Syrië: verschil tussen versies

	الجمهوريّة العربيّة السّوريّة; Al Jumhuriyah al Arabiyah al-Suriyah
(Details)	(Details)
	Basisgegevens
Officiële landstaal	Arabisch
Hoofdstad	Damascus
Regeringsvorm	Republiek
Staatshoofd	President Bashar al-Assad
Regeringsleider	Premier Hussein Arnous
Religie	Moslims 87%, christenen 10%, druzen 3%
Oppervlakte	185.180 km² (0,06% water)
Inwoners	13.782.315 (1994) ; 20.178.485 (2009) ()
Bijv. naamwoord	Syrisch
Inwoneraanduiding	Syriër (m./v.); Syrische (v.)
	Overige
Volkslied	Homat el Diyar
Munteenheid	Syrisch pond (SYP)
UTC	+2 (zomers: +3)
Web \| Code \| Tel.	.sy \| SYR \| 963
	Voorgaande staten
Frans Mandaat Syrië Frans Mandaat Syrië ; Verenigde Arabische Republiek Verenigde Arabische Republiek	1946 ; 1958-1961 (Uiteenvallen van de VAR)
	Topografie
	Syrië

Huidige versie van 8 jul 2023 om 20:21

Voor de Romeinse provincie Syria, zie Syria.

Syrië, officieel de Arabische Republiek Syrië (Arabisch: الجمهورية العربية السورية, al-Dzhumhūriyya al-ʿarabiyya as-sūriyya), is een land in Azië. Het grenst in het westen aan de Middellandse Zee, in het noorden aan Turkije, in het oosten en zuidoosten aan Irak, in het zuiden aan Jordanië en in het zuidwesten aan Libanon en Israël. Een deel van Syrië, de Golanhoogvlakte, is door Israël geannexeerd. De Eufraat doorsnijdt het land van noordwest naar zuidoost. De hoofdstad is Damascus. Andere grote steden zijn Aleppo, Homs, Hama en Latakia.

De moderne Syrische staat werd opgericht na de Eerste Wereldoorlog als een Frans mandaatgebied. Het kreeg onafhankelijkheid in april 1946. De post-onafhankelijkheids-periode was tumultueus en een groot aantal militaire staatsgrepen en pogingen tot staatsgrepen in het land vond plaats tussen 1949 en 1971. Tussen 1958 en 1961 had Syrië een unie met Egypte, die beëindigd werd door een militaire coup.

De president van Syrië is Bashar al-Assad, die zijn vader Hafiz al-Assad na diens dood in 2000 opvolgde. Syrië behoort tot de Arabische Liga maar was geschorst vanaf 16 november 2011.^[6] Sinds het voorjaar van 2011 is er in Syrië een vreedzame opstand tegen de Syrische overheid, die inmiddels is uitgemond in een burgeroorlog, een conflict dat meer dan 586.000 doden heeft geëist^[7] en 5,6 miljoen mensen het land heeft doen ontvluchten.^[8]^[9] In mei 2023 was dit opgelopen tot 20 miljoen.^[10] Op 7 mei 2023 herstelde de Liga het lidmaatschap van Syrië.^[10]

Naam

De naam Syrië is afgeleid van de oude Griekse naam voor Syriërs, Σύριοι, of Σύροι, die de Grieken toepasten op de oorspronkelijke inwoners van het gebied, de Arameeërs.^[11]^[12] Vermoed wordt dat de naam is afgeleid van de Aramese koning Syros.^[13] De Arameeërs zijn een van de eerste volkeren die zich tot het christendom bekeerden. Nadat ze zich bekeerden tot het christendom in de eerste eeuw namen de Arameeërs de Griekse term "Syriërs" (Suryoye) over als zelfaanduiding, omdat de oude naam in verband werd gebracht met hun heidense geloof waar ze afstand van gedaan hadden. De termen Syriërs en Arameeërs worden vaak als synoniemen gebruikt. In de NBG Bijbelvertaling spreekt men van de Arameeërs, in de Statenvertaling van Syriërs.^[14] Het Nederlandse woord "Syrisch" betreft, enigszins verwarrend, twee onderscheiden zaken: de ene, het – christelijk-Aramese – geestelijk erfgoed dat verder reikt dan het land Syrië, en de andere, alles wat met het land Syrië te maken heeft.^[15] De naam Syrië werd van de oudheid tot de Eerste Wereldoorlog gebruikt voor het gebied tussen de hele oostkust van de Middellandse Zee (de Levant) en de Eufraat. Dit Groot-Syrië omvatte dus ook de huidige staten Libanon, Jordanië, Israël, Palestina plus aangrenzende streken in Turkije.

Geschiedenis van Syrië

Zie Geschiedenis van Syrië voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

In het Oude Testament werd Syrië Aram genoemd. Damascus werd dan ook Aram-Damascus genoemd. Diverse Aramese stadstaten domineerden het oude Syrië zoals Bît-Agushi, Sam'al en Aram-Damascus. In 2 Sam. 8 lezen we hoe koning David de Arameeërs versloeg. Maar lang heeft Israël Aram niet onder de duim kunnen houden. Benhadad, de koning van Aram (Syrië) deed telkens invallen in Israël. Hij belegerde zelfs een keer Samaria waardoor er een grote hongersnood in de stad ontstond. Ook de Aramese/Syrische koning Hazaël begint direct na zijn troonsbestijging invallen te doen in Israël.^[16]

Syrië werd achtereenvolgens veroverd en bestuurd door de Perzische Achaemeniden, die in de 4e eeuw v. Chr. verslagen werden door Alexander de Grote. Zijn opvolgers, de Seleuciden, regeerden enkele eeuwen. In 63 v. Chr. veroverde de Romeinse generaal Pompeius Syrië. De Romeinen maakten het gebied tot een provincia van hun rijk: Syria.

In de late oudheid bleef het gebied een twistpunt tussen de Romeinen en de Perzische Sassaniden. Antiochië was de traditionele uitvalsbasis van de Romeinse legers in hun veldtochten tegen de Perzen. De Limes Arabicus vormde de grens met de Perzen. Nisibis, nu net over de grens met Turkije gelegen, vormde de belangrijkste grensplaats tussen het Romeinse Rijk en het Perzische rijk.

In de 7e eeuw veroverden de Arabieren het land tijdens de Slag bij de Jarmuk in 636. De Arabische dynastie van de Omajjaden regeerde vanuit Damascus ruim een eeuw over het Arabische Rijk. De Omajjaden bouwden de beroemde Omajjadenmoskee in Damascus. In 749 werden de Omajjaden verslagen door de Abbasiden en verloor Damascus zijn belangrijke betekenis. Het centrum van de islamitische macht verschoof naar Mesopotamië.

Het gebied wat nu Syrië is werd in de 11e eeuw veroverd door de Turkse Seltsjoeken, vervolgens door de tot de islam bekeerde Mongolen, de Egyptische mammelukken en in de zestiende eeuw door de Ottomanen. De Ottomanen zouden blijven regeren tot aan de Eerste Wereldoorlog.

In de Eerste Wereldoorlog veroverden de geallieerden (Fransen en Engelsen), gesteund door Arabische opstandelingen, het gebied. Gedurende een korte tijd was Syrië een onafhankelijk koninkrijk, maar al snel werd het een mandaatgebied van de Fransen die Syrië bezetten en de afsplitsing van Libanon bewerkstelligden. Dit werd overeengekomen op de Conferentie van San Remo. Het Syrische leger werd de genadeklap toegebracht in de Slag bij Maysaloun op 24 juli 1920.

Het oorspronkelijke Frans Mandaat Syrië bevatte naast het huidige Libanon, ook de Republiek Hatay, voorheen bekend als de Sandjak van Alexandretta. Dit gebied is de huidige Turkse provincie Hatay. Op dat laatste gebied maakte Syrië aanspraak tot na het overlijden van president Hafez al-Assad. De Fransen bleven in Syrië tot 1946.^[17]

Geschiedenis van het christendom in Syrië

Syrië wordt wel de bakermat van het christelijk geloof genoemd, omdat de apostel Paulus hier zijn zendingstocht door Klein-Azië begon. Bekend uit het Bijbelboek Handelingen van de apostelen is het verhaal dat Paulus, de joodse christenvervolger, op weg naar Damascus een visioen kreeg, zich bekeerde en vervolgens het christendom ging prediken. In Syrië vindt men de vroegste christelijke kerken, zoals de Huiskerk van Dura Europos. Thans is circa 10 procent van de bevolking christen.

In het bergstadje Ma'loula (50 kilometer van Damascus) spreken de christelijke inwoners nog de taal die Jezus volgens velen gesproken zou hebben, het Aramees. In de rotskerkjes van de kloosters, gewijd aan de heiligen Sergius en Taqla, hangen oude iconen die regelmatig worden uitgeleend voor belangrijke tentoonstellingen in Europa.

Na de islamitische verovering van Syrië in 636, baden moslims en christenen zij aan zij tot 705. In die tijd leefde ook de christelijke theoloog en laatste kerkvader Johannes Damascenus, die een belangrijke rol speelde aan het hof van de kalief. In 705 werd de Kerk van Johannes de Doper afgebroken en vervangen door de Omajjadenmoskee. Hier worden ook de relieken van Johannes de Doper vereerd. Voor moslims is Johannes net als Jezus een belangrijke profeet.

De volgende patriarchaten zijn in Damascus gevestigd: het oosters-orthodoxe Patriarchaat van Antiochië, het oosters-katholieke patriarchaat van de Melkitische Grieks-Katholieke Kerk en het patriarchaat van de Syrisch-Orthodoxe Kerk.

Onafhankelijke Syrische Republiek

In 1946 werd de Syrische Republiek onafhankelijk. Onafhankelijk Syrië werd een republiek die, gesteund door de Sovjet-Unie, toenadering zocht tot andere Arabische landen. Van 1958 tot 1961 vormde Syrië een staatkundige eenheid met Egypte als de Verenigde Arabische Republiek (VAR). In 1961 maakte een militaire coup een einde aan de VAR.

In 1963 kwam de Ba'ath-partij, via een nieuwe staatsgreep, aan de macht in Syrië en werd de noodtoestand uitgeroepen. In 1967 werd Syrië betrokken in de Zesdaagse Oorlog tussen een Arabische coalitie en Israël. Syrië verloor de Golanhoogten aan Israël. Aan de politieke instabiliteit kwam een einde toen in 1970 Hafiz al-Assad een coup pleegde en president werd. Al-Assad behoorde tot een etnische en religieuze minderheid, de Alawieten. Hij bleef president tot zijn dood in 2000. Deelname aan de Jom Kipoeroorlog in 1973 en inmenging in de Libanese Burgeroorlog (1975-1990) leverden weinig tastbaar resultaat op, maar Syrië bleef wel een machtsfactor in de regio. Het terugkrijgen van de Golanhoogten van Israël, op welke manier dan ook, blijft een hoofddoelstelling van de buitenlandse politiek, naast een oplossing van het Arabisch-Israëlisch conflict en het vergroten van de invloed in Libanon.

Op 2 februari 1982 had een van de zwartste pagina's van de moderne Syrische geschiedenis plaats in de stad Hama, een bolwerk van de Moslimbroederschap. Deze laatsten waren tegen de seculiere socialistische Ba'ath-regering. Zij konden rekruteren uit de soennitische meerderheid van de bevolking, terwijl de Syrische Ba'ath-regering steunde op een alawitische minderheid van ongeveer 10%.^[bron?] De Moslimbroederschap ging ook gewelddadig te werk. In februari 1982 kon zelfs van een gewapende opstand gesproken worden. President Assad ging de strijd met de Moslimbroederschap aan. Dit leidde tot een opstand, die bloedig de kop werd ingedrukt. Het leger maakte met artillerie en bulldozers een deel van Hama met de grond gelijk. Er werden ongeveer 20.000 mensen gedood. Sindsdien is er geen sprake meer geweest van enige serieuze oppositie.

Na de dood van Hafiz in 2000 nam zijn zoon Bashar al-Assad de macht over. Bashar volgde op dat ogenblik een specialisatie tot oogarts in Londen. Oorspronkelijk was zijn oudere broer, Bassel al-Assad, bestemd om vader Hafiz op te volgen maar hij overleed vóór zijn vader bij een auto-ongeluk, onderweg naar het vliegveld. Bashar al-Assad bleef in grote lijnen het beleid van zijn vader voortzetten.

