Wikisage, de vrije encyclopedie van de tweede generatie en digitaal erfgoed, wenst u prettige feestdagen en een gelukkig 2025

Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.

  • Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
  • Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
rel=nofollow

Voormalige Nederlandse gemeenten I

Uit Wikisage
Naar navigatie springen Naar zoeken springen
Werk in uitvoering
Iemand is nog met dit artikel bezig. Kom later terug om het resultaat te bekijken.
Voormalige Nederlandse
gemeenten

Op alfabet
A - B - C - D - E - F
G - H - I - J - K - L
M - N - O - P - R - S
T - U - V - W - X Y Z
Per Provincie
Flevoland

Friesland (Fryslân)
Gelderland
Groningen
Limburg
Noord-Brabant
Noord-Holland
Overijssel
Utrecht
Zeeland
Zuid-Holland

Dit is een lijst van voormalige Nederlandse gemeenten die welke begint met de letter I. De lijst is bijgewerkt tot 1 januari 2012.

Zie ook het overzicht van naamswijzigingen en opheffingen van Nederlandse gemeenten per provincie.

Inleiding

Tot 1795 kende Nederland, destijds de Republiek, sterk uiteenlopende vormen van lokaal bestuur. Tijdens de Bataafse Republiek (1795-1806) werden naar Frans voorbeeld dorpen en steden gelijkgesteld in een nieuwe bestuursvorm met de naam gemeente. In de Staatsregeling des Bataafschen Volks van 1 mei 1798 werd de term gemeente voor het eerst gebruikt als aanduiding voor de plaatselijke besturen. Dit zorgde echter nog niet direct voor een systematische organisatie van het gemeentewezen of voor een systematische verdeling van het land in gemeenten. Het duurde tot in de loop van 1811 voordat de rechtspraak, de notariële taken en de waterschapstaken afzonderlijk waren georganiseerd. Pas vanaf toen kregen de gemeenten de plaats in het openbaar bestuur die ze nu ook nog hebben, zij het met aanvankelijk minder taken en bevoegdheden. Op 1 januari 1812 werd de eerste systematische indeling van kracht. In onderstaand overzicht zijn alle gemeenten opgenomen die op of na dat moment in Nederland hebben bestaan en die inmiddels niet meer als zelfstandige gemeente bestaan.

Overzicht

A'dam
code
[1]
CBS
code
Provincie Gemeente Alternatieve namen Burge
mees
ters
Bestaan vanaf Ontstaan uit Bestaan tot Opgegaan in Opmerkingen
10815 0078 Friesland Idaarderadeel Lijst 01-10-1816 Grouw; Roordahuizum 01-01-1984 Boornsterhem
11062 0102 Friesland IJlst Ylst Lijst 01-01-1984 Wymbritseradeel
10858 0195 Overijssel IJsselham Lijst 01-01-1973 Blankenham; Kuinre; Oldemarkt 01-01-2001 Steenwijk
11357 1230 Zuid-Holland IJsselmonde IJselmonde; Oost- en West-IJsselmonde; Ysselmonde Lijst 01-08-1941 Rotterdam
10641 0191 Overijssel IJsselmuiden IJselmuiden; Ysselmuiden Lijst 01-01-2001 Kampen
10688 0730 Zeeland[2] IJzendijke Yzendijke Lijst 01-04-1970 Oostburg Viel van 14-02-1814 tot 28-04-1814 onder speciaal bestuur, daarna tot 19-09-1814 onder Brabant
11430 1231 Gelderland IJzendoorn Yzendoorn Lijst 01-01-1818 Ochten 01-05-1923 Echteld
10809 0407 Noord-Holland Ilpendam Ilpendam, Purmerland en Den Ilp Lijst 01-01-1991 Landsmeer; Waterland
10411 Utrecht[2] Indijk Lijst 01-04-1817 Harmelen 13-01-1821 Harmelen Viel tot 1 januari 1821 onder Zuid-Holland
10458 0926 Limburg Itteren Lijst 01-07-1970 Maastricht
10190 1090 Limburg Ittervoort Lijst 01-07-1942 Hunsel

