Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.
- Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
- Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
Oostende
Stad in België .png){kind=small}
| |||||
| |||||
  | |||||
| Gewest |  Vlaanderen
| ||||
| Provincie |  West-Vlaanderen
| ||||
| Arrondissement | Oostende | ||||
| Oppervlakte – Onbebouwd – Woongebied – Andere |
37,72 km² (2009) 34,32% 14,99% 50,69% | ||||
| Coördinaten | 51° 14' NB, 2° 55' OL | ||||
| Inwoners – Mannen – Vrouwen – Bevolkingsdichtheid |
69.064 (01/01/2010) 48,14% 51,86% 1.831 inw./km² | ||||
| Leeftijdsopbouw 0–17 jaar 18–64 jaar 65 jaar en ouder |
(01/01/2008) 15,50% 59,00% 25,50% | ||||
| Buitenlanders | 5,02% (01/01/2008) | ||||
| Burgemeester | Johan Vande Lanotte (sp.a) | ||||
| Bestuur | sp.a, Open Vld, CD&V | ||||
| Zetels sp.a N-VA Open Vld Groen CD&V Vlaams Belang |
41 15 10 6 4 3 3 | ||||
| Gemiddeld inkomen | 14.636 euro/inw. (2007) | ||||
| Werkloosheidsgraad | 10,88% (jan. 2009) | ||||
| Postcode 8400 8400 8400 |
Deelgemeente Oostende Stene Zandvoorde | ||||
| Zonenummer | 059 | ||||
| NIS-code | 35013 | ||||
| Politiezone | Oostende | ||||
| Website | www.oostende.be | ||||
| Bestand:MnpOstendLocation.png | |||||
| Ligging binnen het arrondissement Oostende in de provincie West-Vlaanderen | |||||
| |||||
Oostende is een stad in de Belgische provincie West-Vlaanderen, die ongeveer centraal langs de Belgische kust ligt. De stad is een belangrijk toeristisch en economisch centrum, telt ca. 71.000 inwoners (2017), beschikt over een zee- en luchthaven en is het centrum van het gelijknamige arrondissement.
Geschiedenis
Beginperiode
De eerste sporen van Oostende zijn te vinden in de 9e en 10e eeuw. Schaapherders en vissers leidden een eenvoudig leven in een kleine nederzetting op het oostelijke uiteinde van het schorreneiland Testerep. In 814 schonk Sire Gobrecht van Steeland het toenmalig nietig dorpje aan de abdij van Sint-Bertinus in Sint-Omaars. Omstreeks het jaar 1000 begon de Noordzee gedurende ongeveer 70 jaar op de kust de zogenaamde Duinkerke III A-transgressie. Het langwerpig eiland Testerep werd bij daarbij regelmatig overspoeld. In de 11e eeuw werd de Testerepvliet tussen het eiland en het vasteland ingepolderd, waardoor stad niet meer op een eiland lag en zich kon ontwikkelen. In 1267 kende Margaretha van Constantinopel stadsrechten toe aan Oostende, maar de stad had geen muren, vestingen of bolwerken. Op dat moment werd aan Oostende het voorrecht verleend een halle te exploiteren. Geleidelijk aan maakten de bewoners gebruik van hun bestuurlijke bevoegdheden om zich los te maken van de dominerende kasteelheren. Een schepencollege van rijke kooplieden, later ambachtslieden, met aan het hoofd de baljuw, stippelde het beleid uit. In 1284 sloot Oostende een verdrag met de vrijheer van Brugge om de getijdengeul te verbreden en bevaarbaar te maken.
Noodzakelijke verplaatsing
Stormen en overstromingen dwongen Oostende te verhuizen. In 1372 werd de stad versterkt met palissades, maar voortdurende zware stormen en overstromingen verzwolgen uiteindelijk een gedeelte van de stad. Restanten van deze oude stad werd herontdekt door onderzoekers van de Universiteit Gent in 2016 op 200 meter voor de kust.[1] Er werd een nieuwe, meer zuidelijk gelegen stad opgetrokken. In 1445 gaf Filips de Goede Oostende zijn toestemming om een haven aan te leggen. In 1447 werd de stad opnieuw overstroomd, met als gevolg dat de stad opnieuw voor een groot gedeelte verplaatst werd, verder van de zee af.
Spaanse periode
In juli 1489 werd Oostende geplunderd en in brand gestoken door aanhangers van de Duitse koning Maximiliaan I van Oostenrijk, aangevoerd door Daniël van Praet, kapitein van Nieuwpoort. Dat leidde de reeks oorlogen in de Nederlanden in. Zo werd Oostende in 1548 veroverd door de Engelsen en de Hollanders. In 1572 werd uiteindelijk een verdediging rond de stad opgeworpen met de toestemming en medewerking van de Hertog van Alva.
Na de Slag bij Nieuwpoort trok het leger van de Prins van Oranje zich terug op Oostende. De Oostendenaren gaven vrije toegang tot hun haven aan protestanten uit Engeland en Noord-Ierland. Zo werd Oostende het laatste protestantse bolwerk in de katholieke Spaanse Nederlanden. Als reactie daarop volgde het drie jaar durende Beleg van Oostende. De Staatse verdedigers trokken zich ten slotte terug. Door het beleg was Oostende totaal verwoest. De Noorderdijk was doorgestoken waardoor de polders onder water liepen en een grote getijdengeul ontstond, nu de huidige havengeul van Oostende.
