Wikisage, de vrije encyclopedie van de tweede generatie en digitaal erfgoed, wenst u prettige feestdagen en een gelukkig 2025

Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.

  • Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
  • Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
rel=nofollow

Voormalige Nederlandse gemeenten D

Uit Wikisage
Naar navigatie springen Naar zoeken springen
Werk in uitvoering
Iemand is nog met dit artikel bezig. Kom later terug om het resultaat te bekijken.
Voormalige Nederlandse
gemeenten

Op alfabet
A - B - C - D - E - F
G - H - I - J - K - L
M - N - O - P - R - S
T - U - V - W - X Y Z
Per Provincie
Flevoland

Friesland (Fryslân)
Gelderland
Groningen
Limburg
Noord-Brabant
Noord-Holland
Overijssel
Utrecht
Zeeland
Zuid-Holland

Dit is een lijst van voormalige Nederlandse gemeenten die welke begint met de letter D. De lijst is bijgewerkt tot 1 januari 2012.

Zie ook het overzicht van naamswijzigingen en opheffingen van Nederlandse gemeenten per provincie.

Inleiding

Tot 1795 kende Nederland, destijds de Republiek, sterk uiteenlopende vormen van lokaal bestuur. Tijdens de Bataafse Republiek (1795-1806) werden naar Frans voorbeeld dorpen en steden gelijkgesteld in een nieuwe bestuursvorm met de naam gemeente. In de Staatsregeling des Bataafschen Volks van 1 mei 1798 werd de term gemeente voor het eerst gebruikt als aanduiding voor de plaatselijke besturen. Dit zorgde echter nog niet direct voor een systematische organisatie van het gemeentewezen of voor een systematische verdeling van het land in gemeenten. Het duurde tot in de loop van 1811 voordat de rechtspraak, de notariële taken en de waterschapstaken afzonderlijk waren georganiseerd. Pas vanaf toen kregen de gemeenten de plaats in het openbaar bestuur die ze nu ook nog hebben, zij het met aanvankelijk minder taken en bevoegdheden. Op 1 januari 1812 werd de eerste systematische indeling van kracht. In onderstaand overzicht zijn alle gemeenten opgenomen die op of na dat moment in Nederland hebben bestaan en die inmiddels niet meer als zelfstandige gemeente bestaan.

