Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.
- Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
- Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
Gent: verschil tussen versies
(+ Cat) |
(→Externe links: Provincie Oost-Vlaanderen Digitale Bronbewerkingen) |
||
(17 tussenliggende versies door 3 gebruikers niet weergegeven) | |||
Regel 1: | Regel 1: | ||
{{Zie Locatio}} | |||
{{Infobox gemeente België | {{Infobox gemeente België | ||
| soort = Stad | | soort = Stad | ||
| naam = Gent | | naam = Gent | ||
| altnaam = | | altnaam = | ||
| kaart = | | kaart = | ||
| kaartbijschrift = | | kaartbijschrift = | ||
| wapen = | | wapen = Wapenschild van Gent.png | ||
| wapenartikel = Wapen van Gent | | wapenartikel = Wapen van Gent | ||
| vlag = | | vlag = GentVlag.png | ||
| vlagartikel = Vlag van Gent | | vlagartikel = Vlag van Gent | ||
| gewest = Vlaanderen | | gewest = Vlaanderen | ||
Regel 22: | Regel 21: | ||
| netnummer = 09 | | netnummer = 09 | ||
| nis = 44021 | | nis = 44021 | ||
| foto = | | foto = | ||
| ondertitel = | | ondertitel = | ||
| web = [https://stad.gent stad.gent] | | web = [https://stad.gent stad.gent] | ||
| extra portaal = Gent | | extra portaal = Gent | ||
}} | }} | ||
[[Bestand:Gent Graslei eb 2017.jpg|thumb|350px|Graslei bij de [[Gentse Feesten]]]] | |||
'''Gent''' ([[Frans]]: ''Gand'') is de [[hoofdstad]] van de [[België (hoofdbetekenis)|Belgische]] [[Provincies van België|provincie]] [[Oost-Vlaanderen]] en van het [[arrondissement Gent]]. Gent heeft een oppervlakte van 156,18 km² en telt ruim 259.000 (ingeschreven) inwoners (2017), waarmee het naar inwonertal de op één na [[tabel van Belgische gemeenten|grootste gemeente van België]] is, na [[Antwerpen (stad)|Antwerpen]]. De stad is tevens de hoofdplaats van het [[Gent (kanton)#Kieskanton Gent|kieskanton Gent]] en telt vijf [[Gent (kanton)#Gerechtelijke kantons Gent|gerechtelijke kantons]]. | '''Gent''' ([[Frans]]: ''Gand'') is de [[hoofdstad]] van de [[België (hoofdbetekenis)|Belgische]] [[Provincies van België|provincie]] [[Oost-Vlaanderen]] en van het [[arrondissement Gent]]. Gent heeft een oppervlakte van 156,18 km² en telt ruim 259.000 (ingeschreven) inwoners (2017), waarmee het naar inwonertal de op één na [[tabel van Belgische gemeenten|grootste gemeente van België]] is, na [[Antwerpen (stad)|Antwerpen]]. De stad is tevens de hoofdplaats van het [[Gent (kanton)#Kieskanton Gent|kieskanton Gent]] en telt vijf [[Gent (kanton)#Gerechtelijke kantons Gent|gerechtelijke kantons]]. | ||
Regel 38: | Regel 37: | ||
== Geschiedenis == | == Geschiedenis == | ||
{{Zie hoofdartikel|geschiedenis van Gent}} | {{Zie hoofdartikel|geschiedenis van Gent}} | ||
Reeds in de [[Galliërs|Gallische]] (of [[Kelten|Keltische]]) tijd waren er meerdere woonkernen in de streek. De naam Gent is niet toevallig afgeleid van het Keltische Ganda, wat monding betekent, in Gent: de Leie en de Schelde. Oudere theorieën, zoals deze van Tourneur, die de naam Gent verklaarde als "[[samenvloeiing van de Leie en de Schelde|samenvloeiing]]", zijn echter onjuist gebleken. Deze rivieren stroomden en kronkelden in een gebied waar veel gronden periodiek onder water liepen (de meersen) en die dus niet ideaal waren voor landbouw maar beter geschikt voor [[schaap (dier)|schapen]]teelt. Gent zou eeuwenlang de belangrijkste stad van de Nederlanden zijn voor [[lakenindustrie|laken]] (gemaakt van [[wol]]), [[vlas]] (met in de [[19e eeuw]] de grootste vlasfabriek van West-Europa) en [[katoen]] (de eerste geïndustrialiseerde stad van het vasteland). | |||
Reeds in de [[Galliërs|Gallische]] (of [[Kelten|Keltische]]) tijd waren er meerdere woonkernen in de streek. De naam Gent is niet toevallig afgeleid van het Keltische Ganda, wat monding betekent, in Gent: de Leie en de Schelde. Oudere theorieën, zoals deze van Tourneur, die de naam Gent verklaarde als "[[samenvloeiing van de Leie en de Schelde|samenvloeiing]]", zijn echter onjuist gebleken. Deze rivieren stroomden en kronkelden in een gebied waar veel gronden periodiek onder water liepen (de meersen) en die dus niet ideaal waren voor landbouw maar beter geschikt voor [[schaap (dier)|schapen]]teelt. Gent zou eeuwenlang de belangrijkste stad van de Nederlanden zijn voor [[lakenindustrie|laken]] (gemaakt van [[wol]]), [[ | |||
Gent had vanaf de zevende eeuw twee grote [[abdij]]en (Sint-Baafs 625-650 en Sint-Pieters, na 650) die mee de stad hielpen vormen. Deze abdijen moeten rond 800 zo belangrijk geweest zijn dat [[Lodewijk de Vrome]], zoon van [[Karel de Grote]], [[Einhard]] tot abt van beide abdijen benoemt. Einhard was de biograaf van [[Karel de Grote]]. | Gent had vanaf de zevende eeuw twee grote [[abdij]]en (Sint-Baafs 625-650 en Sint-Pieters, na 650) die mee de stad hielpen vormen. Deze abdijen moeten rond 800 zo belangrijk geweest zijn dat [[Lodewijk de Vrome]], zoon van [[Karel de Grote]], [[Einhard]] tot abt van beide abdijen benoemt. Einhard was de biograaf van [[Karel de Grote]]. | ||
Regel 49: | Regel 47: | ||
Midden op de [[Vrijdagmarkt (Gent)|Vrijdagmarkt]] staat een standbeeld van [[Jacob van Artevelde]] die op het plein op 26 januari 1340 koning [[Eduard III van Engeland]] ontving. Vijf jaar later vermoordden wevers en volders elkaar op dit plein als voorspel voor de moord op Jacob van Artevelde, de wijze man van Gent. Zijn zoon, [[Filips van Artevelde]], die de Gentenaars aanvoerde tegen het Franse leger onder leiding van Lodewijk II van Male en Karel VI van Frankrijk, sneuvelde in 1382 in de [[Slag bij Westrozebeke]]. | Midden op de [[Vrijdagmarkt (Gent)|Vrijdagmarkt]] staat een standbeeld van [[Jacob van Artevelde]] die op het plein op 26 januari 1340 koning [[Eduard III van Engeland]] ontving. Vijf jaar later vermoordden wevers en volders elkaar op dit plein als voorspel voor de moord op Jacob van Artevelde, de wijze man van Gent. Zijn zoon, [[Filips van Artevelde]], die de Gentenaars aanvoerde tegen het Franse leger onder leiding van Lodewijk II van Male en Karel VI van Frankrijk, sneuvelde in 1382 in de [[Slag bij Westrozebeke]]. | ||