Ten tijde van de Irakoorlog vluchtten Irakezen naar Syrië om het escalerende sektarische geweld tussen sjiieten en soennieten en het verzet tegen het nieuwe regime na de val van Saddam Hoessein te ontvluchten.^[18]

Zie Syrische Burgeroorlog voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

Nadat eind 2010 in Tunesië demonstraties begonnen en daarbij Ben Ali werd verjaagd verspreidden de demonstraties zich door de hele regio waaronder in Syrië. Volgens de oppositie werd er door de regering op vreedzame demonstranten geschoten.^[19] In november 2011 dreigde de Arabische Liga Syrië met sancties vanwege het "hardhandig neerslaan van de protesten"^[20] De Turkse premier Erdoğan en de Jordaanse koning Abdoellah maakten kenbaar dat zij willen dat Assad vertrekt.^[21]^[22] In reactie op de demonstraties kondigde Assad hervormingen aan, er werd een nieuwe grondwet aangenomen waarin niet langer stond dat de Ba'ath-partij, een Arabisch nationalistische en socialistische partij, de staat en de samenleving leidt en dat er ook andere politieke partijen mochten gevormd worden die niet lid zijn van het National Progressive Front, wel mochten partijen niet gebaseerd zijn op religie of etnische basis. Vervolgens werden er in 2012 parlementsverkiezingen gehouden waarbij ook partijen die niet lid zijn van het NPF zetels wonnen, door de rebellen werden deze verkiezingen als oneerlijk beschouwd. De demonstraties veranderde al snel in een burgeroorlog waarbij het Syrische Arabische Leger van president Assad en pro-Assad milities de rebellen, door de regering gezien als "terroristen", met grof geweld bestrijden. Volgens critici van Assad worden hierbij ook burgerdoelen in alle delen van het land, onder meer in de plaatsen Daraa en Hama, aangevallen. Syrië en zijn bondgenoten Rusland, Volksrepubliek China en Iran schrijven de opstand en het geweld toe aan een jihad door intolerante islamisten en salafistische terroristen, streng-wahabitische monarchieën zoals Qatar en Saoedi-Arabië, Frankrijk, en wapenleveringen vanuit de Verenigde Staten, de NAVO, Israël en Turkije. De Verenigde Naties heeft zowel de Syrische regering als de rebellen beschuldigd van misdaden tegen de menselijkheid.^[23]^[24]^[25]^[26]

Assad verklaarde in november 2012 tegenover RT, dat er in Syrië geen sprake is van een Syrische Burgeroorlog, maar van pogingen tot buitenlandse inmenging door regionale en internationale grootmachten, salafistisch extremisme en van terrorisme tegen de staat. Hij verklaarde nooit onder buitenlandse druk afstand te zullen doen van het presidentschap tenzij via algemene vrije verkiezingen door de Syrische bevolking in 2014. President Assad verklaarde tegenover de Armeens-Russische journaliste in Syrië te willen blijven, leven en ook sterven.^[27] Tevens verklaarde hij de weg van onderhandelingen met geweldloze oppositiepartijen en geleidelijke democratische transitie te willen volgen om zo niet de weg vrij te laten voor islamistische extremisten en „imperialistische” plannen met het Midden-Oosten en de belangrijke en olierijke Arabische wereld. In 2014 werden er presidentsverkiezingen gehouden waarbij ook andere kandidaten dan Assad mochten meedoen, hij won die verkiezingen volgens de Syrische autoriteiten met 88,7% van de stemmen.

Staatsinrichting en politiek

Staatsinrichting

Syrië is volgens de grondwet van 2012 een seculiere democratische staat. De Arabische Republiek Syrië maakt deel uit van de Federatie van Arabische Republieken en van het "Arabisch Vaderland". Weliswaar zijn vrijheid van meningsuiting, van godsdienst en persoonlijke vrijheid in de grondwet gegarandeerd, maar in de praktijk wordt Syrië sterk autocratisch geregeerd. De meedogenloze Syrische geheime politie en tevens militaire inlichtingendienst Mukhabarat (voluit Shu'bat al-Mukhabarat al-Askariya) wordt alom gevreesd.^[28] Men heeft in de grondwet een clausule ingevoerd die bepaalt dat de president een moslim moet zijn, waarbij een imam moest verklaren dat een alawiet een moslim is. Hafez al-Assad was immers een alawiet.

De belangrijkste politieke partij van Syrië is de Arabische Socialistische Ba'ath-partij. Tot nu toe is de president van de republiek altijd ook secretaris-generaal van de Ba'ath-partij geweest. De Ba'ath-partij is een seculiere partij, die zich beroept op de Arabische tradities (islamitische, joodse en christelijke) en de Arabische eenheid. Voorheen streefde de Ba'ath-partij naar een socialistische maatschappij-opbouw. De Ba'ath-partij, de Arabische Socialistische Partij en andere nationalistische en sociaaldemocratische partijen maken deel uit van een alliantie, het Nationaal Progressief Front (NPF). Het NPF zou de massa verenigen en het Arabische ideaal, een Arabisch vaderland, dichterbij proberen te brengen. De alliantie wordt gedomineerd door de Ba'ath-partij.

De Volksraad, het parlement (of majlis), wordt om de vier jaar gekozen door alle volwassen Syriërs.

Het staatshoofd van Syrië is de president. Sinds 2000 is dit Bashar al-Assad. De president wordt om de zeven jaar gekozen en kon tot 2012 telkens herkozen worden. In dat jaar vond er een grondwetswijziging plaats waardoor er een termijnlimiet van twee keer zeven jaar van kracht werd. Bij het enige referendum over de huidige president en de vijf referenda over de vorige president, vader Hafez al-Assad, waren er geen tegenkandidaten. De president heeft voor een groot deel de uitvoerende macht in handen. Het kabinet werd tot 23 juni 2012 voorgezeten door een minister-president (Muhammad Naji al-Otari). In het voorjaar van 2011 nam het kabinet van de minister-president ontslag wegens aanhoudende betogingen voor meer democratie. Bashar al-Assad stelde Adel Safar (oud-minister van Landbouw) aan om een nieuwe ministerploeg te presenteren. Op 23 juni 2012 presenteerde Syrië een nieuw kabinet onder leiding van premier Riyad Farid Hijab.^[29] Hijab ontvluchtte het land echter op 6 augustus 2012. Hij werd op 9 augustus dat jaar opgevolgd door Wael al-Halki die in 2016 werd vervangen door Imad Khamis.^[30] In 2020 werd de huidige eerste-minister Hussein Arnous aangesteld.^[31]

Leger

De president van Syrië is opperbevelhebber van de Syrische strijdkrachten, die bestaat uit 400.000 manschappen bij volledige mobilisatie. Het leger maakt gebruik van dienstplichtigen. Mannen dienen in het leger zodra ze 18 jaar worden. De verplichte periode nam steeds meer af, in 2005 van twee en een half jaar tot twee jaar, in 2008 tot 21 maanden en in 2011 tot anderhalf jaar.^[32] Ongeveer 20.000 Syrische soldaten zaten in Libanon tot 27 april 2005, toen de laatste Syrische troepen het land verlieten na bijna drie decennia, dat wil zeggen sinds de Syrische inmenging in 1976 in de Libanese Burgeroorlog.^[33]

Syrië ontving financiële steun van Arabische Golfstaten als gevolg van de deelname van het land aan de Perzische Golfoorlog tegen Irak. Dit dekte een aanzienlijk deel van de militaire uitgaven.

Het uiteenvallen van de Sovjet-Unie in 1991, lang de belangrijkste leverancier van training, materiaal en krediet voor de Syrische troepen, heeft het vermogen van Syrië om moderne militaire uitrusting aan te schaffen bemoeilijkt. Het land heeft een arsenaal van surface-to-surface raketten.

Bestuurlijke indeling

Zie ook de artikelen Gouvernementen van Syrië en Districten van Syrië

Syrië is onderverdeeld in 14 gouvernementen, die weer zijn onderverdeeld in 61 districten, die verder zijn onderverdeeld in subdistricten.

	Nummer	Gouvernement	Hoofdstad
Gouvernementen van Syrië.
	1	Latakia	Latakia
	2	Idlib	Idlib
	3	Aleppo	Aleppo
	4	Al-Raqqah	Ar-Raqqah
	5	Al-Hasakah	Al-Hasakah
	6	Tartus	Tartus
	7	Hama	Hama
	8	Deir ez-Zor	Deir ez-Zor
	9	Homs	Homs
	10	Damascus	–
	11	Rif Dimashq	–
	12	Quneitra	Quneitra
	13	Daraa	Daraa
	14	Al-Suwayda	As-Suwayda

Buitenlandse betrekkingen

Syrië heeft nauwe banden met de landen van de Arabische Liga, met Iran en met Rusland. Vanwege de burgeroorlog was het land geschorst vanaf 16 november 2011.^[6] Op 7 mei 2023 herstelde de Liga het lidmaatschap van Syrië.^[10] De lidstaten beseften dat Assad voorlopig nog wel president zou blijven. Ook had het isoleren van Assad nadelige gevolgen voor de lidstaten: veel mensen ontvluchtten Syrië en er was sprake van drugssmokkel.

Iran steunt Syrië vanwege het feit dat de president en zijn familie tot de sjiitische alawieten behoren^[bron?]. De banden met Rusland gaan terug tot ver in de tijd van de Sovjet-Unie. Rusland heeft een marinebasis in de Syrische havenplaats Tartous. Rusland steunt Syrië vaak binnen de Verenigde Naties.

De Europese Unie onderhield banden met Syrië, de Europese Unie helpt na het Barcelona-proces landen rond de Middellandse Zee financieel. De Europese Unie bleef kritisch op de Syrische mensenrechtensituatie. Ook de Verenigde Staten en Syrië onderhouden diplomatieke betrekkingen. Amerikanen gaven tijdens het begin en midden van de burgeroorlog aan dat zij graag zien dat Bashar al-Assad vertrekt en dat de VS hem niet meer erkennen als staatshoofd. Inmiddels is de VS hierop teruggekomen.^[34]^[35]^[36]

Syrië heeft geen diplomatieke relaties met Israël, maar af en toe vonden via een bemiddelaar wel gesprekken plaats met de Israëliërs.

Ten slotte onderhoudt Syrië nauwe banden met de Libanese Hezbollah. Tot 2012 onderhield Syrië een nauwe band met de Palestijnse beweging Hamas. De band werd echter verbroken nadat deze beweging haar steun voor de Syrische rebellen verklaarde.^[37]

Mensenrechten

Volgens verschillende organisaties worden in Syrië regelmatig mensenrechten geschonden. De noodtoestand, die tot april 2011 van kracht was, gaf de politie en de geheime diensten de macht om mensen op te pakken en zonder vorm van proces op te sluiten. Amnesty International heeft gerapporteerd dat in zowel de gevangenissen van de rebellen als de regering wordt gemarteld.

Demografie

Bevolking

Syrië kent, zoals zijn buurlanden, een zeer diverse bevolkingssamenstelling:

Etnische/Religieuze Minderheid	Aantal	Bevolkingsaandeel in %
Arabieren	14 miljoen	92% (christenen, alawieten, soennieten alsook sjiieten)
Alawieten	2,8 miljoen	12% (etnische Arabieren)
Christenen	2,6 miljoen	10% (etnische Arabieren, Armeniërs, Arameeërs, Grieken)
Druzen	675 duizend^[38]	3%^[38] (etnische Arabieren)
Koerden	2,3 miljoen	9% (met name soennieten, enkele jezidi's)
Palestijnen	400 duizend	1,5% (etnische Arabieren, veelal soennieten)
Sjiieten	270 duizend	1% (etnische Arabieren)
Turkomannen	0,5 - 3,5 miljoen^[39]	6% (veelal soennieten)
Tsjerkessen	150 duizend	0,5% (veelal soennieten)

^[2]^[40]^[41]

Door een arabiseringspolitiek en het feit dat er bij de volkstellingen gevraagd werd naar religie en niet naar etniciteit zijn de percentages in de tabel schattingen en is het bijvoorbeeld niet duidelijk hoeveel Turkomannen er juist zijn.

In de 20e eeuw is de bevolking van Syrië zo goed als vertwintigvoudigd.

