Anacletus I

Anacletus I
– 88
Paus nummer 3 volgens de officiële Pausenlijst
Periode	76-88
Voorganger	Linus
Opvolger	Clemens I

Anacletus I (Rome, 1e eeuw – aldaar, ca. 92) was waarschijnlijk ouderling of oudste in het college van oudsten (presbyterium) van de Kerk in Rome.

Volgens de gegevens volgde hij Linus op als bisschop van Rome. In de Rooms-Katholieke Kerk wordt hij dus als de derde paus beschouwd. Men rekent zijn pontificaat gewoonlijk van 76 tot 88. In die tijd werd begonnen met het inzegenen van bisschoppen.

Cletus en Anacletus

De naam „Cletus” betekent „geroepen” (Oudgrieks) en „Anacletus” betekent „teruggeroepen”. Soms werd zijn naam geschreven als „Anencletus” (Grieks: Ανέγκλητος), „onberispelijk”.

De kerkvaders Irenaeus, Eusebius, Augustinus, en Optatus gebruiken de namen „Anacletus” en „Cletus” wanneer ze over dezlfde persoon spreken. Anderzijds worden in de Catalogus Liberianus, de Carmen contra Marcionem, en het Liber Pontificalis – wegens hun ouderdom gerespecteerde bronnen – Cletus en Anacletus als verschillende personen behandeld. Volgens sommige bronnen was Anacletus een Griek, terwijl Cletus een Romein was. Wanneer men ze als verschillende personen ziet, wordt Anacletus als opvolger van Cletus gesorteerd.

Tertullianus vermeldt Cletus of Anacletus helemaal niet. In sommige lijsten staat Cletus vóór Clemens van Rome, terwijl hij in andere lijsten na hem staat. De volgorde in Irenaeus en in het Liber Pontificalis is: Linus, Cletus/Anacletus, Clemens; maar Augustinus, Optatus, en de Apostolische Constituties zetten Clemens voor Cletus/Anacletus.

Tegenwoordig is men het vrij algemeen eens dat Cletus en Anacletus dezelfde persoon zijn, en plaatst men hem na Linus en voor Clemens.

Er werd traditioneel aangenomen dat Cletus/Anacletus een Romein was, en dat zijn ambtsperiode twaalf jaar duurde. Het Annuario Pontificio zegt dat de data in de eerste twee eeuwen onzeker zijn, en stelt de jaren 80 tot 92 voor als Anacletus’ ambtsperiode. Sommige andere bronnen geven de jaren 77 tot 88.

Anacletus zou mogelijk een vroeger een slaaf zijn geweest.

Gedenkdag

In de tridentijnse heiligenkalender stond de feestdag van Cletus op 26 april, en een feestdag van Anacletus op 13 juli. In 1960 schafte paus Johannes XXIII schafte de feestdag op 13 juli af. Tot 1969 stond hij in de Katholieke Kerk op de algemene heiligenkalender. In de Romeinse Martyrologie staat hij nog steeds als heilige op 26 april.

Zijn stoffelijke resten worden bewaard in de Sint-Linuskerk in Vaticaanstad.

Bron

• Richard P. McBrien, De Pausen.

  Zie ook de categorie met mediabestanden in verband met Anacletus op Wikimedia Commons.