Gent was altijd een rebelse stad. De burgers vochten er honderden jaren tegen de vorsten om hun privileges of vrijheden te vrijwaren. In de zestiende eeuw speelde Gent een belangrijke rol in de opkomst van het [[calvinisme]]. Tussen 1577 en 1584 was er in Gent een calvinistische [[Gentse Republiek]] gevestigd. Toen werd ook de eerste Gentse ([[theologie|theologische]]) [[universiteit]] opgericht (in het [[Het Pand|Pand]], vandaag gerestaureerd en eigendom van de [[Universiteit Gent]]). Na 1584 weken vele calvinisten uit naar Nederland. | Gent was altijd een rebelse stad. De burgers vochten er honderden jaren tegen de vorsten om hun privileges of vrijheden te vrijwaren. In de zestiende eeuw speelde Gent een belangrijke rol in de opkomst van het [[calvinisme]]. Tussen 1577 en 1584 was er in Gent een calvinistische [[Gentse Republiek]] gevestigd. Toen werd ook de eerste Gentse ([[theologie|theologische]]) [[universiteit]] opgericht (in het [[Het Pand|Pand]], vandaag gerestaureerd en eigendom van de [[Universiteit Gent]]). Na 1584 weken vele calvinisten uit naar Nederland. | ||
Regel 63: | Regel 60: | ||
=== Waterlopen === | === Waterlopen === | ||
{{Zie hoofdartikel|Samenvloeiing van de Leie en de Schelde}} | {{Zie hoofdartikel|Samenvloeiing van de Leie en de Schelde}} | ||
In de [[10e eeuw]] was Gent via een open verbinding verbonden met de [[Honte]] (de huidige [[Westerschelde]]), toen ook wel genaamd Heidezee. Deze liep via de waterloop "Le Torrent des Châtelains" (langs [[Kluizen]] en [[Ertvelde]]) en splitste zich in drieën. Twee vertakkingen kwamen bij [[Boekhoute]] en [[Assenede]] uit in de [[Braakman]]. De derde vertakking stond in verbinding met een oude arm van de rivier de [[Durme]], die uitkwam in de Honte. Deze laatste kon als waterweg gebruikt worden voor de kleine scheepvaart. | In de [[10e eeuw]] was Gent via een open verbinding verbonden met de [[Honte]] (de huidige [[Westerschelde]]), toen ook wel genaamd Heidezee. Deze liep via de waterloop "Le Torrent des Châtelains" (langs [[Kluizen]] en [[Ertvelde]]) en splitste zich in drieën. Twee vertakkingen kwamen bij [[Boekhoute]] en [[Assenede]] uit in de [[Braakman]]. De derde vertakking stond in verbinding met een oude arm van de rivier de [[Durme]], die uitkwam in de Honte. Deze laatste kon als waterweg gebruikt worden voor de kleine scheepvaart. | ||
Regel 78: | Regel 74: | ||
=== Deelgemeenten === | === Deelgemeenten === | ||
Sinds de [[fusie van Belgische gemeenten|fusies]] van [[1965]] en [[1977]] bestaat Gent uit de volgende deelgemeenten: | Sinds de [[fusie van Belgische gemeenten|fusies]] van [[1965]] en [[1977]] bestaat Gent uit de volgende deelgemeenten: | ||
{| class="wikitable sortable" style="text-align:right;" | {| class="wikitable sortable" style="text-align:right;" | ||
|- align="center" | |- align="center" | ||
Regel 203: | Regel 198: | ||
=== Evolutie van het inwoneraantal === | === Evolutie van het inwoneraantal === | ||
Gent verloor sinds 1977 (248.657 inw.) zeer veel inwoners aan de meer residentiële Gentse randgemeenten. Door een influx van migranten en door een succesvolle stadsvernieuwing stijgt het aantal inwoners opnieuw sinds 1999, toen er iets minder dan 224.000 inwoners waren. | Gent verloor sinds 1977 (248.657 inw.) zeer veel inwoners aan de meer residentiële Gentse randgemeenten. Door een influx van migranten en door een succesvolle stadsvernieuwing stijgt het aantal inwoners opnieuw sinds 1999, toen er iets minder dan 224.000 inwoners waren. | ||
===Demografische ontwikkeling van de fusiegemeente=== | ===Demografische ontwikkeling van de fusiegemeente=== | ||
Alle historische gegevens hebben betrekking op de huidige gemeente, inclusief deelgemeenten, zoals ontstaan na de fusie van 1 januari 1977. | Alle historische gegevens hebben betrekking op de huidige gemeente, inclusief deelgemeenten, zoals ontstaan na de fusie van 1 januari 1977. | ||
*<small>Bronnen:NIS, Opm:1806 tot en met 1981=volkstellingen; 1990 en later= inwonertal op 1 januari</small> | *<small>Bronnen:NIS, Opm:1806 tot en met 1981=volkstellingen; 1990 en later= inwonertal op 1 januari</small> | ||
Regel 554: | Regel 339: | ||
De volgende verkiezing is op 14 oktober 2018. Er zal dan voor 53 zetels kunnen gekozen worden. | De volgende verkiezing is op 14 oktober 2018. Er zal dan voor 53 zetels kunnen gekozen worden. | ||
<!-- | |||
==== Uitslag gemeenteraadsverkiezingen 2012 in detail ==== | ==== Uitslag gemeenteraadsverkiezingen 2012 in detail ==== | ||
{| class="wikitable" | {| class="wikitable" | ||
Regel 666: | Regel 451: | ||
|- | |- | ||
!| || <center>159.040</center> || 100 || 51 | !| || <center>159.040</center> || 100 || 51 | ||
|} | |} --> | ||
== Bezienswaardigheden == | == Bezienswaardigheden == | ||
{{Zie hoofdartikel|Lijst van onroerend erfgoed in Gent}} | {{Zie hoofdartikel|Lijst van onroerend erfgoed in Gent}} | ||
Gent telt meer dan [[lijst van onroerend erfgoed in Gent|9800 bestaande objecten]] die zijn aangemerkt als waardevol [[monument (erfgoed)|onroerend erfgoed]]. Een groot deel hiervan is beschermd erfgoed. | Gent telt meer dan [[lijst van onroerend erfgoed in Gent|9800 bestaande objecten]] die zijn aangemerkt als waardevol [[monument (erfgoed)|onroerend erfgoed]]. Een groot deel hiervan is beschermd erfgoed. | ||
Regel 677: | Regel 461: | ||
De historische binnenstad van Gent is zeer bezienswaardig. Het stadssilhouet ervan wordt gedomineerd door 'de drie torens', ook wel de Gentse torenrij genoemd: de 95 meter hoge [[Belfort van Gent|belforttoren]], de [[Sint-Baafskathedraal]] (oorspronkelijk de ''Sint-Janskerk'') met het wereldberoemde retabel ''[[Het Lam Gods (gebroeders Van Eyck)|Het Lam Gods]]'' van [[Jan van Eyck]] en de [[Sint-Niklaaskerk (Gent)|Sint-Niklaaskerk]]. De Boekentoren is binnen een universiteitsbibliotheek met ook studeerruimtes, en is een modernistisch gebouw ontworpen door Henry Van De Velde in de jaren 30. Ook het oorspronkelijke meubilair werd door hem ontworpen. De Boekentoren wordt door velen gezien als de vierde toren van Gent. In 2012 werd een nieuwe toren in Gent ingehuldigd, de [[Arteveldetoren]] te [[Sint-Denijs-Westrem]]. In maart 2017 ging de nieuwe stadsbibliotheek [[De Krook]] open, een gebouw met meerdere functies. | De historische binnenstad van Gent is zeer bezienswaardig. Het stadssilhouet ervan wordt gedomineerd door 'de drie torens', ook wel de Gentse torenrij genoemd: de 95 meter hoge [[Belfort van Gent|belforttoren]], de [[Sint-Baafskathedraal]] (oorspronkelijk de ''Sint-Janskerk'') met het wereldberoemde retabel ''[[Het Lam Gods (gebroeders Van Eyck)|Het Lam Gods]]'' van [[Jan van Eyck]] en de [[Sint-Niklaaskerk (Gent)|Sint-Niklaaskerk]]. De Boekentoren is binnen een universiteitsbibliotheek met ook studeerruimtes, en is een modernistisch gebouw ontworpen door Henry Van De Velde in de jaren 30. Ook het oorspronkelijke meubilair werd door hem ontworpen. De Boekentoren wordt door velen gezien als de vierde toren van Gent. In 2012 werd een nieuwe toren in Gent ingehuldigd, de [[Arteveldetoren]] te [[Sint-Denijs-Westrem]]. In maart 2017 ging de nieuwe stadsbibliotheek [[De Krook]] open, een gebouw met meerdere functies. | ||
