Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.
- Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
- Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
Pius I
| Pius I | ||
| ? – 155/161 | ||
| Bestand:PiusI.jpg | ||
| Zie Lijst van pausen | ||
| Periode | 140/146-155/161 | |
| Voorganger | Hyginus | |
| Opvolger | Anicetus | |
Pius I (Aquileia, eind eerste eeuw – Rome, ca. 155/161) was een episkopos (bisschop) van Rome van de jaren ’40 tot de jaren ’50 of ’60 van de tweede eeuw. Hij wordt daarom in de Katholieke Kerk als de tiende paus gerekend.
Ambtsperiode
Hij werd uit de oudsten (presbyters) van de christelijke gemeente verkozen tot enige episkopos („opziener”, vernederlandst tot: „bisschop”) en was zo de eerste eigenlijke „bisschop” van Rome.
Voorheen waren de bisschoppen eerder een hoofd in de groep van de oudsten (zoals nu de diocesane bisschop onder suffragane bisschoppen). Na de eerste vervolgingen en nadat het bewaren van de apostolische traditie moeilijker werd omdat er meer tijd verstreek sinds de apostelen, koos koos men nu in Rome naar het kort voordien gegeven voorbeeld in Syrië en Klein-Azië ervaren mannen voor een bijzondere positie en met bijzondere verantwoordelijkheid. De bisschop van Rome kreeg toenemend verantwoordelijkheden die groter waren dan die voor de plaatselijke christelijke kerkgemeente.
Volgens het Annuario Pontificio zou zijn ambtsperiode van 142 of 146 tot 157 of 161 hebben geduurd.[1] Anderen gaan ervan uit dat dit van 140 tot 154 duurde.[2]
Familie en achtergrond
Over Pius I is weinig bekend. Hij kwam in ieder geval uit Illyrië, de streek van het tegenwoordige Joegoslavië en Noord-Italië; vermoedelijk uit Aquileia.[3] Zijn vader zou een zekere Rufinus zijn geweest, die volgens het Liber Pontificalis ook uit Aquileia kwam.[4]
In de tweede-eeuwse Canon van Muratori,[5] en in de Catalogus van Liberius,[6] staat vermeld dat hij de broer zou zijn geweest van Hermas, de auteur van een werk dat als De Herder van Hermas bekend staat. De auteur van die tekst identificeert zichzelf als een voormalig slaaf. Dit heeft tot het vermoeden geleid dat zowel Hermas als Pius vrijgelaten slaven zouden zijn geweest.
Martelaar?
Er werd aangenomen dat hij als christelijke martelaar te Rome met het zwaard zou zijn omgekomen. Deze vermoedens vonden ingang in vroegere edities van het Breviarum Romanum. De voorbereidende studie voor de hervorming van de rooms-katholieke heiligenkalender in 1969 besloot dat er geen redenen waren om hem als een martelaar te beschouwen[7] en hij wordt door de Romeinse Martyrologie niet meer als een martelaar voorgesteld.[8] Hij wordt in de Katholieke Kerk als heilige vereerd. Zijn feestdag is 11 juli.
Werken
De weinige brieven die onder Pius’ naam bestaan, zijn waarschijnlijk vervalsingen. Hij zou de kerk van S. Pudenziana, de oudste kerk in Rome, hebben gebouwd en besloten hebben dat het Paasfeest steeds op een zondag gevierd zou worden, namelijk op de eerste zondag na de maart-vollemaan.
Hij gaf en decreet uit voor de doop van bekeerde „ketters”, en bestreed vooral Marcion. Hij wordt als martelaar vereerd en Dante herinnert zich in zijn „Divina Commedia” in het paradijs aan Pius’ martelaarschap. Men gelooft dat hij dicht bij het graf van Petrus werd begraven.
Weblinks
- Werken op naam van Pius I in Migne’s Patrologia Latina
(en) Pope St. Pius I, in: Catholic Encyclopedia, New York, Robert Appleton Company, 1907-1912. (vertaal via: 
)
Zie ook de categorie met mediabestanden in verband met Pius_I op Wikimedia Commons.
Bronnen, noten en/of referenties
|
Namen van de in het „Annuario Pontifico” als tegenpaus genoemde pausen staan cursief tussen haakjes.
