Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.
- Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
- Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
Vlaams Belang
| Vlaams Belang | ||||
| Bestand:Vlag Vlaams Belang.jpg | ||||
| Algemene gegevens | ||||
| Partijvoorzitter | Tom Van Grieken | |||
| Actief in |  Vlaanderen Brussel
| |||
| Hoofdkantoor | Madouplein 8 1210 Sint-Joost-ten-Node .png){kind=small} België
| |||
| Fractieleiders | ||||
| Europees Parlement | Gerolf Annemans | |||
| Senaat | Onbekend | |||
| Kamer | n.v.t. | |||
| Vlaams Parlement | Chris Janssens | |||
| Brussels Parlement | Dominiek Lootens-Stael | |||
| Mandaten | ||||
| Europees Parlement | 1 / 21
| |||
| (25 mei 2014) | ||||
| Senaat | 2 / 60
| |||
| (25 mei 2014) | ||||
| Kamer | 3 / 150
| |||
| (25 mei 2014) | ||||
| Vlaams Parlement | 6 / 124
| |||
| (25 mei 2014) | ||||
| Brussels Parlement | 1 / 89
| |||
| (25 mei 2014) | ||||
| Burgemeesters in Vlaamse gemeenten | 0 / 308
| |||
| (14 oktober 2012) | ||||
| Ideologie / Geschiedenis | ||||
| Richting | Extreemrechts | |||
| Ideologie | Vlaams-nationalisme Conservatisme Euroscepsis Republicanisme[1] | |||
| Voormalige namen | 1978: Vlaams Blok 2004: Vlaams Belang | |||
| Verwante organisaties | ||||
| Jongerenorganisatie | VBJ | |||
| Europese fractie | Europa van Naties en Vrijheid | |||
| Media | ||||
| Website | vlaamsbelang.org | |||
Vlaams Belang (vaak afgekort als VB) is een Vlaams-nationalistische en rechts-conservatieve politieke partij die onder meer bekendstaat voor haar streven naar een onafhankelijk Vlaanderen, de tegenstand met betrekking tot immigratie door personen die zich volgens de partij weigerachtig opstellen tegen integratie of assimilatie naar westerse normen, de verdediging van de traditionele normen en waarden, en het verzet tegen het oprukken in Europa van de politieke islam en het moslimfundamentalisme.
De partij heeft verkozenen in het Europees Parlement, de Kamer van Volksvertegenwoordigers, de Senaat, het Vlaams Parlement, het Brussels Parlement, alle Vlaamse provincies en meer dan 150 steden, gemeenten en Antwerpse stadsdistricten.
In 2014 bedroeg het ledental van de partij 17 255 leden. Daarmee stond ze toen op de vijfde plaats in Vlaanderen wat het aantal partijleden betreft, meer bepaald na respectievelijk Open Vld, CD&V, sp.a en N-VA, maar vóór Groen.[2]
Geschiedenis
 Zie Geschiedenis van het Vlaams Belang voor het hoofdartikel over dit onderwerp. |
Programma
| Zie Partijprogramma Vlaams Belang voor het hoofdartikel over dit onderwerp. |
Ideologische uitgangspunten
Het Vlaams Belang omschrijft zichzelf als een rechts-conservatieve, Vlaams-nationalistische partij. In haar streven naar Vlaamse onafhankelijkheid houdt de partij vast aan het zelfbeschikkingsrecht der volkeren en de autonomiegedachte. Inzake het immigratiestandpunt gaat men uit van een sterk doorleefd identitarisme. Daarnaast profileert het Vlaams Belang zich als een, wat zij noemt, conservatieve en waardengedreven gezinspartij met aandacht voor de traditionele normen en waarden.