In 1698 werd een eerste scheepvaartmaatschappij opgericht, die tot doel had handel te drijven met Indië. De Spaanse Successieoorlog had ook zijn gevolgen voor Oostende. Toen de Franse en Spaanse troepen, na hun verlies in de slag bij Ramillies op 23 mei 1706 zich terugtrokken in Oostende, werd de stad belegerd door de Engelse vloot, en opnieuw grotendeels verwoest. Op 6 juli 1706 gaf de belegerde stad zich over aan de Oostenrijkse keizer en zijn bondgenoten.
Oostenrijkse periode
De scheepvaartmaatschappij die met Indië handel voerde, werd hierdoor pas in 1715 een succes. Op 11 augustus 1723 werd de Generale Keizerlijke en Koninklijke Indische Compagnie, beter bekend als de Oostendse Compagnie, gesticht. In maart 1724 vertrok de eerste koopvaardijvloot, die bestond uit drie schepen, de Arend, de Sint-Elisabeth en de Sint-Karel, onder koninklijke en keizerlijke vlag. Op korte tijd werd Oostende een belangrijke haven met invoer van Chinese en Indische koopwaar. Onder internationale druk werd de Oostendse Compagnie in 1727 geschorst en in 1731 opgeheven. Oostende werd opnieuw een gewone vestingstad. In de late 17e eeuw en eerste helft van de 18de eeuw was Oostende een van de vestingsteden die deel uitmaakten van de Nederlandse vestingsbarrière in de Zuidelijke Nederlanden.
Op 24 november 1776 werd het eerste handelsdok plechtig geopend. In 1781 vaardigde keizer Jozef II een decreet uit waardoor Oostende officieel een vrijhaven werd. Opnieuw kende de haven een zekere opbloei, onder andere door de neutraliteit van Oostenrijk in de Amerikaanse Onafhankelijkheidsoorlog. Na het Verdrag van Versailles op 20 januari 1783 begon de grote havenbedrijvigheid weer stilaan af te nemen.
Franse periode
Tussen 1792 en 1815 stond de verdere uitbouw van de Oostendse haven op een laag pitje, onder meer vanwege het beleid van Napoleon Bonaparte. De keizer blokkeerde met het Continentaal stelsel de handel met overzee en concentreerde de vestingbouw en de activiteiten van zijn marine in de Noordelijke wateren in Den Helder dat hij als "Het Gibraltar van het Noorden" beschouwde. Wel werden er onder het bestuur van Napoleon twee forten gebouwd ter verdediging van de haven: Fort Napoleon en het Fort Royal moesten Britse aanvallen en landingen afweren.
De haven in het Koninkrijk der Nederlanden
Ook tijdens het bewind (1815-1830) van koning Willem I der Nederlanden was vergroting van de haven niet mogelijk. De prioriteiten van de regering lagen elders en het koninkrijk bezat met Amsterdam, Rotterdam en Antwerpen al voldoende grote havens.
Belgische periode
Pas in 1830, onder impuls van de Belgische koning Leopold I, kon de Oostendse zeehaven verder uitgroeien. In 1838 had de inhuldiging van de spoorlijn Oostende-Brussel plaats en in 1846 werd de eerste veerdienst Oostende-Dover ingelegd. In 1877 werd de eerste Oostendse vismijn gebouwd. Op 2 april 1884 kwam het eerste stoomvisserijschip — de Prima — Oostende binnenvaren. In 1914 waren er al 29 stoomvisserijschepen in Oostende.
In 1865 werd Oostende ontheven van zijn functie als vesting door de toenmalige minister van oorlog baron Félix Chazal. Spoedig werden de vestingmuren rond de stad gesloopt. Hierdoor zou Oostende op korte tijd sterk uitbreiden. Dankzij de inspanningen van de Belgische koning Leopold II bloeide Oostende in het begin van de twintigste eeuw als geen ander. De stad kreeg de bijnaam "Koningin der Badsteden". De mondaine koning bouwde een belle-époque-badplaats met wereldfaam. Het Kursaal Oostende uit 1852, het nieuwe theater uit 1905, het Koninklijk Paleis, de Koninklijke Gaanderijen, de Promenade, de Kiosk, het Stadstheater, het Leopoldpark, de Wellingtonrenbaan en de Stadsbibliotheek straalden haar bourgeois karakter uit.
Door de toegenomen scheepvaart op Oostende was een tekort aan kaaimuren ontstaan. Daarom werd in de periode 1894-1914 de haven op ingrijpende wijze vernieuwd door aanpassing van de voorhaven en uitbouw van een nieuwe achterhaven, verbonden met de De Smet de Naeyerbruggen.
Duits intermezzo
De twee wereldoorlogen luidden het einde in van Oostende als belle-époquestad. De Duitsers plaatsten afweergeschutbatterijen langs het Fort Napoleon en in de duinen langs het duinenkerkje Onze-Lieve-Vrouw ter Duinenkerk, waarvan de toren half verwoest werd. In de Eerste Wereldoorlog was Oostende een basis voor Duitse duikboten vanuit Brugge. De Britten probeerden Oostende tweemaal te blokkeren met een blokkade, de eerste op 23 april 1918 en de tweede op 9 mei 1918. De promenade werd zo goed als volledig verwoest in 1940-45 door de bommenregen van de Geallieerden op de Atlantikwall, de haven en de spoorwegen.
Naoorlogse periode
De opkomst van het massatoerisme en de immobiliënsector waren nog dramatischer dan de Tweede Wereldoorlog voor de afbraak van de belle-époquearchitectuur. Oostende groeide dankzij het eendagstoerisme en de toename van de mobiliteit wel uit tot een bloeiende moderne badstad met meer dan 70.000 inwoners, in het hoogseizoen kan dit aantal tot een veelvoud hiervan oplopen. Veel van deze toeristen wensen een flat met zicht op zee. Het opdoeken van de Regie voor Maritiem Transport (RMT) heeft bovendien voor heel wat armoede gezorgd. Oostende wordt erkend als een kansarme gemeente (SIF+).