Talen

Arabisch is de officiële taal en het Syrisch-Arabisch is de meest gesproken taal. Koerdisch wordt veel gesproken in de Koerdische gebieden van Syrië. Veel (hoger) opgeleide Syriërs spreken ook Frans of Engels. Onder de Armenen en Turkomannen wordt ook Armeens respectievelijk een Turks dialect gesproken.

Voor de opkomst van het Arabisch was Aramees de lingua franca van de regio en deze taal wordt nog steeds gesproken door Arameeërs voornamelijk in het noorden van het land. Het Syrisch-Aramees wordt nog steeds gebruikt in de liturgie van enkele kerken. Bijzonder is ook dat het westers neo-Aramees nog steeds wordt gesproken in het dorpje Ma'loula en enkele buurdorpjes.

Religie

Van de bevolking is 87% moslim en 10% christen.^[2] In afwijking van de meeste andere Arabische landen is de islam geen staatsgodsdienst, maar wel de publieke religie en de sharia is een belangrijke bron van het Syrische recht. De identiteit van Syrië is echter vanouds nadrukkelijk Arabisch, en pas in de tweede plaats islamitisch. Christenen hebben tijdens de regeerperiodes van de beide Assads grote vrijheid genoten en de inheemse kerken kunnen relatief gemakkelijk nieuwe kerken bouwen.

Het grootste deel van de moslims behoort tot de soennitische moslims. Daarnaast zijn er andere islamitische minderheden waartoe 13% van de bevolking behoort. De islamitische minderheden zijn de alawieten (een stroming die vaak tot de sjiieten gerekend wordt), waartoe ook president Assad behoort (ook noessairi's genoemd) (circa 7%) en de ismaëlieten (circa 1,5%). Er zijn ook druzen (circa 2%).^[2]

De christenen in Syrië vormen tegenwoordig 10% van de Syrische bevolking. Eerder was hun bevolkingsaandeel veel hoger, maar hun aandeel is sinds de jaren 1960 sterk gekrompen, als gevolg van migratie. De meeste christenen in Syrië behoren tot het Grieks-orthodox patriarchaat van Antiochië, gevolgd door de Melkitische Grieks-Katholieke Kerk, de Syrisch-Orthodoxe Kerk van Antiochië en de Armeens-Apostolische Kerk.^[42] Daarnaast zijn er kleinere christelijke denominaties zoals de protestanten, Syrisch-Katholieke Kerk, Chaldeeuws-Katholieke Kerk, Maronitische Kerk en Assyrische Kerk van het Oosten. Het grootste deel van de christenen in Syrië is gearabiseerd. Slechts een deel is er in geslaagd om de inheemse Aramese identiteit te behouden. Het gaat hierbij voornamelijk om leden van de Syrisch-Orthodoxe Kerk van Antiochië, de Syrisch-Katholieke Kerk en de inwoners van Maaloula.

Er was een kleine, maar maatschappelijk belangrijke, joodse gemeenschap (circa 1.500 leden) overgebleven met synagoges in Damascus, Aleppo en Kamishli. Sinds de stichting van Israël in 1948 is de joodse populatie in Syrië aanmerkelijk geslonken. In 2010 woonden er naar schatting iets meer dan twintig joden in het land.^[43]

Eeuwenlang en zeker gedurende de twintigste eeuw leefden de verschillende confessionele en godsdienstige groepen vreedzaam naast elkaar en waren de betrekkingen goed. Spanningen met de joodse gemeenschap liepen op na de Zesdaagse Oorlog van 1967. Tijdens de Syrische Burgeroorlog, die begon in 2011, kwam het in Homs en Hama tot sektarisch geweld van de grotendeels soennitische opstandelingen (onder wie salafistische islamistische strijders uit andere landen) tegen alawieten, druzen en christenen, minderheden die als trouwe aanhangers van het bestaande Assad-bewind golden. Evenwel is ook een aanzienlijk deel van de soennitische moslims in Syrië gematigd.

Economie

Syrië is geclassificeerd door de Wereldbank als een land met een lagermiddeninkomen.^[44] Syrië blijft afhankelijk van de olie- en landbouwsector. De oliesector levert ongeveer 40% van de exportopbrengsten.^[45] De landbouwsector is verantwoordelijk voor ongeveer 20 procent van het BBP en 20 procent van de werkgelegenheid. De oliereserves zullen naar verwachting afnemen in de komende jaren en Syrië is al een netto-importeur van olie. In de Syrische kustwateren in de Middellandse Zee is vanaf 2009 een groot aantal gasvelden gevonden. Sinds de burgeroorlog begon, kromp de economie met 35 procent en is de Syrische pond gedaald tot een zesde van zijn vooroorlogse waarde.

De belangrijkste uitvoerproducten van Syrië zijn onder andere ruwe olie, geraffineerde producten, ruwe katoen, kleding, fruit en granen. Het grootste deel van de Syrische invoer van grondstoffen zijn essentieel voor de industrie, auto's, landbouwmachines en zware machines. Voor de burgeroorlog hoopte de regering om nieuwe investeringen in de toeristische, aardgas- en de dienstensector aan te trekken door zijn economie te diversifiëren en de afhankelijkheid van olie en de landbouw te beperken.

De inkomsten uit het toerisme daalden snel na het uitbreken van de burgeroorlog in 2011. De hotelbezettingsgraad daalde van 90 procent voor de oorlog tot minder dan 15 procent in mei 2012.^[46]

De Syrische handel met Rusland, Griekenland en (tot de opstand) Turkije was aanzienlijk. Vanouds werd veel exporthandel door Syriërs bedreven via Beiroet in Libanon.

Vervoer

Tot aan het uitbreken van de Syrische Burgeroorlog waren er drie internationale luchthavens, in Damascus, Aleppo en Lattakia. Die werden door Syrian Air en verschillende buitenlandse maatschappijen gebruikt.

De meerderheid van de Syrische vracht werd tot 2011 door de Chemins de Fer Syriens, de Syrische spoorwegmaatschappij, vervoerd. De spoorwegen sloten op de Turkse Staatsspoorwegen aan. Voor een relatief onderontwikkeld land, werd de spoorweginfrastructuur in Syrië goed onderhouden met veel expresdiensten en moderne treinen.^[47]

Het wegennet in Syrië is 69.873 km lang, inclusief 1.103 km snelwegen, het land heeft ook 900 km bevaarbare maar economisch niet significante vaarwegen.^[2]

Bezienswaardigheden en toerisme

Tot 2011 was Syrië vanwege zijn grote cultureel-historische rijkdom een zeer populaire toeristische bestemming. Dat veranderde door het uitbreken van de Syrische Burgeroorlog en later het geweld door IS. Veel van de historische bezienswaardigheden, met name religieuze gebouwen en voorwerpen, worden sinds 2014 door IS vernietigd. Sindsdien geldt er in veel landen een negatief reisadvies voor Syrië.

De belangrijkste historische bezienswaardigheden waren:

De hoofdstad Damascus, waarschijnlijk de oudste bewoonde stad ter wereld.
De historische stad Palmyra, in het Arabisch bekend als Tadmoer.
De historische stad Bosra.
De historische stad Aleppo.
Andere steden en dorpen: Ar-Raqqah, Hama, Homs, Izra', Latakia, Ma'loula, Saydnaya.
Archeologische plaatsen: Ain Dara, Amrit, Apamea, Canatha, Dode steden, Dura Europos, Ebla, Halabiyeh, Hosn Suleiman, Kalb Lose, Mari, Mushabbak, Philopopolis, Qalat Semaan, Resafa, Ugarit.
Kruisvaardersburchten: Krak des Chevaliers, Burcht van Al Marqab, Burcht van Saladin, Chastel Blanc, Tartous.
Moskeeën: Grote moskee van Damascus, Grote moskee van Aleppo, Saida Zeinabmoskee.

Zie ook

Syrië van A tot Z

Zie ook de categorie met mediabestanden in verband met Syrië op Wikimedia Commons.

Bronvermelding

Bronnen, noten en/of referenties:

º (en) Constitution of the Syrian Arab Republic – 2012. International Labour Organization Geraadpleegd op 09-04-2023
↑ ^2,0 ^2,1 ^2,2 ^2,3 ^2,4 (en) CIA. The World Factbook - Syria (27 april 2021) Geraadpleegd op may 2021
º (en) Verenigde Naties 2004
º (en) Laatste census 3 september 1994 (via V.N.)
º (en) Niet officiële schatting CIA Factbook 1 juli 2009 (berekend door US Bureau of the Census)
↑ ^6,0 ^6,1 NOS. "Arabische Liga schorst Syrië en kondigt sancties aan", 12 november 2011.
º (en) Syrian Revolution NINE years on: 586,100 persons killed and millions of Syrians displaced and injured. SOHR (15-03-2020) Gearchiveerd van het origineel op 2020-03-18 Geraadpleegd op 05-04-2020
º (en) Situation Syria Regional Refugee Response. UNHCR (26-03-2020) Gearchiveerd van het origineel op 2020-04-05 Geraadpleegd op 05-04-2020
º Syrië: Herkomstland van Vluchtelingen. VluchtelingenWerk Nederland Gearchiveerd van het origineel op 2020-08-14 Geraadpleegd op 05-04-2020
↑ ^10,0 ^10,1 ^10,2 (nl) Arabische Liga herstelt lidmaatschap Syrië na twaalf jaar schorsing. nos.nl (2023-05-07) Geraadpleegd op 2023-05-19
º Herodotus, Historiën
º (en) John Joseph. "Assyria and Syria: Synonyms?", 2008.
º https://web.archive.org/web/20160303220828/http://sor.cua.edu/Pub/PZakka1/SOCAtAGlance.html
º https://aramesefederatie.org/arameeers/geschiedenis/
º https://www.oecumene.nl/documentatie/christenen-in-het-midden-oosten/1098-christenen-van-syrie-een-inleiding
º http://www.bijbelseplaatsen.nl/plaatsen/S/Syrie%20O%20en%20NTestament/934/
º (en) World Digital Library. Report of the Commission Entrusted by the Council with the Study of the Frontier between Syria and Iraq (1932) Gearchiveerd van het origineel op 2021-11-01
º (en) Irakezen naar Syrië op de Engelse wikipedia
º NOS. "Regeringstroepen schieten Syrische demonstranten dood", 19 juli 2011.
º "Arabische Liga geeft Syrië drie dagen om geweld te stoppen", NRC Handelsblad, 16 november 2011.
º "Erdogan: "Turkije heeft geen vertrouwen meer in Syrisch regime"", NRC Handelsblad, 15 november 2011.
º NOS. "Jordaanse koning vraagt Assad af te treden", 14 november 2011.
º "VN: Misdaden tegen de menselijkheid in Syrië", NRC Handelsblad, 28 november 2011.
º (en) Verenigde Naties. "Syrian forces have committed crimes against humanity – UN rights panel", 28 november 2011.
º (en) RT. "UN report: Syrian govt forces, rebels committed war crimes", 15 augustus 2012.
º (en) Deutsche Welle. "UN accuses Syrian rebels of crimes against humanity", 5 maart 2014.
º (en) RT. "Assad Exclusive Interview on Syria", 8 november 2012.
º Thomas, Gordon, Geheime Oorlogen, Een onthullend beeld van honderd jaar Britse geheime dienst, Uitgeverij Unieboek, Spectrum, Antwerpen, 2009
º NU.nl. "Syrië vormt nieuwe regering", 23 juni 2012.
º (en) Hazem Sabbagh. President al-Assad issues decree charging Imad Khamis with forming new government. Syrian Arab News Agency (22-06-2016) Geraadpleegd op 16/04/2021
º (en) Othman, Nisreen; Sabbagh Hazem. President al-Assad tasks Arnous with forming Cabinet. sana.sy (25/08/2020) Geraadpleegd op 16/04/2021
º (en) China Daily. "Syria reduces compulsory military service by three months", 20 maart 2011. op web.archive.org
º (en) GlobalSecurity.org. "Syria - Overview".
º https://foreignpolicy.com/2019/01/28/unintended-consequences-trump-decision-withdraw-syria/
º https://www.washingtonpost.com/news/monkey-cage/wp/2019/01/05/assads-long-road-to-international-rehabilitation/?noredirect=on
º https://www.project-syndicate.org/commentary/western-policy-syria-assad-regime-change-by-javier-solana-2019-01
º (en) "Hamas ditches Assad, backs Syrian revolt", Reuters, 24 februari 2012.
↑ ^38,0 ^38,1 (en) Irshaid, Faisal. Syria's Druze under threat as conflict spreads. BBC (19-06-2015) Gearchiveerd van het origineel op 2019-12-08 Geraadpleegd op 07-11-2019
º (en) Who are the Turkmen in Syria?. BBC (24-11-2015) Gearchiveerd van het origineel op 2019-09-23 Geraadpleegd op 11-11-2019
º (de) (en) Gesellschaft für bedrohte Völker. "Kurds and Assyrian Christians discriminated, Minorities in Syria", 9 juni 2005.
º (en) United States Department of State. Syria, International Religious Freedom Report 2006 Gearchiveerd van het origineel op 2012-01-19
º De Arabische lente en de genocide op Arameeërs (pdf) p 9. De Aramese federatie Gearchiveerd van het origineel op 2019-06-30 Geraadpleegd op 04-03-2019
º Trouw. "De Laatste Joden van Damascus", 10 augustus 2010.
º (en) Wereldbank. "Country and Lending Groups".
º (en) Wereldbank. "Syria Country Brief" (pdf), september 2010.
º (en) Carnegie Endowment for International Peace. "The Syrian Economy: Hanging by a Thread", 20 juni 2012.
º (en) "How to travel overland by train from London to Aleppo, Damascus & Syria", 30 december 2012.