Sinds maart 2012 probeert de partij ook de sociale kaart te trekken, onder meer door N-VA, haar concurrent op nationalistisch vlak, af te doen als een neoliberale partij.[3][4][5][6][7]
Kritiek
Het Vlaams Belang kent een grote conservatieve aanhang, maar er zijn ook veel critici die de partij en haar aanhangers als extreemrechts beschouwen. De aanhangers zelf spreken dit dan weer tegen. Recent en minder recent haalde de partij niet alleen vaak het nieuws doordat er neonazi-figuren in haar rangen opdoken - dat probleem werd zelfs op de website van de partij zelf bericht -, omgekeerd ook bleken nauw verwante organisaties directe links met neonazi's te onderhouden. Enige Vlaams Belang-leden zijn tevens lid van de 'volksnationalistische' (en pro-apartheids)beweging.[8][9][10][11][12]
Structuur
Nationaal
Het Vlaams Belang kent verschillende nationale partijorganen. Dit zijn het partijcongres, de partijraad en het partijbestuur.
Partijbestuur
Het partijbestuur van het Vlaams Belang zorgt voor de dagelijkse werking van de partij. Dit partijorgaan komt wekelijks samen. Het is belast met de voorbereiding en uitvoering van de beslissingen van het partijraad. Het neemt beslissingen betreffende de organisatie en de werking van de partij en coördineert de werking van de diensten en de parlementaire fracties. [13]
Partijraad
De partijraad is statutair het hoogste gezagsorgaan binnen de partij. Deze raad bestaat uit de leden van partijbestuur aangevuld met alle overige parlementsleden, vertegenwoordigers van elke regio, vertegenwoordigers van de Vlaams Belang Jongeren en een aantal gecoöpteerde leden.
Partijcongres
Op het partijcongres spreken de statutaire kaderleden zich uit over de kandidaat-partijvoorzitter en het partijprogramma.
Partijvoorzitter
De huidige voorzitter van het Vlaams Belang is Tom Van Grieken, die eind 2014 Gerolf Annemans opvolgde.
Annemans volgde in 2012 Bruno Valkeniers op, die zelf Frank Vanhecke na 16 jaar had afgelost, die op zijn beurt binnen het toenmalige Vlaams Blok in 1996 de opvolger van stichter en eerste voorzitter Karel Dillen was geweest.
Lokaal
Naast een nationale organisatie is er een uitgebouwde plaatselijke partijwerking. De partij beschikt in elk van de provincies over een secretariaat[14] waar belanghebbenden met vragen terecht kunnen.
Recente verkiezingen
Het Vlaams Belang was na de Vlaamse parlementsverkiezingen van 2004 de grootste politieke fractie in het Vlaams Parlement, vóór de afzonderlijke fracties van CD&V en N-VA. Onder de naam Vlaams Belang heeft de partij voor het eerst in 2006 aan verkiezingen deelgenomen. Zie ook het kopje Verkiezingen voor de verkiezingsuitslagen van het Vlaams Blok voor deze datum.
Gemeenteraadsverkiezingen 2006
| Zie Belgische lokale verkiezingen 2006 voor het hoofdartikel over dit onderwerp. |
Federale verkiezingen 2007
| Zie Belgische federale verkiezingen 2007 voor het hoofdartikel over dit onderwerp. |
Op de nieuwjaarsreceptie van 14 januari 2007 van het Vlaams Belang legde toenmalig voorzitter Frank Vanhecke de lat op 18% (de verkiezingsuitslag in 2003) en één stem. De voorzitter deed een pleidooi tegen een versnippering ter rechterzijde met de uitspraak: "Wij zijn en blijven voorstanders van een Forza Flandria, van de eenheid rond en naast het Vlaams Belang". Enkel VLOTT ging hier op in. Vlaams Belang en VLOTT trokken dan ook als kiesalliantie naar de kiezer.
Het op 4 maart 2007 voorgestelde verkiezingsprogramma komt neer op de volgende punten:
- Een onafhankelijk en beter Vlaanderen met een volledige en directe splitsing van de sociale zekerheid met verlaging fiscale druk.
- Een immigratiestop want de Vlaamse samenleving is geen "assimilatiemachine"; geen "multicultureel" waanbeeld maar een Vlaamse leidcultuur.
- Criminaliteit: nultolerantie en meer blauw op straat; uitbreiding recht op zelfverdediging naar eigen bezittingen; verruiming van de voorwaardelijke hechtenis en het snelrecht; afschaffing wet Lejeune; invoeren van statistieken met de etnische afkomst van de misdadigers; terrorisme en islam samenrijmen.
