartal door 4 wordt gedeeld | ||
|} | |} | ||
== Maandnamen == | == Maandnamen == | ||
De koptische maandnamen en hun begin van 1900 tot 2099. In de laatste kolom staat wanneer de koptische maanden beginnen vanaf september vóór een komend gregoriaans schrikkeljaar. | De koptische maandnamen en hun begin ten opzichte van de jaren 1900 tot 2099 van de gregoriaanse tijdrekening. In de laatste kolom staat wanneer de koptische maanden beginnen vanaf september vóór een komend gregoriaans schrikkeljaar. | ||
{| class=" | {| class="prettytable" style="border: 2px solid gray; background:#fffaf0" | ||
| bgcolor="#FFE39B" |Transliteratie (oude uispraak) | |||
| bgcolor="#FFE39B" |Moderne uitspraak | |||
| bgcolor="#FFE39B" |Koptisch schrift | |||
| bgcolor="#FFE39B" |Arabisch | |||
| bgcolor="#FFE39B" |Dagen | |||
| bgcolor="#FFE39B" |eerste dag | |||
| bgcolor="#FFE39B" |eerste dag voor <br />of in schrikkeljaar | |||
|-bgcolor="#f5f5f5" | |||
| [[Thot (maand)|Thout]] | |||
| Thout | |||
| {{Koptisch|ϴωογτ}} | |||
| align="right"| <big>توت</big> | |||
| align="center"| 30 | |||
| [[11 september]] | |||
| [[12 september]] | |||
|- | |- | ||
| [[ | | [[Phaophi]] | ||
| 30 | | Baba | ||
| 11 | | {{Koptisch|Παοπι}} | ||
| 12 | | align="right"| <big>بابه</big> | ||
| align="center"| 30 | |||
| [[11 oktober]] | |||
| [[12 oktober]] | |||
|-bgcolor="#f5f5f5" | |||
| [[Hathyr]] | |||
| Hathor | |||
| {{Koptisch|Αθορ}} | |||
| align="right"| <big>هاتور</big> | |||
| align="center"| 30 | |||
| [[10 november]] | |||
| [[11 november]] | |||
|- | |- | ||
| [[ | | [[Choiak]] | ||
| | | Choiak | ||
| | | {{Koptisch|Χοιακ}} | ||
| | | align="right"| <big>كيهك</big> | ||
| | | align="center"| 30 | ||
| [[ | | [[10 december]] | ||
| | | [[11 december]] | ||
|-bgcolor="#f5f5f5" | |||
| [[Tobi]] | |||
|- | | Tovi | ||
| [[ | | {{Koptisch|Τωβι}} | ||
| | | align="right"| <big>طوبه</big> | ||
| | | align="center"| 30 | ||
| | |  [[9 januari]] | ||
| | | [[10 januari]] | ||
| | |||
| 30 | |||
| 9 januari | |||
| 10 januari | |||
|- | |- | ||
| [[Meshir|Mesjir]] | |||
| Mesjir | |||
| {{Koptisch|Μεϣιρ}} | |||
| align="right"| <big>أمشير</big> | |||
| align="center"| 30 | |||
|  [[8 februari]] | |||
|  [[9 februari]] | |||
|-bgcolor="#f5f5f5" | |||
| [[Phamenoth|Paremhat]] | | [[Phamenoth|Paremhat]] | ||
| 30 | | Baramhat | ||
| 10 maart | | {{Koptisch|Παρεμϩατ}} | ||
| align="right"| <big>برمهات</big> | |||
| align="center"| 30 | |||
| [[10 maart]] | |||
| | | | ||
|- | |- | ||
| [[Pharmouthi | | [[Pharmouthi]] | ||
| 30 | | Baremoude | ||
| 9 april | | {{Koptisch|Φαρμοθι}} | ||
| align="right"| <big>برموده</big> | |||
| align="center"| 30 | |||
|  [[9 april]] | |||
| | | | ||
|- | |-bgcolor="#f5f5f5" | ||
| [[ | | [[Pashons|Pasjons]] | ||
| 30 | | Basjons | ||
| 9 mei | | {{Koptisch|Παϣανϲ}} | ||
| align="right"| <big>بشنس</big> | |||
| align="center"| 30 | |||
|  [[9 mei]] | |||
| | | | ||
|- | |- | ||
| [[ | | [[Paoni]] | ||
| 30 | | Baona | ||
| 8 juni | | {{Koptisch|Παωνι}} | ||
| align="right"| <big>بوؤنه</big> | |||
| align="center"| 30 | |||
|  [[8 juni]] | |||
| | | | ||
|- | |-bgcolor="#f5f5f5" | ||
| [[Epiphi|Abib | | [[Epiphi]] | ||
| 30 | | Abib | ||
| 8 juli | | {{Koptisch|Επηπ}} | ||
| align="right"| <big>أبيب</big> | |||
| align="center"| 30 | |||
|  [[8 juli]] | |||
| | | | ||
|- | |- | ||
| | | [[Mesori]] | ||
| 30 | | Mesra | ||
| 7 augustus | | {{Koptisch|Μεϲωρη}} | ||
| align="right"| <big>مسرى</big> | |||
| align="center"| 30 | |||
|  [[7 augustus]] | |||
| | | | ||
|- | |-bgcolor="#f5f5f5" | ||
| [[Heriu-renpet|Pi Kogi Enavot]] | | [[Heriu-renpet|Pi Kogi Enavot]] | ||
