Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.
- Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
- Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
Darische kalender: verschil tussen versies
(toevoeging: Marsjaar, maanden, weken, begin van het jaar) |
Geen bewerkingssamenvatting |
||
| Regel 1: | Regel 1: | ||
De '''Darische kalender''' (Engels: ’''darian calendar''’) is een kalender, die ontworpen is om door toekomstige kolonisten op de planeet [[Mars (planeet)|Mars]]. De kalender werd in [[1985]] ontwikkeld door de ruimtevaartingenieur en politoloog Thomas Gangale en door hem genoemd naar zijn [[zoon (familie)|zoon]] Darius. | De '''Darische kalender''' (Engels: ’''darian calendar''’) is een kalender, die ontworpen is om door toekomstige kolonisten op de planeet [[Mars (planeet)|Mars]] te worden gebruikt. De kalender werd in [[1985]] ontwikkeld door de ruimtevaartingenieur en politoloog Thomas Gangale en door hem genoemd naar zijn [[zoon (familie)|zoon]] Darius. | ||
==Martiaans jaar en schrikkeljaarberekening== | ==Martiaans jaar en schrikkeljaarberekening== | ||
De Martiaanse zonnedag ([[Sol (Marsdag)|sol]]) en het Martiaanse tropische jaar zijn de basiselementen waaruit de Darische kalender is opgebouwd. Een sol duurt 39 minuten en 35,244 seconden langer dan een [[aarde|terrestrische]] [[zonnedag]], en het tropische jaar duurt op Mars 668,5907 sols. Het basisschema voor de schrikkeljaarberekening verdeelt elke tien jaar in zes jaar van 669 sol en vier jaar van 668 sol. Hoewel er meer jaren van 669 Martiaanse zonnedagen zijn dan jaren van 669 sol, heten de jaren van 669 dagen de schrikkeljaren. De schrikkeljaarregeling luidt dat alle jaren waarvan het jaartal onpaar is of deelbaar door tien, schrikkeljaren zijn. Hierdoor is het jaar iets te lang. Jaren, die deelbaar zijn door 500, zijn daarom geen schrikkeljaren. | De Martiaanse zonnedag ([[Sol (Marsdag)|sol]]) en het Martiaanse tropische jaar zijn de basiselementen waaruit de Darische kalender is opgebouwd. Een sol duurt 39 minuten en 35,244 seconden langer dan een [[aarde|terrestrische]] [[zonnedag]], en het tropische jaar duurt op Mars 668,5907 sols. Het basisschema voor de schrikkeljaarberekening verdeelt elke tien jaar in zes jaar van 669 sol en vier jaar van 668 sol. Hoewel er meer jaren van 669 Martiaanse zonnedagen zijn dan jaren van 669 sol, heten de jaren van 669 dagen de schrikkeljaren. De schrikkeljaarregeling luidt dat alle jaren waarvan het jaartal onpaar is of deelbaar door tien, schrikkeljaren zijn. Hierdoor is het jaar iets te lang. Jaren, die deelbaar zijn door 500, zijn daarom geen schrikkeljaren. | ||
Een Marsjaar is ingedeeld in 24 maanden. Gewone maanden hebben 28 sol. Maanden die deelbaar zijn zes (6, 12, 18, 24), hebben slechts 27 sol (Marsdagen). De enige uitzondering hierop is het schrikkeljaar, wanneer de laatste maand 28 sol krijgt. | Een Marsjaar is ingedeeld in 24 maanden. Gewone maanden hebben 28 sol. Maanden die deelbaar zijn door zes (6, 12, 18, 24), hebben slechts 27 sol (Marsdagen). De enige uitzondering hierop is het schrikkeljaar, wanneer de laatste maand 28 sol krijgt. | ||
De namen van de maanden werden afgeleid van de tekens van de dierenriem. Een dierenriemteken omvat twee maanden, waarvan de eerste maand de naam krijgt van het traditionele dierenriemteken in het [[Latijn]]. De tweede maand krijgt de naam van dit teken in het [[Sanskriet]]. | De namen van de maanden werden afgeleid van de tekens van de dierenriem. Een dierenriemteken omvat twee maanden, waarvan de eerste maand de naam krijgt van het traditionele dierenriemteken in het [[Latijn]]. De tweede maand krijgt de naam van dit teken in het [[Sanskriet]]. | ||
Huidige versie van 12 feb 2016 om 17:24
De Darische kalender (Engels: ’darian calendar’) is een kalender, die ontworpen is om door toekomstige kolonisten op de planeet Mars te worden gebruikt. De kalender werd in 1985 ontwikkeld door de ruimtevaartingenieur en politoloog Thomas Gangale en door hem genoemd naar zijn zoon Darius.
