Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.
- Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
- Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
Assyrische kalender
De Assyrische kalender verwijst naar de verschillende kalendersystemen die in het oude Assyrië in gebruik zijn geweest of naar een moderne kalender die zich baseert op wat bekend is over de oude Assyrische kalenders. Over de oude Assyrische kalender(s) bestaan nog veel onduidelijkheden.[1]
De moderne Assyrische kalender, ingevoerd in de jaren 1950, is losjes gebaseerd op een oude versie van een Assyrisch-Babylonische kalender.
Oude kalender
Waarschijnlijk had de oude Assyrische kalender twaalf maanden van elk 30 dagen. Een gewoon jaar bestond uit 360 dagen, waaraan in onregelmatige afstanden een schrikkelmaand werd toegevoegd. De schrikkelmaand, die na de twaalfde maand, Adaar, werd ingevoegd heette ve-Adaar.
Voor zover bekend is, was sinds de 12e eeuw v.Chr. een versie van de Babylonische kalender in gebruik: een lunisolaire kalender met schrikkelmaanden.[2] Het begin van het nieuwe jaar werd geregeld door de observatie van de eerste nieuwe maansikkel na de lente-equinox.
Hoewel men vaak beweert dat de Assyrische kalender uit het tweede millennium v. Chr. een pure maankalender was met een vast aantal maanden, waarin men geen rekening hield met de lengte van het zonnejaar, is dit verre van duidelijk.[3]
Toch is niet bekend dat er schrikkelmaanden werden gebruikt.[2] Hoewel men in dat geval zou verwachten dat de maanden door alle seizoenen verschoven, blijkt uit het weinige archeologische bewijsmateriaal dat dit niet het geval was.[2]
Zogenaamde kalendersterren waren van belang in de kalender. Sirius gold als opvallende kalenderster, die in Akkadische teksten KAK.SI.SÁ (lans, pijl) heet. Het tijdstip van zijn opgang was beslissend voor het bestemmen van een schrikkeljaar, waarin een bijkomende maand (Addaru II) met 30 dagen werd toegevoegd.
De schrikkelmaand werd door een koninklijk besluit uitgeroepen. Op economisch gebied had deze geen verlengende werking op contracten, omdat daarin reeds bepaald stond dat in het geval van een schrikkeljaar alles een maand verschoof. Het sexadecimale (zestigtallige) getallensysteem was een invloed ten gunste van een maand van 30 dagen. Weken van zeven dagen waren niet in gebruik, maar wel decaden.
Jaartelling
In de Assyrische kalender zoals die vandaag de dag in gebruik is, neemt men het jaar 4750 v. Chr. als beginpunt. Deze datum is gebaseerd op een schatting door archeologen uit de jaren 1950. Zij schatten dat de eerste tempel in Assur (Asjoer) zo ongeveer in 4750 v. Chr. werd gebouwd.[4] Deze jaartallen verschelen in een artikelenreeks in het Assyrische tijdschrift Gilgamesh, onder redactie van de gebroeders Addi en Jean Alkhas en Nimrod Simono, en vormde zo de basis voor de hedendaagse Assyrische jaartelling.[5] Sinds april 2012 schrijft men het Assyrische jaar 6762.
Maanden
| Sipim |
| Qarratim |
| Kanwarta |
| Telnatim |
| Kuzali |
| Allanatim |
| Bel-Tiekallim |
| Sa Sarratim |
| Marmak Assur Sa Kinatim |
| Mahhurili |
| Ab Sarrani |
| Hubur |
| Seizoen | Maand | Transliteratie | Info | Dagen | Gregoriaanse kalender |
| Lente | ܢܝܣܢ | Nisan-Nison | Maand van tevredenheid | 30 | maart/april |
| ܐܝܪ | Yaar-Iyar | Maand van de liefde | 30 | april/mei | |
| ܚܙܝܪܢ | Khzeeran-Hzirin | Bouwmaand | 30 | mei/juni | |
| Zomer | ܬܡܘܙ | Tammuz-Tamuz | Oogstmaand | 30 | juni/juni |
| ܐܒ/ܛܒܚ | Tdabbakh (Ab)-Tibbax (Ob) | Maand van het rijpen van het fruit | 30 | juli/augustus | |
| ܐܝܠܘܠ | Eloel-Ilul | Zaaimaand | 30 | augustus/september | |
| Herfst | ܬܫܪܝܢ ܐ | Tishrin I | Maand van het geven | 30 | september/oktober |
| ܬܫܪܝܢ ܒ | Tishrin II | Maand van het ontwaken van begraven zaad | 30 | oktober/november | |
| ܟܢܘܢ ܐ | Kanoen I (Chisleu) | Maand van het ontvangen | 30 | november/december | |
| Winter | ܟܢܘܢ ܒ | Kanoon II (Tebet) | Rustmaand | 30 | december/januari |
| ܫܒܛ | Shwat (Sebat)-Ishwit | Maand van het overstromen | 30 | januari/februari | |
| ܐܕܪ | Adaar - Odar | Maand van de boze geesten | 30 | februari/maart | |
| schrikkeldagen | 5/6 |
Onenigheid
De dag van khab-nisan wordt nog steeds gevierd als het begin van het nieuwe jaar. Deze dag valt elk jaar op 1 april.[6] Sommige gebruikers van de Assyrische kalender zijn niet tevreden met de begindag 1 april en vinden dat de huidige Assyrische kalender niet meer is dan een ’vertaling’ van de gregoriaanse kalender.[7]
Zij geven de voorkeur aan de dag van de lente-equinox (20 of 21 maart), die minder door de gregoriaanse kalender is beïnvloed.[8]
Zie ook
Weblinks
|
| Kalendersystemen |
|---|
|
In gebruik: Armeens • Assyrisch • Bahá'í • Berbers • Chinees • Ethiopisch • Georgisch • Gregoriaans • Hindoe • IJslands • Indiaas • Iraans • Islamitisch • Joods • Juliaans • Koptisch • Liturgisch • Maçonniek • Samaritaans • Thai • Tibetaans Oude kalenders: Attisch • Azteeks • Egyptisch • Georgisch • IJslands • Maya • Macedonisch • Quakers • (Frans) Republikeins • Romeins • Runen • Tabotkalender (rasta) Voorgestelde kalenders of kalenderhervormingen: Darische kalender • Maréchal-kalender • New Earth Calendar • Positivistenkalender • Sovjetisch Kalenderberekening: epacta • cyclus van Meton • gulden getal • indictie • martelaarsboekletter • zondagsletter • zonnecirkel Jaartelling: Ab Urbe Condita • Anno Diocletiani • Anno Mundi (Byzantijns) • Boeddhistisch • Christelijke jaartelling • Olympiade • Seleucidische jaartelling Verwante thema’s: Dionysische Paasperiode • juliaanse dag • oude Nederlandse maandnamen • schrikkeljaar |