Tegen de millenniumwende besloot het stadsbestuur van Oostende om van de elitaire bijnaam "Koningin der badsteden" af te stappen en zich te profileren als "Stad aan zee". Men wilde daarmee vooral aangeven dat Oostende aan de Belgische kust een van de enige "echte" steden zou zijn. Toeristisch en marketinggewijs was deze titel ook moderner dan de oubollig geworden koninginnennaam, hoewel deze naam een begrip is geworden en nog altijd vaak wordt gebruikt.
De lucht- en spoorhaven hebben de plaats van de zeehaven ingenomen op vlak van internationale verbindingen. In 2004 is de renovatie begonnen van het Kursaal Oostende. Het complex is afgewerkt in 2005. Het kursaal is nu een van de grootste evenementzalen in Oostende. Het biedt plaats aan meer dan 2000 mensen en achter het podium bevindt zich een glazen muur met zicht op zee. Ook op cultureel vlak heeft de stad een aantal troeven. De Paulusfeesten zijn bekende zomerfeesten geworden. Het kleinschalig vriendenfeestje groeide uit tot een volwaardig festival. Ook Theater Aan Zee en Oostende voor Anker zijn trekpleisters geworden.
Stadsprofiel
Ligging en kernen
De stad ligt centraal langs de Belgische kust, op ongeveer 35 km van de Nederlandse grens en 30 km van de Franse grens. Oostende ligt in de duinen- en kuststreek. Ten westen van de havengeul is de kust bijna volledig volgebouwd. Het oostelijk deel paalt aan de zeereepduinen van Bredene tussen Oostende en De Haan die, op het voormalig militair gebied na, onbebouwd zijn. Oorspronkelijk lag Oostende op een eiland (Testerep) voor de Vlaamse kust, en was het het meest oostelijke dorp ervan (vandaar de naam). Aan de andere kant lag Westende en in het midden lag Middelkerke.
Oostende is een centrumstad met een historische stadskern, een 19e-eeuwse gordel en uitlopers langs de kustlijn. Typisch voor zijn uitzicht zijn het kustfront van flatgebouwen, de dichtbebouwde binnenstad en grootschalige infrastructuren zoals de zee- en luchthaven. Oostende is ook een winkelcentrum – met de Kapellestraat als belangrijkste winkelstraat – dat regionaal in trek is.
Oostende is opgedeeld in 8 wijken: Centrum, Vuurtoren, Zandvoorde, Konterdam/Meiboom, Stene, Raversijde, Mariakerke/Nieuwe Koers en Westerkwartier/Vlaams Plein. Enkel Zandvoorde is nog een duidelijk afgescheiden landelijk dorp, Stene en Mariakerke zijn volledig vergroeid met het stadscentrum en zijn tegenwoordig een woonwijk van de stad. Oostende telt drie buurtwerken: Westerkwartier, Vuurtorenwijk en Oud-Hospitaal. In deze stadsdelen proberen buurtwerkers de sociale samenhang te versterken van de meestal achtergestelde groepen. Daarnaast zijn er ook een aantal lokale dienstencentra die zich richten op ouderen en kansarmen.
| # | Naam deelgemeente/wijk | Oppervlakte | Bevolking |
|---|---|---|---|
| I II |
Oostende - Centrum - Hazegras - Oud Hospitaal–Petit Paris - Vogelzang - Westerkwartier - Vuurtorenwijk/Voorhaven |
6.036 | |
| III | Zandvoorde | 2.856 | |
| IV V |
Stene - Stene-Dorp - Hoge Barrière - Konterdam–Meiboom |
10.967 4.657 | |
| VI (VII) (VIII) |
Mariakerke + Raversijde - Mariakerke - Nieuwe-Koerswijk - Raversijde |
11.305 1.528 |
De stad Oostende grenst aan de volgende dorpen of gemeenten:
|
Verkeer en vervoer
Oostende is via de weg vlot te bereiken, door de ligging aan het eind van de autosnelweg A10. De stad beschikt over een internationale luchthaven en een zeehaven, en ligt aan het kanaal Brugge-Oostende. Via het station Oostende wordt de stad rechtstreeks verbonden met andere belangrijke Belgische steden als Brugge, Kortrijk, Brussel, Gent, Luik en Antwerpen. Twee keer per werkdag verbindt een P-trein Oostende met Schaarbeek (behalve in de zomervakantie). Ten slotte rijdt een toeristentrein in de weekends in juli en augustus tweemaal per dag rechtstreeks naar Luxemburg.
Oostende heeft een dicht netwerk van zes stadsbuslijnen van De Lijn, waarvan er twee ook Bredene bedienen. Daarnaast zijn er streekbussen naar Oudenburg, Gistel, Brugge, Torhout, Middelkerke, Leffinge, Diksmuide, Veurne en Klemskerke (De Haan). Op 7 januari 2008 startte in Oostende een nachtnet met 8 nachtlijnen, waarvan telkens een naar Oudenburg, Gistel, Middelkerke en Bredene. De andere lijnen verzorgen de verbindingen tussen het centrum en de buitenwijken. Tijdens het zomerseizoen was er een rechtstreekse busverbinding met Ieper en Bellewaerde, maar die lijn verdween in 2012.
De kusttram loopt dwars door de stad, waarmee deze tramlijn een belangrijke verbinding vormt tussen de aan de kust gelegen buitenwijken, het centrum en treinstation. Haltes zijn er onder andere in de wijken Raversijde, Mariakerke en Vuurtorenwijk. De tram rijdt in de zomer om de 10 minuten, 's winters om de 20 minuten en tijdens de herfst, lente en feestdagen om de 15 minuten.