Martiaans jaar en schrikkeljaarberekening
De Martiaanse zonnedag (sol) en het Martiaanse tropische jaar zijn de basiselementen waaruit de Darische kalender is opgebouwd. Een sol duurt 39 minuten en 35,244 seconden langer dan een terrestrische zonnedag, en het tropische jaar duurt op Mars 668,5907 sols. Het basisschema voor de schrikkeljaarberekening verdeelt elke tien jaar in zes jaar van 669 sol en vier jaar van 668 sol. Hoewel er meer jaren van 669 Martiaanse zonnedagen zijn dan jaren van 669 sol, heten de jaren van 669 dagen de schrikkeljaren. De schrikkeljaarregeling luidt dat alle jaren waarvan het jaartal onpaar is of deelbaar door tien, schrikkeljaren zijn. Hierdoor is het jaar iets te lang. Jaren, die deelbaar zijn door 500, zijn daarom geen schrikkeljaren.
Een Marsjaar is ingedeeld in 24 maanden. Gewone maanden hebben 28 sol. Maanden die deelbaar zijn door zes (6, 12, 18, 24), hebben slechts 27 sol (Marsdagen). De enige uitzondering hierop is het schrikkeljaar, wanneer de laatste maand 28 sol krijgt.
De namen van de maanden werden afgeleid van de tekens van de dierenriem. Een dierenriemteken omvat twee maanden, waarvan de eerste maand de naam krijgt van het traditionele dierenriemteken in het Latijn. De tweede maand krijgt de naam van dit teken in het Sanskriet.
Een week bestaat uit zeven sol, maar de week herbegint op de eerste sol wanneer een nieuwe maand begint. In maanden van 27 sol valt de laatste weekdag weg.
Jaartelling
Het kiezen van een jaartelling was een van de grootste moeilijkheden en controversen. Oorspronkelijk dacht Gangale de tijdrekening in juli 1976 te laten beginnen, als erkenning van het Viking-programma van de Verenigde Staten, met de eerste geslaagde landing van een ruimtesonde op Mars. Deze keuze leidde tot een aantal moeilijkheden. Enerzijds vonden sommigen het vieren van de Viking-landingen Amerikaans-nationalistisch gekleurd, vooral omdat in werkelijkheid de werkelijke eerste zachte Marslanding reeds in 1971 plaatsvond door de sonde Mars 3 van de Sovjets, waarvan de radioverbinding echter na twintig seconden afbrak. Bovendien zouden alle telescopische observaties op Mars van de voorbije vierhonderd jaar negatieve jaartallen krijgen.
Daarop stelde Peter Kokh in oktober 1999 het jaar 1609/1610 als beginpunt voor, als erkenning voor de door Johannes Kepler beschreven Wetten van Kepler over de elliptische planetenbanen, ontdekt met behulp van de observaties door Tycho Brahe. In dat jaar begon ook Galileo Galilei met een telescoop waarnemingen te doen, o.a. van Mars.
Het begin van de tijdrekening van de Darische kalender werd vastgelegd op de klimmende nachtevening van 11 maart 1609.
Jaarbegin
Het Martiaanse jaar begint volgens deze kalender bij de lente-equinox op het noordelijke halfrond van Mars. De as van de planeet heeft tegenwoordig een gelijkaardig schuine ligging als die van de aarde. Omdat de baan van Mars om de zon meer excentrisch is, is er op het zuidelijke halfrond een sterkere werking van de seizoenen, terwijl deze op het noordelijke halfrond weinig verschil uitmaken.