Toelichting

Bovenstaand overzicht bevat de volgende kolommen:

  • Amsterdamse code
Hier staat de Amsterdamse code vermeld die is toegekend aan de gemeente. Deze codering van gemeenten is ontwikkeld ten behoeve van historisch onderzoek.
  • CBS-code.
Hier staat de CBS code vermeld die is toegekend aan de gemeente. Deze codering van gemeenten is initieel in 1966 door het CBS ontwikkeld en wordt onder meer toegepast in de Gemeentelijke basisadministratie van persoonsgegevens.
Er zijn 37 gemeenten aan welke voor hun opheffing een driecijferige code is toegekend en aan welke later, na hun opheffing, een viercijferige code is toegekend. De driecijferige code staat bij deze gemeenten tussen haakjes vermeld achter de nieuwere viercijferige code.
  • Provincie
Hier staat de provincie vermeld waartoe de gemeente behoorde op dag vóór haar opheffing. Bij de gemeenten die zijn opgeheven in de periode dat Nederland in departementen was opgedeeld, dat wil zeggen vóór mei 1814 resp. wat betreft Limburg vóór oktober 1815, is de provincie vermeld waartoe de gemeente zou hebben behoord als deze in mei 1814 resp. oktober 1815 nog zou hebben bestaan. Wanneer een gemeente in de loop van de tijd ook tot andere provincies heeft behoord, dan staan in de kolom opmerkingen hierover nadere details.
  • Gemeente
Hier staat de naam van de gemeente vemeld zoals deze in de opheffingswet was opgenomen (op enkele duidelijke fouten na), dan wel formeel of min of meer officieel gewijzigde gemeentenamen (waarbij de gemeente bleef bestaan).
Wanneer een gemeente is opgeheven en later onder dezelfde naam weer is opgericht (al dan niet hetzelfde grondgebied beslaand), komt deze gemeente twee maal voor, waarbij de naam voor de eerste bestaansperiode het achtervoegsel '(Oud)' heeft.
Wanneer een gemeentenaam in de loop van de tijd gebruikt is voor twee geheel verschillende gemeenten (al dan niet op hetzelfde moment), dan wordt deze gevolgd door een niet officiële nadere aanduiding ter onderscheid (vaak, maar niet altijd, de provincienaam) die niet behoort tot de officiële naam. Bijv. Aalst (Noord-Brabant) ter onderscheid van Aalst (Gelderland).
  • Alternatieve namen
Hier staat een opsomming van naamsvarianten vermeld die in de loop van de tijd in diverse bronnen met betrekking tot de gemeente zijn gehanteerd.
  • Burgemeesters
Hier staat een verwijzing vermeld naar een eventuele lijst van burgemeesters van de betreffende gemeente.
  • Bestaan vanaf
Hier staat de datum vermeld waarop de gemeente is ontstaan. Wanneer deze kolom leeg is, wil dat zeggen dat deze datum ligt vóór 1 januari 1812.
  • Ontstaan uit
Hier staat vermeld uit welke gemeente(n) de nieuwe gemeente is ontstaan, als dit heeft plaatsgevonden ná 1 januari 1812.
Toevoegingen nadien worden hier niet vermeld.
  • Bestaan tot
Hier staat de datum vermeld van de eerste dag waarop de gemeente met deze naam niet meer bestond.
  • Opgegaan in
Hier staat de naam vermeld van de (reeds bestaande of nieuwe) gemeente waarin de gemeente opging. Bij opsplitsingen staan meerdere namen vermeld.
  • Opmerkingen
Hier staan eventuele aanvullende opmerkingen vermeld.

Zie ook

Bronnen

Bronnen, noten en/of referenties

Noten
  1. º Referentie: www.volkstellingen.nl - De Amsterdamse Code. Geraadpleegd op 7 maart 2010.
  2. 2,0 2,1 Noot: Deze gemeente heeft in de loop van de tijd tot verschillende provincies behoord.
rel=nofollow
rel=nofollow