- Vrije meningsuiting: afschaffing van het cordon sanitaire en stopzetting "heksenjacht" op VB'ers bij de bestaande vakbonden; afschaffing Centrum voor Gelijkheid van Kansen en voor Racismebestrijding.
- Herstellen traditionele Europese waarden en normen; euthanasie en abortus zijn ongewenst; instellen opvoedersloon voor thuisblijvende ouder en traditioneel onderwijs als norm. Het VB profileert zich ook als dé echte Vlaamse familiepartij na een op 31 maart 2007 georganiseerde familiedag in het pretpark Bobbejaanland te Lichtaart. Op deze 150.000 euro kostende dag, die deels als verkiezingsuitgave geboekt wordt, waren 12 500 partijleden aanwezig.
Bij de federale verkiezingen van 10 juni 2007 bleek de partij volgens analisten aan haar plafond te zitten. Ten opzichte van de Vlaamse verkiezingen van 2004 verloor ze namelijk 220.000 stemmen. Eén en ander was het gevolg van het onverwachte succes van de nieuwe partij Lijst Dedecker (6,5%), die daarmee de kiesdrempel van 5% ruimschoots haalde, en het grote succes van het kartel CD&V-N-VA. Toenmalig voorzitter Frank Van Hecke en Marie-Rose Morel werd in de partij verweten geen kartel aangegaan te hebben met Dedecker.[15]
Bij deze verkiezingen deed Vlaams Belang ook mee in de kieskring Waals-Brabant bij wijze van protest tegen het uitblijven van de splitsing van Brussel-Halle-Vilvoorde.[16] De partij kreeg er 1.367 stemmen (0.59% van de Waals-Brabantse stemmers). In 2003 deed het Vlaams Blok ook al eens mee in Henegouwen, waar 6.198 mensen (oftewel 0,85% van de Henegouwse kiezers) op de partij stemde.
Vlaamse verkiezingen 2009
| Zie Vlaamse verkiezingen 2009 voor het hoofdartikel over dit onderwerp. |
Tijdens de verkiezingen van 7 juni 2009 (waarbij er een nieuw Europees Parlement werd verkozen en een nieuwe Vlaamse Parlement) haalde de partij 15,28% van de stemmen voor de Vlaamse-Parlementsverkiezingen en 15,88% voor de Europese verkiezingen. Dit betekende een verlies van respectievelijk 8,86% en 7,28% ten opzichte van de vorige Vlaamse en Europese parlementsverkiezingen, toen de partij nog Vlaams Blok heette.[17][18]
Federale verkiezingen 2010
| Zie Belgische federale verkiezingen 2010 voor het hoofdartikel over dit onderwerp. |
Bij de federale verkiezingen van 2010 ging het Vlaams Belang achteruit. In de Kamer zakte de partij tot 12,3% van de stemmen: een verlies van 6,7%. Het Vlaams Belang speelde zo vijf van haar 17 zetels kwijt. In de Senaat ging ze 6,92% achteruit: tot 12,28%. Daar moest het Vlaams Belang twee van haar vijf zetels (voor rechtstreeks verkozen senatoren) inleveren. Een van die drie verkozen, Jurgen Ceder, stapte bovendien tijdens de legislatuur op en bleef als onafhankelijke zetelen.
Externe relaties
Met andere politieke partijen
In 1989 werd door de overige Belgische partijen een schutskring, het cordon sanitaire, tegen het toenmalig Vlaams Blok opgeworpen. Het hield in dat men zich aan de afspraak hield geen bestuursakkoorden af te sluiten of politieke afspraken te maken met het Vlaams Blok. Tot de dag van vandaag lijkt men zich aan de geest van dit cordon sanitaire te houden. Geen enkele partij is ooit een coalitie aangegaan met het VB.