| 5 of 6 | | al-shahr al-sghyr | ||
| 6 september | | {{Koptisch|Πικογϫι μαβοτ}} | ||
| align="right"| <big>الشهر الصغير</big> | |||
| align="center"| 5 of 6 | |||
|  [[6 september]] | |||
| | | | ||
|} | |} | ||
Regel 161: | Regel 235: | ||
==Weekdagen== | ==Weekdagen== | ||
De week begint op zondag. De namen van de dagen luiden: | De week begint op zondag. De namen van de dagen luiden: | ||
# ''Tkyriaka:'' zondag | :{| class="prettytable" style="border: 2px solid gray; background:#f5f5f5" | ||
|style="border: 0px"|1. | |||
|style="border: 0px"|''Tkyriaka:'' | |||
|style="border: 0px"|[[zondag]] | |||
|- | |||
|style="border: 0px"|2. | |||
|style="border: 0px"|''Pesnau:'' | |||
|style="border: 0px"|[[maandag]] | |||
|- | |||
|style="border: 0px"|3. | |||
|style="border: 0px"|''Pshoment:'' | |||
|style="border: 0px"|[[dinsdag]] | |||
|- | |||
|style="border: 0px"|4. | |||
|style="border: 0px"|''Peftoou:'' | |||
|style="border: 0px"|[[woensdag]] | |||
|- | |||
|style="border: 0px"|5. | |||
|style="border: 0px"|''Ptiou:'' | |||
|style="border: 0px"|[[donderdag]] | |||
|- | |||
|style="border: 0px"|6. | |||
|style="border: 0px"|''Psoou:'' | |||
|style="border: 0px"|[[vrijdag]] | |||
|- | |||
|style="border: 0px"|7. | |||
|style="border: 0px"|''Psabbaton:'' | |||
|style="border: 0px"|[[zaterdag]] | |||
|} | |||
==Weblinks== | |||
*http://orthodoxwiki.org/Coptic_Calendar | |||
{{Wikidata|Q750430}} | |||
==Verwijzingen== | |||
{{reflist}} | |||
{{navigatie kalendersystemen}} | |||
[[Categorie:Kalender]] | |||
[[Categorie:Koptische kerk]] |
Huidige versie van 8 jan 2017 om 03:42
De Koptische kalender, ook wel de Alexandrijnse kalender genoemd,[1] is een kalender, gebaseerd op de oude Egyptische kalender, met aanpassingen aan de hand van de schrikkeljaarregeling van de juliaanse kalender. Deze kalender wordt nog gebruikt door de Koptisch-orthodoxe kerk. Het jaar heeft, zoals in de Egyptische kalender, twaalf maanden van 30 dagen, en vijf bijkomende dagen, de Epagomenae. De oude Egyptische kalender kende geen schrikkeljaren, maar in de Koptische kalender wordt elk vierde jaar een zesde dag toegevoegd aan de Epagomenae.
Vrijdag, 22 november 2024 (gregoriaans)
komt overeen met
Psoou, 11 Athor 1741
(Anno Diocletiani of Anno Martyrum)
Jaartelling
De huidige Koptische kalender begint de jaren te tellen vanaf het begin van het troonbestijgingsjaar van de Romeinse keizer Diocletianus, de Anno Diocletiani. Dit komt overeen met 29 augustus op de juliaanse kalender. Onder Diocletianus werden nog christenen vervolgd. Na de vrijwillige afdanking van de keizer werd deze jaartelling in het Romeinse rijk nog een tijd gebruikt, ook al werd ze later niet meer naar hem maar naar zijn offers genoemd: Anno Martyrum (A.M.) of Tijdperk der Martelaren.
Jaarbegin en schrikkeldagen
Het Koptische jaar begint met het feest Nairuz, de eerste dag van de maand Thout. De begindatum van 29 augustus volgens de juliaanse kalender komt momenteel overeen met 11 september volgens de gregoriaanse kalender, of wanneer het daaropvolgende gregoriaanse jaar een schrikkeljaar is, op 12 september.
Elk vierde jaar van de koptische kalender is een schrikkeljaar. Het eerste schrikkeljaar sinds men de jaartelling van Diocletianus gebruikte, was het jaar 3, (286/287 n.Chr.). Aangezien het juliaanse en koptische jaar even lang zijn, blijven deze beide kalenders parallel aan elkaar lopen: het koptische nieuwe jaar begint volgens de juliaanse kalender steeds op 29 augustus of in een schrikkeljaar op 30 augustus. De bijkomende regel van de gregoriaanse kalender om 3 schrikkeldagen per 400 jaar weg te laten, bestaat in de koptische kalender niet.
