Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.
- Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
- Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
Wijsheid van Jezus Sirach
De wijsheid van Jezus Sirach (ook: De wijsheid van Jozua Ben Sirach, De wijsheid van Ben Sirach of gewoon Sirach of Wijsheid) is een boek geschreven rond 180 v.Chr. dat als een deuterocanoniek boek in onder meer de rooms-katholieke Bijbelvertalingen is opgenomen. In de vroege Romeinse kerk en in klassieke roomskatholieke uitgaven, maar ook in sommige buitenlandse Bijbelvertaligen, werd het boek Ecclesiasticus genoemd omdat het regelmatig tijdens de bijeenkomsten gelezen werd.
Canoniciteit
De Griekse kerkvaders noemden het ook „de volkomen deugdzame wijsheid”. Het boek wordt in de Rooms-katholieke Kerk en in de Oosters-orthodoxe Kerken geaccepteerd. Protestantse en Oriëntaals-orthodoxe kerken kennen het boek geen theologisch of geestelijk leergezag toe. Het boek werd niet in de Tenach, de joodse canon, geaccepteerd, aangezien de Hebreeuwse versie rond het jaar 100 niet meer beschikbaar was. Incidenteel wordt er in de Talmoed en in de rabbijnse literatuur uit het boek Sirach geciteerd.
De Hebreeuwse versie is ons nu bekend van een handschrift dat in 1896 in de geniza (dichtgemetselde opslagkamer van afgedankte handschriften) van Kaïro werd gevonden, en van een in 1964 te Massada gevonden handschrift dat bij de Dode Zee-rollen gerekend wordt.
Schrijver
De schrijver, Jozua ben Sirach, was een jood die in Jeruzalem woonde. Volgens de inleiding door zijn kleinzoon was hij iemand „die zich bijzonder had toegelegd op het lezen van de Wet en de Profeten en de overige voorvaderlijke boeken en daarin voldoende bedrevenheid had verkregen”.
In de Griekse tekst (Sirach l:27) wordt de schrijver „Jezus de zoon van Sirach van Jeruzalem” genoemd. Het exemplaar van Saadia Gaon had de tekst „Simon, zoon van Jozua, zoon van Eleazar ben Sira”; en een vergelijkbare lezing vindt men in het Hebreeuwse manuscript B. Het verschil zit vooral in de volgorde; de juistheid van de naam „Simon” wordt bevestigd door de Syrische versie, die „Jozua, zoon van Simon, bijgenaamd Bar Asira” heet. Het verschil tussen de twee versies, „Bar Asira” en „Bar Sira” is niet noemenswaardig, „Asira” („gevangene”) was een populaire variant van „Sira”. Het lijkt aannemelijk dat de naam van de schrijver Jozua, zoon van Simon, zoon van Eleazar ben Sira was.
Volgens de Griekse (maar niet volgens de Syrische) versie reisde de schrijver veel (Sirach 34:11) en verkeerde vaak in gevaar (Sirach 14:12). In het lied in hoofdstuk 51 spreekt hij over allerlei gevaren waaruit God hem bevrijd heeft, hoewel dit waarschijnlijk alleen een poëtische verwijzing is naar de Psalmen. De lasteringen waaraan hij was blootgesteld in het bijzijn van een zekere koning, vermoedelijk uit de dynastie der Ptolemaeën, worden alleen in de Griekse versie genoemd. In de Syrische en Hebreeuwse tekst worden ze volledig genegeerd. Het enige zekere, volgens de tekst zelf, is dat ben Sirach een geleerde was, onderwezen in de wet, en vooral in de „Boeken van wijsheid”.
Doel
De bedoeling van het boek is dat de leergierigen die zich in dezelfde materie verdiepten meer wijsheid zouden verkrijgen en „nog veel grotere vorderingen zouden maken door te leven volgens de wet”.
Ontstaansgeschiedenis
Jozua ben Sirach schreef het boek rond 180 v. Chr in het Hebreeuws; zijn kleinzoon vertaalde het in het Grieks en voorzag het van een voorwoord, met de aantekening dat een vertaling niet altijd volledig recht doet aan hetgeen oorspronkelijk bedoeld werd. De vertaler geeft verder aan dat hij in het 38e jaar van koning Euergetes (ca. 132 v. Chr) in Egypte kwam, daar enige tijd verbleef en onder de indruk kwam van het volgens hem hoogstaande onderricht in de Joodse gemeenschap in Alexandrië. Hij werd daardoor geïnspireerd zich veel moeite te geven voor een adequate vertaling ’voor hen die in den vreemde willen leren’. Mogelijk maakte hij voor zijn werk gebruik van geschriften die in de bibliotheek van Alexandrië bewaard werden, dezelfde stad waar ook 72 geleerde rabbijnen in de 3e eeuw v.Chr. de Hebreeuwse canonieke geschriften vertaald zouden hebben naar het Grieks: de Septuaginta.
Weblinks
- Wijsheid van Jezus Sirach (Statenvertaling)
- Wijsheid van Jezus Sirach (Willibrordvertaling)
- Wijsheid van Jezus Sirach (Nieuwe Bijbelvertaling)