Hoewel het cordon sanitaire door sommigen in vraag wordt gesteld, blijven de traditionele partijen echter resoluut elke samenwerking met de partij afwijzen. Zo bevestigde toenmalig premier Guy Verhofstadt in een toespraak begin december 2005 zijn weigering om wegens ideologische redenen samen te werken met het Vlaams Belang. Toenmalig voorzitter van het CD&V Jo Vandeurzen verklaarde op zijn beurt in april 2006 dat er geen coalities mochten aangegaan worden met het VB bij de op dat ogenblik aanstaande gemeenteraadsverkiezingen. In 2004 werd het Vlaams Belang wél voor het eerst door Yves Leterme (CD&V) via verkennende gesprekken betrokken bij de vorming van een nieuwe Vlaamse regering. Hij moest echter vaststellen dat de partij toen inhoudelijk geen dossier had voorbereid, maar volgens voorzitter Frank Vanhecke ging Leterme al meteen niet akkoord met zijn voorstel tot splitsing van de sociale zekerheid, en was dat dan ook de reden dat eerstgenoemde de gesprekken reeds zo snel stopzette. Niettemin bestaat er bij sommige leden en lokale afdelingen van CD&V en Open Vld ook wrevel over deze standpunten van de partijleiding.
Leden van het Vlaams Belang benadrukken voortdurend dat de Waalse socialistische partij PS de facto het land regeert[19] en dreigt de federale regering te laten vallen, om zo hun partijprogramma te realiseren. Ook de steun van Elio Di Rupo, voorzitter van de PS, aan de Franstalige minderheid in de Brusselse rand en de eis van de PS tot uitbreiding van het hoofdstedelijk gewest met de faciliteitengemeenten in Vlaams-Brabant, is een doorn in het oog van het VB. Op 18 april 2006 verklaarde Di Rupo dat "de grenzen van het Brusselse Gewest niet meer beantwoorden aan de economische en sociale realiteit van de regio". Bepaalde ingeweken Franstaligen in de Brusselse randgemeenten weigeren echter Nederlands te leren en gaan niet akkoord met de visie van onder andere het VB over het uitdovend aspect van de taalfaciliteiten en zien de Vlaamse taaleisen als pesterijen.
Met bevriende organisaties en personen
- Nationalistisch JongStudentenVerbond (NJSV): vele oud-leden van deze verenigingen zijn terug te vinden bij het Vlaams Belang.
- Nationalistische Studentenvereniging (NSV) en Fratres Coniuncti: verenigingen van leden en oud-leden van deze studentenvereniging.
- Nieuw Rechts: vanaf 2002 onderhoudt het VB goede contacten met Michiel Smit van het Nederlandse nieuwrechts. Filip Dewinter zei over Smit in het televisieprogramma Nova tijdens de manifestatie 'geen stemrecht voor vreemdelingen' dat hij hem een talent vindt. Ook sprak Karim Van Overmeire (inmiddels anno 2011 overgestapt naar de N-VA) in Rotterdam op een bijeenkomst, net als EU-parlementslid Philip Claeys. Inhoudelijk lijkt Nieuw Rechts sterk op het Vlaams Belang, al is de Nederlandse partij minder conservatief.
- Partij voor Nederland (PvN): op 21 juni 2005 ontmoetten Hilbrand Nawijn en Filip Dewinter elkaar in het voormalige huis van Pim Fortuyn. Fortuyn verafschuwde steeds de associaties met het VB. Deze ontmoeting zorgde voor onenigheid in de LPF-Tweede Kamerfractie, waarna Nawijn besloot die te verlaten en tijdelijk verder te gaan als Groep Nawijn. Nawijn kondigde toen aan een nieuwe landelijke partij op te richten, die inhoudelijk dicht bij de ideeën van het Vlaams Belang zou staan. Dit werd de PvN.
- Partij voor de Vrijheid (PVV) van Geert Wilders: een gelijkaardige partij.
- Protea: groepering met als stichtend lid Karel Dillen (de ondertussen opgeheven organisatie om de banden aan te halen met het zusterland Zuid-Afrika met steun aan het toenmalige apartheidsregime).
- TAK: Vlaamse (taal)actiegroep.
- Vlaams Belang Jongeren (VBJ): de jongerenbeweging van het Vlaams Belang.
- Vlaamse Jongeren Mechelen (VJM): was een extreemrechtse organisatie opgericht door een bestuurslid van de Vlaams Belang Jongeren. De VJM had het Mechelse Vlaams Belang-secretariaat als uitvalsbasis en organiseerde jaarlijks een cantus in samenwerking met de Vlaams Belang Jongeren, het NSV en het NJSV.