Een veerdienst verzorgt voor voetgangers en fietsers een gratis overzet tussen de Visserskaai en de Oosteroever (Fort Napoleon, Vismijn ...).
Bevolking
Naar het aantal inwoners is Oostende in 2005 de 21ste grootste gemeente in België, met ongeveer 70.000 inwoners, een licht stijgend aantal, vooral in het stadscentrum. Oostende is een vergrijsde stad, met gemiddeld één op vier inwoners die ouder dan 65 jaar is. Het aantal geboorten is vooral in de randgemeenten stijgend. Het aantal vreemdelingen in Oostende is vrij laag (3%), en vooral uit de Europese Unie, maar met een enorme verscheidenheid aan nationaliteiten (±100).
In de zomer verviervoudigt het aantal inwoners tot net onder de 300.000. Dat grote aantal is te verklaren door de vele campings en appartementen van toeristen die in de vakantie naar zee komen.
Oostende is een SIF+-gemeente, met een hoog percentage kansarmen. De stad heeft een hoge werkloosheidsgraad, met een hoog percentage langdurig werkzoekenden. Een vierde van de Oostendse werklozen is een jongere (18-25 jaar). Er is een actief beleid op vlak van drugspreventie in het kader van het Veiligheids- en Preventiecontract, met onder andere het Medisch-Sociaal Centrum.
Demografische ontwikkeling
Alle historische gegevens hebben betrekking op de huidige gemeente, inclusief deelgemeenten, zoals ontstaan na de fusie van 1 januari 1977. <timeline> Colors=
id:a value:gray(0.9) id:b value:gray(0.7) id:c value:rgb(1,1,1) id:d value:rgb(0.7,0.8,0.9) id:e value:rgb(0.6,0.7,0.8)
ImageSize = width:800 height:373 PlotArea = left:50 bottom:30 top:30 right:30 DateFormat = x.y Period = from:0 till:75000 TimeAxis = orientation:vertical AlignBars = justify ScaleMajor = gridcolor:b increment:5000 start:0 ScaleMinor = gridcolor:a increment:2500 start:0 BackgroundColors = canvas:c
BarData=
bar:1806 text:1806 bar:1816 text:1816 bar:1830 text:1830 bar:1846 text:1846 bar:1856 text:1856 bar:1866 text:1866 bar:1876 text:1876 bar:1880 text:1880 bar:1890 text:1890 bar:1900 text:1900 bar:1910 text:1910 bar:1920 text:1920 bar:1930 text:1930 bar:1947 text:1947 bar:1961 text:1961 bar:1970 text:1970 bar:1981 text:1981 bar:1990 text:1990 bar:2000 text:2000 bar:2010 text:2010 bar:2017 text:2017
PlotData=
color:d width:20 align:left
bar:1806 from:0 till: 0 bar:1816 from:0 till: 0 bar:1830 from:0 till: 0 bar:1846 from:0 till: 16022 bar:1856 from:0 till: 0 bar:1866 from:0 till: 17775 bar:1876 from:0 till: 0 bar:1880 from:0 till: 21842 bar:1890 from:0 till: 28616 bar:1900 from:0 till: 41547 bar:1910 from:0 till: 46086 bar:1920 from:0 till: 49022 bar:1930 from:0 till: 52903 bar:1947 from:0 till: 56514 bar:1961 from:0 till: 65357 bar:1970 from:0 till: 71227 bar:1981 from:0 till: 68915 bar:1990 from:0 till: 68527 bar:2000 from:0 till: 67279 bar:2010 from:0 till: 69064 bar:2017 from:0 till: 70994
PlotData=
bar:1806 at: 0 fontsize:s text: bar:1816 at: 0 fontsize:S text: bar:1830 at: 0 fontsize:S text: bar:1846 at: 16022 fontsize:S text: 16.022 shift:(-10,5) bar:1856 at: 0 fontsize:S text: bar:1866 at: 17775 fontsize:S text: 17.775 shift:(-10,5) bar:1876 at: 0 fontsize:S text: bar:1880 at: 21842 fontsize:S text: 21.842 shift:(-10,5) bar:1890 at: 28616 fontsize:S text: 28.616 shift:(-10,5) bar:1900 at: 41547 fontsize:S text: 41.547 shift:(-10,5) bar:1910 at: 46086 fontsize:S text: 46.086 shift:(-10,5) bar:1920 at: 49022 fontsize:S text: 49.022 shift:(-10,5) bar:1930 at: 52903 fontsize:S text: 52.903 shift:(-10,5) bar:1947 at: 56514 fontsize:S text: 56.514 shift:(-10,5) bar:1961 at: 65357 fontsize:S text: 65.357 shift:(-10,5) bar:1970 at: 71227 fontsize:S text: 71.227 shift:(-10,5) bar:1981 at: 68915 fontsize:S text: 68.915 shift:(-10,5) bar:1990 at: 68527 fontsize:S text: 68.527 shift:(-10,5) bar:2000 at: 67279 fontsize:S text: 67.279 shift:(-10,5) bar:2010 at: 69064 fontsize:S text: 69.064 shift:(-10,5) bar:2017 at: 70994 fontsize:S text: 70.994 shift:(-10,5)
</timeline>
- Bronnen:NIS, Opm:1806 tot en met 1981=volkstellingen; 1990 en later= inwonertal op 1 januari
Economische activiteit
Historisch gezien is de houtindustrie een gevolg van de ligging aan de zee. Vanaf de 18e eeuw is er in de haven er een houtverwerkings- en houthandelsactiviteit.