Gent is rijk aan een groot aantal civiele bouwwerken, zoals dat onder meer te zien valt aan de [[Graslei]] en de [[Korenlei]] met hun voorname [[Gildehuis|gildehuizen]] en andere panden, waaronder het [[Oud Postkantoor (Gent)|Oud Postkantoor]]. Een van de grootste en belangrijkste civiele monumenten in de binnenstad is het [[Gravensteen (Gent)|Gravensteen]], een kasteel en grafelijke residentie uit de twaalfde eeuw met een nog vrijwel intact verdedigingssysteem. Het is de enig overgebleven middeleeuwse burcht in Vlaanderen. Een ander gebouw met historische waarde is het [[Prinsenhof (Gent)|Prinsenhof]], waar in 1500 [[keizer Karel V]] geboren werd, die als keizer van het [[Heilige Roomse Rijk]] over het grootste Europese rijk sinds [[Karel de Grote]] regeerde. Het [[Sint-Jorishof (Gent)|Sint-Jorishof]] is het oudste hotel van Europa. | Gent is rijk aan een groot aantal civiele bouwwerken, zoals dat onder meer te zien valt aan de [[Graslei]] en de [[Korenlei]] met hun voorname [[Gildehuis|gildehuizen]] en andere panden, waaronder het [[Oud Postkantoor (Gent)|Oud Postkantoor]]. Een van de grootste en belangrijkste civiele monumenten in de binnenstad is het [[Gravensteen (Gent)|Gravensteen]], een kasteel en grafelijke residentie uit de twaalfde eeuw met een nog vrijwel intact verdedigingssysteem. Het is de enig overgebleven middeleeuwse burcht in Vlaanderen. Een ander gebouw met historische waarde is het [[Prinsenhof (Gent)|Prinsenhof]], waar in 1500 [[keizer Karel V]] geboren werd, die als keizer van het [[Heilige Roomse Rijk]] over het grootste Europese rijk sinds [[Karel de Grote]] regeerde. Het [[Sint-Jorishof (Gent)|Sint-Jorishof]] is het oudste hotel van Europa. | ||
Tegen het reeds genoemde [[belfort van Gent|belfort]], dat dateert uit de veertiende eeuw en de status van [[UNESCO]]-[[Werelderfgoed]] heeft, aan bevindt zich de [[Lakenhal (Gent)|Lakenhal]], in de middeleeuwen het centrum van de Gentse wol- en lakenhandel. Vlak bij het belfort en de lakenhal ligt het laatgotische [[stadhuis van Gent|stadhuis]]. Het [[Geeraard de Duivelsteen]] werd gebouwd in de dertiende eeuw, maar doorging door de jaren heen tal van veranderingen; vandaag de dag fungeert het als [[rijksarchief]]. De stadsopera, de [[Koninklijke Opera (Gent)|Gentse Opera]], is gevestigd in een [[neoclassicistische architectuur|neoclassicistisch]] pand uit de negentiende eeuw. | Tegen het reeds genoemde [[belfort van Gent|belfort]], dat dateert uit de veertiende eeuw en de status van [[UNESCO]]-[[Werelderfgoed]] heeft, aan bevindt zich de [[Lakenhal (Gent)|Lakenhal]], in de middeleeuwen het centrum van de Gentse wol- en lakenhandel. Vlak bij het belfort en de lakenhal ligt het laatgotische [[stadhuis van Gent|stadhuis]]. Het [[Geeraard de Duivelsteen]] werd gebouwd in de dertiende eeuw, maar doorging door de jaren heen tal van veranderingen; vandaag de dag fungeert het als [[rijksarchief te Gent]]. De stadsopera, de [[Koninklijke Opera (Gent)|Gentse Opera]], is gevestigd in een [[neoclassicistische architectuur|neoclassicistisch]] pand uit de negentiende eeuw. | ||
Van de oude stadsomwalling resteren nog het [[Rabot (monument)|Rabot]] en de [[Peperbus (Gent)|Peperbus]]. Voor de verdediging van hun stad beschikten de inwoners vanaf de zestiende eeuw tevens over de [[Dulle Griet (kanon)|Dulle Griet]], een imposant middeleeuws kanon van ruim vijf meter lang. Het bevindt zich tegenwoordig bij de [[Vrijdagmarkt (Gent)|Vrijdagmarkt]], een van de oudste pleinen van de stad en, zoals de naam doet vermoeden, elke vrijdag het toneel van een [[markt (winkel)|markt]]. Andere noemenswaardige (voormalige) markten zijn de [[Oude vismijn]], een van de oudste markten van de stad, en het [[Groot Vleeshuis]], een middeleeuwse markthal. | Van de oude stadsomwalling resteren nog het [[Rabot (monument)|Rabot]] en de [[Peperbus (Gent)|Peperbus]]. Voor de verdediging van hun stad beschikten de inwoners vanaf de zestiende eeuw tevens over de [[Dulle Griet (kanon)|Dulle Griet]], een imposant middeleeuws kanon van ruim vijf meter lang. Het bevindt zich tegenwoordig bij de [[Vrijdagmarkt (Gent)|Vrijdagmarkt]], een van de oudste pleinen van de stad en, zoals de naam doet vermoeden, elke vrijdag het toneel van een [[markt (winkel)|markt]]. Andere noemenswaardige (voormalige) markten zijn de [[Oude vismijn]], een van de oudste markten van de stad, en het [[Groot Vleeshuis]], een middeleeuwse markthal. | ||
Gent kent naast de civiele, ook veel religieuze bouwwerken. Behalve de eerder genoemde [[Sint-Baafskathedraal]] en [[Sint-Niklaaskerk (Gent)|Sint-Niklaaskerk]] bevinden zich in de stad nog twee andere middeleeuwse kerken: de [[Sint-Jacobskerk (Gent)|Sint-Jacobskerk]] en de [[Sint-Michielskerk (Gent)|Sint-Michielskerk]]. Laatstgenoemde was in plannen uit de zeventiende eeuw voorzien van een ruim 130 meter hoge toren, maar om financiële redenen werd dat plan nooit werkelijkheid. De, vermoedelijk, oudste kerk van de stad bevindt zich echter niet in de historische kern, maar in de wijk Ekkergem: de [[Sint-Martinuskerk (Gent)|Sint-Martinuskerk]], voor het eerst vermeld in 941. Eveneens buiten het centrum staat de [[Sint-Annakerk (Gent)|Sint-Annakerk]], een negentiende-eeuwse kerk in [[Rundbogenstil]]. | Gent kent naast de civiele, ook veel religieuze bouwwerken. Behalve de eerder genoemde [[Sint-Baafskathedraal]] en [[Sint-Niklaaskerk (Gent)|Sint-Niklaaskerk]] bevinden zich in de stad nog twee andere middeleeuwse kerken: de [[Sint-Jacobskerk (Gent)|Sint-Jacobskerk]] en de [[Sint-Michielskerk (Gent)|Sint-Michielskerk]]. Laatstgenoemde was in plannen uit de zeventiende eeuw voorzien van een ruim 130 meter hoge toren, maar om financiële redenen werd dat plan nooit werkelijkheid. De, vermoedelijk, oudste kerk van de stad bevindt zich echter niet in de historische kern, maar in de wijk Ekkergem: de [[Sint-Martinuskerk (Gent)|Sint-Martinuskerk]], voor het eerst vermeld in 941. Eveneens buiten het centrum staat de [[Sint-Annakerk (Gent)|Sint-Annakerk]], een negentiende-eeuwse kerk in [[Rundbogenstil]]. | ||