Officiële Pausenlijst van de Katholieke Kerk

Namen van de in het „Annuario Pontifico” als tegenpaus genoemde pausen staan cursief tussen haakjes.
Petrus • Linus • Anacletus I • Clemens I • Evaristus • Alexander I • Sixtus I • Telesforus • Hyginus • Pius I • Anicetus • Soter • Eleutherus • Victor I • Zefyrinus • Calixtus I • (Hippolytus) • Urbanus I • Pontianus • Anterus • Fabianus • Cornelius • (Novatianus) • Lucius I • Stefanus I • Sixtus II • Dionysius • Felix I • Eutychianus • Cajus • Marcellinus • Marcellus I • Eusebius • Miltiades • Silvester I • Marcus • Julius I • Liberius • (Felix (II)) • Damasus I • (Ursinus) • Siricius • Anastasius I • Innocentius I • Zosimus • Bonifatius I • (Eulalius) • Celestinus I • Sixtus III • Leo I • Hilarius • Simplicius • Felix II • Gelasius I • Anastasius II • Symmachus • (Laurentius) • Hormisdas • Johannes I • Felix III • Bonifatius II • (Dioscurus) • Johannes II • Agapetus I • Silverius • Vigilius • Pelagius I • Johannes III • Benedictus I • Pelagius II • Gregorius I • Sabinianus • Bonifatius III • Bonifatius IV • Deusdedit (Adeodatus I) • Bonifatius V • Honorius I • Severinus • Johannes IV • Theodorus I • Martinus I • (Eugenius I) • Eugenius I • Vitalianus • Adeodatus II • Donus • Agatho • Leo II • Benedictus II • Johannes V • Conon • (Theodorus (II)) • (Paschalis (I)) • Sergius I • Johannes VI • Johannes VII • Sisinnius • Constantinus I • Gregorius II • Gregorius III • Zacharias • Stefanus (II) • Stefanus II (III) • Paulus I • (Constantinus II) • (Filippus) • Stefanus III (IV) • Hadrianus I • Leo III • Stefanus IV (V) • Paschalis I • Eugenius II • Valentinus • Gregorius IV • (Johannes (VIII)) • Sergius II • Leo IV • Benedictus III • (Anastasius (III)) • Nicolaas I • Hadrianus II • Johannes VIII • Marinus I • Hadrianus III • Stefanus V (VI) • Formosus • Bonifatius VI • Stefanus VI (VII) • Romanus • Theodorus II • Johannes IX • Benedictus IV • Leo V • (Christoforus) • (Sergius III) • Sergius III • Anastasius III • Lando • Johannes X • Leo VI • Stefanus VII (VIII) • Johannes XI • Leo VII • Stefanus VIII (IX) • Marinus II • Agapetus II • Johannes XII • Leo VIII • (Benedictus V) • Johannes XIII • Benedictus VI • (Bonifatius VII) • Benedictus VII • Johannes XIV • Johannes XV • Gregorius V • (Johannes XVI) • Silvester II • Johannes XVII • Johannes XVIII • Sergius IV • Benedictus VIII • (Gregorius (VI)) • Johannes XIX • Benedictus IX • Silvester III • Benedictus IX • Gregorius VI • Clemens II • Benedictus IX • Damasus II • Leo IX • Victor II • Stefanus IX • (Benedictus X) • Nicolaas II • Alexander II • (Honorius II) • Gregorius VII • (Clemens (III)) • Victor III • Urbanus II • Paschalis II • (Theodoricus) • (Albertus) • (Silvester (IV)) • Gelasius II • (Gregorius (VIII)) • Calixtus II • Honorius II • (Celestinus (II)) • Innocentius II • (Anacletus II) • (Victor (IV) (Gregorius)) • Celestinus II • Lucius II • Eugenius III • Anastasius IV • Hadrianus IV • Alexander III • (Victor (IV) (Octavianus)) • (Paschalis (III)) • (Calixtus (III)) • (Innocentius (III)) • Lucius III • Urbanus III • Gregorius VIII • Clemens III • Celestinus III • Innocentius III • Honorius III • Gregorius IX • Celestinus IV • Innocentius IV • Alexander IV • Urbanus IV • Clemens IV • Gregorius X • Innocentius V • Hadrianus V • Johannes XXI • Nicolaas III • Martinus IV • Honorius IV • Nicolaas IV • Celestinus V • Bonifatius VIII • Benedictus XI • Clemens V • Johannes XXII • (Nicolaas (V)) • Benedictus XII • Clemens VI • Innocentius VI • Urbanus V • Gregorius XI • Urbanus VI • (Clemens VII van Avignon) • Bonifatius IX • (Benedictus XIII van Avignon) • Innocentius VII • Gregorius XII • (Alexander V) • (Johannes (XXIII)) • Martinus V • (Clemens VIII van Avignon) • (Benedictus XIV van Avignon) • Eugenius IV • (Felix V) • Nicolaas V • Calixtus III • Pius II • Paulus II • Sixtus IV • Innocentius VIII • Alexander VI • Pius III • Julius II • Leo X • Hadrianus VI • Clemens VII • Paulus III • Julius III • Marcellus II • Paulus IV • Pius IV • Pius V • Gregorius XIII • Sixtus V • Urbanus VII • Gregorius XIV • Innocentius IX • Clemens VIII • Leo XI • Paulus V • Gregorius XV • Urbanus VIII • Innocentius X • Alexander VII • Clemens IX • Clemens X • Innocentius XI • Alexander VIII • Innocentius XII • Clemens XI • Innocentius XIII • Benedictus XIII • Clemens XII • Benedictus XIV • Clemens XIII • Clemens XIV • Pius VI • Pius VII • Leo XII • Pius VIII • Gregorius XVI • Pius IX • Leo XIII • Pius X • Benedictus XV • Pius XI • Pius XII • Johannes XXIII • Paulus VI • Johannes Paulus I • Johannes Paulus II • Benedictus XVI • Franciscus I