Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.
- Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
- Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
Hebreeuwse Bijbel
De Hebreeuwse Bijbel is een synoniem voor de Tenach, het Oude Testament. Het is een verzameling boeken die in door verschillende tradities in verschillende volgordes worden geplaatst. Daarnaast is er een aantal boeken dat door bijvoorbeeld de rooms-katholieke Kerk als "deuterocanonieke" (dat wil zeggen later bij de canon gevoegde) boeken wel tot het Oude Testament worden gerekend, en door anderen niet (zij noemen deze boeken "apocrief").
De term 'Hebreeuwse Bijbel' is populair bij academische Bijbelgeleerden omdat het een neutrale term is. Voor religieuze of traditionele joden en christenen ligt dat soms verschillend. Het woord Bijbel kan christocentristisch overkomen op joden. Ook voor christenen ligt de term soms gevoelig. ‘Hebreeuws’ kan hier zowel op de Hebreeuwse taal als op het Hebreeuwse volk (een synoniem voor Israëlieten/Joden) slaan. En omdat het Oude Testament in de christelijke Bijbel is opgenomen, stellen christenen soms dat de Hebreeuwse Bijbel eigenlijk hetzelfde is als de Tenach. Het Oude Testament heeft voor sommige christenen de connotatie dat het verouderd is, er is immers volgens de christelijke leer een Nieuw Testament. Andere christenen stellen dat het Oude Testament nog onverminderd geldig is, waarbij ze verwijzen naar Matteüs 5:17-18.
De term Hebreeuwse Bijbel wordt doorgaans door joden noch christenen gebruikt. Zij gebruiken hun eigen termen, Tenach (joden) en Oude Testament (christenen).
De Tenach (Hebreeuws: תנ"ך - Tanach) is het voornaamste boek in het jodendom. Tenach is een Hebreeuws acroniem dat is gevormd uit de eerste letters van de drie onderdelen waaruit het is opgebouwd:
- T van Thora (Wet)
- N van Newie'iem (Profeten)
- CH van Ketoewiem (Geschriften). De uitspraak van de k-klank aan het begin van het woord ketoeviem verandert in een ch-klank aan het einde van het woord Tenach.
Het geschreven Hebreeuws bestaat van origine slechts uit medeklinkers, en ook tegenwoordig worden klinkertekens in het Hebreeuws weinig gebruikt. Het acroniem "Tnch" is dan ook alleen uit medeklinkers opgebouwd. De klinkers zijn voor de uitspraak echter nodig en worden in de transliteratie wel geschreven.
De Hebreeuwse versie van het woord 'Tenach' is 'Tanach'; een alternatieve naam is Mikra wat 'geschrift' betekent. Christenen vertalen 'Tenach' vaak als de Hebreeuwse Bijbel als ze spreken over het joodse heilige geschrift, synoniem voor wat onder christenen bekend staat als het Oude Testament. Volgens de Hebreeuwse indeling telt de Hebreeuwse Bijbel 24 boeken.
Hoofdindeling
Thora
De Thora bestaat uit de vijf boeken van Mozes: Beres'jiet, Sjemot, Wajikra, Bemidbar en Dewariem. De Thora (Pentateuch) is het belangrijkste onderdeel van de Tenach. Ten behoeve van de wekelijkse lezing en studie is de Thora verdeeld in 54 gedeeltes, de zogenaamde parasjot.
Profeten
De Profeten (Hebreeuws: Newie'iem) volgt op de Thora en begint met de nieuwe leider Jozua die Mozes opvolgde. Newie'iem is onderverdeeld in de vroege profeten (Jozua, Richteren, Samuël en Koningen) en de late profeten (Jesaja, Jeremia, Ezechiël en twaalf kleine profeten).
Geschriften
De Geschriften (Ketoeviem) bestaan uit een zeer diverse verzameling van literatuur en bestaat uit 11 boeken. Het bevat alle resterende geschriften van de Tenach inclusief de vijf rollen. Ze worden ook wel ingedeeld volgens de categorieën de sifree emet (ספרי אמת- boeken van de waarheid), die bestaan uit Psalmen, Spreuken en Job, wijsheid: Prediker, Job en Spreuken, poëzie: Psalmen, Hooglied en Klaagliederen en geschiedenis: Ezra, Nehemia en I en II Kronieken. De telling komt in totaal op 11 aangezien Ezra en Nehemia, zoals de beide Kronieken, als één boek worden gezien.
Boeken, per hoofddeel
Thora
- Beres'jiet - Genesis
- Sjemot - Exodus
- Wajikra - Leviticus
- Bemidbar (Bamidbar) - Numeri
- Devariem - Deuteronomium
Profeten
De 7 “grote Profeten”
- Jehosjoea‘ - Jozua
- Sjofetiem - Richteren
- Sjemoeël - I en II Samuel
- Melachiem - I en II Koningen
- Jesja‘jahoe - Jesaja
- Jirmejahoe - Jeremia
- Jechezkel - Ezechiël
- De 12 “kleine Profeten”: (als één boek geteld)
Geschriften
- Tehiliem - Psalmen
- Misjlee - Spreuken
- Iov - Job
- Sjier Hasjiriem - Hooglied
- Roet - Ruth
- Echa - Klaagliederen
- Kohelet - Prediker
- Ester - Esther
- Daniël - Daniël
- Ezra, Nechemja - Ezra en Nehemia (samen)
- Divree Hajamiem - I en II Kronieken
Tenach en Talmoed
Volgens het rabbijns jodendom wordt de Tenach, waarin de schriftelijke leer is opgenomen, aangevuld door de schriftelijke weergave van de (oorspronkelijk) mondelinge leer in de Talmoed.
Zie ook
- Bijbelse handschriften
- Bijbelvertaling
- Tekstkritiek van de Bijbel
- Uitdrukkingen en gezegden ontleend aan de Bijbel
Externe links
- Tenach: Hebreeuwse tekst met Engelse vertaling (ook in het Hebreeuws te beluisteren)
- De Tenach in het Hebreeuws (per boek gerangschikt)
- The Complete Jewish Bible, de Tenach in Engelse vertaling (met bij sommige boeken Hebreeuws ernaast), en de commentaren van Rasjie.
- De canonvorming van de Hebreeuwse bijbel, het Oude Testament door A. van der Kooij
| Jodendom |  |
|---|
|
Algemeen: Joden • Geschriften: Thora • Tenach • Misjna • Talmoed • Tosefta • Literatuur • Halacha • Ketoeba • Religieuze plichten en gebruiken: Kasjroet • Briet • Gebed • Mitswa • Sjabbat • Tsedaka • Tijd en kalender: Feestdagen • Maanden • Jaartelling • Geschiedenis • Gebouwen: Tempel • Synagoge • Personen: Rabbijn • Chazan • Andere: Mystiek • Kabbala • Mythologie • A tot Z |