Gent telt niet alleen kerken, maar ook nog een groot aantal andere religieuze bouwwerken. Zo zijn er de twee voormalige abdijen, beide gesticht in de zevende eeuw: de [[Sint-Pietersabdij (Gent)|Sint-Pietersabdij]] en de [[Sint-Baafsabdij]]. Van de drie begijnhoven in de stad - het [[Groot Begijnhof Sint-Elisabeth|Oud Sint-Elisabethbegijnhof]], het [[Groot Begijnhof Sint-Amandsberg|Nieuw Sint-Elisabethbegijnhof]] en het [[Klein Begijnhof Gent|Begijnhof O-L-V Ter Hooie]] - zijn de twee laatstgenoemden onderdeel van de Werelderfgoedinschrijving [[begijnhoven in Vlaanderen|Vlaamse begijnhoven]]. [[Het Pand]], tot slot, is een voormalig [[dominicanen]]klooster uit de dertiende eeuw; tegenwoordig is het eigendom van de universiteit. | Gent telt niet alleen kerken, maar ook nog een groot aantal andere religieuze bouwwerken. Zo zijn er de twee voormalige abdijen, beide gesticht in de zevende eeuw: de [[Sint-Pietersabdij (Gent)|Sint-Pietersabdij]] en de [[Sint-Baafsabdij]]. Van de drie begijnhoven in de stad - het [[Groot Begijnhof Sint-Elisabeth|Oud Sint-Elisabethbegijnhof]], het [[Groot Begijnhof Sint-Amandsberg|Nieuw Sint-Elisabethbegijnhof]] en het [[Klein Begijnhof Gent|Begijnhof O-L-V Ter Hooie]] - zijn de twee laatstgenoemden onderdeel van de Werelderfgoedinschrijving [[begijnhoven in Vlaanderen|Vlaamse begijnhoven]]. [[Het Pand]], tot slot, is een voormalig [[dominicanen]]klooster uit de dertiende eeuw; tegenwoordig is het eigendom van de universiteit. | ||
=== Begraafplaatsen === | === Begraafplaatsen === | ||
Regel 718: | Regel 495: | ||
=== Musea === | === Musea === | ||
Voor de musea in Gent is er een speciale [[museumpas]] geldig. De meeste musea zijn op zondag tussen 10 en 13 uur gratis toegankelijk voor de Gentenaars. | Voor de musea in Gent is er een speciale [[museumpas]] geldig. De meeste musea zijn op zondag tussen 10 en 13 uur gratis toegankelijk voor de Gentenaars. | ||
Regel 743: | Regel 519: | ||
=== Evenementen === | === Evenementen === | ||
Gent kent verscheidene grote evenementen. Het bekendst zijn de [[Gentse Feesten]], een tiendaags straat-, muziek- en cultuurfestival in de Gentse binnenstad. Sinds eind jaren 60 zijn deze feesten uitgegroeid tot een van de grootste volksfeesten in Europa. | Gent kent verscheidene grote evenementen. Het bekendst zijn de [[Gentse Feesten]], een tiendaags straat-, muziek- en cultuurfestival in de Gentse binnenstad. Sinds eind jaren 60 zijn deze feesten uitgegroeid tot een van de grootste volksfeesten in Europa. | ||
Regel 774: | Regel 548: | ||
* De film [[The Broken Circle Breakdown]] | * De film [[The Broken Circle Breakdown]] | ||
* De film [[Belgica (film)|Belgica]] | * De film [[Belgica (film)|Belgica]] | ||
* De film [[Steve + Sky]] | |||
* De film [[Turquaze]] | * De film [[Turquaze]] | ||
* De film [[Trouw met mij!]] | * De film [[Trouw met mij!]] | ||
Regel 786: | Regel 561: | ||
== Religie en levensbeschouwing == | == Religie en levensbeschouwing == | ||
=== Christendom === | === Christendom === | ||
Gent is de hoofdstad van het gelijknamige [[bisdom Gent]]. De oorspronkelijke hoofdkerk van Sint-Jan werd door de [[kanunnik]]en verlaten en sindsdien is de [[Sint-Baafskathedraal]] de kerk waar de [[katheder]] staat van de Gentse [[bisschop]]. Deze kerk is tevens de thuisbasis van het [[Sint-Baafskapittel]]. In deze stad bevinden zich tal van belangrijke kloosters zoals het [[hoofdhuis]] van de [[Zusters van Liefde]]. Belangrijke katholieke instituten zijn het [[LUCA School of Arts|Sint-Lucasinstituut]], het voormalig ziekenhuis van de [[Bijloke]] en het [[Psychiatrisch Centrum Dr. Guislain]]. Een bekend [[Christelijke bedevaart|bedevaartsoord]] is [[Basiliek van Oostakker-Lourdes|Onze-Lieve-Vrouw van Lourdes]] in [[Oostakker]]. | Gent is de hoofdstad van het gelijknamige [[bisdom Gent]]. De oorspronkelijke hoofdkerk van Sint-Jan werd door de [[kanunnik]]en verlaten en sindsdien is de [[Sint-Baafskathedraal]] de kerk waar de [[katheder]] staat van de Gentse [[bisschop]]. Deze kerk is tevens de thuisbasis van het [[Sint-Baafskapittel]]. In deze stad bevinden zich tal van belangrijke kloosters zoals het [[hoofdhuis]] van de [[Zusters van Liefde]]. Belangrijke katholieke instituten zijn het [[LUCA School of Arts|Sint-Lucasinstituut]], het voormalig ziekenhuis van de [[Bijloke]] en het [[Psychiatrisch Centrum Dr. Guislain]]. Een bekend [[Christelijke bedevaart|bedevaartsoord]] is [[Basiliek van Oostakker-Lourdes|Onze-Lieve-Vrouw van Lourdes]] in [[Oostakker]]. | ||
Regel 818: | Regel 592: | ||
== Vervoer == | == Vervoer == | ||
Gent ligt ten noorden van het knooppunt of de verkeerswisselaar van de Europese wegen [[Europese weg 40|E40]] en [[Europese weg 17|E17]], het [[Klaverbladknooppunt|klaverblad]] van Zwijnaarde. De beide afritten voor Gent, die voor het centrum en die voor het zuiden van de stad (= "afrit 9") liggen op de E17. Gent is daarmee vlot bereikbaar enerzijds vanaf de as [[Oostende]] / [[Brugge]] — [[Brussel (stad)|Brussel]] (E40) en anderzijds vanaf de as [[Antwerpen (stad)|Antwerpen]] — [[Kortrijk]] / [[Rijsel]] (E17). Er zijn twee [[ringweg]]en: de [[R40]], de zogenaamde kleine ring rond het centrum van de stad, en de [[R4 (België)|R4]], die verder buiten de stad om loopt en de deelgemeenten vlotter bereikbaar maakt. | Gent ligt ten noorden van het knooppunt of de verkeerswisselaar van de Europese wegen [[Europese weg 40|E40]] en [[Europese weg 17|E17]], het [[Klaverbladknooppunt|klaverblad]] van Zwijnaarde. De beide afritten voor Gent, die voor het centrum en die voor het zuiden van de stad (= "afrit 9") liggen op de E17. Gent is daarmee vlot bereikbaar enerzijds vanaf de as [[Oostende]] / [[Brugge]] — [[Brussel (stad)|Brussel]] (E40) en anderzijds vanaf de as [[Antwerpen (stad)|Antwerpen]] — [[Kortrijk]] / [[Rijsel]] (E17). Er zijn twee [[ringweg]]en: de [[R40]], de zogenaamde kleine ring rond het centrum van de stad, en de [[R4 (België)|R4]], die verder buiten de stad om loopt en de deelgemeenten vlotter bereikbaar maakt. | ||