Toerisme
Als "Stad aan zee" richt Oostende zich momenteel vooral op de cultuurminnende Oostendenaar, de weekend-bezoeker uit het binnenland en de buitenlandse toerist. Het aantal overnachtingen is gestegen van 800.000 in 1992 tot 1.100.000 in 2003 (cijfers provincie West-Vlaanderen).
Enkele culturele evenementen zijn Theater Aan Zee en de Paulusfeesten. Oostende maakt zijn toeristisch aanbod bekend via een website. Het Bloemenuurwerk, de vistrap, de vuurtoren Lange Nelle en het Casino-Kursaal zijn eveneens enkele van de trekpleisters.
Cultuur
Cultuurstad
In 2010 kreeg Oostende de titel van Cultuurstad Vlaanderen. Binnen dit kader waren er tal van evenementen voorzien waarbij ook een actieve inbreng van de inwoners verwacht werd. Er was naar aanleiding van het Ensor-jaar de tentoonstelling Bij Ensor op bezoek.
Het voormalige postgebouw van architect Gaston Eysselinck aan de Hendrik Serruyslaan is eind 2012 na grondige vernieuwing opnieuw in gebruik genomen als cultuurcentrum De Grote Post. Het werd een project naar het voorbeeld van de Gentse Vooruit.
Onroerend erfgoed
 Zie ook de lijst van onroerend erfgoed in Oostende deel 1 en deel 2 |
Oostende heeft een toeristische en historische stadskern. Naast deze stadskern liggen enkele wijken die deel uitmaken van de 19e-eeuwse stadsexpansie, met aaneengesloten panden met 19e-eeuwse bel-etagewoningen. De historische stadskern werd volledig vernield gedurende het driejarig beleg van Oostende. Het nog bestaande (en gerestaureerd) Spaans Huisje is in feite afkomstig uit de Oostenrijkse periode.
In en buiten de stadskern liggen een aantal beschermde monumenten zoals de Venetiaanse en Koninklijke gaanderijen met aansluitend de Drie Gapers, de muziekkiosk op het Wapenplein, de De Smet de Naeyerbruggen, de Wellingtonrenbaan, het fort Napoleon, de villa Maritza, het ensemble belle-époque-burgerhuizen in de Frans Musinstraat, het staketsel, de Sint-Petrus-en-Pauluskerk, de Peperbusse, de Kapucijnenkerk, de Onze-Lieve-Vrouw-ter-Duinenkerk, de Sint-Annakerk en de residentie Rogier Palace.
Andere vermeldenswaardige gebouwen zijn:
- De Sint-Jozefskerk
- De Dominikanenkerk
- De woning Deweert
- De Engelse kerk
- Het Spaans huisje
- De belle-époquewijk (met onder andere Muscarstraat)
- De gevels en aanpalende huizen van het Koninklijk Atheneum 1 Centrum Oostende
- Het shoppingcenter Feest- en Kultuurpaleis
- De voorgevel van het Onze-Lieve-Vrouwecollege
- Het Gerechtshof
- Het Stadhuis
- Het Parkhotel, Aartshertogstraat,74
Maritieme cultuur
Oostende heeft een maritiem verleden, waarvan de Mercator, de Amandine en het Noordzee-aquarium getuigen. In 1992 is het middeleeuwse vissersdorp Walraversijde opgegraven. Er wordt daarnaast een Week van de Zee georganiseerd, er zijn open dagen van de havenbedrijven, het jaarlijks maritiem festival Oostende voor Anker, het Instituut voor Landbouw- en Visserijonderzoek, Onderzoeksdomein Visserij van de Vlaamse overheid en het Vlaams Instituut voor de Zee. De visserij is nog prominent aanwezig in de Vismijn. In het Maritiem Instituut Mercator kan men alle maritieme richtingen volgen van het secundair onderwijs. De spuikom uit het begin van de 20e eeuw is nu een belangrijke plaats voor watersportrecreatie, zoals vissen, zeilen, duiken, en surfen.
Bibliotheek en kunstonderwijs
De Oostendse Stadsbibliotheek (1856-...), nu Openbare bibliotheek Kris Lambert, huist sinds 2000 in de nieuwe hoofdbibliotheek. Oostende heeft tevens een Stedelijk Conservatorium en een Stedelijke Kunstacademie.
Musea en galerijen
In Oostende vindt men het Kunstmuseum aan Zee, afgekort Mu.ZEE, in 2008 ontstaan uit de fusie van het Museum voor Schone Kunsten Oostende en het Provinciaal Museum voor Moderne Kunst of PMMK), het Ensorhuis dat als museum is ingericht, het Stadsmuseum Oostende (voorheen Oostends Historisch Museum De Plate), het Provinciedomein Raversijde met de archeologische site Walraversijde, het domein van Prins Karel en de restanten van Duitse duinverdedigingsinstellingen uit de Eerste en de Tweede Wereldoorlog, en ten slotte het fort Napoleon. Er zijn verschillende kleine galerijen. In de Venetiaanse Gaanderijen worden gelegenheidstentoonstellingen gehouden.
