Voormalige Nederlandse gemeenten W

	Werk in uitvoering
	Iemand is nog met dit artikel bezig. Kom later terug om het resultaat te bekijken.

Voormalige Nederlandse gemeenten Op alfabet

A - B - C - D - E - F

G - H - I - J - K - L

M - N - O - P - R - S

T - U - V - W - X Y Z

Per Provincie

Flevoland Friesland (Fryslân) Gelderland Groningen Limburg Noord-Brabant Noord-Holland Overijssel Utrecht Zeeland Zuid-Holland

Dit is een lijst van voormalige Nederlandse gemeenten die welke begint met de letter W. De lijst is bijgewerkt tot 1 januari 2012.

Zie ook het overzicht van naamswijzigingen en opheffingen van Nederlandse gemeenten per provincie.

Inleiding

Tot 1795 kende Nederland, destijds de Republiek, sterk uiteenlopende vormen van lokaal bestuur. Tijdens de Bataafse Republiek (1795-1806) werden naar Frans voorbeeld dorpen en steden gelijkgesteld in een nieuwe bestuursvorm met de naam gemeente. In de Staatsregeling des Bataafschen Volks van 1 mei 1798 werd de term gemeente voor het eerst gebruikt als aanduiding voor de plaatselijke besturen. Dit zorgde echter nog niet direct voor een systematische organisatie van het gemeentewezen of voor een systematische verdeling van het land in gemeenten. Het duurde tot in de loop van 1811 voordat de rechtspraak, de notariële taken en de waterschapstaken afzonderlijk waren georganiseerd. Pas vanaf toen kregen de gemeenten de plaats in het openbaar bestuur die ze nu ook nog hebben, zij het met aanvankelijk minder taken en bevoegdheden. Op 1 januari 1812 werd de eerste systematische indeling van kracht. In onderstaand overzicht zijn alle gemeenten opgenomen die op of na dat moment in Nederland hebben bestaan en die inmiddels niet meer als zelfstandige gemeente bestaan.