Landen in Azië

Afghanistan · Armenië · Azerbeidzjan · Bahrein · Bangladesh · Bhutan · Brunei · Cambodja · China · Cyprus · Egypte · Filipijnen · Georgië · India · Indonesië · Irak · Iran · Israël · Japan · Jemen · Jordanië · Kazachstan · Kirgizië · Koeweit · Laos · Libanon · Maldiven · Maleisië · Mongolië · Myanmar · Nepal · Noord-Korea · Oezbekistan · Oman · Oost-Timor · Pakistan · Palestina · Qatar · Rusland · Saoedi-Arabië · Singapore · Sri Lanka · Syrië · Tadzjikistan · Taiwan · Thailand · Turkije · Turkmenistan · Verenigde Arabische Emiraten · Vietnam · Zuid-Korea

Arabische Liga

Algerije · Bahrein · Comoren · Djibouti · Egypte · Irak · Jemen · Jordanië · Koeweit · Libanon · Libië · Marokko · Mauritanië · Oman · Palestina · Qatar · Saoedi-Arabië · Somalië · Soedan · Syrië · Tunesië · Verenigde Arabische Emiraten

35°13′0″N, 38°35′0″E

[1] º (en) Constitution of the Syrian Arab Republic – 2012. International Labour Organization Geraadpleegd op 09-04-2023

[ciapeople-2] 2,0 ^2,1 ^2,2 ^2,3 ^2,4 (en) CIA. The World Factbook - Syria (27 april 2021) Geraadpleegd op may 2021

[oppervlakte-3] º (en) Verenigde Naties 2004

[census-4] º (en) Laatste census 3 september 1994 (via V.N.)

[schatting-5] º (en) Niet officiële schatting CIA Factbook 1 juli 2009 (berekend door US Bureau of the Census)

[:0-6] 6,0 ^6,1 NOS. "Arabische Liga schorst Syrië en kondigt sancties aan", 12 november 2011.

[7] º (en) Syrian Revolution NINE years on: 586,100 persons killed and millions of Syrians displaced and injured. SOHR (15-03-2020) Gearchiveerd van het origineel op 2020-03-18 Geraadpleegd op 05-04-2020

[8] º (en) Situation Syria Regional Refugee Response. UNHCR (26-03-2020) Gearchiveerd van het origineel op 2020-04-05 Geraadpleegd op 05-04-2020

[9] º Syrië: Herkomstland van Vluchtelingen. VluchtelingenWerk Nederland Gearchiveerd van het origineel op 2020-08-14 Geraadpleegd op 05-04-2020

[:1-10] 10,0 ^10,1 ^10,2 (nl) Arabische Liga herstelt lidmaatschap Syrië na twaalf jaar schorsing. nos.nl (2023-05-07) Geraadpleegd op 2023-05-19

[11] º Herodotus, Historiën

[12] º (en) John Joseph. "Assyria and Syria: Synonyms?", 2008.

[13] º https://web.archive.org/web/20160303220828/http://sor.cua.edu/Pub/PZakka1/SOCAtAGlance.html

[14] º https://aramesefederatie.org/arameeers/geschiedenis/

[15] º https://www.oecumene.nl/documentatie/christenen-in-het-midden-oosten/1098-christenen-van-syrie-een-inleiding

[16] º http://www.bijbelseplaatsen.nl/plaatsen/S/Syrie%20O%20en%20NTestament/934/

[WDL-17] º (en) World Digital Library. Report of the Commission Entrusted by the Council with the Study of the Frontier between Syria and Iraq (1932) Gearchiveerd van het origineel op 2021-11-01

[18] º (en) Irakezen naar Syrië op de Engelse wikipedia

[19] º NOS. "Regeringstroepen schieten Syrische demonstranten dood", 19 juli 2011.

[20] º "Arabische Liga geeft Syrië drie dagen om geweld te stoppen", NRC Handelsblad, 16 november 2011.

[21] º "Erdogan: "Turkije heeft geen vertrouwen meer in Syrisch regime"", NRC Handelsblad, 15 november 2011.

[22] º NOS. "Jordaanse koning vraagt Assad af te treden", 14 november 2011.

[23] º "VN: Misdaden tegen de menselijkheid in Syrië", NRC Handelsblad, 28 november 2011.

[24] º (en) Verenigde Naties. "Syrian forces have committed crimes against humanity – UN rights panel", 28 november 2011.

[25] º (en) RT. "UN report: Syrian govt forces, rebels committed war crimes", 15 augustus 2012.

[26] º (en) Deutsche Welle. "UN accuses Syrian rebels of crimes against humanity", 5 maart 2014.

[27] º (en) RT. "Assad Exclusive Interview on Syria", 8 november 2012.

[28] º Thomas, Gordon, Geheime Oorlogen, Een onthullend beeld van honderd jaar Britse geheime dienst, Uitgeverij Unieboek, Spectrum, Antwerpen, 2009

[29] º NU.nl. "Syrië vormt nieuwe regering", 23 juni 2012.

[30] º (en) Hazem Sabbagh. President al-Assad issues decree charging Imad Khamis with forming new government. Syrian Arab News Agency (22-06-2016) Geraadpleegd op 16/04/2021

[31] º (en) Othman, Nisreen; Sabbagh Hazem. President al-Assad tasks Arnous with forming Cabinet. sana.sy (25/08/2020) Geraadpleegd op 16/04/2021

[32] º (en) China Daily. "Syria reduces compulsory military service by three months", 20 maart 2011. op web.archive.org

[33] º (en) GlobalSecurity.org. "Syria - Overview".

[34] º https://foreignpolicy.com/2019/01/28/unintended-consequences-trump-decision-withdraw-syria/

[35] º https://www.washingtonpost.com/news/monkey-cage/wp/2019/01/05/assads-long-road-to-international-rehabilitation/?noredirect=on

[36] º https://www.project-syndicate.org/commentary/western-policy-syria-assad-regime-change-by-javier-solana-2019-01

[37] º (en) "Hamas ditches Assad, backs Syrian revolt", Reuters, 24 februari 2012.

[bbc190615-38] 38,0 ^38,1 (en) Irshaid, Faisal. Syria's Druze under threat as conflict spreads. BBC (19-06-2015) Gearchiveerd van het origineel op 2019-12-08 Geraadpleegd op 07-11-2019

[39] º (en) Who are the Turkmen in Syria?. BBC (24-11-2015) Gearchiveerd van het origineel op 2019-09-23 Geraadpleegd op 11-11-2019

[40] º (de) (en) Gesellschaft für bedrohte Völker. "Kurds and Assyrian Christians discriminated, Minorities in Syria", 9 juni 2005.

[41] º (en) United States Department of State. Syria, International Religious Freedom Report 2006 Gearchiveerd van het origineel op 2012-01-19

[42] º De Arabische lente en de genocide op Arameeërs (pdf) p 9. De Aramese federatie Gearchiveerd van het origineel op 2019-06-30 Geraadpleegd op 04-03-2019

[43] º Trouw. "De Laatste Joden van Damascus", 10 augustus 2010.

[44] º (en) Wereldbank. "Country and Lending Groups".

[45] º (en) Wereldbank. "Syria Country Brief" (pdf), september 2010.

[46] º (en) Carnegie Endowment for International Peace. "The Syrian Economy: Hanging by a Thread", 20 juni 2012.

[47] º (en) "How to travel overland by train from London to Aleppo, Damascus & Syria", 30 december 2012.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

[16]

[17]

[18]

[19]

[20]

[21]

[22]

[23]

[24]

[25]

[26]

[27]

[28]

[29]

[30]

[31]

[32]

[33]

[34]

[35]

[36]

[37]

[38]

[39]

[40]

[41]

[42]

[43]

[44]

[45]

[46]

[47]

