Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.
- Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
- Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
Sixtus I
Xystus | ||
? – ca. 124-128 | ||
Paus nummer 7 volgens de officiële Pausenlijst | ||
Periode | 114-124, of 115-125 of 117-126 of 114-128 | |
Voorganger | Alexander I | |
Opvolger | Telesforus |
Sixtus I volgde Alexander op als bisschop van Rome en werd opgevolgd door Telesforus. De naam Sixtus betekent „de zesde” (Latijn). In de vroege pausenlijsten draagt hij de naam Xystus. In dit geval betekent zijn naam ’glad gemaakt’; d.i. ’geschoren’ (Grieks: Ξυστός, Xystós).
Hij wordt voor het eerst vermeld in een lijst van Irenaeus van Lyon. Volgens de Catalogus Liberianus, een lijst van de bisschopen van Rome die eindigt met Liberius, was zijn ambtsperiode gedurende de regering van keizer Hadrianus, vanaf het consulaat van Niger en Apronianus tot Verus III en Ambibulus,[1] dat is, van 117 tot 126. Eusebius, die in zijn Kroniek[2] een andere pausenlijst gebruikte dan die in zijn Kerkgeschiedenis[3] vermeldt in zijn Kroniek dat Sixtus I paus was van 114 tot 124, terwijl hij hem in zijn Kerkgeschiedenis een ambtsperiode van 114 tot 128 toekent.
Men schijnt het eens te zijn over een ambtsperiode van tien jaar.[4] Hij was een Romein door geboorte en zijn vaders naam was Pastor. Volgens het Liber Pontificalis[5] voerde hij de volgende drie maatregelen in:
- Dat alleen de geheiligde bedienaren de heilige vaten mochten aanraken.
- Dat bisschoppen die opgeroepen werden om naar de bisschopszetel van Rome te komen, bij hun terugkeer niet in hun bisdom dienden te worden ontvangen tenzij zij ’apostolische brieven’ konden tonen
- Dat de priester na het Praefatio in de kerkdienst met het volk het Sanctus diende op te zeggen.
Hij bestreed de gnostische leer.
Er werd aangenomen dat Sixtus I in het Vaticaan, niet ver van het graf van Petrus begraven werd. Zijn relieken zouden overgebracht zijn naar Alatri in 1132. De Italiaanse geleerde Oliviero Iozzi[6] stelde in 1900 dat deze zich nog in de Vaticaanse basiliek bevinden. Volgens Alban Butler[7] gaf Clemens X een aantal van zijn overblijfselen aan kardinaal de Retz, die ze in de Sint-Michaelsabdij in Lotharingen plaatste.
In de Catalogus Felicianus, een pausenlijst uit de zesde eeuw, en in verscheidene martyrologieën kreeg hij de titel martelaar. Op de officiële pausenlijst geldt Sixtus I als de zevende paus. Hij werd heilig verklaard; zijn feestdag wordt in de Rooms-Katholieke Kerk gevierd op 6 april,[8] of in andere streken op 3 april,[9] de dag waarop hij volgens het Liber Pontificalis begraven werd.
Weblinks
- (nl) Sixtus I Paus (Heiligen-3s)
- (en) Saints of the Day – Sixtus I, Pope
- (en) St. Sixtus I (Catholic Online)
(de) Sixtus I. In: Biographisch-Bibliographisches Kirchenlexikon (BBKL), (verkorte actuele versie), (gearchiveerde versie(?)(vertaal via: ))
- Geschriften door Sixtus I, in: J. P. Migne, Patrologia Latina, op documentacatholicaomnia.eu (en) Pope St. Sixtus I, in: Catholic Encyclopedia, New York, Robert Appleton Company, 1907-1912. (vertaal via: )
Zie ook de categorie met mediabestanden in verband met Sixtus I op Wikimedia Commons.
Noten en verwijzingen
- º De Catalogus zegt: „a consulatu Nigri et Aproniani usque Vero III et Ambibulo”
- º Chronicon
- º Historia ecclesiastica
- º Volgens de Catholic Encyclopedia zijn „alle autoriteiten” het hierover eens.
- º Uitgave Duchesne, I, 128
- º Oliviero Iozzi, Il corpo di S. Sisto I., papa e martire rivendicato alla basilica Vaticana, Rome, 1900
- º Alban Butler, Lives of the Saints, 6 april.
- º Zie Catholic Encyclopedia en
https://www.heiligen.net/heiligen/04/06/04-06-0125-sixtus.php - º (de) Ökumenisches Heiligenlexikon, https://www.heiligenlexikon.de/BiographienS/Sixtus_I_Xystus.htm
Namen van de in het „Annuario Pontifico” als tegenpaus genoemde pausen staan cursief tussen haakjes.
