Harenkarspel

**Harenkarspel**
1990 - 2013
	Gemeente in Nederland
Vlag van de gemeente Harenkarspel	Wapen van de gemeente Harenkarspel
(Details)	(Details)
	Situering
Provincie	Noord-Holland
	Algemeen
Oppervlakte	54,83 km²
- land	53,98 km²
- water	0,85 km²
Inwoners (1 april 2011)	16.179? (300 inw/km²)
Hoofdplaats	Tuitjenhorn
Belangrijke verkeersaders	N245
	Politiek
Burgemeester (lijst)	Evert Vermeer (PvdA; wnd)
	Economie
Gemiddeld inkomen (2006)	€ 13.100 per inw.
Gem. WOZ-waarde (2008)	€ 265.000
WW-uitkeringen (2007)	10 per 1000 inw.
Autobezit (2007)	446 per 1000 inw.
	Overig
Postcode(s)	1738, 1744-1749
Netnummer(s)	0224, 0226
CBS-code	0395
CBS-wijkindeling	zie wijken en buurten
Website	www.harenkarspel.nl
Portaal	Nederland

Harenkarspel is een voormalige plaats en gemeente in de regio West-Friesland in de Nederlandse provincie Noord-Holland.

De gemeente Harenkarspel bestond vanaf 1812 en werd bij de gemeentelijke herindeling op 1 januari 1990 samengevoegd met de gemeenten Sint Maarten en Warmenhuizen tot een nieuwe gemeente Harenkarspel. Deze gemeente telde 16.192 inwoners (1 februari 2012, bron: CBS) en had een oppervlakte van 54,84 km² (waarvan 9,30 km² water).

Sinds de gemeentelijke herindeling januari 2013 is de gemeente Harenkarspel samen met de gemeente Zijpe opgegaan in de gemeente Schagen. De naam voor de nieuwe gemeente werd vastgesteld in de fusieraadsvergadering van 8 december 2011.

Tot begin van de 20e eeuw was het dorpje Harenkarspel de hoofdplaats van de gelijknamige gemeente. Harenkarspel werd omgedoopt naar Kerkbuurt dat vastgroeide aan het dorp Tuitjenhorn.

De naam van de gemeente is ontleend aan de samenvoeging van de namen Haren en Karspel, de oude benaming Hering Carspel, Heringcarspel, later Herenkarspel. Hering (gebied om vrij te gaan wonen) Kerspel/karspel (gebied van de rechtsbeslissingen van de kerk).
De variant Haringcarspel werd tot 1906 gebruikt.^[1]
Andere varianten van Harenkarspel: Heringhcarspel (1280), Heringkerspel (1500), Harinckcarspel (1580), Haringhcarspel (1625), Herencarspel (1700), Haringcarspel (1850). En als gemeente (na 1812) zijn de namen Haring Carspel, Haringcarspel en Dirkshorn, Harenkarspel en Dirkshorn gebruikt.

Harenkarspel als plaats

Tot in de 20e eeuw was Harenkarspel ook een plaatsnaam. Rond 1295 werd er een terp opgeworpen ten oosten van Tuitjenhorn. Het land waarop de terp stond was in handen van de graven van Holland, maar geschonken aan de abdij van Egmond. Die gaf het in leen aan de Heren van Egmond. Deze verklaarden dat het gebied vrij was om in te gaan wonen. Dat werd een hering genoemd. Er werd ook een kerkje gebouwd, waardoor de hering een kerspel werd. Daarom werd de plaats Heringcarspel genoemd. De katholieke kerk werd gesloopt in 1923. De woonplaats zelf werd in de 20e eeuw omgedoopt naar Kerkbuurt. De naam van de gemeente is ontleend aan de oude benaming Heringcarspel, later Herenkarspel.