@@ Regel 4: / Regel 4: @@
 | vlag            = [[Bestand:Flag of Syria.png|125px|rand]]
 | vlagartikel     = Vlag van Syrië
-| wapen           = [[Bestand:Coat of arms of Syria.svg|90px]]
+| wapen           = <!-- [[Bestand:Coat of arms of Syria.svg|90px]]-->
 | wapenartikel    = Wapen van Syrië
-| locatiekaart    = Syria in its region (claimed).svg
+| locatiekaart    = Syria in its region.png
 | talen           = [[Arabisch]]<ref>{{Citeer web |url = https://www.ilo.org/dyn/natlex/docs/ELECTRONIC/91436/106031/F-931434246/constitution2.pdf |titel = Constitution of the Syrian Arab Republic – 2012 |bezochtdatum = 09-04-2023 |uitgever = International Labour Organization |taal = en}}</ref>
-| hoofdstad       = [[Damascus (hoofdbetekenis)|Damascus]]
+| hoofdstad       = [[Damascus]]
-| regeringsvorm   = [[Republiek (hoofdbetekenis)|Republiek]]
+| regeringsvorm   = [[Republiek]]
 | staatsvorm      = [[Eenheidsstaat]]
 | staatshoofd     = [[President]] [[Bashar al-Assad]]
 | regeringsleider = [[Premier (regeringsleider)|Premier]] [[Hussein Arnous]]
-| religie         = [[Islam (hoofdbetekenis)|Moslims]] 87%, [[Christendom|christenen]] 10%, [[druzen]] 3%<ref name="ciapeople" />
+| religie         = [[Islam|Moslims]] 87%, [[Christendom|christenen]] 10%, [[druzen]] 3%<ref name="ciapeople" />
 | pctwater        = 0,06
 | bijv.naamwoord  = Syrisch
@@ Regel 34: / Regel 34: @@
 | VNkaart         = Un-syria.png
 }}
-'''Syrië''', officieel de '''Arabische Republiek Syrië''' ([[Arabisch]]: الجمهورية العربية السورية, ''al-Dzhumhūriyya al-ʿarabiyya as-sūriyya''), is een land in [[Azië]]. Het grenst in het westen aan de [[Middellandse Zee]], in het noorden aan [[Turkije]], in het oosten en zuidoosten aan [[Irak]], in het zuiden aan [[Jordanië]] en in het zuidwesten aan [[Libanon (hoofdbetekenis)|Libanon]] en [[Israël (hoofdbetekenis)|Israël]]. Een deel van Syrië, de [[Golanhoogten|Golanhoogvlakte]], is door Israël [[annexatie|geannexeerd]]. De [[Eufraat]] doorsnijdt het land van noordwest naar zuidoost. De hoofdstad is [[Damascus (hoofdbetekenis)|Damascus]]. Andere grote steden zijn [[Aleppo (stad)|Aleppo]], [[Homs]], [[Hama (stad)|Hama]] en [[Latakia (stad)|Latakia]].
+'''Syrië''', officieel de '''Arabische Republiek Syrië''' ([[Arabisch]]: الجمهورية العربية السورية, ''al-Dzhumhūriyya al-ʿarabiyya as-sūriyya''), is een land in [[Azië]]. Het grenst in het westen aan de [[Middellandse Zee]], in het noorden aan [[Turkije]], in het oosten en zuidoosten aan [[Irak]], in het zuiden aan [[Jordanië]] en in het zuidwesten aan [[Libanon]] en [[Israël]]. Een deel van Syrië, de [[Golanhoogten|Golanhoogvlakte]], is door Israël [[annexatie|geannexeerd]]. De [[Eufraat]] doorsnijdt het land van noordwest naar zuidoost. De hoofdstad is [[Damascus]]. Andere grote steden zijn [[Aleppo (stad)|Aleppo]], [[Homs]], [[Hama (stad)|Hama]] en [[Latakia (stad)|Latakia]].
 De moderne Syrische staat werd opgericht na de [[Eerste Wereldoorlog]] als een [[Frans Mandaat Syrië|Frans mandaatgebied]]. Het kreeg [[Onafhankelijkheid (staatkunde)|onafhankelijkheid]] in april 1946. De post-onafhankelijkheids-periode was tumultueus en een groot aantal militaire staatsgrepen en pogingen tot staatsgrepen in het land vond plaats tussen 1949 en 1971. Tussen 1958 en 1961 had Syrië een [[Verenigde Arabische Republiek|unie met Egypte]], die beëindigd werd door een militaire coup.
@@ Regel 41: / Regel 41: @@
 == Naam ==
-De naam Syrië is afgeleid van de oude Griekse naam voor Syriërs, {{lang|el|Σύριοι}}, of {{lang|el|Σύροι}}, die de Grieken toepasten op de oorspronkelijke inwoners van het gebied, de [[Arameeërs]].<ref>[[Herodotus]], [[Historiën (Herodotos)|Historiën]]</ref><ref>{{en}}{{Citeer nieuws|url=http://www.jaas.org/edocs/v11n2/JohnJoseph.pdf|titel=Assyria and Syria: Synonyms?|author=John Joseph|date=2008|access-date=24 januari 2013|archive-date=6 juli 2013|archive-url=https://www.webcitation.org/6HuPS7gNq?url=http://www.jaas.org/edocs/v11n2/JohnJoseph.pdf|dodelink=ja}}</ref> Vermoed wordt dat de naam is afgeleid van de Aramese koning [[Syros]].<ref>https://web.archive.org/web/20160303220828/http://sor.cua.edu/Pub/PZakka1/SOCAtAGlance.html</ref> De Arameeërs zijn een van de eerste volkeren die zich tot het [[christendom]] bekeerden. Nadat ze zich bekeerden tot het christendom in de eerste eeuw namen de Arameeërs de Griekse term "Syriërs" (Suryoye) over als zelfaanduiding, omdat de oude naam in verband werd gebracht met hun heidense geloof waar ze afstand van gedaan hadden. De termen Syriërs en Arameeërs worden vaak als synoniemen gebruikt. In de [[Nederlands-Vlaams Bijbelgenootschap|NBG]] Bijbelvertaling spreekt men van de Arameeërs, in de [[Statenvertaling]] van Syriërs.<ref>https://aramesefederatie.org/arameeers/geschiedenis/</ref> Het Nederlandse woord "Syrisch" betreft, enigszins verwarrend, twee onderscheiden zaken: de ene, het –&nbsp;christelijk-Aramese&nbsp;– geestelijk erfgoed dat verder reikt dan het land Syrië, en de andere, alles wat met het land Syrië te maken heeft.<ref>https://www.oecumene.nl/documentatie/christenen-in-het-midden-oosten/1098-christenen-van-syrie-een-inleiding</ref> De naam Syrië werd van de oudheid tot de Eerste Wereldoorlog gebruikt voor het gebied tussen de hele oostkust van de Middellandse Zee (de [[Levant (hoofdbetekenis)|Levant]]) en de [[Eufraat]]. Dit Groot-Syrië omvatte dus ook de huidige staten Libanon, Jordanië, Israël, Palestina plus aangrenzende streken in Turkije.
+De naam Syrië is afgeleid van de oude Griekse naam voor Syriërs, {{lang|el|Σύριοι}}, of {{lang|el|Σύροι}}, die de Grieken toepasten op de oorspronkelijke inwoners van het gebied, de [[Arameeërs]].<ref>[[Herodotus]], [[Historiën (Herodotos)|Historiën]]</ref><ref>{{en}}{{Citeer nieuws|url=http://www.jaas.org/edocs/v11n2/JohnJoseph.pdf|titel=Assyria and Syria: Synonyms?|author=John Joseph|date=2008|access-date=24 januari 2013|archive-date=6 juli 2013|archive-url=https://www.webcitation.org/6HuPS7gNq?url=http://www.jaas.org/edocs/v11n2/JohnJoseph.pdf|dodelink=ja}}</ref> Vermoed wordt dat de naam is afgeleid van de Aramese koning [[Syros]].<ref>https://web.archive.org/web/20160303220828/http://sor.cua.edu/Pub/PZakka1/SOCAtAGlance.html</ref> De Arameeërs zijn een van de eerste volkeren die zich tot het [[christendom]] bekeerden. Nadat ze zich bekeerden tot het christendom in de eerste eeuw namen de Arameeërs de Griekse term "Syriërs" (Suryoye) over als zelfaanduiding, omdat de oude naam in verband werd gebracht met hun heidense geloof waar ze afstand van gedaan hadden. De termen Syriërs en Arameeërs worden vaak als synoniemen gebruikt. In de [[Nederlands-Vlaams Bijbelgenootschap|NBG]] Bijbelvertaling spreekt men van de Arameeërs, in de [[Statenvertaling]] van Syriërs.<ref>https://aramesefederatie.org/arameeers/geschiedenis/</ref> Het Nederlandse woord "Syrisch" betreft, enigszins verwarrend, twee onderscheiden zaken: de ene, het –&nbsp;christelijk-Aramese&nbsp;– geestelijk erfgoed dat verder reikt dan het land Syrië, en de andere, alles wat met het land Syrië te maken heeft.<ref>https://www.oecumene.nl/documentatie/christenen-in-het-midden-oosten/1098-christenen-van-syrie-een-inleiding</ref> De naam Syrië werd van de oudheid tot de Eerste Wereldoorlog gebruikt voor het gebied tussen de hele oostkust van de Middellandse Zee (de [[Levant]]) en de [[Eufraat]]. Dit Groot-Syrië omvatte dus ook de huidige staten Libanon, Jordanië, Israël, Palestina plus aangrenzende streken in Turkije.
 == Geschiedenis van Syrië ==
 {{Zie hoofdartikel|Geschiedenis van Syrië}}
-[[Bestand:030Arab.jpg|thumb|De Arabieren kwamen tijdens de Eerste Wereldoorlog in opstand tegen de Turken.]]
+<!-- [[Bestand:030Arab.jpg|thumb|De Arabieren kwamen tijdens de Eerste Wereldoorlog in opstand tegen de Turken.]]-->
 In het [[Oude Testament]] werd Syrië [[Arameeërs|Aram]] genoemd. Damascus werd dan ook [[Aram-Damascus]] genoemd. Diverse Aramese stadstaten domineerden het oude Syrië zoals [[Bît-Agushi]], [[Sam'al]] en [[Aram-Damascus]]. In 2 Sam. 8 lezen we hoe koning [[Koning David|David]] de [[Arameeërs]] versloeg. Maar lang heeft Israël Aram niet onder de duim kunnen houden. Benhadad, de koning van Aram (Syrië) deed telkens invallen in Israël. Hij belegerde zelfs een keer Samaria waardoor er een grote hongersnood in de stad ontstond. Ook de Aramese/Syrische koning Hazaël begint direct na zijn troonsbestijging invallen te doen in Israël.<ref>http://www.bijbelseplaatsen.nl/plaatsen/S/Syrie%20O%20en%20NTestament/934/</ref>
@@ Regel 51: / Regel 51: @@
 Syrië werd achtereenvolgens veroverd en bestuurd door de Perzische [[Achaemeniden]], die in de 4e eeuw v. Chr. verslagen werden door [[Alexander de Grote]]. Zijn opvolgers, de [[Seleucidische Rijk|Seleuciden]], regeerden enkele eeuwen. In [[63 v. Chr.]] veroverde de [[Romeinse Rijk|Romeinse]] generaal [[Pompeius]] Syrië. De Romeinen maakten het gebied tot een [[Romeinse provincie|provincia]] van hun rijk: [[Syria]].
-In de [[late oudheid]] bleef het gebied een twistpunt tussen de Romeinen en de Perzische [[Sassaniden]]. [[Antiochië (hoofdbetekenis)|Antiochië]] was de traditionele uitvalsbasis van de Romeinse legers in hun veldtochten tegen de Perzen. De [[Limes Arabicus]] vormde de grens met de Perzen. [[Nusaybin (stad)|Nisibis]], nu net over de grens met Turkije gelegen, vormde de belangrijkste grensplaats tussen het Romeinse Rijk en het Perzische rijk.
+In de [[late oudheid]] bleef het gebied een twistpunt tussen de Romeinen en de Perzische [[Sassaniden]]. [[Antiochië]] was de traditionele uitvalsbasis van de Romeinse legers in hun veldtochten tegen de Perzen. De [[Limes Arabicus]] vormde de grens met de Perzen. [[Nusaybin (stad)|Nisibis]], nu net over de grens met Turkije gelegen, vormde de belangrijkste grensplaats tussen het Romeinse Rijk en het Perzische rijk.
 In de 7e eeuw veroverden de [[Islamitisch Kalifaat|Arabieren]] het land tijdens de [[Slag bij de Jarmuk]] in 636. De Arabische dynastie van de [[Omajjaden]] regeerde vanuit Damascus ruim een eeuw over het [[Islamitisch Kalifaat|Arabische Rijk]]. De Omajjaden bouwden de beroemde [[Grote moskee van Damascus|Omajjadenmoskee]] in Damascus. In [[749]] werden de Omajjaden verslagen door de [[Kalifaat van de Abbasiden|Abbasiden]] en verloor Damascus zijn belangrijke betekenis. Het centrum van de islamitische macht verschoof naar [[Mesopotamië]].
@@ Regel 57: / Regel 57: @@