Petrus • Linus • Anacletus I • Clemens I • Evaristus • Alexander I • Sixtus I • Telesforus • Hyginus • Pius I • Anicetus • Soter • Eleutherus • Victor I • Zefyrinus • Calixtus I • (Hippolytus) • Urbanus I • Pontianus • Anterus • Fabianus • Cornelius • (Novatianus) • Lucius I • Stefanus I • Sixtus II • Dionysius • Felix I • Eutychianus • Cajus • Marcellinus • Marcellus I • Eusebius • Miltiades • Silvester I • Marcus • Julius I • Liberius • (Felix (II)) • Damasus I • (Ursinus) • Siricius • Anastasius I • Innocentius I • Zosimus • Bonifatius I • (Eulalius) • Celestinus I • Sixtus III • Leo I • Hilarius • Simplicius • Felix II • Gelasius I • Anastasius II • Symmachus • (Laurentius) • Hormisdas • Johannes I • Felix III • Bonifatius II • (Dioscurus) • Johannes II • Agapetus I • Silverius • Vigilius • Pelagius I • Johannes III • Benedictus I • Pelagius II • Gregorius I • Sabinianus • Bonifatius III • Bonifatius IV • Deusdedit (Adeodatus I) • Bonifatius V • Honorius I • Severinus • Johannes IV • Theodorus I • Martinus I • (Eugenius I) • Eugenius I • Vitalianus • Adeodatus II • Donus • Agatho • Leo II • Benedictus II • Johannes V • Conon • (Theodorus (II)) • (Paschalis (I)) • Sergius I • Johannes VI • Johannes VII • Sisinnius • Constantinus I • Gregorius II • Gregorius III • Zacharias • Stefanus (II) • Stefanus II (III) • Paulus I • (Constantinus II) • (Filippus) • Stefanus III (IV) • Hadrianus I • Leo III • Stefanus IV (V) • Paschalis I • Eugenius II • Valentinus • Gregorius IV • (Johannes (VIII)) • Sergius II • Leo IV • Benedictus III • (Anastasius (III)) • Nicolaas I • Hadrianus II • Johannes VIII • Marinus I • Hadrianus III • Stefanus V (VI) • Formosus • Bonifatius VI • Stefanus VI (VII) • Romanus • Theodorus II • Johannes IX • Benedictus IV • Leo V • (Christoforus) • (Sergius III) • Sergius III • Anastasius III • Lando • Johannes X • Leo VI • Stefanus VII (VIII) • Johannes XI • Leo VII • Stefanus VIII (IX) • Marinus II • Agapetus II • Johannes XII • Leo VIII • (Benedictus V) • Johannes XIII • Benedictus VI • (Bonifatius VII) • Benedictus VII • Johannes XIV • Johannes XV • Gregorius V • (Johannes XVI) • Silvester II • Johannes XVII • Johannes XVIII • Sergius IV • Benedictus VIII • (Gregorius (VI)) • Johannes XIX • Benedictus IX • Silvester III • Benedictus IX • Gregorius VI • Clemens II • Benedictus IX • Damasus II • Leo IX • Victor II • Stefanus IX • (Benedictus X) • Nicolaas II • Alexander II • (Honorius II) • Gregorius VII • (Clemens (III)) • Victor III • Urbanus II • Paschalis II • (Theodoricus) • (Albertus) • (Silvester (IV)) • Gelasius II • (Gregorius (VIII)) • Calixtus II • Honorius II • (Celestinus (II)) • Innocentius II • (Anacletus II) • (Victor (IV) (Gregorius)) • Celestinus II • Lucius II • Eugenius III • Anastasius IV • Hadrianus IV • Alexander III • (Victor (IV) (Octavianus)) • (Paschalis (III)) • (Calixtus (III)) • (Innocentius (III)) • Lucius III • Urbanus III • Gregorius VIII • Clemens III • Celestinus III • Innocentius III • Honorius III • Gregorius IX • Celestinus IV • Innocentius IV • Alexander IV • Urbanus IV • Clemens IV • Gregorius X • Innocentius V • Hadrianus V • Johannes XXI • Nicolaas III • Martinus IV • Honorius IV • Nicolaas IV • Celestinus V • Bonifatius VIII • Benedictus XI • Clemens V • Johannes XXII • (Nicolaas (V)) • Benedictus XII • Clemens VI • Innocentius VI • Urbanus V • Gregorius XI • Urbanus VI • (Clemens VII van Avignon) • Bonifatius IX • (Benedictus XIII van Avignon) • Innocentius VII • Gregorius XII • (Alexander V) • (Johannes (XXIII)) • Martinus V • (Clemens VIII van Avignon) • (Benedictus XIV van Avignon) • Eugenius IV • (Felix V) • Nicolaas V • Calixtus III • Pius II • Paulus II • Sixtus IV • Innocentius VIII • Alexander VI • Pius III • Julius II • Leo X • Hadrianus VI • Clemens VII • Paulus III • Julius III • Marcellus II • Paulus IV • Pius IV • Pius V • Gregorius XIII • Sixtus V • Urbanus VII • Gregorius XIV • Innocentius IX • Clemens VIII • Leo XI • Paulus V • Gregorius XV • Urbanus VIII • Innocentius X • Alexander VII • Clemens IX • Clemens X • Innocentius XI • Alexander VIII • Innocentius XII • Clemens XI • Innocentius XIII • Benedictus XIII • Clemens XII • Benedictus XIV • Clemens XIII • Clemens XIV • Pius VI • Pius VII • Leo XII • Pius VIII • Gregorius XVI • Pius IX • Leo XIII • Pius X • Benedictus XV • Pius XI • Pius XII • Johannes XXIII • Paulus VI • Johannes Paulus I • Johannes Paulus II • Benedictus XVI • Franciscus I
Hulp genealogie en geschiedenis (Nederland) • Deepl vertaler • Schrijfassistent VRT • ChatGPT (Opgepast! Altijd verifiëren!) • Claude.ai (Opgepast! Altijd verifiëren!) • Copilot (Opgepast! Altijd verifiëren!) • tekst herschrijven met scribbr.io •