Overzicht

A'dam code	CBS code	Provincie	Gemeente	Alternatieve namen	Burge mees ters	Bestaan vanaf	Ontstaan uit	Bestaan tot	Opgegaan in	Opmerkingen
10082	0721	Zeeland	Waarde	Waarde c.a.; Waarde en Valkenisse	Lijst			01-01-1970	Reimerswaal
10238	0288	Gelderland	Waardenburg		Lijst			01-01-1978	Neerijnen
10830	1217	Zuid-Holland	Waarder		Lijst			01-02-1964	Driebruggen	Viel tot 19-09-1814 onder Utrecht, vervolgens tot 01-01-1818 onder twee provincies (gebieden Lange Ruige Weide, Oukoop, en Papekop onder Utrecht, de rest onder Zuid-Holland)
10081		Zuid-Holland	Waddinxveen (Oud)		Lijst	01-01-1812	Noord-Waddinxveen; Zuid-Waddinxveen	01-04-1817	Noord-Waddinxveen; Zuid-Waddinxveen
10201	1218	Gelderland	Wadenoijen	Wadenooien; Wadenooijen	Lijst	01-01-1818	Zoelen	01-07-1956	Tiel
10042	0290	Gelderland	Wamel		Lijst			01-07-1985	West Maas en Waal (naamswijziging)
10105	0187	Overijssel	Wanneperveen		Lijst			01-01-1973	Brederwiede
10265	0868	Noord-Brabant	Wanroij	Wanrooi; Wanrooij; Wanroy	Lijst			01-01-1994	St. Anthonis
10991	0987	Limburg	Wanssum	Wansum	Lijst			01-07-1969	Meerlo-Wanssum
11073	0455	Noord-Holland	Warder		Lijst	01-05-1817	Middelie	01-08-1970	Zeevang
10498	0049	Groningen	Warffum	Warfum	Lijst			01-01-1990	Hefshuizen
10221	0456	Noord-Holland	Warmenhuizen		Lijst			01-01-1990	Harenkarspel
10204	0628	Zuid-Holland	Warmond		Lijst			01-01-2006	Teylingen
10838	0291	Gelderland	Warnsveld		Lijst			01-01-2005	Zutphen
10402	0869	Noord-Brabant	Waspik		Lijst			01-01-1997	Waalwijk
11122	1219	Noord-Holland	Watergraafsmeer	Watergraafs-Meer	Lijst	01-05-1817	Diemen	01-01-1921	Amsterdam
11329	0630	Zuid-Holland	Wateringen		Lijst			01-01-2004	Westland
10352	0722	Zeeland	Waterlandkerkje		Lijst			01-04-1970	Oostburg	Viel van 14-02-1814 tot 28-04-1814 onder speciaal bestuur, daarna tot 19-09-1814 onder Brabant
11365	1393	Utrecht	Waverveen	Waverveen en Waveren	Lijst			01-01-1841	Vinkeveen en Waverveen	Viel tot 01-10-1819 onder Noord-Holland
10247	1220 (050)	Groningen	Wedde		Lijst			01-09-1968	Bellingwedde
10893	0188	Overijssel	Weerselo	Weerseloo	Lijst			01-01-2001	Denekamp
10377	1221 (458)	Noord-Holland	Weesperkarspel	Weesper Carspel; Weespercarspel; Weesperkarspel en Hoogbijlmer	Lijst	01-05-1817	Weesp	01-08-1966	Amsterdam
11116	0292	Gelderland	Wehl	Weel	Lijst	17-12-1813	Zeddam	01-01-2005	Doetinchem	Viel van 17-12-1813 tot 01-06-1816 onder Pruissen
11145	0723	Zeeland	Wemeldinge		Lijst			01-01-1970	Kapelle
10116	1222	Noord-Brabant	Werken en Sleeuwijk, De De Werken en Sleeuwijk	De Werken; De Werken c.a.	Lijst			01-10-1950	Werkendam	Viel van 19-09-1814 tot 10-02-1815 onder Zuid-Holland
11299	1223	Utrecht	Werkhoven		Lijst			01-09-1964	Bunnik
11270	0459	Noord-Holland	Wervershoof		Lijst	01-05-1817	Andijk	01-01-2011	Medemblik
10127	0989	Limburg	Wessem	Wessum	Lijst			01-01-1991	Heel
10943	1394	Zuid-Holland	West-Barendrecht	West Barendrecht; West-Barendrecht en Carnisse	Lijst	01-04-1817	Barendrecht (Oud)	01-01-1837	Oost- en West- Barendrecht
10145	1224	Utrecht	Westbroek		Lijst			01-07-1957	Maartensdijk
10129	0097	Friesland	Westdongeradeel	West-Dongeradeel	Lijst	01-10-1816	Holwerd; Nes; Ternaard	01-01-1984	Dongeradeel