Overzicht

A'dam
code
[1]
CBS
code
Provincie Gemeente Alternatieve namen Burge
mees
ters
Bestaan vanaf Ontstaan uit Bestaan tot Opgegaan in Opmerkingen[2]
11376 Gelderland Dalem Lijst 01-01-1818 Vuren (naamswijziging)
11004 0110 Drenthe Dalen Lijst 01-01-1998 Coevorden
10650 0065 Friesland Dantumadeel Lijst 01-10-1816 Dantumawoude; Rinsumageest; Veenwouden 01-01-2009 Dantumadiel (naamswijziging)
10650 Friesland Dantumawoude Lijst 01-01-1812 01-10-1816 Dantumadeel
11168 1312 Utrecht Darthuizen Lijst 01-01-1818 Leersum 08-09-1857 Leersum
10057 0217 Gelderland Deil Deil c.a. Lijst 01-01-1978 Geldermalsen
11400 Overijssel Delden Lijst 01-07-1818 Ambt Delden; Stad Delden
10908 1040 Zuid-Holland Delfshaven Delfshaven met Schoonderloo; Delfshaven, Beukelsdijk en Schoonderloo Lijst 30-01-1886 Rotterdam
10245 0149 Overijssel Denekamp Lijst 01-07-1818 Ootmarsum (deels) 01-06-2002 Dinkelland (naamswijziging)
10379 1041 Noord-Brabant Deurne en Liessel Deurne c.a.; Deurne en Liesel Lijst 01-01-1926 Deurne
10209 1042 Noord-Brabant Deursen en Dennenburg Deursen c.a.; Deurzen en Dennenburg Lijst 01-05-1923 Ravenstein
10153 0218 Gelderland Didam Diedam Lijst 01-01-2005 Montferland
11138 1043 Noord-Brabant Dieden, Demen en Langel Dieden c.a. Lijst 01-05-1923 Ravenstein
10311 0151 Overijssel Diepenheim Lijst 01-01-2001 Hof van Twente
10933 0152 Overijssel Diepenveen Lijst 01-01-1999 Deventer
11355 Gelderland Dieren Lijst 01-01-1812 Rheden (deels) 01-01-1818 Rheden
11185 0763 Noord-Brabant Diessen Diesen Lijst 01-01-1997 Hilvarenbeek
10418 0111 Drenthe Diever Lijst 01-01-1998 Westerveld
11193 0764 Noord-Brabant Dinteloord en Prinsenland Dinteloord; Dinteloord c.a.; Dinteloord en Prinseland; Dinteloord en Prinsland Lijst 01-01-1997 Steenbergen
10690 1044 (765) Noord-Brabant Dinther Dinter Lijst 01-01-1969 Heeswijk-Dinther
11154 0219 Gelderland Dinxperlo Dingspeloo; Dingsperloo; Dinksperloo Lijst 01-01-2005 Aalten
10647 0220 Gelderland Dodewaard Doodewaard Lijst 01-01-1818 Hien en Dodewaard (naamswijziging) 01-01-2002 Kesteren
10198 0066 Friesland Dokkum Dockum Lijst 01-01-1984 Dongeradeel
10236 0660 Zeeland Domburg Domburg Binnen en Buiten; Domburg, binnen en buiten Lijst 01-01-1816 Domburg-Binnen; Domburg-Buiten 01-01-1997 Veere
10236 Zeeland Domburg-Binnen Lijst 01-01-1816 Domburg
10178 Zeeland Domburg-Buiten Lijst 01-01-1816 Domburg
10424 1045 Noord-Brabant Dommelen Lijst 01-05-1934 Valkenswaard
10086 0067 Friesland Doniawerstal Lijst 01-10-1816 Langweer (naamswijziging) 01-01-1984 Scharsterland
10213 0315 Utrecht Doorn Lijst 01-01-2006 Utrechtse Heuvelrug
10069 0223 Gelderland Doornspijk Lijst 01-01-1974 Elburg
11304 1046 Gelderland Doorwerth Doornwerd; Dorenweerd; Dorenwerd Lijst 01-01-1818 Oosterbeek 01-05-1923 Renkum
10061 1313 Gelderland Dorth Kring van Dorth Lijst 01-01-1818 Gorssel 01-07-1831 Gorssel
10405 Friesland Drachten Lijst 01-01-1812 01-10-1816 Smallingerland
10885 1047 Zeeland Dreischor Drijschor Lijst 01-01-1961 Brouwershaven
11232 0224 Gelderland Dreumel Lijst 01-01-1984 Wamel
10777 1048 Utrecht Driebergen Lijst 01-05-1931 Driebergen-Rijsenburg
10777 0316 Utrecht Driebergen-Rijsenburg Lijst 01-05-1931 Driebergen; Rijsenburg 01-01-2006 Utrechtse Heuvelrug
10830 0506 Zuid-Holland Driebruggen Lijst 01-02-1964 Hekendorp; Lange Ruige Weide; Papekop; Waarder 01-01-1989 Reeuwijk
10341 1248 Gelderland Driel Lijst 01-08-1944 Maasdriel (naamswijziging)
11115 0661 Zeeland Driewegen Driewege en Coudorpe; Driewegen en Coudorpe Lijst 01-01-1970 Borsele
10111 1049 Noord-Brabant Drongelen Lijst 01-08-1908 Drongelen, Haagoort, Gansoijen en Doeveren (naamswijziging) 01-05-1923 Eethen
10111 1263 Noord-Brabant[2] Drongelen, Haagoort, Gansoijen en Doeveren Drongelen c.a.; Drongelen, Doeveren, Gansoijen en Hagoort; Lijst 01-08-1908 Drongelen (naamswijziging) Viel van 19-09-1814 tot 10-02-1815 onder Zuid-Holland
11315 Friesland Dronrijp Lijst 01-01-1812 01-10-1816 Menaldumadeel
10428 0767 Noord-Brabant Drunen Drunen, Elshout en Hulten Lijst 01-01-1997 Heusden
10781 0507 Zuid-Holland Dubbeldam Lijst 01-07-1970 Dordrecht
10070 1314 Utrecht Duist Duijst; Duist, de Haar en Zevenhuizen; Duits Lijst 01-01-1818 Bunschoten 08-09-1857 Hoogland
11237 0662 Zeeland Duiveland Lijst 01-01-1961 Nieuwerkerk (Duiveland); Oosterland; Ouwerkerk 01-01-1997 Schouwen-Duiveland
10335 1050 Zeeland Duivendijke Duivendijke c.a.; Duivendijke, Klaaskinderenkerke, Brijdorpe en Looperskapelle; Duivendijke, Klaaskinderenkerke, Brijdorpe en Loopers Cappelle Lijst 01-01-1961 Middenschouwen
11005 1051 Noord-Brabant Duizel en Steensel Duizel c.a.; Duizel en Steenzel Lijst 01-01-1923 Eersel
10491 0768 Noord-Brabant Den Dungen Dungen Lijst 01-01-1996 Sint-Michielsgestel
10947 Noord-Holland Durgerdam Lijst 01-05-1817 Ransdorp 01-01-1818 Ransdorp
10261 0769 Noord-Brabant Dussen Dussen c.a. Lijst 01-08-1908 Dussen, Munster en Muilkerk (naamswijziging) 01-01-1997 Werkendam
10261 1265 Noord-Brabant[2] Dussen, Munster en Muilkerk Dussen c.a. Lijst 01-08-1908 Dussen (naamswijziging) Viel van 19-09-1814 tot 10-02-1815 onder Zuid-Holland
10331 0112 Drenthe Dwingeloo Dwingelo Lijst 01-01-1998 Westerveld