Een groot deel van de Gentse binnenstad is [[autovrij gebied|autovrij]]. De eerste autovrije straten waren de Donkersteeg (1976), en de Langemunt (1982).<ref>[http://www.standaard.be/Artikel/Detail.aspx?artikelid=IC1HV0G8_1 Langemunt is kwarteeuw autovrij] ''(standaard.be)''</ref> In 1996 werd het autovrij gedeelte wordt sterk uitgebreid met het zogenaamde ''Mobiliteitsplan''. Sinds dit plan wordt het stadsverkeer via een parkeerroute naar ondergrondse parkeergarages geleid. De bovengrondse parkeerplaatsen werden langzaam afgebouwd. In 2016 - 2017 is het begrip ''mobiliteitsplan'' is behouden, maar valt zij uiteen in een ''parkeerplan'' en een ''circulatieplan''. Het parkeerplan heeft als voornaamste drie kenmerken dat er geen enkele [[blauwe zone]] meer was overgebleven, dat er nieuwe betaalpalen waren geplaatst met een betaalregime in 4 kleuren (rood, oranje, geel, groen)<ref>[https://stad.gent/mobiliteitsplan/het-parkeerplan/parkeren-op-straat Parkeren op straat]</ref> en dat de automobilist voortaan zijn nummerplaat moet intikken. De hoofdkenmerken van dit circulatieplan zijn dat de voetgangerszone fel uitgebreid is en dat de binnenstad verdeeld is in zeven van elkaar gescheiden sectoren (= zes sectoren en het centrum): doorgaand verkeer is onmogelijk en de automobilist wordt telkens naar de stadsring (R40) geleid als hij van sector wil veranderen.<ref>[https://stad.gent/mobiliteitsplan Tweevoudig mobiliteitsplan: parkeerplan en circulatieplan 2016-2017]</ref> | Een groot deel van de Gentse binnenstad is [[autovrij gebied|autovrij]]. De eerste autovrije straten waren de Donkersteeg (1976), en de Langemunt (1982).<ref>[http://www.standaard.be/Artikel/Detail.aspx?artikelid=IC1HV0G8_1 Langemunt is kwarteeuw autovrij] ''(standaard.be)''</ref> In 1996 werd het autovrij gedeelte wordt sterk uitgebreid met het zogenaamde ''Mobiliteitsplan''. Sinds dit plan wordt het stadsverkeer via een parkeerroute naar ondergrondse parkeergarages geleid. De bovengrondse parkeerplaatsen werden langzaam afgebouwd. In 2016 - 2017 is het begrip ''mobiliteitsplan'' is behouden, maar valt zij uiteen in een ''parkeerplan'' en een ''circulatieplan''. Het parkeerplan heeft als voornaamste drie kenmerken dat er geen enkele [[Parkeerschijfzone|blauwe zone]] meer was overgebleven, dat er nieuwe betaalpalen waren geplaatst met een betaalregime in 4 kleuren (rood, oranje, geel, groen)<ref>[https://stad.gent/mobiliteitsplan/het-parkeerplan/parkeren-op-straat Parkeren op straat]</ref> en dat de automobilist voortaan zijn nummerplaat moet intikken. De hoofdkenmerken van dit circulatieplan zijn dat de voetgangerszone fel uitgebreid is en dat de binnenstad verdeeld is in zeven van elkaar gescheiden sectoren (= zes sectoren en het centrum): doorgaand verkeer is onmogelijk en de automobilist wordt telkens naar de stadsring (R40) geleid als hij van sector wil veranderen.<ref>[https://stad.gent/mobiliteitsplan Tweevoudig mobiliteitsplan: parkeerplan en circulatieplan 2016-2017]</ref> | ||
[[Station Gent-Sint-Pieters]] is een van de drukste treinstations in België. Daarnaast zijn er in Gent enkele kleinere stations: [[Station Gent-Dampoort]], [[Station Gentbrugge]], [[Station Drongen]] en [[Station Wondelgem]]. Het eerste station in de stad was het [[Station Gent-Zuid|Zuidstation]], dat werd geopend in 1837. Dit station op 'het Zuid' werd omstreeks 1930 gesloopt. | [[Station Gent-Sint-Pieters]] is een van de drukste treinstations in België. Daarnaast zijn er in Gent enkele kleinere stations: [[Station Gent-Dampoort]], [[Station Gentbrugge]], [[Station Drongen]] en [[Station Wondelgem]]. Het eerste station in de stad was het [[Station Gent-Zuid|Zuidstation]], dat werd geopend in 1837. Dit station op 'het Zuid' werd omstreeks 1930 gesloopt. | ||
Regel 828: | Regel 601: | ||
== Onderwijs == | == Onderwijs == | ||
Gent is een belangrijke onderwijsstad in België, met onder meer de [[Universiteit Gent]] (± 41.000 studenten), de [[Arteveldehogeschool]] (± 14.000), de [[Hogeschool Gent]] (± 13.500), [[Odisee]] (± 2.000) en het [[LUCA School of Arts]] (± 1.400). In totaal studeren er dus zo'n 70.000 studenten in Gent. | Gent is een belangrijke onderwijsstad in België, met onder meer de [[Universiteit Gent]] (± 41.000 studenten), de [[Arteveldehogeschool]] (± 14.000), de [[Hogeschool Gent]] (± 13.500), [[Odisee]] (± 2.000) en het [[LUCA School of Arts]] (± 1.400). In totaal studeren er dus zo'n 70.000 studenten in Gent. | ||
Het [[Universitair Ziekenhuis Gent]] vervult een belangrijke streekfunctie die zich zelfs uitstrekt tot ver over de landsgrens, aangezien voor inwoners van het Nederlandse [[Zeeuws-Vlaanderen]] Gent dichterbij is dan het [[Erasmus MC|Academisch ziekenhuis in Rotterdam]]. | Het [[Universitair Ziekenhuis Gent]] vervult een belangrijke streekfunctie die zich zelfs uitstrekt tot ver over de landsgrens, aangezien voor inwoners van het Nederlandse [[Zeeuws-Vlaanderen]] Gent dichterbij is dan het [[Erasmus MC|Academisch ziekenhuis in Rotterdam]]. | ||
=== Deeltijds kunstonderwijs === | |||
In Gent bevinden zich de volgende scholen voor deeltijds kunstonderwijs: | |||
(Podiumkunsten) | |||
* [[Muziekacademie van Gent]] | |||
* [[Muziekacademie van Gentbrugge]] | |||
* [[Muziekacademie van Ledeberg]] | |||
=== Hoger kunstonderwijs === | |||
In Gent bevindt zich het [[Hogeschool Gent Conservatorium|Koninklijk Conservatorium van Gent]]. | |||
== Sociale kaart == | == Sociale kaart == | ||
Regel 859: | Regel 643: | ||
**BC Gentse | **BC Gentse | ||
* Basketbal | * Basketbal | ||
** [[ | ** [[Gent Hawks]] | ||
* Boogschieten | * Boogschieten | ||
** [[Gentse Doelschutters]] (GDS) | ** [[Gentse Doelschutters]] (GDS) | ||
Regel 944: | Regel 728: | ||
In het kader van de gemeentelijke internationale (ontwikkelings)samenwerking heeft Gent eveneens een 'stedenband' met de volgende stad: | In het kader van de gemeentelijke internationale (ontwikkelings)samenwerking heeft Gent eveneens een 'stedenband' met de volgende stad: | ||
* {{ZA-VLAG}} [[Mangaung]] ([[Vrijstaat (provincie)|Vrijstaat]], [[Zuid-Afrika]]), sinds 2004 | * {{ZA-VLAG}} [[Mangaung]] ([[Vrijstaat (provincie)|Vrijstaat]], [[Zuid-Afrika]]), sinds 2004 | ||
== Externe links == | == Externe links == | ||
* [https://stad.gent Website van Gent] | * [https://stad.gent Website van Gent] | ||
* [https://visit.gent.be Toeristische website van Gent] | * [https://visit.gent.be Toeristische website van Gent] | ||
* [https://web.archive.org/web/20090908211940/http://www.dekenijen.be/ Gebuurten of dekenijen van Gent] | * [https://web.archive.org/web/20090908211940/http://www.dekenijen.be/ Gebuurten of dekenijen van Gent] | ||