10915	0724	Zeeland	Westdorpe		Lijst			01-04-1970	Sas van Gent	Viel van 14-02-1814 tot 28-04-1814 onder speciaal bestuur, daarna tot 19-09-1814 onder Brabant
11027		Zeeland	Westenschouwen		Lijst			01-01-1816	Burgh
11095	0134	Drenthe	Westerbork		Lijst			01-01-1998	Middenveld
11041	0871	Noord-Brabant	Westerhoven		Lijst			01-01-1997	Bergeyk
10354	0558	Noord-Holland	Wester-Koggenland		Lijst	01-01-1979	Avenhorn; Berkhout; Oudendijk; Ursem	01-01-2007	Koggenland
11378		Groningen	Westerlee		Lijst			01-08-1821	Scheemda
10701	0725	Zeeland	Westerschouwen		Lijst	01-01-1961	Burgh; Haamstede; Noordwelle; Renesse; Serooskerke (Schouwen)	01-01-1997	Schouwen-Duiveland
10931	0726	Zeeland	Westkapelle	Westkapelle Binnen en Buiten en Sirpoppekerke; Westkapelle c.a.	Lijst	01-01-1816	Westkapelle-Binnen; Westkapelle-Buiten en Sirpoppekerke	01-01-1997	Veere
10931		Zeeland	Westkapelle-Binnen		Lijst			01-01-1816	Westkapelle
10294		Zeeland	Westkapelle-Buiten en Sirpoppekerke		Lijst			01-01-1816	Westkapelle
10889		Zeeland	Westkerke		Lijst			01-01-1816	Scherpenisse
10695	0631	Zuid-Holland	Westmaas	Westmaas en Groep	Lijst	01-04-1817	Mijnsheerenland	01-01-1984	Binnenmaas
10500	1395	Zeeland	West-Souburg	West Souburg	Lijst			01-01-1835	Oost- en West-Souburg
11101	0460	Noord-Holland	Westwoud	Oudijk, Westwoud en Binnenwijzend; Westwoud, Oudijk en Binnenwijzend	Lijst	01-05-1817	Hoogkarspel	01-01-1979	Bangert
11381	0461	Noord-Holland	Westzaan	Westzaan en Knollendam	Lijst			01-01-1974	Zaanstad
10939		Gelderland	Weurt		Lijst			01-01-1818	Beuningen
11353	1396	Zuid-Holland	Wieldrecht	Wieldrecht en Louisapolder	Lijst	01-04-1817	Dubbeldam	15-04-1857	Dubbeldam
11277	0462	Noord-Holland	Wieringen		Lijst			01-01-2012	Hollands Kroon
10239	0463	Noord-Holland	Wieringermeer		Lijst	01-07-1941	Wieringermeer, Openbaar Lichaam De	01-01-2012	Hollands Kroon
10239	0463	Noord-Holland	Wieringermeer, Openbaar Lichaam De		Lijst	01-01-1938	Inpoldering	01-07-1941	Wieringermeer
11164	0464	Noord-Holland	Wieringerwaard		Lijst			01-08-1970	Barsingerhorn
10631	0469	Noord-Holland	Wijdenes	Wijdenes en Oosterleek	Lijst	01-05-1817	Schellinkhout	01-08-1970	Venhuizen
10434	0470	Noord-Holland	Wijdewormer	Wijde Wormer	Lijst	01-05-1817	Jisp	01-01-1991	Wormerland
10888	0190	Overijssel	Wijhe	Wije	Lijst			01-01-2001	Olst
10753	0135	Drenthe	Wijk, De De Wijk		Lijst			01-01-1998	Wolden, De De Wolden
11366	1229	Noord-Holland	Wijk aan Zee en Duin	Wijk aan Duin en Zee; Wijk aan Zee; Wijk-aan-Zee	Lijst	01-05-1817	Beverwijk	01-05-1936	Beverwijk
11084	0876	Noord-Brabant	Wijk en Aalburg	Wijk (Noord-Brabant); Wijk c.a.	Lijst			01-01-1973	Aalburg	Viel van 19-09-1814 tot 10-02-1815 onder Zuid-Holland
10131	0991	Limburg	Wijlre	Wielree; Wylre	Lijst			01-01-1982	Gulpen
10992	0992	Limburg	Wijnandsrade		Lijst			01-01-1982	Nuth
10263	0634	Zuid-Holland	Wijngaarden	Wijngaarden en Ruibroek	Lijst	01-04-1817	Bleskensgraaf	01-01-1986	Graafstroom
10825	1225 (051)	Groningen	Wildervank		Lijst			01-01-1969	Stadskanaal; Veendam
10827	0872	Noord-Brabant	Willemstad	Willemstad	Lijst			01-01-1997	Zevenbergen