Toelichting

Bovenstaand overzicht bevat de volgende kolommen:

  • Amsterdamse code
Hier staat de Amsterdamse code vermeld die is toegekend aan de gemeente. Deze codering van gemeenten is ontwikkeld ten behoeve van historisch onderzoek.
  • CBS-code.
Hier staat de CBS code vermeld die is toegekend aan de gemeente. Deze codering van gemeenten is initieel in 1966 door het CBS ontwikkeld en wordt onder meer toegepast in de Gemeentelijke basisadministratie van persoonsgegevens.
Er zijn 37 gemeenten aan welke voor hun opheffing een driecijferige code is toegekend en aan welke later, na hun opheffing, een viercijferige code is toegekend. De driecijferige code staat bij deze gemeenten tussen haakjes vermeld achter de nieuwere viercijferige code.
  • Provincie
Hier staat de provincie vermeld waartoe de gemeente behoorde op dag vóór haar opheffing. Bij de gemeenten die zijn opgeheven in de periode dat Nederland in departementen was opgedeeld, dat wil zeggen vóór mei 1814 resp. wat betreft Limburg vóór oktober 1815, is de provincie vermeld waartoe de gemeente zou hebben behoord als deze in mei 1814 resp. oktober 1815 nog zou hebben bestaan. Wanneer een gemeente in de loop van de tijd ook tot andere provincies heeft behoord, dan staan in de kolom opmerkingen hierover nadere details.
  • Gemeente
Hier staat de naam van de gemeente vemeld zoals deze in de opheffingswet was opgenomen (op enkele duidelijke fouten na), dan wel formeel of min of meer officieel gewijzigde gemeentenamen (waarbij de gemeente bleef bestaan).
Wanneer een gemeente is opgeheven en later onder dezelfde naam weer is opgericht (al dan niet hetzelfde grondgebied beslaand), komt deze gemeente twee maal voor, waarbij de naam voor de eerste bestaansperiode het achtervoegsel '(Oud)' heeft.
Wanneer een gemeentenaam in de loop van de tijd gebruikt is voor twee geheel verschillende gemeenten (al dan niet op hetzelfde moment), dan wordt deze gevolgd door een niet officiële nadere aanduiding ter onderscheid (vaak, maar niet altijd, de provincienaam) die niet behoort tot de officiële naam. Bijv. Aalst (Noord-Brabant) ter onderscheid van Aalst (Gelderland).
  • Alternatieve namen
Hier staat een opsomming van naamsvarianten vermeld die in de loop van de tijd in diverse bronnen met betrekking tot de gemeente zijn gehanteerd.
  • Burgemeesters
Hier staat een verwijzing vermeld naar een eventuele lijst van burgemeesters van de betreffende gemeente.
  • Bestaan vanaf
Hier staat de datum vermeld waarop de gemeente is ontstaan. Wanneer deze kolom leeg is, wil dat zeggen dat deze datum ligt vóór 1 januari 1812.
  • Ontstaan uit
Hier staat vermeld uit welke gemeente(n) de nieuwe gemeente is ontstaan, als dit heeft plaatsgevonden ná 1 januari 1812.
Toevoegingen nadien worden hier niet vermeld.
  • Bestaan tot
Hier staat de datum vermeld van de eerste dag waarop de gemeente met deze naam niet meer bestond.
  • Opgegaan in
Hier staat de naam vermeld van de (reeds bestaande of nieuwe) gemeente waarin de gemeente opging. Bij opsplitsingen staan meerdere namen vermeld.
  • Opmerkingen
Hier staan eventuele aanvullende opmerkingen vermeld.

Zie ook

Bronnen

Bronnen, noten en/of referenties

Noten
  1. º Referentie: www.volkstellingen.nl - De Amsterdamse Code. Geraadpleegd op 7 maart 2010.
  2. 2,0 2,1 2,2 Noot: Deze gemeente heeft in de loop van de tijd tot verschillende provincies behoord.
rel=nofollow
rel=nofollow