Petrus • Linus • Anacletus I • Clemens I • Evaristus • Alexander I • Sixtus I • Telesforus • Hyginus • Pius I • Anicetus • Soter • Eleutherus • Victor I • Zefyrinus • Calixtus I • (Hippolytus) • Urbanus I • Pontianus • Anterus • Fabianus • Cornelius • (Novatianus) • Lucius I • Stefanus I • Sixtus II • Dionysius • Felix I • Eutychianus • Cajus • Marcellinus • Marcellus I • Eusebius • Miltiades • Silvester I • Marcus • Julius I • Liberius • (Felix (II)) • Damasus I • (Ursinus) • Siricius • Anastasius I • Innocentius I • Zosimus • Bonifatius I • (Eulalius) • Celestinus I • Sixtus III • Leo I • Hilarius • Simplicius • Felix II • Gelasius I • Anastasius II • Symmachus • (Laurentius) • Hormisdas • Johannes I • Felix III • Bonifatius II • (Dioscurus) • Johannes II • Agapetus I • Silverius • Vigilius • Pelagius I • Johannes III • Benedictus I • Pelagius II • Gregorius I • Sabinianus • Bonifatius III • Bonifatius IV • Deusdedit (Adeodatus I) • Bonifatius V • Honorius I • Severinus • Johannes IV • Theodorus I • Martinus I • (Eugenius I) • Eugenius I • Vitalianus • Adeodatus II • Donus • Agatho • Leo II • Benedictus II • Johannes V • Conon • (Theodorus (II)) • (Paschalis (I)) • Sergius I • Johannes VI • Johannes VII • Sisinnius • Constantinus I • Gregorius II • Gregorius III • Zacharias • Stefanus (II) • Stefanus II (III) • Paulus I • (Constantinus II) • (Filippus) • Stefanus III (IV) • Hadrianus I • Leo III • Stefanus IV (V) • Paschalis I • Eugenius II • Valentinus • Gregorius IV • (Johannes (VIII)) • Sergius II • Leo IV • Benedictus III • (Anastasius (III)) • Nicolaas I • Hadrianus II • Johannes VIII • Marinus I • Hadrianus III • Stefanus V (VI) • Formosus • Bonifatius VI • Stefanus VI (VII) • Romanus • Theodorus II • Johannes IX • Benedictus IV • Leo V • (Christoforus) • (Sergius III) • Sergius III • Anastasius III • Lando • Johannes X • Leo VI • Stefanus VII (VIII) • Johannes XI • Leo VII • Stefanus VIII (IX) • Marinus II • Agapetus II • Johannes XII • Leo VIII • (Benedictus V) • Johannes XIII • Benedictus VI • (Bonifatius VII) • Benedictus VII • Johannes XIV • Johannes XV • Gregorius V • (Johannes XVI) • Silvester II • Johannes XVII • Johannes XVIII • Sergius IV • Benedictus VIII • (Gregorius (VI)) • Johannes XIX • Benedictus IX • Silvester III • Benedictus IX • Gregorius VI • Clemens II • Benedictus IX • Damasus II • Leo IX • Victor II • Stefanus IX • (Benedictus X) • Nicolaas II • Alexander II • (Honorius II) • Gregorius VII • (Clemens (III)) • Victor III • Urbanus II • Paschalis II • (Theodoricus) • (Albertus) • (Silvester (IV)) • Gelasius II • (Gregorius (VIII)) • Calixtus II • Honorius II • (Celestinus (II)) • Innocentius II • (Anacletus II) • (Victor (IV) (Gregorius)) • Celestinus II • Lucius II • Eugenius III • Anastasius IV • Hadrianus IV • Alexander III • (Victor (IV) (Octavianus)) • (Paschalis (III)) • (Calixtus (III)) • (Innocentius (III)) • Lucius III • Urbanus III • Gregorius VIII • Clemens III • Celestinus III • Innocentius III • Honorius III • Gregorius IX • Celestinus IV • Innocentius IV • Alexander IV • Urbanus IV • Clemens IV • Gregorius X • Innocentius V • Hadrianus V • Johannes XXI • Nicolaas III • Martinus IV • Honorius IV • Nicolaas IV • Celestinus V • Bonifatius VIII • Benedictus XI • Clemens V • Johannes XXII • (Nicolaas (V)) • Benedictus XII • Clemens VI • Innocentius VI • Urbanus V • Gregorius XI • Urbanus VI • (Clemens VII van Avignon) • Bonifatius IX • (Benedictus XIII van Avignon) • Innocentius VII • Gregorius XII • (Alexander V) • (Johannes (XXIII)) • Martinus V • (Clemens VIII van Avignon) • (Benedictus XIV van Avignon) • Eugenius IV • (Felix V) • Nicolaas V • Calixtus III • Pius II • Paulus II • Sixtus IV • Innocentius VIII • Alexander VI • Pius III • Julius II • Leo X • Hadrianus VI • Clemens VII • Paulus III • Julius III • Marcellus II • Paulus IV • Pius IV • Pius V • Gregorius XIII • Sixtus V • Urbanus VII • Gregorius XIV • Innocentius IX • Clemens VIII • Leo XI • Paulus V • Gregorius XV • Urbanus VIII • Innocentius X • Alexander VII • Clemens IX • Clemens X • Innocentius XI • Alexander VIII • Innocentius XII • Clemens XI • Innocentius XIII • Benedictus XIII • Clemens XII • Benedictus XIV • Clemens XIII • Clemens XIV • Pius VI • Pius VII • Leo XII • Pius VIII • Gregorius XVI • Pius IX • Leo XIII • Pius X • Benedictus XV • Pius XI • Pius XII • Johannes XXIII • Paulus VI • Johannes Paulus I • Johannes Paulus II • Benedictus XVI • Franciscus I