10758	0349	Utrecht	Willeskop	Willescop; Willeskoop; Willeskop en Kortheeswijk	Lijst	01-01-1818	Montfoort	01-01-1989	Montfoort
10368	1226	Utrecht	Willige Langerak	Willege Langerak; Willigelangerak; Willige-Langerak	Lijst	01-01-1818	Jaarsveld	01-01-1943	Lopik
10365	0350	Utrecht	Wilnis	Wilnis en Westveen	Lijst			01-01-1989	Ronde Venen, De De Ronde Venen
11388		Gelderland	Wilp		Lijst	01-01-1812	Voorst (deels)	01-01-1818	Voorst
10194	1227	Overijssel	Wilsum	Wilsem	Lijst			01-01-1937	IJsselmuiden
10725	1397	Noord-Holland	Wimmenum		Lijst	01-05-1817	Bergen (Noord-Holland)	08-09-1857	Egmond-Binnen
10803		Groningen	Windeweer	Windeweer en Lula	Lijst			01-08-1821	Hoogezand
10923	0465	Noord-Holland	Winkel		Lijst			01-08-1970	Niedorp
10453	0052	Groningen	Winschoten		Lijst			01-01-2010	Oldambt
11385		Gelderland	Winssen		Lijst			01-01-1818	Ewijk
10738		Friesland	Wirdum		Lijst	01-01-1812		01-10-1816	Leeuwarderadeel
10318	0295	Gelderland	Wisch		Lijst	01-01-1818	Terborg; Varsseveld	01-01-2005	Oude IJsselstreek
11436		Zeeland	Wissekerke (Zuid-Beveland)		Lijst			01-01-1816	Heer Hendrikskinderen, 's 's-Heer Hendrikskinderen
10243	0727 (Wissenkerke); 1253 (Wissekerke)	Zeeland	Wissenkerke	Wissekerke; Wissekerke c.a.; Wissenkerke, Geersdijk, 's-Gravenhoek en Kampensnieuwland	Lijst			01-01-1995	Noord-Beveland
10454		Friesland	Witmarsum		Lijst			01-10-1816	Wonseradeel
11371	0990	Limburg	Wittem		Lijst			01-01-1999	Gulpen-Wittem
10894	1228	Noord-Brabant	Woensel	Woensel c.a.; Woensel en Eckart	Lijst			01-01-1920	Eindhoven
10818	0466	Noord-Holland	Wognum	Wognum c.a.; Wognum en Wadwei	Lijst			01-01-2007	Medemblik
10543	0728	Zeeland	Wolphaartsdijk	Wolfaartsdijk; Wolfertsdijk	Lijst			01-01-1970	Goes
11055		Friesland	Wolvega		Lijst	01-01-1812		01-10-1816	Weststellingwerf
11290		Friesland	Wommels		Lijst	01-01-1812		01-10-1816	Hennaarderadeel
10454	0099	Friesland	Wonseradeel	Wonzeradeel	Lijst	01-10-1816	Arum; Makkum; Tjerkwerd; Witmarsum	01-01-1987	Wûnseradiel (naamswijziging)
10768	0100	Friesland	Workum		Lijst			01-01-1984	Nijefurd
10648	0467	Noord-Holland	Wormer	Wormer en Engewormer	Lijst			01-01-1991	Wormerland
10361	0468	Noord-Holland	Wormerveer		Lijst			01-01-1974	Zaanstad
10461	0633	Zuid-Holland	Woubrugge	Esselijker- en Jacobswoude; Woubrugge, Esselijkerwoude en Jakobswoude	Lijst			01-01-1991	Jacobswoude
11446		Zuid-Holland	Woud, 't 't Woud		Lijst			01-04-1817	Groeneveld; Hof van Delft; Hoog en Woud Harnasch
11427		Friesland	Woudsend		Lijst	01-01-1812		01-10-1816	Wymbritseradeel
10808	0875	Noord-Brabant	Wouw		Lijst			01-01-1997	Roosendaal
10817	1398	Utrecht	Wulverhorst	Wulverhorst, Kromwijk en de Haar	Lijst	01-01-1818	Linschoten	08-09-1857	Linschoten
10454	0710	Friesland	Wûnseradiel		Lijst	01-01-1987	Wonseradeel (naamswijziging)	01-01-2011	Súdwest-Fryslân
11427	0101	Friesland	Wymbritseradeel	Wiembritseradeel; Wijmbritseradeel	Lijst	01-10-1816	Heeg; Nijland; Woudsend	01-01-1986	Wymbritseradiel (naamswijziging)
11427	0683	Friesland	Wymbritseradiel		Lijst	01-01-1986	Wymbritseradeel (naamswijziging)	01-01-2011	Súdwest-Fryslân