In 2016 ging Oostende een samenwerking aan met The Crystal Ship, dat een permanente tentoonstelling cureerde in de Oostendse binnenstad. Meer dan 20 internationaal gerenommeerde kunstenaars maakten kunstwerken in de openbare ruimte, van street art tot public art. Zo schilderde Guido Van Helten het reusachtig portret van een visser op een silo, het duo Disorderline een abstract lijnenspel op de zijkant van het Stedelijk Zwembad en Fintan Magee schilderde op de zijkant van een groot appartementsgebouw het portret van een vrouw aan het water. Andere kunstenaars waren onder andere ROA (zwart-witte dieren), Elian (grafische en abstracte compositie), Ella & Pitr (met een absurde vloertekening) en Zio Ziegler (met een graffititechniek, geïnspireerd op Afrikaanse bronnen).[2][3]
Film
| Zie Oostende in de film voor het hoofdartikel over dit onderwerp. |
Oostende is al regelmatig de locatie geweest voor filmopnames of de plaats waar het filmverhaal zich afspeelt. De naam van Oostende komt vele malen voor in filmtitels. De meest recente langspeelfilms waarin Oostende een prominente rol speelt, zijn Weekend aan Zee, Blinker en de Blixvaten en Ex Drummer.
Sinds 2007 vindt in de stad elk jaar het Filmfestival Oostende plaats in de filmzalen Kinepolis en tot 2012 ook in Ciné Rialto die nu gesloten is.
Jeugd
Oostende telt een aantal jeugdhuizen (OHK, De Korre, Kim/K2 enz.) en een openluchtcentrum (Duin en Zee). In de vakanties vinden projecten en/of festivals zoals Ostend Beach Dance Festival, WOOSHA, Zandrock, Creatuur en het Appelblauwfestival plaats. Daarbuiten biedt Horizon Educatief vzw vorming- en natuursessies aan scholen en groeperingen in het openluchtcentrum.
Politiek
Structuur
| Oostende | Supranationaal | Nationaal | Gemeenschap | Gewest | Provincie | Arrondissement | Provinciedistrict | Kanton | Gemeente | ||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Administratief | Niveau | Europa | colspan="2" | België |
Vlaanderen |
West-Vlaanderen |
Oostende | Oostende | ||||
| Bestuur | Europese Commissie | Belgische regering | Vlaamse regering | Deputatie | Gemeentebestuur | ||||||
| Raad | Europees Parlement | Kamer van Volksvertegenwoordigers |
Vlaams Parlement | Provincieraad | Gemeenteraad | ||||||
| Kiesomschrijving | Nederlands Kiescollege | Kieskring West-Vlaanderen | Oostende-Veurne-Diksmuide | Oostende | Oostende | Oostende | |||||
| Verkiezing | Europese | Federale | Vlaamse | Provincieraads- | Gemeenteraads- | ||||||
College van Burgemeester en schepenen 2013-2018
Een coalitie van sp.a, CD&V en Open Vld neemt sinds 1 januari 2007 het bestuur waar. Johan Vande Lanotte (sp.a) is de zevende burgemeester sinds het einde van de Tweede Wereldoorlog. Hij volgde in 2015 partijgenoot Jean Vandecasteele op, die de functie achttien jaar lang uitoefende en nadien schepen werd. Sinds 2 januari 2013 zijn de 9 schepenzetels als volgt verdeeld: sp.a 5 schepenen, VLD 2 en CD&V 2.
Onderstaande tabel toont het college na het aantreden van Vande Lanotte.
| College van burgemeester en schepenen | ||
|---|---|---|
| Functie | Naam (partij) | Bevoegdheden |
| Burgemeester | Johan Vande Lanotte (sp.a) | Politie, Integrale Veiligheid, GAS, Straathoekwerk, Taxi’s (en huurkoetsen), Wijkraden, Communicatie, Buurtbemiddelaars, BGB, Gemeenschapswachten, Toerisme, Haven, Kursaal Oostende, Economisch Huis, Middenstand, Werk, RESOC, Bezetting Openbaar Domein (exclusief bezetting voor werken), Carnaval, Concessies, Aankoop en verkoop stadseigendommen, BGB |
| Eerste Schepen | Bart Tommelein (Open Vld) - titelvoerend Kurt Claeys (Open Vld) - vervanger |
Administratieve Vereenvoudiging, Digitalisering, ICT Oostende@internet, Ruimtelijke ordening, Stedenbouw, Bouwvergunningen, AGSO, Monumentenzorg, P.P.S., Openbare nutsvoorzieningen, Bouwinspectie, GIS. |
| Schepen | Krista Claeys (CD&V)
2e schepen |
Landbouw, MSOC, Drugbeleid, AGM, Positief uitgangsbeleid, Commissie aanbestedingen, Centrale aankoop |
| Jean Vandecasteele (sp.a)
3e schepen |
Openbare werken, Groen, Coördinatie van de projecten Oosteroever en Groen Lint, AGSO Openbaar Domein en Oosteroever, Stadsreiniging, Openbare verlichting, Beheer en aanleg van ruimtelijke kwetsbare gebieden, Parkeren en verkeer, Bezetting openbaar domein in functie van werken, Wijkfeesten, Personeel, Archief, Begraafplaatsen (beheer), Brandweer. | |