Overzicht volledig jaar
In de volgende lijst heten de dagen van de Marsweek Sol Solis, Sol Lunae, Sol Martius, Sol Mercurii, Sol Jovis, Sol Veneris, Sol Saturni.
| Sagittarius | Dhanus | Capricornus | ||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| So | Lu | Ma | Me | Jo | Ve | Sa | So | Lu | Ma | Me | Jo | Ve | Sa | So | Lu | Ma | Me | Jo | Ve | Sa |
| 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 |
| 8 | 9 | 10 | 11 | 12 | 13 | 14 | 8 | 9 | 10 | 11 | 12 | 13 | 14 | 8 | 9 | 10 | 11 | 12 | 13 | 14 |
| 15 | 16 | 17 | 18 | 19 | 20 | 21 | 15 | 16 | 17 | 18 | 19 | 20 | 21 | 15 | 16 | 17 | 18 | 19 | 20 | 21 |
| 22 | 23 | 24 | 25 | 26 | 27 | 28 | 22 | 23 | 24 | 25 | 26 | 27 | 28 | 22 | 23 | 24 | 25 | 26 | 27 | 28 |
| Makara | Aquarius | Kumbha | ||||||||||||||||||
| So | Lu | Ma | Me | Jo | Ve | Sa | So | Lu | Ma | Me | Jo | Ve | Sa | So | Lu | Ma | Me | Jo | Ve | Sa |
| 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 |
| 8 | 9 | 10 | 11 | 12 | 13 | 14 | 8 | 9 | 10 | 11 | 12 | 13 | 14 | 8 | 9 | 10 | 11 | 12 | 13 | 14 |
| 15 | 16 | 17 | 18 | 19 | 20 | 21 | 15 | 16 | 17 | 18 | 19 | 20 | 21 | 15 | 16 | 17 | 18 | 19 | 20 | 21 |
| 22 | 23 | 24 | 25 | 26 | 27 | 28 | 22 | 23 | 24 | 25 | 26 | 27 | 28 | 22 | 23 | 24 | 25 | 26 | 27 | |
| Pisces | Mina | Aries | ||||||||||||||||||
| So | Lu | Ma | Me | Jo | Ve | Sa | So | Lu | Ma | Me | Jo | Ve | Sa | So | Lu | Ma | Me | Jo | Ve | Sa |
| 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 |
| 8 | 9 | 10 | 11 | 12 | 13 | 14 | 8 | 9 | 10 | 11 | 12 | 13 | 14 | 8 | 9 | 10 | 11 | 12 | 13 | 14 |
| 15 | 16 | 17 | 18 | 19 | 20 | 21 | 15 | 16 | 17 | 18 | 19 | 20 | 21 | 15 | 16 | 17 | 18 | 19 | 20 | 21 |
| 22 | 23 | 24 | 25 | 26 | 27 | 28 | 22 | 23 | 24 | 25 | 26 | 27 | 28 | 22 | 23 | 24 | 25 | 26 | 27 | 28 |
| Mesha | Taurus | Rishabha | ||||||||||||||||||
| So | Lu | Ma | Me | Jo | Ve | Sa | So | Lu | Ma | Me | Jo | Ve | Sa | So | Lu | Ma | Me | Jo | Ve | Sa |
| 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 |
| 8 | 9 | 10 | 11 | 12 | 13 | 14 | 8 | 9 | 10 | 11 | 12 | 13 | 14 | 8 | 9 | 10 | 11 | 12 | 13 | 14 |
| 15 | 16 | 17 | 18 | 19 | 20 | 21 | 15 | 16 | 17 | 18 | 19 | 20 | 21 | 15 | 16 | 17 | 18 | 19 | 20 | 21 |
| 22 | 23 | 24 | 25 | 26 | 27 | 28 | 22 | 23 | 24 | 25 | 26 | 27 | 28 | 22 | 23 | 24 | 25 | 26 | 27 | |
| Gemini | Mithuna | Cancer | ||||||||||||||||||
| So | Lu | Ma | Me | Jo | Ve | Sa | So | Lu | Ma | Me | Jo | Ve | Sa | So | Lu | Ma | Me | Jo | Ve | Sa |
| 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 |
| 8 | 9 | 10 | 11 | 12 | 13 | 14 | 8 | 9 | 10 | 11 | 12 | 13 | 14 | 8 | 9 | 10 | 11 | 12 | 13 | 14 |
| 15 | 16 | 17 | 18 | 19 | 20 | 21 | 15 | 16 | 17 | 18 | 19 | 20 | 21 | 15 | 16 | 17 | 18 | 19 | 20 | 21 |