 Het gebied wat nu Syrië is werd in de 11e eeuw veroverd door de Turkse [[Seltsjoeken]], vervolgens door de tot de islam bekeerde [[Mongoolse Rijk|Mongolen]], de Egyptische [[mammelukken]] en in de zestiende eeuw door de [[Ottomaanse Rijk|Ottomanen]]. De Ottomanen zouden blijven regeren tot aan de [[Eerste Wereldoorlog]].
-In de Eerste Wereldoorlog veroverden de geallieerden (Fransen en Engelsen), gesteund door [[Arabische opstand]]elingen, het gebied. Gedurende een korte tijd was Syrië een onafhankelijk koninkrijk, maar al snel werd het een [[mandaatgebied]] van de [[Frankrijk (hoofdbetekenis)|Fransen]] die Syrië bezetten en de afsplitsing van [[Libanon (hoofdbetekenis)|Libanon]] bewerkstelligden. Dit werd overeengekomen op de [[Conferentie van San Remo]]. Het Syrische leger werd de genadeklap toegebracht in de [[Slag bij Maysaloun]] op [[24 juli]] [[1920]].
+In de Eerste Wereldoorlog veroverden de geallieerden (Fransen en Engelsen), gesteund door [[Arabische opstand]]elingen, het gebied. Gedurende een korte tijd was Syrië een onafhankelijk koninkrijk, maar al snel werd het een [[mandaatgebied]] van de [[Frankrijk|Fransen]] die Syrië bezetten en de afsplitsing van [[Libanon]] bewerkstelligden. Dit werd overeengekomen op de [[Conferentie van San Remo]]. Het Syrische leger werd de genadeklap toegebracht in de [[Slag bij Maysaloun]] op [[24 juli]] [[1920]].
 Het oorspronkelijke [[Frans Mandaat Syrië]] bevatte naast het huidige Libanon, ook de [[Republiek Hatay]], voorheen bekend als de [[Sandjak van Alexandretta]]. Dit gebied is de huidige Turkse provincie [[Hatay (provincie)|Hatay]]. Op dat laatste gebied maakte Syrië aanspraak tot na het overlijden van president Hafez al-Assad. De Fransen bleven in Syrië tot [[1946]].<ref name="WDL">{{en}}{{Citeer web |url = http://www.wdl.org/en/item/400/ |titel = Report of the Commission Entrusted by the Council with the Study of the Frontier between Syria and Iraq |author = [[World Digital Library]] |date = 1932|archiefurl=https://web.archive.org/web/20211101081502/https://www.wdl.org/en/item/400/|archiefdatum=2021-11-01|dodeurl=nee}}</ref>
 === Geschiedenis van het christendom in Syrië ===
-[[Bestand:Overview of St. Simeons from the North Syria.jpg|thumb|[[Qalat Semaan]] in het gebied van de [[Dode steden in Syrië]].]]
+<!-- [[Bestand:Overview of St. Simeons from the North Syria.jpg|thumb|[[Qalat Semaan]] in het gebied van de [[Dode steden in Syrië]].]] -->
 Syrië wordt wel de bakermat van het [[Christendom|christelijk geloof]] genoemd, omdat de apostel [[Paulus (apostel)|Paulus]] hier zijn [[Christelijke zending|zending]]stocht door [[Klein-Azië]] begon. Bekend uit het Bijbelboek [[Handelingen van de apostelen]] is het verhaal dat Paulus, de joodse [[Christenvervolgingen|christenvervolger]], op weg naar Damascus een visioen kreeg, zich bekeerde en vervolgens het christendom ging prediken. In Syrië vindt men de vroegste christelijke [[kerkgebouw|kerken]], zoals de [[Huiskerk van Dura Europos]]. Thans is circa 10 procent van de bevolking christen.
-In het bergstadje [[Ma'loula]] (50 kilometer van Damascus) spreken de christelijke inwoners nog de taal die [[Jezus (traditioneel-christelijk)|Jezus]] gesproken zou hebben, het [[Aramees]]. In de rotskerkjes van de kloosters, gewijd aan de heiligen [[Sergius en Bacchus|Sergius]] en [[Thekla (heilige)|Taqla]], hangen oude [[Icoon (religieuze kunst)|iconen]] die regelmatig worden uitgeleend voor belangrijke tentoonstellingen in [[Europa (werelddeel)|Europa]].
+In het bergstadje [[Ma'loula]] (50 kilometer van Damascus) spreken de christelijke inwoners nog de taal die [[Jezus Christus|Jezus]] volgens velen gesproken zou hebben, het [[Aramees]]. In de rotskerkjes van de kloosters, gewijd aan de heiligen [[Sergius en Bacchus|Sergius]] en [[Thekla (heilige)|Taqla]], hangen oude [[Icoon (religieuze kunst)|iconen]] die regelmatig worden uitgeleend voor belangrijke tentoonstellingen in [[Europa (werelddeel)|Europa]].
-Na de islamitische verovering van Syrië in 636, baden moslims en christenen zij aan zij tot 705. In die tijd leefde ook de christelijke theoloog en laatste kerkvader [[Johannes Damascenus]], die een belangrijke rol speelde aan het hof van de kalief. In 705 werd de Kerk van Johannes de Doper afgebroken en vervangen door de Omajjadenmoskee. Hier worden ook de relieken van [[Johannes de Doper]] vereerd. Voor moslims is Johannes - net als [[Jezus (traditioneel-christelijk)|Jezus]] - een belangrijke [[profeet]].
+Na de islamitische verovering van Syrië in 636, baden moslims en christenen zij aan zij tot 705. In die tijd leefde ook de christelijke theoloog en laatste kerkvader [[Johannes Damascenus]], die een belangrijke rol speelde aan het hof van de kalief. In 705 werd de Kerk van Johannes de Doper afgebroken en vervangen door de Omajjadenmoskee. Hier worden ook de relieken van [[Johannes de Doper]] vereerd.  Voor moslims is Johannes net als Jezus een belangrijke [[profeet]].
 De volgende patriarchaten zijn in Damascus gevestigd: het oosters-orthodoxe [[Grieks-orthodox patriarchaat van Antiochië|Patriarchaat van Antiochië]], het oosters-katholieke patriarchaat van de [[Melkitische Grieks-Katholieke Kerk]] en het patriarchaat van de [[Syrisch-Orthodoxe Kerk van Antiochië|Syrisch-Orthodoxe Kerk]].
 === Onafhankelijke Syrische Republiek ===
-[[Bestand:Syrien 1961 Aleppol 1.jpg|thumb|Aleppo in 1961.]]
+<!-- [[Bestand:Syrien 1961 Aleppol 1.jpg|thumb|Aleppo in 1961.]]-->
 In 1946 werd de [[Syrische Republiek (1930-1958)|Syrische Republiek]] onafhankelijk. Onafhankelijk Syrië werd een republiek die, gesteund door de [[Sovjet-Unie]], toenadering zocht tot andere Arabische landen. Van 1958 tot 1961 vormde Syrië een staatkundige eenheid met Egypte als de [[Verenigde Arabische Republiek]] (VAR). In 1961 maakte een militaire coup een einde aan de VAR.
-[[Bestand:NixonAssad.jpg|thumb|links|Hafez al-Assad begroet Richard Nixon bij de luchthaven van Damascus in 1974.]]
+<!-- [[Bestand:NixonAssad.jpg|thumb|links|Hafez al-Assad begroet Richard Nixon bij de luchthaven van Damascus in 1974.]]
-[[Bestand:Destruction in the al-Qunaytra village in the Golan Heights, after the Israeli withdrawal in 1974.jpg|thumb|Quneitra, grotendeels vernietigd voor de Israëlische terugtrekking in juni 1974.]]
+[[Bestand:Destruction in the al-Qunaytra village in the Golan Heights, after the Israeli withdrawal in 1974.jpg|thumb|Quneitra, grotendeels vernietigd voor de Israëlische terugtrekking in juni 1974.]]-->
 In 1963 kwam de [[Arabische Socialistische Ba'ath-partij (Syrië)|Ba'ath-partij]], via een nieuwe staatsgreep, aan de macht in Syrië en werd de noodtoestand uitgeroepen. In 1967 werd Syrië betrokken in de [[Zesdaagse Oorlog]] tussen een Arabische coalitie en Israël. Syrië verloor de [[Golanhoogten]] aan Israël. Aan de politieke instabiliteit kwam een einde toen in 1970 Hafiz al-Assad een coup pleegde en president werd. Al-Assad behoorde tot een etnische en religieuze minderheid, de [[Alawieten]]. Hij bleef president tot zijn dood in 2000. Deelname aan de [[Jom Kipoeroorlog]] in 1973 en inmenging in de [[Libanese Burgeroorlog]] (1975-1990) leverden weinig tastbaar resultaat op, maar Syrië bleef wel een machtsfactor in de regio. Het terugkrijgen van de Golanhoogten van Israël, op welke manier dan ook, blijft een hoofddoelstelling van de buitenlandse politiek, naast een oplossing van het [[Arabisch-Israëlisch conflict]] en het vergroten van de invloed in Libanon.
-Op 2 februari 1982 had een van de zwartste pagina's van de moderne Syrische geschiedenis plaats in de stad Hama, een bolwerk van de [[Moslimbroederschap]]. Deze laatsten waren tegen de seculiere socialistische Ba'ath-regering. Zij konden rekruteren uit de [[Soennisme|soennitische]] meerderheid van de bevolking, terwijl de Syrische Ba'ath-regering steunde op een [[Alawieten|alawitische]] minderheid van ongeveer 10%.{{Bron?||2014|06|06}} De Moslimbroederschap ging ook gewelddadig te werk. In februari 1982 kon zelfs van een gewapende opstand gesproken worden. President Assad ging de strijd met de Moslimbroederschap aan. Dit leidde tot een opstand, die bloedig de kop werd ingedrukt. Het leger maakte met artillerie en bulldozers een deel van Hama met de grond gelijk. Er werden ongeveer 20.000 mensen gedood. Sindsdien is er geen sprake meer geweest van enige serieuze oppositie.
+Op 2 februari 1982 had een van de zwartste pagina's van de moderne Syrische geschiedenis plaats in de stad Hama, een bolwerk van de [[Moslimbroederschap]]. Deze laatsten waren tegen de seculiere socialistische Ba'ath-regering. Zij konden rekruteren uit de [[Soennisme|soennitische]] meerderheid van de bevolking, terwijl de Syrische Ba'ath-regering steunde op een [[Alawieten|alawitische]] minderheid van ongeveer 10%.{{Bron?}} De Moslimbroederschap ging ook gewelddadig te werk. In februari 1982 kon zelfs van een gewapende opstand gesproken worden. President Assad ging de strijd met de Moslimbroederschap aan. Dit leidde tot een opstand, die bloedig de kop werd ingedrukt. Het leger maakte met artillerie en bulldozers een deel van Hama met de grond gelijk. Er werden ongeveer 20.000 mensen gedood. Sindsdien is er geen sprake meer geweest van enige serieuze oppositie.
 Na de dood van Hafiz in 2000 nam zijn zoon Bashar al-Assad de macht over. Bashar volgde op dat ogenblik een specialisatie tot oogarts in Londen. Oorspronkelijk was zijn oudere broer, [[Bassel al-Assad]], bestemd om vader Hafiz op te volgen maar hij overleed vóór zijn vader bij een auto-ongeluk, onderweg naar het vliegveld. Bashar al-Assad bleef in grote lijnen het beleid van zijn vader voortzetten.
@@ Regel 90: / Regel 90: @@
 {{Zie hoofdartikel|Syrische Burgeroorlog}}
 {{Kaart Syrische Burgeroorlog}}
