Assyrische kalender

De moderne Assyrische kalender, ingevoerd in de jaren 1950, is losjes gebaseerd op een oude versie van een Assyrisch-Babylonische kalender. In de geschiedenis zijn verschillende kalenders in Assyrië in gebruik geweest. Over de oude Assyrische kalender(s) bestaan nog veel onduidelijkheden.^[1]

Oude kalender

Waarschijnlijk had de oude Assyrische kalender twaalf maanden van elk 30 dagen. Een gewoon jaar bestond uit 360 dagen, waaraan in onregelmatige afstanden een schrikkelmaand werd toegevoegd. De schrikkelmaand, die na de twaalfde maand, Adaar, werd ingevoegd heette ve-Adaar.

Vroegere aannamen

Lang werd aangenomen dat het Assyrische jaar gebaseerd was op een luni-solaire kalender. Onderzoekers waren van mening dat het begin van het nieuwe jaar geregeld werd door de observatie van de eerste nieuwe maansikkel na de lente-equinox.

Door een analyse van verscheidene astronomische teksten wordt deze zienswijze intussen niet langer algemeen aanvaard.

Zogenaamde kalendersterren waren van belang in de kalender. Sirius gold als opvallende kalenderster, die in Akkadische teksten KAK.SI.SÁ (lans, pijl) heet. Het tijdstip van zijn opgang was beslissend voor het bestemmen van een schrikkeljaar, waarin een bijkomende maand (Addaru II) met 30 dagen werd toegevoegd.

De schrikkelmaand werd door een koninklijk besluit uitgeroepen. Op economisch gebied had deze geen verlengende werking op contracten, omdat daarin reeds bepaald stond dat in het geval van een schrikkeljaar alles een maand verschoof. Het sexadecimale (zestigtallige) getallensysteem was een invloed ten gunste van een maand van 30 dagen. Weken van zeven dagen waren niet in gebruik, maar wel decaden.

Jaartelling

In de Assyrische kalender zoals die vandaag de dag in gebruik is, neemt men het jaar 4750 v. Chr. als beginpunt. Deze datum is gebaseerd op een schatting door archeologen uit de jaren 1950. Zij schatten dat de eerste tempel in Assur (Asjoer) zo ongeveer in 4750 v. Chr. werd gebouwd.^[2] Deze jaartallen verschelen in een artikelenreeks in het Assyrische tijdschrift Gilgamesh, onder redactie van de gebroeders Addi en Jean Alkhas en Nimrod Simono, en vormde zo de basis voor de hedendaagse Assyrische jaartelling.^[3] Sinds april 2012 schrijft men het Assyrische jaar 6762.

Maanden

Assyrische kalender
Seizoen	Maand	Transliteratie	Info		Dagen	Gregoriaanse kalender
Lente	ܢܝܣܢ	Nisan-Nison	Maand van tevredenheid	Enlil	31	maart/april
	ܐܝܪ	Yaar-Iyar	Maand van de liefde	Khaya	31	april/mei
	ܚܙܝܪܢ	Khzeeran-Hzirin	Bouwmaand	Sin	31	mei/juni
Zomer	ܬܡܘܙ	Tammuz-Tamuz	Oogstmaand	Tammuz	31	juni/juni
	ܐܒ/ܛܒܚ	Tdabbakh (Ab)-Tibbax (Ob)	Maand van het rijpen van het fruit	Shamash	31	juli/augustus
	ܐܝܠܘܠ	Eloel-Ilul	Zaaimaand	Ishtar	30	augustus/september
Herfst	ܬܫܪܝܢ ܐ	Tishrin I	Maand van het geven	Anu	30	september/oktober
	ܬܫܪܝܢ ܒ	Tishrin II	Maand van het ontwaken van begraven zaad	Marduk	30	oktober/november
	ܟܢܘܢ ܐ	Kanoen I (Chisleu)	Maand van het ontvangen	Nergal	30	november/december
Winter	ܟܢܘܢ ܒ	Kanoon II (Tebet)	Rustmaand	Nasho	30	december/januari
	ܫܒܛ	Shwat (Sebat)-Ishwit	Maand van het overstromen	Raman	30	januari/februari
	ܐܕܪ	Adaar - Odar	Maand van de boze geesten	Rokhaty	29	februari/maart

Onenigheid

De moderne Assyrische kalender staat nog in discussie. Sommigen zijn niet tevreden met de begindag 1 april, maar verkiezen de dag van de lente-equinox (20 of 21 maart)^[4] of vinden dat de huidige Assyrische kalender niet meer is dan een ’vertaling’ van de gregoriaanse kalender.^[5]