* Genver [https://genver.nl/be/vo/bs44021.htm Arrondissement Gent Burgerlijke Stand 1851-1910] | |||
* Geneaknowhow [https://www.geneaknowhow.net/digi/ovlaan-ni.html Digitale Bronbewerkingen Provincie Oost-Vlaanderen] | |||
{{Appendix}} | {{Appendix}} | ||
{{ | {{authority control|TYPE=g|GND=4020176-4|LCCN=n/79/021344|VIAF=234569924|Wikidata=Q1296 }} | ||
{{Navigatie gemeente Gent}} | {{Navigatie gemeente Gent}} | ||
{{Navigatie provincie Oost-Vlaanderen}} | {{Navigatie provincie Oost-Vlaanderen}} | ||
{{Coor title dms|51|3|14|N|03|42|18|E|region:BE_type:city(89910)}} | {{Coor title dms|51|3|14|N|03|42|18|E|region:BE_type:city(89910)}} | ||
{{Stek}} | |||
[[Categorie:Hoofdstad van een Belgische provincie]] | [[Categorie:Hoofdstad van een Belgische provincie]] | ||
[[Categorie:Gent| ]] | [[Categorie:Gent| ]] | ||
[[Categorie:Plaats in Oost-Vlaanderen]] | [[Categorie:Plaats in Oost-Vlaanderen]] | ||
[[Categorie:Gemeente in Oost-Vlaanderen]] | |||
[[Categorie:Stad in België]] | [[Categorie:Stad in België]] | ||
[[Categorie:Vlaamse gemeente]] | [[Categorie:Vlaamse gemeente]] | ||
[[en:Gent]] |
Huidige versie van 14 mei 2020 om 13:23
Gent (Frans: Gand) is de hoofdstad van de Belgische provincie Oost-Vlaanderen en van het arrondissement Gent. Gent heeft een oppervlakte van 156,18 km² en telt ruim 259.000 (ingeschreven) inwoners (2017), waarmee het naar inwonertal de op één na grootste gemeente van België is, na Antwerpen. De stad is tevens de hoofdplaats van het kieskanton Gent en telt vijf gerechtelijke kantons.
Gent ontstond uit Keltische woonkernen in het gebied van de samenvloeiing van de Leie en de Schelde. In de middeleeuwen groeide Gent onder impuls van een bloeiende wolnijverheid uit tot een van de grootste steden van Europa. Ook de vlas- en linnennijverheid en het stapelrecht op graan dat Gent verwierf droegen aanzienlijk bij tot haar welvaart. Na een korte calvinistische periode kende de stad een zeker verval dat pas keerde tegen het einde van de 18e eeuw, toen de katoennijverheid Gent tot een van de eerste industriesteden van het Europese vasteland maakte. In het Hof ten Walle, het latere Prinsenhof, werd op 24 februari 1500 de latere keizer Karel V geboren. In de stad werden de Pacificatie van Gent (1576) en de Vrede van Gent (1814) ondertekend.
Gent wordt ook wel de Fiere Stede of de Arteveldestad genoemd. Wegens zijn ligging in een uitgestrekt gebied van bloemen- en plantenkwekerijen wordt Gent ook de Bloemenstad genoemd (zie Gentse Floraliën). De inwoners van Gent heten Gentenaars[1] en dragen de bijnaam Stroppen (Stroppendragers). In Gent spreekt men het Gents, een dialect dat behoorlijk sterk van de andere Oost-Vlaamse dialecten afwijkt.
De patroonheiligen van Gent zijn Sint-Lieven en Pharaïldis. Sint-Bavo is de patroonheilige van het bisdom Gent; naar hem zijn de voormalige Sint-Baafsabdij en de huidige Sint-Baafskathedraal vernoemd.
Geschiedenis
Zie geschiedenis van Gent voor het hoofdartikel over dit onderwerp. |
Reeds in de Gallische (of Keltische) tijd waren er meerdere woonkernen in de streek. De naam Gent is niet toevallig afgeleid van het Keltische Ganda, wat monding betekent, in Gent: de Leie en de Schelde. Oudere theorieën, zoals deze van Tourneur, die de naam Gent verklaarde als "samenvloeiing", zijn echter onjuist gebleken. Deze rivieren stroomden en kronkelden in een gebied waar veel gronden periodiek onder water liepen (de meersen) en die dus niet ideaal waren voor landbouw maar beter geschikt voor schapenteelt. Gent zou eeuwenlang de belangrijkste stad van de Nederlanden zijn voor laken (gemaakt van wol), vlas (met in de 19e eeuw de grootste vlasfabriek van West-Europa) en katoen (de eerste geïndustrialiseerde stad van het vasteland).
Gent had vanaf de zevende eeuw twee grote abdijen (Sint-Baafs 625-650 en Sint-Pieters, na 650) die mee de stad hielpen vormen. Deze abdijen moeten rond 800 zo belangrijk geweest zijn dat Lodewijk de Vrome, zoon van Karel de Grote, Einhard tot abt van beide abdijen benoemt. Einhard was de biograaf van Karel de Grote.
In 851-852 en tussen 879-883 verwoestten de Vikingen beide abdijen en vestigden zich zelfs lange tijd aan de Schelde. Toen de Vikingen uit het Scheldegebied waren weggetrokken en de regio weer veilig was, verschoof de economische activiteit van de Sint-Baafsabdij (Portus Ganda) naar een kern iets zuidelijker langs de Schelde, Portus Gandavum. Daar ontwikkelde zich een eerste middeleeuwse handelsnederzetting. Die oudste middeleeuwse stad was in Gent een gebied van 6 hectare binnen een omwalling die op de Schelde aansloot (langs de Borreputsteeg, Kalendeberg, Mageleinstraat, Regnessestraat (verdwenen- op het huidige Sint-Baafsplein) en Nederpolder vormde zich met de tijd aan de Schelde een haventje, rond de Sint-Janskerk (later Sint-Baafskathedraal)). In deze periode, aan het einde van de negende eeuw werd er tevens een castrum opgericht door Boudewijn II de Kale op de plaats van het huidige Gravensteen. Deze twee kernen groeiden geleidelijk naar elkaar toe in de loop van de 10de eeuw, langs de as Hoogpoort. Het economische centrum verschoof naar de Leie-oevers (Graslei/Korenlei en de Groentenmarkt).
Vanaf het jaar 1000 was Gent gedurende enkele eeuwen de grootste stad van de Nederlanden (tot rond 1550). Gent was bijvoorbeeld groter dan Keulen, de grootste stad van het Heilige Roomse Rijk in de middeleeuwen, en, na Parijs en Londen, de grootste stad van Noordwest-Europa. Keizer Karel zei van Gent "Je mettrai Paris dans mon Gant/-d" ("Ik zou Parijs in mijn handschoen/Gent steken"). In de 12de en 13de eeuw was het historisch centrum omsloten door een eerste verdedigingsgordel van natuurlijke en gegraven waterlopen, namelijk de Schelde, de Ottogracht, de Leie, de Houtlei en de Ketelvest. Het geheel werd door stadspoorten versterkt. In de 13e eeuw telde de stad zo'n vijftig- tot zestigduizend inwoners.[2][3][4]
Midden op de Vrijdagmarkt staat een standbeeld van Jacob van Artevelde die op het plein op 26 januari 1340 koning Eduard III van Engeland ontving. Vijf jaar later vermoordden wevers en volders elkaar op dit plein als voorspel voor de moord op Jacob van Artevelde, de wijze man van Gent. Zijn zoon, Filips van Artevelde, die de Gentenaars aanvoerde tegen het Franse leger onder leiding van Lodewijk II van Male en Karel VI van Frankrijk, sneuvelde in 1382 in de Slag bij Westrozebeke.
