Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.
- Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
- Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
Anacletus II
| Anacletus II | ||
| Pietro Pierleoni ca. 1090 – 25 januari 1138 | ||
| ||
| Zie Lijst van pausen | ||
| Periode | 14 februari 1130 – 25 januari 1138 | |
| Gelijktijdig met | Innocentius II | |
Anacletus II, geboren als Pietro Pierleoni (Rome, ca. 1090 – 25 januari 1138) was tegenpaus van 1130 tot aan zijn dood.
Pietro Pierleoni was enigszins ’van joodse afkomst’: zijn vaderlijke overgrootvader Benedictus (misschien Baruch in het Hebreeuws) had zich tot het christendom bekeerd en was met een vrouw van adellijke afkomst getrouwd. Hij werd geboren als zoon van Consul Pier Leoni. Als tweede en ambitieuze zoon was hij voorbestemd voor een carrière in de kerk.
Na zijn studie in Parijs werd Pietro monnik in de beroemde abdij van Cluny. Paus Paschalis II riep hem omstreeks 1112 (bronnen zeggen 1116 of 1106) naar Rome. Hij werd kardinaalpriester van de Santa Maria in Trastevere. In 1121 werd Pierleoni benoemd tot pauselijk gezant in Engeland en Frankrijk.
Op 14 februari 1130 stierf paus Honorius II. Een minderheid van de kardinalen riep ’s ochtends Gregorio de Papareschi uit tot paus Innocentius II. Dit gebeurde echter op een formeel onjuiste wijze, waardoor veel kardinalen Innocentius’ benoeming niet erkenden. Later op dezelfde dag benoemden de kardinalen, nu wel op formeel correcte wijze, Pierleoni tot paus. Pierleoni nam de naam Anacletus II aan, uit het Grieks, met betekenis: „de verkozene” (de uitverkorene).
Beide pausen erkenden de aanstelling van de ander niet en bestreden elkaar.
De pausen bleven beide in Rome. Anacletus probeerde de steun van de bevolking te krijgen door enorme bedragen uit te geven aan giften en uitbundige feesten. De Europese heersers, en vooral keizer Lotarius II, steunden Innocentius II en lieten Anacletus achter met weinig machtige aanhangers. De belangrijkste van hen was de hertog, Willem X van Aquitanië, die tegen het advies van zijn eigen bisschoppen in besloot de tegenpaus te steunen, en de invloedrijke Roger II van Sicilië, wiens titel van ’Koning van Sicilië’ Anacletus kort na zijn beklimming van de pauselijke troon had goedgekeurd.
Door de steun van Roger van Sicilië kreeg Anacletus uiteindelijk de overmacht in Rome, en zag Innocentius zich genoodzaakt naar Pisa en naar Frankrijk uit te wijken. Het leek erop dat Anacletus de strijd om het pausdom gewonnen had. In september 1130 sloot hij een overeenkomst met Rogier II van Sicilië. Ook had hij de steun van Willem X van Aquitanië.
De steun maakte echter dat keizer Lotharius III de kant van Innocentius koos. Bovendien wist Innocentius in Frankrijk de steun van Bernard van Clairvaux te verwerven, op dat moment een van de invloedrijkste mannen binnen de kerk. In oktober 1131 sprak Innocentius de ban uit over Anacletus. Twee jaar later verdreef Lotharius Anacletus uit Rome, waardoor Innocentius zich hier kon vestigen. Als dank voor zijn bemoeienis kroonde Innocentius Lotharius tot keizer. Korte tijd later wist Anacletus Rome echter te heroveren en zag Innocentius zich opnieuw gedwongen te vluchten. Anacletus hield Rome in handen tot zijn dood in 1138.
Bernard overtuigde de meeste aanhangers van Anacletus om na zijn overlijden over te gaan naar de kant van Innocentius om het schisma zo tot een einde te brengen. Innocentius II kon toen terugkeren naar Rome en zonder tegenstand regeren.
Een aantal overgebleven aanhangers van Anacletus benoemden na zijn overlijden Gregorio Conti als opvolger. Deze nam de naam Victor IV aan.
Referentie
Namen van de in het „Annuario Pontifico” als tegenpaus genoemde pausen staan cursief tussen haakjes.