Toelichting

Bovenstaand overzicht bevat de volgende kolommen:

• Amsterdamse code

Hier staat de Amsterdamse code vermeld die is toegekend aan de gemeente. Deze codering van gemeenten is ontwikkeld ten behoeve van historisch onderzoek.

• CBS-code.

Hier staat de CBS code vermeld die is toegekend aan de gemeente. Deze codering van gemeenten is initieel in 1966 door het CBS ontwikkeld en wordt onder meer toegepast in de Gemeentelijke basisadministratie van persoonsgegevens.

Er zijn 37 gemeenten aan welke voor hun opheffing een driecijferige code is toegekend en aan welke later, na hun opheffing, een viercijferige code is toegekend. De driecijferige code staat bij deze gemeenten tussen haakjes vermeld achter de nieuwere viercijferige code.

• Provincie

Hier staat de provincie vermeld waartoe de gemeente behoorde op dag vóór haar opheffing. Bij de gemeenten die zijn opgeheven in de periode dat Nederland in departementen was opgedeeld, dat wil zeggen vóór mei 1814 resp. wat betreft Limburg vóór oktober 1815, is de provincie vermeld waartoe de gemeente zou hebben behoord als deze in mei 1814 resp. oktober 1815 nog zou hebben bestaan. Wanneer een gemeente in de loop van de tijd ook tot andere provincies heeft behoord, dan staan in de kolom opmerkingen hierover nadere details.

• Gemeente

Hier staat de naam van de gemeente vemeld zoals deze in de opheffingswet was opgenomen (op enkele duidelijke fouten na), dan wel formeel of min of meer officieel gewijzigde gemeentenamen (waarbij de gemeente bleef bestaan).

Wanneer een gemeente is opgeheven en later onder dezelfde naam weer is opgericht (al dan niet hetzelfde grondgebied beslaand), komt deze gemeente twee maal voor, waarbij de naam voor de eerste bestaansperiode het achtervoegsel '(Oud)' heeft.

Wanneer een gemeentenaam in de loop van de tijd gebruikt is voor twee geheel verschillende gemeenten (al dan niet op hetzelfde moment), dan wordt deze gevolgd door een niet officiële nadere aanduiding ter onderscheid (vaak, maar niet altijd, de provincienaam) die niet behoort tot de officiële naam. Bijv. Aalst (Noord-Brabant) ter onderscheid van Aalst (Gelderland).

• Alternatieve namen

Hier staat een opsomming van naamsvarianten vermeld die in de loop van de tijd in diverse bronnen met betrekking tot de gemeente zijn gehanteerd.

• Burgemeesters

Hier staat een verwijzing vermeld naar een eventuele lijst van burgemeesters van de betreffende gemeente.

• Bestaan vanaf

Hier staat de datum vermeld waarop de gemeente is ontstaan. Wanneer deze kolom leeg is, wil dat zeggen dat deze datum ligt vóór 1 januari 1812.

• Ontstaan uit

Hier staat vermeld uit welke gemeente(n) de nieuwe gemeente is ontstaan, als dit heeft plaatsgevonden ná 1 januari 1812.

Toevoegingen nadien worden hier niet vermeld.

• Bestaan tot

Hier staat de datum vermeld van de eerste dag waarop de gemeente met deze naam niet meer bestond.

• Opgegaan in

Hier staat de naam vermeld van de (reeds bestaande of nieuwe) gemeente waarin de gemeente opging. Bij opsplitsingen staan meerdere namen vermeld.

• Opmerkingen

Hier staan eventuele aanvullende opmerkingen vermeld.

Zie ook

• Lijst van huidige Nederlandse gemeenten
• Lijst van huidige Nederlandse gemeenten per provincie
• Gemeentelijke herindeling in Nederland
• Lijst van voormalige Nederlandse gemeenten per provincie

Bronnen

• KNAW, Repertorium van Nederlandse gemeenten 1812–2006 (PDF, 1,4 MB)
• KNAW, Lijst met enkele errata en aanvullingen op het repertorium t/m 1-1-2009 PDF, 12 kB

Bronnen, noten en/of referenties

Noten