Gent was altijd een rebelse stad. De burgers vochten er honderden jaren tegen de vorsten om hun privileges of vrijheden te vrijwaren. In de zestiende eeuw speelde Gent een belangrijke rol in de opkomst van het calvinisme. Tussen 1577 en 1584 was er in Gent een calvinistische Gentse Republiek gevestigd. Toen werd ook de eerste Gentse (theologische) universiteit opgericht (in het Pand, vandaag gerestaureerd en eigendom van de Universiteit Gent). Na 1584 weken vele calvinisten uit naar Nederland.
Gent zou in de 17e en 18e eeuw weer de grootste stad van België worden en dat blijven tot de hongersnood van 1845-1848. Aan het eind van de 18e eeuw zou het als eerste stad van het vasteland industrialiseren, vooral door de invoering van de gemechaniseerde linnen- en katoennijverheid en onder meer nadat Lieven Bauwens een spinmachine, de "Mule Jenny", uit Engeland naar Gent smokkelde. Gent was van dan af een belangrijke industriële textielstad.
Gent zou wel varen onder de Franse en Nederlandse tijd (met onder andere de bouw van het Kanaal Gent-Terneuzen), omdat het met zijn textielindustrie grote markten kon bedienen. Na 1830 bleef een groot deel van de Gentse burgerij Oranjegezind, hoewel de meerderheid van de orangisten liefst Frans sprak. Na 1848 gingen de orangisten op in de Liberale Partij.
Gent is de stad waar de eerste moderne vakbonden van België het licht zagen, en waar de Belgische socialistische beweging ontstond. Edward Anseele, de leider van de Gentse socialisten, zou echter eerst in Luik verkozen worden als parlementslid.
Gent was gaststad van de Wereldtentoonstelling van 1913. De tentoonstelling zelf werd georganiseerd in het zuiden van de stad. De terreinen werden na de expo het Miljoenenkwartier. Met het oog op de tentoonstelling opende vlakbij - aan het nieuwe Maria-Hendrikaplein - het Station Gent-Sint-Pieters.
Geografie
Waterlopen
Zie Samenvloeiing van de Leie en de Schelde voor het hoofdartikel over dit onderwerp. |
In de 10e eeuw was Gent via een open verbinding verbonden met de Honte (de huidige Westerschelde), toen ook wel genaamd Heidezee. Deze liep via de waterloop "Le Torrent des Châtelains" (langs Kluizen en Ertvelde) en splitste zich in drieën. Twee vertakkingen kwamen bij Boekhoute en Assenede uit in de Braakman. De derde vertakking stond in verbinding met een oude arm van de rivier de Durme, die uitkwam in de Honte. Deze laatste kon als waterweg gebruikt worden voor de kleine scheepvaart.
In de 12e en 13e eeuw raakte Gent zijn verbinding met de Braakman kwijt als gevolg van verzanding, en later door de aanleg van de Landdijk of Graaf Jansdijk (1402). Wel werden er waterwegen aangelegd of verbeterd, die begonnen nabij Assenede en liepen naar Gent. Een ervan is de Schipgracht (pas laat in de 15e eeuw kreeg deze de naam Burgervaartstroom). De Schipgracht verbond Gent en Ertvelde met Meulestede, Langerbrugge, Kerkbrugge, Wippelgem en Kluizen. De andere is "De Waterganc". Deze liep van een buitenwijk van Assenede (het latere Zelzate) naar Rodenhuize. Hier was het voldoende om de oude Durme te kanaliseren.
Een belangrijke waterloop voor Gent was de Lieve. De Lieve werd gegraven tussen 1251 en 1269 en vormde de eerste kunstmatige waterverbinding tussen Gent en de Noordzee. Over 45 km liep ze van Damme, waar ze in het Zwin uitmondde, naar Gent, waar ze in de Leie stroomde ter hoogte van het Gravensteen.
In 1547 werd de Sassevaart gegraven om een verbinding te krijgen met de Honte. Deze verzandde later en in 1823 werd de Sassevaart weer uitgegraven en verlengd. Dit werd het huidige Kanaal Gent-Terneuzen.
Andere waterlopen zijn de Leie, het kanaal Gent-Brugge of Brugse Vaart, de Ringvaart en de Coupure.
Gent is deelnemer aan het project Water in Historic City Centres; men is in Gent aan het werk om de Nederschelde om de samenvloeiing van de Leie en de Schelde bij de Portus Ganda te herstellen.
Deelgemeenten
Sinds de fusies van 1965 en 1977 bestaat Gent uit de volgende deelgemeenten:
Naam | Oppervlakte (km²) |
Bevolking (2007) |
Bevolkingsdichtheid | |
---|---|---|---|---|
I | Gent | 46,30 | 112.831 | 2437 |
II | Mariakerke | 5,20 | 11.883 | 2285 |
III | Drongen | 27,43 | 12.218 | 445 |
IV | Wondelgem | 5,82 | 12.407 | 2130 |
V | Sint-Amandsberg | 5,99 | 23.143 | 3860 |
VI | Oostakker | 10,47 | 12.793 | 1220 |
VII | Desteldonk | 5,71 | 897 | 157 |
VIII | Mendonk | 6,29 | 243 | 39 |
IX | Sint-Kruis-Winkel | 11,79 | 1.169 | 99 |
X | Ledeberg | 1,09 | 8.454 | 7755 |
XI | Gentbrugge | 7,86 | 20.317 | 2585 |
XII | Afsnee | 3,95 | 1.445 | 365 |
XIII | Sint-Denijs-Westrem | 6,24 | 5.134 | 825 |
XIV | Zwijnaarde | 12,04 | 6.822 | 565 |
Bron: Gemeentelijk Structuurplan Gent
Buurgemeenten
De gemeente Gent grenst aan een groot aantal gemeenten en deelgemeenten:
|
|
Wijken
Centraal in Gent bevindt zich de historische en dichtbebouwde binnenstad. Rond deze binnenstad liggen 19e- en 20e-eeuwse arbeiderswijken. Net als het stadscentrum is deze stadsgordel meestal dichtbebouwd. Ten zuiden van de historische stadskern ligt de stationswijk uit het begin van de 20e eeuw. Daar nog eens rond ligt de stadsrand, die zich vooral heeft ontwikkeld langs de grote uitvalswegen waardoor uiteindelijk ook dorpskernen enkele kilometers buiten Gent worden opgeslorpt.