Jaartal volgens de gewone tijdrekening |
Rest nadat het (juliaanse of) gregoriaanse jaartal door 4 wordt gedeeld |
Jaarbegin | |||||
Rest = 0 | Rest = 1 | Rest = 2 | Rest = 3 | in Koptische jaren: 1 Thout in de jaren: |
in Ethiopische jaren: 1 Meskerem in de jaren: | ||
Juliaans (constant:) | 29 aug | 29 aug | 29 aug | 30 aug | 1 − 1299 | 1 − 1575 | |
Gregoriaans | 1583 − 1699 | 8 sep | 8 sep | 8 sep | 9 sep | 1300 − 1416 | 1576 − 1692 |
1700 − 1799 | 9 sep | 9 sep | 9 sep | 10 sep | 1417 − 1516 | 1693 − 1792 | |
1800 − 1899 | 10 sep | 10 sep | 10 sep | 11 sep | 1517 − 1616 | 1793 − 1892 | |
1900 − 2099 | 11 sep | 11 sep | 11 sep | 12 sep | 1617 − 1816 | 1893 − 2092 | |
2100 − 2199 | 12 sep | 12 sep | 12 sep | 13 sep | 1817 − 1916 | 2093 − 2192 | |
2200 − 2299 | 13 sep | 13 sep | 13 sep | 14 sep | 1917 − 2016 | 2193 − 2292 | |
Rest 1 | Rest 2 | Rest 3 | Rest 0 | Koptisch jaar + 283 = gregoriaans jaar |
Ethiopisch jaar + 7 = gregoriaans jaar | ||
Rest nadat het Koptische of Ethiopische jaartal door 4 wordt gedeeld |
Maandnamen
De koptische maandnamen en hun begin ten opzichte van de jaren 1900 tot 2099 van de gregoriaanse tijdrekening. In de laatste kolom staat wanneer de koptische maanden beginnen vanaf september vóór een komend gregoriaans schrikkeljaar.
Transliteratie (oude uispraak) | Moderne uitspraak | Koptisch schrift | Arabisch | Dagen | eerste dag | eerste dag voor of in schrikkeljaar |
Thout | Thout | ϴωογτ | توت | 30 | 11 september | 12 september |
Phaophi | Baba | Παοπι | بابه | 30 | 11 oktober | 12 oktober |
Hathyr | Hathor | Αθορ | هاتور | 30 | 10 november | 11 november |
Choiak | Choiak | Χοιακ | كيهك | 30 | 10 december | 11 december |
Tobi | Tovi | Τωβι | طوبه | 30 | 9 januari | 10 januari |
Mesjir | Mesjir | Μεϣιρ | أمشير | 30 | 8 februari | 9 februari |
Paremhat | Baramhat | Παρεμϩατ | برمهات | 30 | 10 maart | |
Pharmouthi | Baremoude | Φαρμοθι | برموده | 30 | 9 april | |
Pasjons | Basjons | Παϣανϲ | بشنس | 30 | 9 mei | |
Paoni | Baona | Παωνι | بوؤنه | 30 | 8 juni | |
Epiphi | Abib | Επηπ | أبيب | 30 | 8 juli | |
Mesori | Mesra | Μεϲωρη | مسرى | 30 | 7 augustus | |
Pi Kogi Enavot | al-shahr al-sghyr | Πικογϫι μαβοτ | الشهر الصغير | 5 of 6 | 6 september |
Weekdagen
De week begint op zondag. De namen van de dagen luiden:
1. Tkyriaka: zondag 2. Pesnau: maandag 3. Pshoment: dinsdag 4. Peftoou: woensdag 5. Ptiou: donderdag 6. Psoou: vrijdag 7. Psabbaton: zaterdag
Weblinks
Intertaalkoppelingen via Wikidata (via reasonator)
Verwijzingen
Kalendersystemen |
---|
In gebruik: Armeens • Assyrisch • Bahá'í • Berbers • Chinees • Ethiopisch • Georgisch • Gregoriaans • Hindoe • IJslands • Indiaas • Iraans • Islamitisch • Joods • Juliaans • Koptisch • Liturgisch • Maçonniek • Samaritaans • Thai • Tibetaans Oude kalenders: Attisch • Azteeks • Egyptisch • Georgisch • IJslands • Maya • Macedonisch • Quakers • (Frans) Republikeins • Romeins • Runen • Tabotkalender (rasta) Voorgestelde kalenders of kalenderhervormingen: Darische kalender • Maréchal-kalender • New Earth Calendar • Positivistenkalender • Sovjetisch Kalenderberekening: epacta • cyclus van Meton • gulden getal • indictie • martelaarsboekletter • zondagsletter • zonnecirkel Jaartelling: Ab Urbe Condita • Anno Diocletiani • Anno Mundi (Byzantijns) • Boeddhistisch • Christelijke jaartelling • Olympiade • Seleucidische jaartelling Verwante thema’s: Dionysische Paasperiode • juliaanse dag • oude Nederlandse maandnamen • schrikkeljaar |