| Tom Germonpré (sp.a)
4e schepen |
Leefmilieu, Compostering, Vlarem, Internationale samenwerking, Buitengoed, Duurzame ontwikkeling, Dierenwelzijn, Volksgezondheid, Energie, Kansen voor kinderen, Kinderopvang en kinderdagverblijven, Onderwijs, Crisisnetwerk en kortopvang, Opvoedingsondersteuning, Kinderarmoede, Gelijke kansen | |
| Nancy Bourgoignie (sp.a)
5e schepen |
Huisvesting, Wonen, Seniorenbeleid, Dienstencentra, Reddingsdienst | |
| Arne Deblauwe (sp.a)
6e schepen |
Jeugd, Sport, Stedelijke werkhuizen, Vrijwilligers opbouwwerk, Duin en Zee, Kinderboerderij | |
| Martine Lesaffre (Open Vld)
7e schepen |
Bevolking, Burgerlijke stand, Huwelijken, Ceremonie, PWA, Kermissen en Markten, Onderhoud stadsgebouwen, Gebruik openbaar domein, Stadsharmonie, Vistrap en kramen, Begrafenissen | |
| Bart Plasschaert (CD&V)
8e schepen |
Cultuur, inclusief de Grote Post, Bibliotheek, Financiën, Coördinatie stedenfonds, Erediensten, Toerisme, Eko | |
| Vanessa Vens (sp.a)
9e schepen |
Voorzitter Sociaal Huis Oostende (OCMW) | |
| Stadssecretaris | Kristof Beuren | |
Lijst van burgemeesters
Burgemeesters van Oostende waren, sinds de onafhankelijkheid van België:
- Jean-Baptiste Serruys (1821-1831),
- Jean Baptiste Lanszweert (1831-1836),
- Henricus Serruys (unionist) (1836-1861),
- Jean Van Iseghem (lib.) (1861-1882),
- Charles Janssens (lib.) (1882-1888),
- Ernest Janssens (lib.) (1888),
- Jacques Montangie (lib.) (1888-1892),
- Alfons Pieters (lib.) (1892-1912),
- August Liebaert (lib.) (1912-1919),
- Edouard Moreaux (lib.) (1920-1940)
- Henri Serruys (lib.) (1940-1941)
- Albert Van Laere (1941-1942), oorlogsburgemeester
- Honoré Loones (VNV) (maart-september 1944), oorlogsburgemeester
- Henri Serruys (lib.) (1944-1952),
- Louis Vandendriessche (lib.) (1952-1953),
- Adolphe Van Glabbeke (lib.) (1953-1958),
- Jan Piers (CVP) (1959-1980),
- Julien Goekint (CVP) (1980-1997)
- Jean Vandecasteele (sp.a) (1997-2015).[4]
- Johan Vande Lanotte (sp.a) (2015-...)
Resultaten gemeenteraadsverkiezingen sinds 1976
| Partij | 10-10-1976[5] | 10-10-1982[5] | 9-10-1988[5] | 9-10-1994[5] | 8-10-2000[5] | 8-10-2006[6] | 14-10-2012[7] | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Stemmen / Zetels | % | 41 | % | 39 | % | 39 | % | 39 | % | 39 | % | 39 | % | 41 |
| CVP1/CD&V2 | 28,381 | 12 | 30,911 | 14 | 27,111 | 12 | 19,541 | 9 | 15,431 | 6 | - | 9,52 | 3 | |
| CD&V+N-VA | - | - | - | - | - | 14,07 | 5 | - | ||||||
| VU1/VU&ID2 | 19,21 | 8 | 11,631 | 4 | 13,11 | 5 | 5,641 | 2 | 4,862 | 1 | - | - | ||
| N-VA | - | - | - | - | - | - | 22,74 | 10 | ||||||
| PVV1/VLD2/Open Vld3 | 23,561 | 10 | 22,571 | 10 | 22,481 | 10 | 18,182 | 8 | 19,712 | 8 | 16,072 | 6 | 13,433 | 6 |
| LDD | - | - | - | - | - | - | 2,98 | 0 | ||||||
| SP1/sp.a2 | 24,781 | 11 | 26,281 | 11 | 23,681 | 10 | 24,471 | 12 | 42,741 | 20 | 45,672 | 20 | 32,132 | 15 |
| AGALEV1/Groen!2/Groen3 | - | 4,031 | 0 | 6,261 | 2 | 4,741 | 1 | 4,511 | 1 | 5,972 | 1 | 10,113 | 4 | |
| ROOD! | - | - | - | - | - | - | 1,08 | 0 | ||||||
| KPB1/KP2 | 2,971 | 0 | 1,681 | 0 | 0,662 | 0 | - | - | - | - | ||||
| PVDA | - | - | - | 0,34 | 0 | - | - | - | ||||||
| Vlaams Blok1/Vlaams Belang2 | - | - | 2,461 | 0 | 8,361 | 3 | 9,671 | 3 | 16,822 | 7 | 7,682 | 3 | ||
| VFP | 1,11 | 0 | - | - | - | - | - | - | ||||||
| RAD | - | 1,35 | 0 | - | - | - | - | - | ||||||
| VB | - | 1,54 | 0 | - | - | - | - | - | ||||||
| OTD | - | - | 3,91 | 0 | - | - | - | - | ||||||
| D.E.M.O. | - | - | - | 6,03 | 2 | 1,76 | 0 | - | - | |||||
| NIEBOU | - | - | - | 2,21 | 0 | - | - | - | ||||||
| OBL | - | - | - | 3,8 | 1 | - | - | - | ||||||
| W.O.W. | - | - | - | 4,92 | 1 | - | - | - | ||||||
| Avanti! | - | - | - | - | - | 1,4 | 0 | - | ||||||
| Anderen(*) | - | - | 0,34 | 1,76 | 1,32 | - | 0,36 | |||||||
| Totaal stemmen | 48549 | 49314 | 49508 | 49328 | 48463 | 48484 | 46471 | |||||||
| Opkomst % | 90,81 | 89,55 | 89,19 | 85,98 | ||||||||||
| Blanco en ongeldig % | 6,53 | 6,79 | 6,14 | 6,63 | 5,57 | 4,84 | 2,62 | |||||||
De rode cijfers naast de gegevens duiden aan onder welke naam de partijen telkens bij een verkiezing opkwamen.
