Uitklappen
Wikisage, de vrije encyclopedie van de tweede generatie en digitaal erfgoed, wenst u prettige feestdagen en een gelukkig 2025
rel=nofollow

Zefyrinus

Uit Wikisage
Naar navigatie springen Naar zoeken springen
rel=nofollow

Zefyrinus (Latijn: Zephyrinus) was een Romeins burger door geboorte en was bisschop van Rome van ongeveer 198 tot 217. In de officiële pausenlijst van de Rooms-Katholieke Kerk wordt hij als vijftiende paus gerekend. Zijn naam betekent „westenwind” (Grieks/Latijn). Hij overleed op 20 december 217.

Zefyrinus werd na de dood van Victor I als zijn opvolger verkozen. Dadelijk na zijn aanstelling, benoemde hij Calixtus tot zijn adviseur. Calixtus had geruime tijd als dwangarbeider in de mijnen gewerkt, tot hij tijdens de ambtsperiode van Victor werd vrijgelaten.

Hij bestreed gnostische leringen, montanisme en modalisme. Veel van onze informatie over Zefyrinus is tot ons gekomen via zijn rivaal en criticus, Hippolytus van Rome. Deze stelt Zefyrinus voor als onopgeleid.[1] Men kan moeilijk stellen dat Hippolytus een objectief verslag gaf over Zefyrinus, maar het kan kloppen dat Zefyrinus geen hogere theologische studies had gevolgd maar zich in plaats daarvan op praktisch werk in de kerk had geconcentreerd. Hippolytus noemt hem ook corrupt, en steunend op de slechte raad van zijn adviseur Calixtus, en te laks om ketterij de bestrijden. Wanneer men hem met iets meer sympathie bekijkt, zou men hem kunnen beschrijven als een verzoenend bemiddelaar, die een ouderlijke houding had tegenver zijn ruziemakende kinderen, in plaats van partij te kiezen. Het theologisch conflict waarover Hippolytus Zefyrinus rekenschap vroeg, handelde over de kwesties van de Drie-eenheid en de Incarnatie: openbaarde één persoon van de Drie-eenheid zich als Jezus Christus of was God als eenheid volledig aanwezig in Jezus? Hoewel Hippolytus Zefyrinus en diens raadsman Calixtus van zwakheid beschuldigde tegenover het sabellianisme of patripassianistische monarchianisme, werd Noëtius van Smyrna die deze opvatting verspreidde, met instemming van Zefyrinus en Calixtus geëxcommuniceerd.

Een ander kritiekpunt van Hippolytus was dat Zefyrinus de gevallen christenen die zware overtredingen hadden begaan, te snel weer accepteerde.

In het spoor van de conflicten rond Noëtius van Smyrna laat Zefyrinus een van de eerste ex cathedra-uitspraken na: ’Ik ken één God, Jezus Christus, en naast hem geen andere, die geboren is of geleefd heeft’. Met deze dogmaformulering creëerde Zefyrinus een mogelijkheid voor verzoening tussen de modalistische patripassianen rond Kleomenes, die de leer van Noëtius van Smyrna aanhing, en de (volgens Calixtus) ditheïstische opvattingen van Hippolytus van Rome.

Het Liber Pontificalis schrijft de volgende twee beslissingen toe aan Zefyrinus:

  • De precedenten opvolgend die door zijn voorgangers Cornelius I en Lucius I werden geschapen in de novatianistische controversie, zou Zefyrinus hebben vastgelegd dat zondaars die voor zware zonden werden geëxcommuniceerd terug in de kerk konden worden opgenomen nadat zij een door de kerk voorgeschreven boete op zich hadden genomen.
  • Hij zou vastgelegd hebben dat de heilige communie enkel ontvangen mocht worden door hen die de leeftijd van veertien jaar hadden bereikt. Deze regel bleef in kracht tot paus Pius X (1903-1914) de leeftijdsdrempel verminderde tot zeven jaar, wat hij „de jaren des verstands” noemde.

Hij zou ook de ciborie (hostieschaal) en de ’kristalkelk’ hebben ingevoerd.

De meningen van de geschiedschrijvers over Zefyrinus’ grote daadkracht of het gebrek daaraan lopen wijd uiteen. Men is het wel eens dat zijn raadgever en latere opvolger Calixtus reeds tijdens de ambtsperiode van Zefyrinus een grote invloed had.

Zefyrinus wordt vereerd als heilige. Hij overleed op 20 december 217. Zijn feestdag is 26 augustus.

Weblinks

  • Werken in Migne’s Patrologia Latina

The Catholic Encyclopedia (1917)  (en) Pope St. Zephyrinus, in: Catholic Encyclopedia, New York, Robert Appleton Company, 1907-1912. (vertaal via: Vertaal via Google translate)


rel=nofollow

Wikimedia Commons  Zie ook de categorie met mediabestanden in verband met Zephyrinus op Wikimedia Commons.

rel=nofollow
Uitklappen
Officiële Pausenlijst van de Katholieke Kerk
rel=nofollow