- Vlaamse Jongeren Westland: met Pieter Van Damme, lid van de regionale raad van het VB te Brugge.
- VLOTT: een voormalige rechts-liberale beweging opgericht door Hugo Coveliers en in Antwerpen kartelpartner van Vlaams Belang.
- Voorpost: de Heel-Nederlandse organisatie Voorpost heeft veel kaderleden gemeen met het Vlaams Belang en de Vlaamse Volksbeweging (VVB), en treedt op als ordedienst bij VB-manifestaties.
- Were Di: vereniging waar stichter Karel Dillen vroeger ook lid van was.
Racismeklacht tegen Vlaams Belang ongegrond verklaard
| Zie Racismeklacht tegen Vlaams Belang voor het hoofdartikel over dit onderwerp. |
Een van de toenmalige juridische adviseurs van het VB, prof. Luc Lamine, die daarna zelf ontslag nam, stelde dat het VB zeer bewust kansen heeft laten liggen om die zaak te winnen, zodat de partij zich in een slachtofferrol kon wentelen. Men heeft volgens Lamine bewust de kans genegeerd om de racismeklacht voor het Hof van Assisen te krijgen, omdat daar de kans om te winnen groter was dan voor een beroepshof. Alles draaide om het feit of het om een politiek misdrijf ging dat automatisch voor het Hof van Assisen werd beslecht. De enige manier om de klacht voor Assisen te krijgen bestond erin een prejudiciële vraag te richten aan het Arbitragehof. Het Arbitragehof zou de bestaande rechtspraak over politieke misdrijven van het Hof van Cassatie kunnen breken en de klacht voor het Hof van Assisen brengen. Dat heeft men echter niet gedaan. Luc Lamine diende daarna op eigen initiatief een klacht in bij het Europees Hof te Straatsburg. De partijleiding wilde vermijden dat de uitspraak van het Belgisch Verbrekingshof getoetst werd door het Europees Hof. Straatsburg oordeelde echter dat er geen schending van het recht is geweest en dat de veroordeling terecht was.
Volgens de andere juridische adviseurs van het VB, advocaten Luc Deceuninck, Reinhold Tournicourt, Rob Verreycken en senator Jurgen Ceder, hoofd van de juridische dienst van het toenmalige Vlaams Blok, wenste men niet naar het Arbitragehof te stappen omdat het een rechtbank is die voor de helft bestaat uit Walen. Waar de kans op een overwinning voor de Nederlandstalige rechtbanken reëel was, werd die kans voor het Arbitragehof zowat onbestaande geacht.
Volgens sommigen kon de partij door deze veroordeling haar Calimero-imago weer aanmeten. Toch wordt deze veroordeling door velen ook gezien als een politiek geënsceneerd proces om het Vlaams Blok te beschadigen. Een specifiek verweerargument van VB-aanhangers is dat er een aantal wetten precies op maat gemaakt is om tot de veroordeling te kunnen komen.
Op 15 juni 2011 werd de vordering van de Franstalige partijen, Groen! en sp.a om de overheidsdotatie van het Vlaams Belang wegens vermeend racisme in te trekken, door de Raad van State verworpen.[20]Op 21 juni 2011 besliste de Raad van State dat het VB zijn partijdotatie niet verliest. De Raad van State oordeelde dat de aangehaalde feiten te ver in het verleden liggen. Andere aangehaalde feiten wegen volgens de Raad te licht om de partij haar financiering af te nemen.[21]
Bibliografie
Pro
- Filip Dewinter, verscheidene boeken (zie zijn artikel).
Contra
- Geert Van Cleemput, Vlaams Geblokkeerd. Het onthullende insidersverhaal van een ex-blokker, 2006, Manteau, Antwerpen.
Bekende (ex-)leden
| Voor een volledig overzicht van biografieën zie categorie Vlaams Belang-politicus. |
| Voor de bekende (ex-)leden van voorganger Vlaams Blok zie onderaan de respectievelijke pagina. |
Externe links
| Vlaams Belang (VB) | |
|---|
|
Gerelateerde onderwerpen: Cordon sanitaire · 70 punten-plan · Racismeklacht |
| Politieke partijen in België | |
|---|