De zetels van de gevormde meerderheid staan vetjes afgedrukt
(*)1988: NF 1994: AOV, V.E.L.O., V.N.P. 2000: BURGER, MLINKS, V.E.L.O., V.N.P. 2012: Alexander,
Sport
In de tweede helft van de twintigste eeuw telde Oostende verschillende voetbalclubs, zowel in de nationale als in de provinciale reeksen: AS Oostende, VG Oostende, Hermes Oostende, SK Voorwaarts Oostende, Hoger Op Oostende (dat in 1999 was ontstaan uit een fusie van Hermes en Voorwaarts) en VG Oostende (stamnummer 8837). Anno 2014 bleef er maar één over: KV Oostende, dat sinds het seizoen 2013-2014 opnieuw in de eerste klasse van het Belgische voetbal speelt. De club ontstond uit een fusie van AS en VG Oostende in 1981. De club werkt zijn thuiswedstrijden af in de Versluys Arena (ongeveer 8.400 plaatsen). Verder heeft ook deelgemeente Zandvoorde een eigen club (FC Union Zandvoorde), die in derde provinciale uitkomt. Tot 2016 had Oostende ook een damesvoetbalploeg, SK Opex Girls, die ooit in de hoogste, nationale afdeling van het damesvoetbal actief was. Vanaf het seizoen 2016-2017 spelen de dames onder de vlag van FC Union Zandvoorde in 2e Provinciale.
Basketbalclub BC Oostende speelt in de eerste klasse van het Belgische basketbal. De club werkt zijn thuiswedstrijden af in de Sleuyter Arena.
Met Hermes Oostende wordt er in de stad ook volleybal gespeeld op een hoog niveau. De damesploeg speelt in de eredivisie van het damesvolleybal, de herenploeg in de tweede divisie. Thuiswedstrijden worden afgewerkt in de Mr. V-arena, in het sportpark De Schorre.
In de Belgian American Football League spelen de Ostend Pirates (de vroegere West-Vlaanderen Tribes). Terrein 23 van het sportpark De Schorre is hun thuisbasis.
Bekende inwoners van Oostende
| Lijst van Oostendenaren |
Zustersteden
Oostende is de enige stad in de wereld die gejumeleerd is met Monaco. De stedenband bestaat sinds 1958 en werd bezegeld door het bezoek op 25 juni 1958 van prins Rainier en prinses Grace van Monaco aan Oostende. Om de vijftigste verjaardag te vieren bracht prins Albert II van Monaco op 18 juni 2008 een bezoek aan Oostende.[8] De stedenband uit zich in Oostende door het bestaan van een Monacoplein (plein voor het Casino-Kursaal) en de aanwezigheid van een consulaat-generaal van Monaco. In Monaco is er een avenue d'Ostende.[9]
Verder is er sinds december 2003 een stedenband met Banjul, de hoofdstad van Gambia.[10]
Trivia
- In Oostende is er een straat met de naam "Straat zonder einde".
- In theosofische kringen is Oostende bekend vanwege het feit dat Helena Blavatsky hier een deel van haar bekende Geheime Leer schreef.
- Het beeldverhaal Le Bal du rat mort speelt zich af in Oostende.
- De misdaadroman Stil bloed van Toni Coppers speelt zich volledig in Oostende af.
- De roman Vertraging van Tim Krabbé speelt zich deels in Oostende af.
- De VRT-serie "Sedes en Belli" speelt zich in Oostende af.
- Het vierde seizoen van The Block speelde zich in Oostende af.
- De film Ex Drummer naar het gelijknamige boek van Herman Brusselmans speelt zich in Oostende af.
- De film Man van staal speelt zich eveneens in Oostende af, hoewel de meeste scènes in werkelijkheid elders zijn opgenomen.
- Willem Frederik Hermans schreef het verhaal: 'Samen naar Oostende'. (Moedwil en misverstand, Amsterdam, 1966, p. 79-83).
- De film Bo speelt voor een deel in Oostende.
- In het wapen van Oostende verwijzen twee van de drie sleutels naar Sint-Petrus (de patroonheilige van Oostende) en een derde naar de poorten van de stad.
- De roman De zure druiven (1952) van Gaston Duribreux geeft een authentieke beschrijving van het oude Oostende.
- In Argentinië is er een badplaats Ostende die in het begin van de 20e eeuw gesticht werd door Belgen.
Externe links
- Oostende - officiële site
- Oostende - officiële site met afbeeldingen
- Oostende - officiële archiefsite met archievenoverzicht, bibliografie, biografieën, historische info, bronnen online ...
- Oostendse Verhalen - site over het Oostendse dialect en verhalen over Oostende
Bronnen, noten en/of referenties
|
| Plaatsen in de stad Oostende | Wapen van Oostende |
|---|
|
Deelgemeenten: Oostende · Stene · Zandvoorde |
| Gemeenten in de provincie West-Vlaanderen | |
|---|
|
Alveringem · Anzegem · Ardooie · Avelgem · Beernem · Blankenberge · Bredene · Brugge · Damme · De Haan · De Panne · Deerlijk · Dentergem · Diksmuide · Gistel · Harelbeke · Heuvelland · Hooglede · Houthulst · Ichtegem · Ieper · Ingelmunster · Izegem · Jabbeke · Knokke-Heist · Koekelare · Koksijde · Kortemark · Kortrijk · Kuurne · Langemark-Poelkapelle · Ledegem · Lendelede · Lichtervelde · Lo-Reninge · Menen · Mesen · Meulebeke · Middelkerke · Moorslede · Nieuwpoort · Oostende · Oostkamp · Oostrozebeke · Oudenburg · Pittem · Poperinge · Roeselare · Ruiselede · Spiere-Helkijn · Staden · Tielt · Torhout · Veurne · Vleteren · Waregem · Wervik · Wevelgem · Wielsbeke · Wingene · Zedelgem · Zonnebeke · Zuienkerke · Zwevegem |
.jpg){kind=link}
.jpg){kind=link}