| 22 | 23 | 24 | 25 | 26 | 27 | 28 | 22 | 23 | 24 | 25 | 26 | 27 | 28 | 22 | 23 | 24 | 25 | 26 | 27 | 28 |
| Karka | Leo | Simha | ||||||||||||||||||
| So | Lu | Ma | Me | Jo | Ve | Sa | So | Lu | Ma | Me | Jo | Ve | Sa | So | Lu | Ma | Me | Jo | Ve | Sa |
| 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 |
| 8 | 9 | 10 | 11 | 12 | 13 | 14 | 8 | 9 | 10 | 11 | 12 | 13 | 14 | 8 | 9 | 10 | 11 | 12 | 13 | 14 |
| 15 | 16 | 17 | 18 | 19 | 20 | 21 | 15 | 16 | 17 | 18 | 19 | 20 | 21 | 15 | 16 | 17 | 18 | 19 | 20 | 21 |
| 22 | 23 | 24 | 25 | 26 | 27 | 28 | 22 | 23 | 24 | 25 | 26 | 27 | 28 | 22 | 23 | 24 | 25 | 26 | 27 | |
| Virgo | Kanya | Libra | ||||||||||||||||||
| So | Lu | Ma | Me | Jo | Ve | Sa | So | Lu | Ma | Me | Jo | Ve | Sa | So | Lu | Ma | Me | Jo | Ve | Sa |
| 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 |
| 8 | 9 | 10 | 11 | 12 | 13 | 14 | 8 | 9 | 10 | 11 | 12 | 13 | 14 | 8 | 9 | 10 | 11 | 12 | 13 | 14 |
| 15 | 16 | 17 | 18 | 19 | 20 | 21 | 15 | 16 | 17 | 18 | 19 | 20 | 21 | 15 | 16 | 17 | 18 | 19 | 20 | 21 |
| 22 | 23 | 24 | 25 | 26 | 27 | 28 | 22 | 23 | 24 | 25 | 26 | 27 | 28 | 22 | 23 | 24 | 25 | 26 | 27 | 28 |
| Tula | Scorpius | Vrishika | ||||||||||||||||||
| So | Lu | Ma | Me | Jo | Ve | Sa | So | Lu | Ma | Me | Jo | Ve | Sa | So | Lu | Ma | Me | Jo | Ve | Sa |
| 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 |
| 8 | 9 | 10 | 11 | 12 | 13 | 14 | 8 | 9 | 10 | 11 | 12 | 13 | 14 | 8 | 9 | 10 | 11 | 12 | 13 | 14 |
| 15 | 16 | 17 | 18 | 19 | 20 | 21 | 15 | 16 | 17 | 18 | 19 | 20 | 21 | 15 | 16 | 17 | 18 | 19 | 20 | 21 |
| 22 | 23 | 24 | 25 | 26 | 27 | 28 | 22 | 23 | 24 | 25 | 26 | 27 | 28 | 22 | 23 | 24 | 25 | 26 | 27 | 28 |
De laatste dag van Vrishika is een schrikkeldag die niet in elk jaar voorkomt.
Zie ook
Weblinks
| Kalendersystemen |
|---|
|
In gebruik: Armeens • Assyrisch • Bahá'í • Berbers • Chinees • Ethiopisch • Georgisch • Gregoriaans • Hindoe • IJslands • Indiaas • Iraans • Islamitisch • Joods • Juliaans • Koptisch • Liturgisch • Maçonniek • Samaritaans • Thai • Tibetaans Oude kalenders: Attisch • Azteeks • Egyptisch • Georgisch • IJslands • Maya • Macedonisch • Quakers • (Frans) Republikeins • Romeins • Runen • Tabotkalender (rasta) Voorgestelde kalenders of kalenderhervormingen: Darische kalender • Maréchal-kalender • New Earth Calendar • Positivistenkalender • Sovjetisch Kalenderberekening: epacta • cyclus van Meton • gulden getal • indictie • martelaarsboekletter • zondagsletter • zonnecirkel Jaartelling: Ab Urbe Condita • Anno Diocletiani • Anno Mundi (Byzantijns) • Boeddhistisch • Christelijke jaartelling • Olympiade • Seleucidische jaartelling Verwante thema’s: Dionysische Paasperiode • juliaanse dag • oude Nederlandse maandnamen • schrikkeljaar |