-Nadat eind 2010 in [[Jasmijnrevolutie|Tunesië demonstraties]] begonnen en daarbij [[Ben Ali]] werd verjaagd verspreidden de demonstraties zich door de [[Arabische Lente|hele regio]] waaronder in Syrië. Volgens de oppositie werd er door de regering op vreedzame demonstranten geschoten.<ref>{{Citeer nieuws |url=http://nos.nl/video/257512-regeringstroepen-schieten-syrische-demonstranten-dood.html |titel=Regeringstroepen schieten Syrische demonstranten dood |author=NOS |date=19 juli 2011|archiefurl=https://web.archive.org/web/20201026010958/https://nos.nl/video/257512-regeringstroepen-schieten-syrische-demonstranten-dood.html|archiefdatum=2020-10-26|dodeurl=nee}}</ref> In november 2011 dreigde de Arabische Liga Syrië met sancties vanwege het "hardhandig neerslaan van de protesten"<ref>{{Citeer nieuws |url=http://www.nrc.nl/nieuws/2011/11/16/arabische-liga-geeft-syrie-drie-dagen-om-geweld-te-stoppen/ |titel=Arabische Liga geeft Syrië drie dagen om geweld te stoppen |werk=[[NRC Handelsblad]] |date=16 november 2011|archiefurl=https://web.archive.org/web/20160321012131/http://www.nrc.nl/nieuws/2011/11/16/arabische-liga-geeft-syrie-drie-dagen-om-geweld-te-stoppen|archiefdatum=2016-03-21|dodeurl=nee}}</ref> De Turkse premier [[Recep Tayyip Erdoğan|Erdoğan]] en de Jordaanse koning [[Abdoellah II van Jordanië|Abdoellah]] maakten kenbaar dat zij willen dat Assad vertrekt.<ref>{{Citeer nieuws |url=http://www.nrc.nl/nieuws/2011/11/15/turkije-heeft-geen-vertrouwen-meer-in-syrisch-regime/ |titel=Erdogan: "Turkije heeft geen vertrouwen meer in Syrisch regime" |werk=NRC Handelsblad |date=15 november 2011|archiefurl=https://web.archive.org/web/20160316233459/http://www.nrc.nl/nieuws/2011/11/15/turkije-heeft-geen-vertrouwen-meer-in-syrisch-regime|archiefdatum=2016-03-16|dodeurl=nee}}</ref><ref>{{Citeer nieuws |url=http://nos.nl/video/313409-jordaanse-koning-vraagt-assad-af-te-treden.html |titel=Jordaanse koning vraagt Assad af te treden |author=NOS |date=14 november 2011|archiefurl=https://web.archive.org/web/20210302023055/https://nos.nl/video/313409-jordaanse-koning-vraagt-assad-af-te-treden.html|archiefdatum=2021-03-02|dodeurl=nee}}</ref> In reactie op de demonstraties kondigde Assad hervormingen aan, er werd een nieuwe grondwet aangenomen waarin niet langer stond dat de Ba'ath-partij, een Arabisch nationalistische en socialistische partij, de staat en de samenleving leidt en dat er ook andere politieke partijen mochten gevormd worden die niet lid zijn van het ''National Progressive Front'', wel mochten partijen niet gebaseerd zijn op religie of etnische basis. Vervolgens werden er in 2012 parlementsverkiezingen gehouden waarbij ook partijen die niet lid zijn van het NPF zetels wonnen, door de rebellen werden deze verkiezingen als oneerlijk beschouwd. De demonstraties veranderde al snel in een burgeroorlog waarbij het Syrische Arabische Leger van president Assad en pro-Assad milities de rebellen, door de regering gezien als "terroristen", met grof geweld bestrijden. Volgens critici van Assad worden hierbij ook burgerdoelen in alle delen van het land, onder meer in de plaatsen [[Daraa (stad)|Daraa]] en [[Hama (stad)|Hama]], aangevallen. Syrië en zijn bondgenoten Rusland, [[Volksrepubliek China]] en [[Iran]] schrijven de opstand en het geweld toe aan een [[jihad]] door intolerante islamisten en [[salafisme|salafistische]] terroristen, streng-[[wahabisme|wahabitische]] monarchieën zoals [[Qatar]] en [[Saoedi-Arabië]], [[Frankrijk (hoofdbetekenis)|Frankrijk]], en wapenleveringen vanuit de [[Verenigde Staten (hoofdbetekenis)|Verenigde Staten]], de [[Noord-Atlantische Verdragsorganisatie|NAVO]], [[Israël (hoofdbetekenis)|Israël]] en [[Turkije]]. De [[Verenigde Naties]] heeft zowel de Syrische regering als de rebellen beschuldigd van [[misdaden tegen de menselijkheid]].<ref>{{Citeer nieuws |url=http://www.nrc.nl/nieuws/2011/11/28/vn-misdaden-tegen-de-menselijkheid-in-syrie/ |titel=VN: Misdaden tegen de menselijkheid in Syrië |werk=NRC Handelsblad |date=28 november 2011|archiefurl=https://web.archive.org/web/20160317021429/http://www.nrc.nl/nieuws/2011/11/28/vn-misdaden-tegen-de-menselijkheid-in-syrie|archiefdatum=2016-03-17|dodeurl=nee}}</ref><ref>{{en}}{{Citeer nieuws |url=http://www.un.org/apps/news/story.asp?NewsID=40531&Cr=Syria&Cr1= |titel=Syrian forces have committed crimes against humanity – UN rights panel |author=[[Verenigde Naties]] |date=28 november 2011|archiefurl=https://web.archive.org/web/20170927050104/http://www.un.org/apps/news/story.asp?NewsID=40531&Cr=Syria&Cr1=|archiefdatum=2017-09-27|dodeurl=nee}}</ref><ref>{{en}} {{Citeer nieuws |url=http://rt.com/news/syria-crimes-humanity-un-panel-757/ |titel=UN report: Syrian govt forces, rebels committed war crimes |author=[[RT (televisiezender)|RT]] |date=15 augustus 2012|archiefurl=https://web.archive.org/web/20210226044129/https://www.rt.com/news/syria-crimes-humanity-un-panel-757/|archiefdatum=2021-02-26|dodeurl=nee}}</ref><ref>{{en}} {{Citeer nieuws |url=http://www.dw.de/un-accuses-syrian-rebels-of-crimes-against-humanity/a-17477199 |titel=UN accuses Syrian rebels of crimes against humanity |author=[[Deutsche Welle]] |date=5 maart 2014|archiefurl=https://web.archive.org/web/20150406160312/http://www.dw.de/un-accuses-syrian-rebels-of-crimes-against-humanity/a-17477199|archiefdatum=2015-04-06|dodeurl=nee}}</ref>
+Nadat eind 2010 in [[Jasmijnrevolutie|Tunesië demonstraties]] begonnen en daarbij [[Ben Ali]] werd verjaagd verspreidden de demonstraties zich door de [[Arabische Lente|hele regio]] waaronder in Syrië. Volgens de oppositie werd er door de regering op vreedzame demonstranten geschoten.<ref>{{Citeer nieuws |url=http://nos.nl/video/257512-regeringstroepen-schieten-syrische-demonstranten-dood.html |titel=Regeringstroepen schieten Syrische demonstranten dood |author=NOS |date=19 juli 2011|archiefurl=https://web.archive.org/web/20201026010958/https://nos.nl/video/257512-regeringstroepen-schieten-syrische-demonstranten-dood.html|archiefdatum=2020-10-26|dodeurl=nee}}</ref> In november 2011 dreigde de Arabische Liga Syrië met sancties vanwege het "hardhandig neerslaan van de protesten"<ref>{{Citeer nieuws |url=http://www.nrc.nl/nieuws/2011/11/16/arabische-liga-geeft-syrie-drie-dagen-om-geweld-te-stoppen/ |titel=Arabische Liga geeft Syrië drie dagen om geweld te stoppen |werk=[[NRC Handelsblad]] |date=16 november 2011|archiefurl=https://web.archive.org/web/20160321012131/http://www.nrc.nl/nieuws/2011/11/16/arabische-liga-geeft-syrie-drie-dagen-om-geweld-te-stoppen|archiefdatum=2016-03-21|dodeurl=nee}}</ref> De Turkse premier [[Recep Tayyip Erdoğan|Erdoğan]] en de Jordaanse koning [[Abdoellah II van Jordanië|Abdoellah]] maakten kenbaar dat zij willen dat Assad vertrekt.<ref>{{Citeer nieuws |url=http://www.nrc.nl/nieuws/2011/11/15/turkije-heeft-geen-vertrouwen-meer-in-syrisch-regime/ |titel=Erdogan: "Turkije heeft geen vertrouwen meer in Syrisch regime" |werk=NRC Handelsblad |date=15 november 2011|archiefurl=https://web.archive.org/web/20160316233459/http://www.nrc.nl/nieuws/2011/11/15/turkije-heeft-geen-vertrouwen-meer-in-syrisch-regime|archiefdatum=2016-03-16|dodeurl=nee}}</ref><ref>{{Citeer nieuws |url=http://nos.nl/video/313409-jordaanse-koning-vraagt-assad-af-te-treden.html |titel=Jordaanse koning vraagt Assad af te treden |author=NOS |date=14 november 2011|archiefurl=https://web.archive.org/web/20210302023055/https://nos.nl/video/313409-jordaanse-koning-vraagt-assad-af-te-treden.html|archiefdatum=2021-03-02|dodeurl=nee}}</ref> In reactie op de demonstraties kondigde Assad hervormingen aan, er werd een nieuwe grondwet aangenomen waarin niet langer stond dat de Ba'ath-partij, een Arabisch nationalistische en socialistische partij, de staat en de samenleving leidt en dat er ook andere politieke partijen mochten gevormd worden die niet lid zijn van het ''National Progressive Front'', wel mochten partijen niet gebaseerd zijn op religie of etnische basis. Vervolgens werden er in 2012 parlementsverkiezingen gehouden waarbij ook partijen die niet lid zijn van het NPF zetels wonnen, door de rebellen werden deze verkiezingen als oneerlijk beschouwd. De demonstraties veranderde al snel in een burgeroorlog waarbij het Syrische Arabische Leger van president Assad en pro-Assad milities de rebellen, door de regering gezien als "terroristen", met grof geweld bestrijden. Volgens critici van Assad worden hierbij ook burgerdoelen in alle delen van het land, onder meer in de plaatsen [[Daraa (stad)|Daraa]] en [[Hama (stad)|Hama]], aangevallen. Syrië en zijn bondgenoten Rusland, [[Volksrepubliek China]] en [[Iran]] schrijven de opstand en het geweld toe aan een [[jihad]] door intolerante islamisten en [[salafisme|salafistische]] terroristen, streng-[[wahabisme|wahabitische]] monarchieën zoals [[Qatar]] en [[Saoedi-Arabië]], [[Frankrijk]], en wapenleveringen vanuit de [[Verenigde Staten]], de [[Noord-Atlantische Verdragsorganisatie|NAVO]], [[Israël]] en [[Turkije]]. De [[Verenigde Naties]] heeft zowel de Syrische regering als de rebellen beschuldigd van [[misdaden tegen de menselijkheid]].<ref>{{Citeer nieuws |url=http://www.nrc.nl/nieuws/2011/11/28/vn-misdaden-tegen-de-menselijkheid-in-syrie/ |titel=VN: Misdaden tegen de menselijkheid in Syrië |werk=NRC Handelsblad |date=28 november 2011|archiefurl=https://web.archive.org/web/20160317021429/http://www.nrc.nl/nieuws/2011/11/28/vn-misdaden-tegen-de-menselijkheid-in-syrie|archiefdatum=2016-03-17|dodeurl=nee}}</ref><ref>{{en}}{{Citeer nieuws |url=http://www.un.org/apps/news/story.asp?NewsID=40531&Cr=Syria&Cr1= |titel=Syrian forces have committed crimes against humanity – UN rights panel |author=[[Verenigde Naties]] |date=28 november 2011|archiefurl=https://web.archive.org/web/20170927050104/http://www.un.org/apps/news/story.asp?NewsID=40531&Cr=Syria&Cr1=|archiefdatum=2017-09-27|dodeurl=nee}}</ref><ref>{{en}} {{Citeer nieuws |url=http://rt.com/news/syria-crimes-humanity-un-panel-757/ |titel=UN report: Syrian govt forces, rebels committed war crimes |author=[[RT (televisiezender)|RT]] |date=15 augustus 2012|archiefurl=https://web.archive.org/web/20210226044129/https://www.rt.com/news/syria-crimes-humanity-un-panel-757/|archiefdatum=2021-02-26|dodeurl=nee}}</ref><ref>{{en}} {{Citeer nieuws |url=http://www.dw.de/un-accuses-syrian-rebels-of-crimes-against-humanity/a-17477199 |titel=UN accuses Syrian rebels of crimes against humanity |author=[[Deutsche Welle]] |date=5 maart 2014|archiefurl=https://web.archive.org/web/20150406160312/http://www.dw.de/un-accuses-syrian-rebels-of-crimes-against-humanity/a-17477199|archiefdatum=2015-04-06|dodeurl=nee}}</ref>
 Assad verklaarde in november 2012 tegenover [[RT (televisiezender)|RT]], dat er in Syrië geen sprake is van een [[Syrische Burgeroorlog]], maar van pogingen tot buitenlandse inmenging door regionale en internationale grootmachten, [[salafisme|salafistisch]] extremisme en van terrorisme tegen de staat. Hij verklaarde nooit onder buitenlandse druk afstand te zullen doen van het presidentschap tenzij via algemene vrije verkiezingen door de Syrische bevolking in 2014. President Assad verklaarde tegenover de Armeens-Russische journaliste in Syrië te willen blijven, leven en ook sterven.<ref>{{en}} {{Citeer nieuws |url=http://rt.com/news/assad-exclusive-interview-syria-240/ |titel=Assad Exclusive Interview on Syria |author=RT |date=8 november 2012|archiefurl=https://web.archive.org/web/20210906043350/https://www.rt.com/news/assad-exclusive-interview-syria-240/|archiefdatum=2021-09-06|dodeurl=nee}}</ref> Tevens verklaarde hij de weg van onderhandelingen met geweldloze oppositiepartijen en geleidelijke democratische transitie te willen volgen om zo niet de weg vrij te laten voor islamistische extremisten en „imperialistische” plannen met het [[Midden-Oosten]] en de belangrijke en olierijke Arabische wereld. In [[Syrische presidentsverkiezingen 2014|2014]] werden er presidentsverkiezingen gehouden waarbij ook andere kandidaten dan Assad mochten meedoen, hij won die verkiezingen volgens de Syrische autoriteiten met 88,7% van de stemmen.