Petrus • Linus • Anacletus I • Clemens I • Evaristus • Alexander I • Sixtus I • Telesforus • Hyginus • Pius I • Anicetus • Soter • Eleutherus • Victor I • Zefyrinus • Calixtus I • (Hippolytus) • Urbanus I • Pontianus • Anterus • Fabianus • Cornelius • (Novatianus) • Lucius I • Stefanus I • Sixtus II • Dionysius • Felix I • Eutychianus • Cajus • Marcellinus • Marcellus I • Eusebius • Miltiades • Silvester I • Marcus • Julius I • Liberius • (Felix (II)) • Damasus I • (Ursinus) • Siricius • Anastasius I • Innocentius I • Zosimus • Bonifatius I • (Eulalius) • Celestinus I • Sixtus III • Leo I • Hilarius • Simplicius • Felix II • Gelasius I • Anastasius II • Symmachus • (Laurentius) • Hormisdas • Johannes I • Felix III • Bonifatius II • (Dioscurus) • Johannes II • Agapetus I • Silverius • Vigilius • Pelagius I • Johannes III • Benedictus I • Pelagius II • Gregorius I • Sabinianus • Bonifatius III • Bonifatius IV • Deusdedit (Adeodatus I) • Bonifatius V • Honorius I • Severinus • Johannes IV • Theodorus I • Martinus I • (Eugenius I) • Eugenius I • Vitalianus • Adeodatus II • Donus • Agatho • Leo II • Benedictus II • Johannes V • Conon • (Theodorus (II)) • (Paschalis (I)) • Sergius I • Johannes VI • Johannes VII • Sisinnius • Constantinus I • Gregorius II • Gregorius III • Zacharias • Stefanus (II) • Stefanus II (III) • Paulus I • (Constantinus II) • (Filippus) • Stefanus III (IV) • Hadrianus I • Leo III • Stefanus IV (V) • Paschalis I • Eugenius II • Valentinus • Gregorius IV • (Johannes (VIII)) • Sergius II • Leo IV • Benedictus III • (Anastasius (III)) • Nicolaas I • Hadrianus II • Johannes VIII • Marinus I • Hadrianus III • Stefanus V (VI) • Formosus • Bonifatius VI • Stefanus VI (VII) • Romanus • Theodorus II • Johannes IX • Benedictus IV • Leo V • (Christoforus) • (Sergius III) • Sergius III • Anastasius III • Lando • Johannes X • Leo VI • Stefanus VII (VIII) • Johannes XI • Leo VII • Stefanus VIII (IX) • Marinus II • Agapetus II • Johannes XII • Leo VIII • (Benedictus V) • Johannes XIII • Benedictus VI • (Bonifatius VII) • Benedictus VII • Johannes XIV • Johannes XV • Gregorius V • (Johannes XVI) • Silvester II • Johannes XVII • Johannes XVIII • Sergius IV • Benedictus VIII • (Gregorius (VI)) • Johannes XIX • Benedictus IX • Silvester III • Benedictus IX • Gregorius VI • Clemens II • Benedictus IX • Damasus II • Leo IX • Victor II • Stefanus IX • (Benedictus X) • Nicolaas II • Alexander II • (Honorius II) • Gregorius VII • (Clemens (III)) • Victor III • Urbanus II • Paschalis II • (Theodoricus) • (Albertus) • (Silvester (IV)) • Gelasius II • (Gregorius (VIII)) • Calixtus II • Honorius II • (Celestinus (II)) • Innocentius II • (Anacletus II) • (Victor (IV) (Gregorius)) • Celestinus II • Lucius II • Eugenius III • Anastasius IV • Hadrianus IV • Alexander III • (Victor (IV) (Octavianus)) • (Paschalis (III)) • (Calixtus (III)) • (Innocentius (III)) • Lucius III • Urbanus III • Gregorius VIII • Clemens III • Celestinus III • Innocentius III • Honorius III • Gregorius IX • Celestinus IV • Innocentius IV • Alexander IV • Urbanus IV • Clemens IV • Gregorius X • Innocentius V • Hadrianus V • Johannes XXI • Nicolaas III • Martinus IV • Honorius IV • Nicolaas IV • Celestinus V • Bonifatius VIII • Benedictus XI • Clemens V • Johannes XXII • (Nicolaas (V)) • Benedictus XII • Clemens VI • Innocentius VI • Urbanus V • Gregorius XI • Urbanus VI • (Clemens VII van Avignon) • Bonifatius IX • (Benedictus XIII van Avignon) • Innocentius VII • Gregorius XII • (Alexander V) • (Johannes (XXIII)) • Martinus V • (Clemens VIII van Avignon) • (Benedictus XIV van Avignon) • Eugenius IV • (Felix V) • Nicolaas V • Calixtus III • Pius II • Paulus II • Sixtus IV • Innocentius VIII • Alexander VI • Pius III • Julius II • Leo X • Hadrianus VI • Clemens VII • Paulus III • Julius III • Marcellus II • Paulus IV • Pius IV • Pius V • Gregorius XIII • Sixtus V • Urbanus VII • Gregorius XIV • Innocentius IX • Clemens VIII • Leo XI • Paulus V • Gregorius XV • Urbanus VIII • Innocentius X • Alexander VII • Clemens IX • Clemens X • Innocentius XI • Alexander VIII • Innocentius XII • Clemens XI • Innocentius XIII • Benedictus XIII • Clemens XII • Benedictus XIV • Clemens XIII • Clemens XIV • Pius VI • Pius VII • Leo XII • Pius VIII • Gregorius XVI • Pius IX • Leo XIII • Pius X • Benedictus XV • Pius XI • Pius XII • Johannes XXIII • Paulus VI • Johannes Paulus I • Johannes Paulus II • Benedictus XVI • Franciscus I