 == Staatsinrichting en politiek ==
-[[Bestand:Bashar al-Assad (cropped).jpg|miniatuur|rechtop|President [[Bashar al-Assad]].]]
+<!-- [[Bestand:Bashar al-Assad (cropped).jpg|miniatuur|rechtop|President [[Bashar al-Assad]].]]-->
 === Staatsinrichting ===
@@ Regel 123: / Regel 123: @@
 ! || Nummer || Gouvernement || Hoofdstad
 |-
-| rowspan="15" |[[Bestand:Syria, administrative divisions - Nmbrs - colored.svg|thumb|440px|Gouvernementen van Syrië.]]
+| rowspan="15" |[[Bestand:Syria, administrative divisions - Nmbrs.png|thumb|440px|Gouvernementen van Syrië.]]
 |-
 | 1 || [[Latakia (gouvernement)|Latakia]] || [[Latakia (stad)|Latakia]]
@@ Regel 143: / Regel 143: @@
 | 9 || [[Homs (gouvernement)|Homs]] || [[Homs]]
 |-
-| 10 || [[Damascus (hoofdbetekenis)|Damascus]] || –
+| 10 || [[Damascus]] || –
 |-
 | 11 || [[Rif Dimashq]] || –
@@ Regel 156: / Regel 156: @@
 === Buitenlandse betrekkingen ===
-[[Bestand:Diplomatic missions of Syria.png|thumb|Diplomatieke missies van Syrië.]]
+<!-- [[Bestand:Diplomatic missions of Syria.png|thumb|Diplomatieke missies van Syrië.]]-->
-Syrië heeft nauwe banden met de landen van de [[Arabische Liga]], met [[Iran]] en met [[Rusland (hoofdbetekenis)|Rusland]]. Vanwege de burgeroorlog was het land geschorst vanaf 16 november 2011.<ref name=":0" /> Op 7 mei 2023 herstelde de Liga het lidmaatschap van Syrië.<ref name=":1" /> De lidstaten beseften dat Assad voorlopig nog wel president zou blijven. Ook had het isoleren van Assad nadelige gevolgen voor de lidstaten: veel mensen ontvluchtten Syrië en er was sprake van drugssmokkel.
+Syrië heeft nauwe banden met de landen van de [[Arabische Liga]], met [[Iran]] en met [[Rusland]]. Vanwege de burgeroorlog was het land geschorst vanaf 16 november 2011.<ref name=":0" /> Op 7 mei 2023 herstelde de Liga het lidmaatschap van Syrië.<ref name=":1" /> De lidstaten beseften dat Assad voorlopig nog wel president zou blijven. Ook had het isoleren van Assad nadelige gevolgen voor de lidstaten: veel mensen ontvluchtten Syrië en er was sprake van drugssmokkel.
-Iran steunt Syrië vanwege het feit dat de president en zijn familie tot de [[sjiisme|sjiitische]] [[alawieten]] behoren{{Bron?||2015|02|09}}.
+Iran steunt Syrië vanwege het feit dat de president en zijn familie tot de [[sjiisme|sjiitische]] [[alawieten]] behoren{{Bron?}}.
 De banden met Rusland gaan terug tot ver in de tijd van de [[Sovjet-Unie]]. Rusland heeft een marinebasis in de Syrische havenplaats [[Tartous]]. Rusland steunt Syrië vaak binnen de [[Verenigde Naties]].
@@ Regel 203: / Regel 203: @@
 === Talen ===
-Arabisch is de officiële taal en het Syrisch-Arabisch is de meest gesproken taal. [[Koerdisch]] wordt veel gesproken in de [[Rojava|Koerdische gebieden van Syrië]]. Veel (hoger) opgeleide Syriërs spreken ook [[Frans (hoofdbetekenis)|Frans]] of [[Engels (hoofdbetekenis)|Engels]]. Onder de Armenen en [[Turkse volkeren#Het Ottomaanse Rijk|Turkomannen]] wordt ook [[Armeens]] respectievelijk een [[Turks]] dialect gesproken.
+Arabisch is de officiële taal en het Syrisch-Arabisch is de meest gesproken taal. [[Koerdisch]] wordt veel gesproken in de [[Rojava|Koerdische gebieden van Syrië]]. Veel (hoger) opgeleide Syriërs spreken ook [[Frans]] of [[Engels]]. Onder de Armenen en [[Turkse volkeren#Het Ottomaanse Rijk|Turkomannen]] wordt ook [[Armeens]] respectievelijk een [[Turks]] dialect gesproken.
 Voor de opkomst van het Arabisch was [[Aramees]] de [[lingua franca]] van de regio en deze taal wordt nog steeds gesproken door [[Arameeërs]] voornamelijk in het noorden van het land. Het [[Syrisch|Syrisch-Aramees]] wordt nog steeds gebruikt in de liturgie van enkele kerken. Bijzonder is ook dat het westers neo-Aramees nog steeds wordt gesproken in het dorpje [[Ma'loula]] en enkele buurdorpjes.
 === Religie ===
-[[Bestand:Inside the Umayyad Mosque.jpg|miniatuur|Enkele moslims bidden in de [[Grote moskee van Damascus]]. De zuilen op de foto zijn oorspronkelijk afkomstig van de Romeinse tempel van Jupiter.]]
+<!-- [[Bestand:Inside the Umayyad Mosque.jpg|miniatuur|Enkele moslims bidden in de [[Grote moskee van Damascus]]. De zuilen op de foto zijn oorspronkelijk afkomstig van de Romeinse tempel van Jupiter.]]-->
 Van de bevolking is 87% moslim en 10% christen.<ref name="ciapeople">{{en}}{{Citeer web |url=https://www.cia.gov/the-world-factbook/countries/syria/#people-and-society |titel=The World Factbook - Syria |author=[[Central Intelligence Agency|CIA]] |date=27 april 2021 |bezochtdatum = may 2021}}</ref> In afwijking van de meeste andere Arabische landen is de islam geen [[staatsgodsdienst]], maar wel de publieke religie en de [[sharia]] is een belangrijke bron van het Syrische recht. De identiteit van Syrië is echter vanouds nadrukkelijk Arabisch, en pas in de tweede plaats islamitisch. Christenen hebben tijdens de regeerperiodes van de beide Assads grote vrijheid genoten en de inheemse kerken kunnen relatief gemakkelijk nieuwe kerken bouwen.
@@ Regel 220: / Regel 220: @@
 == Economie ==
-[[Bestand:Oil refinery in Homs, 2010.jpg|thumb|Olieraffinaderij in [[Homs]].]]
+<!-- [[Bestand:Oil refinery in Homs, 2010.jpg|thumb|Olieraffinaderij in [[Homs]].]]-->
 Syrië is geclassificeerd door de [[Wereldbank]] als een land met een lagermiddeninkomen.<ref>{{en}} {{Citeer nieuws |url=http://data.worldbank.org/about/country-classifications/country-and-lending-groups |titel=Country and Lending Groups |author=[[Wereldbank]]|archiefurl=https://web.archive.org/web/20140613030645/http://data.worldbank.org/about/country-classifications/country-and-lending-groups|archiefdatum=2014-06-13|dodeurl=nee}}</ref> Syrië blijft afhankelijk van de [[Aardolie|olie]]- en [[Landbouw|landbouwsector]]. De oliesector levert ongeveer 40% van de exportopbrengsten.<ref>{{en}} {{Citeer nieuws |url=http://siteresources.worldbank.org/INTSYRIANARAB/Resources/Syria_Web_brief.pdf |titel=Syria Country Brief |author=Wereldbank |date=september 2010 |format=pdf|archiefurl=https://web.archive.org/web/20190808043339/http://siteresources.worldbank.org/INTSYRIANARAB/Resources/Syria_Web_brief.pdf|archiefdatum=2019-08-08|dodeurl=nee}}</ref> De landbouwsector is verantwoordelijk voor ongeveer 20 procent van het BBP en 20 procent van de werkgelegenheid. De oliereserves zullen naar verwachting afnemen in de komende jaren en Syrië is al een netto-importeur van olie. In de Syrische kustwateren in de Middellandse Zee is vanaf 2009 een groot aantal gasvelden gevonden. Sinds de burgeroorlog begon, kromp de economie met 35 procent en is de [[Syrisch pond|Syrische pond]] gedaald tot een zesde van zijn vooroorlogse waarde.
@@ Regel 228: / Regel 228: @@
 De inkomsten uit het toerisme daalden snel na het uitbreken van de burgeroorlog in 2011. De hotelbezettingsgraad daalde van 90 procent voor de oorlog tot minder dan 15 procent in mei 2012.<ref>{{en}} {{Citeer nieuws |url=http://carnegieendowment.org/2012/06/20/syrian-economy-hanging-by-thread/dwq7 |titel=The Syrian Economy: Hanging by a Thread |author=Carnegie Endowment for International Peace |date=20 juni 2012|archiefurl=https://web.archive.org/web/20210224073930/https://carnegieendowment.org/2012/06/20/syrian-economy-hanging-by-thread/dwq7|archiefdatum=2021-02-24|dodeurl=nee}}</ref>
-De Syrische handel met [[Rusland (hoofdbetekenis)|Rusland]], [[Griekenland]] en (tot de opstand) [[Turkije]] was aanzienlijk. Vanouds werd veel exporthandel door Syriërs bedreven via [[Beiroet (hoofdbetekenis)|Beiroet]] in [[Libanon (hoofdbetekenis)|Libanon]].
+De Syrische handel met [[Rusland]], [[Griekenland]] en (tot de opstand) [[Turkije]] was aanzienlijk. Vanouds werd veel exporthandel door Syriërs bedreven via [[Beiroet]] in [[Libanon]].
 === Vervoer ===
-[[Bestand:جسر الرستن الكبير.jpg|thumb|Snelweg M5 nabij Al-Rastan.]]
 Tot aan het uitbreken van de Syrische Burgeroorlog waren er drie internationale luchthavens, in Damascus, Aleppo en Lattakia. Die werden door Syrian Air en verschillende buitenlandse maatschappijen gebruikt.
@@ Regel 243: / Regel 241: @@
 De belangrijkste historische bezienswaardigheden waren:
-* De hoofdstad [[Damascus (hoofdbetekenis)|Damascus]], waarschijnlijk de oudste bewoonde stad ter wereld.
+* De hoofdstad [[Damascus]], waarschijnlijk de oudste bewoonde stad ter wereld.
 * De historische stad [[Palmyra (Syrië)|Palmyra]], in het Arabisch bekend als Tadmoer.
 * De historische stad [[Bosra]].
@@ Regel 252: / Regel 250: @@
 * Moskeeën: [[Grote moskee van Damascus]], [[Grote moskee van Aleppo]], [[Saida Zeinabmoskee]].
-=== Afbeeldingen ===
-<gallery class="center">
-Bestand:Umayyad Great Mosque001.jpg|De [[Grote moskee van Damascus]].
-Bestand:Damascus-Bab Kisan.jpg|De Paulus-poort in Damascus.
-Bestand:Palmyra-Tetrapylon.jpg|[[Palmyra (Syrië)|Palmyra]]: tetrapylon op de kruising van de [[cardo]] maximus met de decumanus.
-Bestand:Eggelin Tomb Tower Palmyra Syria.jpeg|Een torengraf in [[Palmyra (Syrië)|Palmyra]].
-Bestand:Sy bosra divadlo hlediste.jpg|Het Romeinse theater van [[Bosra]].
-Bestand:Aleppo castle2.jpg|Citadel van [[Aleppo (stad)|Aleppo]].
-Bestand:Malloula 01.jpg|[[Ma'loula]].
-Bestand:Krak des Chevaliers 01.jpg|[[Krak des Chevaliers]].
-Bestand:Sejilla-ruins.jpg|De [[Dode steden in Syrië]].
-Bestand:Hama - waterraderen in de Orontes.jpg|De [[Noria (molen)|waterraderen]] van Hama.
-Bestand:Dura Europos fresco worshipping gold calf.jpg|In de 3e-eeuwse [[synagoge van Dura Europos]] zijn zeldzame joodse [[Fresco (schilderterm)|fresco's]] aangetroffen.
-Bestand:Rusafa gate.jpg|[[Resafa]] was een grenspost met het [[Perzische Rijk]].
-</gallery>
 == Zie ook ==
 * [[Syrië van A tot Z]]
-{{Appendix|1=refs|2=
+{{Commonscat|Syria|Syrië}}
+{{Bron|bronvermelding=
 {{References}}
 }}
-{{Commonscat|Syria|Syrië}}
+{{authority control|TYPE=g|GND=4058794-0|LCCN=n80061798|NDL=00571218|VIAF=154701530|Wikidata=Q858}}
 {{Navigatie landen Azië}}
 {{Navigatie Arabische Liga}}

Syrië: verschil tussen versies

Huidige versie van 8 jul 2023 om 20:21

Inhoud

Naam

Geschiedenis van Syrië