De stad Gent zelf heeft zijn grondgebied onderverdeeld in een 25-tal wijken. In het centrum komen deze vaak ongeveer overeen met historische wijken en buurten. Het grondgebied van de buitenste wijken komt enigszins overeen met de gelijknamige deelgemeenten.[5]
Naam | Deelwijken, buurten en sectoren | Oppervlakte (km²) |
Bevolking (31/12/2008) |
---|---|---|---|
Binnenstad | Brusselse Poort, Dierentuin, Gent-Centrum-Zuid, Kouter, Kuip, Nederkouter, Prinsenhof, Patershol, Sint-Jacobs, Sint-Pieters, Zuidpark | 2,67 | 17.083 |
Sluizeken - Tolhuis - Ham | Briel, Voormuide, Tolhuis, Ham | 1,25 | 10.383 |
Macharius - Heirnis | Sint-Macharius, Heirnis, Visserij | 0,74 | 6.544 |
Brugse Poort - Rooigem | Brugse Poort, Drongensesteenweg, Groendreef, Groene Vallei, Malem, Drongense Meersen | 2,54 | 16.721 |
Watersportbaan - Ekkergem | Bijloke, Blaarmeersen, Ekkergem, Neermeersen | 3,68 | 7.035 |
Elisabethbegijnhof - Papegaai | Begijnhofdries, Galgenberg, Pekelharing | 0,94 | 7.217 |
Rabot - Blaisantvest | Blaisantvest, Wondelgemstraat, Rabot, Rabot Station | 0,86 | 9.231 |
Wondelgem | Wondelgem Centrum, Westergem, Kouterken, Woestijnegoed-Molenhoek, Gavers, Houtjen, Kiekebossen, Lieve-Noord, Wissenhagestraat, Wondelgemse Meersen | 9,22 | 13.709 |
Bloemekenswijk | Rustoord, Oude Lieve, Van Beverenplein | 1,67 | 8.746 |
Muide - Meulestede - Afrikalaan | Afrikalaan, Meulestede, Muide, Muidebrug | 1,51 | 5.729 |
Kanaaldorpen en -zone | Darsen, Desteldonk, Langerbrugge (gebied grenzend aan Langerbrugge in Evergem), Mendonk, Pachtgoed, Port Arthur, Rieme (gebied grenzen aan Rieme in Evergem), Rodenhuize, Rostijne, Sint-Kruis-Winkel, Terdonk, Texaco, Vormingsstation-Oost, Zaffelare (gebied grenzend aan Zaffelare in Lochristi) | 41,61 | 2.444 |
Oostakker | Drie Zwaantjes, Goedlevenstraat, John Kennedylaan, Krijte, Lourdes, Mager Goed, Oostakker Centrum, Oostakkerveld, Schansakker, Voordestraat, Walput, Wittewalle | 10,64 | 12.567 |
Dampoort | Dampoort, Groot Begijnhof, Scheldeoord, Scheldestraat | 1,46 | 11.411 |
Sint-Amandsberg | Sint-Amandsberg Centrum, Sint-Baafskouter, Syngemkouter, Rozebroeken, Westveld, Oude Bareel, Achtendries, Sint-Bernadette | 6,5 | 17.783 |
Moscou - Vogelhoek | Vogelhoek, Arsenaal, Merelbeke Station | 1,37 | 3.568 |
Gentbrugge | Coninxdonk, Dries, Sportplein, Zwarte Fles | 4,72 | 7.344 |
Oud Gentbrugge | Gentbrugge Centrum, Trekweg, Flora, Keizerpark, L. Vanhouttebuurt | 1,49 | 8.087 |
Ledeberg | Ledeberg Centrum, Eindeke, Belle Vue, De Naeyerdreef, Keizerspark, Moscou | 1,49 | 8.922 |
Zwijnaarde | Zwijnaarde Centrum, Roosken, Hutsepot, Universiteit, 't Schaarken, Ter Linden, Zonneput, Koning Leopoldstraat, Zwijnaarde-Industrie, Maaltepark, Rijvissche, Paolalaan, Klosse, Hoedjen, Nieuwgoed, Puttenhove | 12,18 | 6.970 |
Nieuw Gent - UZ | Ottergemse Dries, Akademisch Ziekenhuis, Steenakker, Nieuw Gent, Sint-Alois, Groothandelsmarkt | 4,15 | 7,991 |
Stationsbuurt Zuid | Aaigem, De Smet - De Naeyer, Kauwplein, Over De Meersstraat, Rekencentrum, Sint-Pietersaalststraat | 2,67 | 7.504 |
Stationsbuurt Noord | Citadelpark, Ganzendries, Heuvelpoort, Patijntje, Station | 2,19 | 11.493 |
Sint-Denijs-Westrem | Sint-Denijs-Westrem Centrum, Drie Sleutels, Vierschaar, Rosdam, Maalte, Steenaarde, Bugten, Maria Middelares, Afsnee Centrum, Kouter, Goedinge | 8,49 | 5.970 |
Mariakerke | Beekstraat-Kouter, Brug Zuidoost, Brug Zuidwest, Kerkwijk, Kolegem, Lieve, Maeswal, Mariakerke Centrum, Steengoed, Valkenhuis, Vijfhoek | 8,29 | 13.010 |
Drongen | Assels, Baarle Dorp, Baarlevelde, Blauwpoort, Campagne, De Karper, De Roos, Drie Leien, Drongen-Industriepark, Drongen Dorp, Eikendreef, Gaverland, Halewijn, Heie, Heilig Huizeken, Helsendries, Hoogland, Keuzemeersen, Keuzestraat, Kraaiaarde, Lake, Luchteren, Mijlpaal, Noordhout, Oude Abdij, Oude Wee, Paradijskouter, Prinsenhof, Slindonk, Ter Rivieren, Varendries, Vierlinden, Wafelijzer | 25,63 | 12.905 |
Demografie
Evolutie van het inwoneraantal
Gent verloor sinds 1977 (248.657 inw.) zeer veel inwoners aan de meer residentiële Gentse randgemeenten. Door een influx van migranten en door een succesvolle stadsvernieuwing stijgt het aantal inwoners opnieuw sinds 1999, toen er iets minder dan 224.000 inwoners waren.
Demografische ontwikkeling van de fusiegemeente
Alle historische gegevens hebben betrekking op de huidige gemeente, inclusief deelgemeenten, zoals ontstaan na de fusie van 1 januari 1977.
- Bronnen:NIS, Opm:1806 tot en met 1981=volkstellingen; 1990 en later= inwonertal op 1 januari
Politiek
Gent is de provinciehoofdstad van de provincie Oost-Vlaanderen en het Provinciehuis staat dan ook in Gent. Bij het station van Gent staat het Virginie Lovelinggebouw met daarin het Vlaams Administratief Centrum (VAC) van de Vlaamse overheid.
Structuur
De stad Gent ligt in het kieskanton Gent (dat hetzelfde is als het provinciedistrict Gent) in het kiesarrondissement Gent en de kieskring Oost-Vlaanderen.
Gent | Supranationaal | Nationaal | Gemeenschap | Gewest | Provincie | Arrondissement | Provinciedistrict | Kanton | Gemeente | ||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Administratief | Niveau | Europa | colspan="2" | België | Vlaanderen | Oost-Vlaanderen | Gent | Gent | ||||
Bestuur | Europese Commissie | Belgische regering | Vlaamse regering | Deputatie | Gemeentebestuur | ||||||
Raad | Europees Parlement | Kamer van Volksvertegenwoordigers |
Vlaams Parlement | Provincieraad | Gemeenteraad | ||||||
Kiesomschrijving | Nederlands Kiescollege | Kieskring Oost-Vlaanderen | Gent | Gent | Gent | Gent | |||||
Verkiezing | Europese | Federale | Vlaamse | Provincieraads- | Gemeenteraads- |
2013-2018
Schepencollege
Functie en bevoegdheden | Naam | Partij | |
---|---|---|---|
Burgemeester | Daniël Termont | sp.a | |
Eerste schepen Haven, Economie en Ondernemen |
Mathias De Clercq | Open Vld | |
Schepen Stadsontwikkeling, Wonen en Groenvoorziening |
Tom Balthazar (2013-2017) Sven Taeldeman (2017-heden) |
sp.a | |
Schepen Burgerzaken, Protocol en Burgerlijke Stand |
Sofie Bracke | Open Vld | |
Schepen Armoedebestrijding, Werk en Seniorenbeleid, OCMW-voorzitter |
Rudy Coddens | sp.a | |
Schepen Onderwijs, Opvoeding en Jeugd |
Elke Decruynaere | Groen | |
Schepen Personeelszaken, Administratieve Vereenvoudiging en Facility Management |
Martine De Regge | sp.a | |
Schepen Milieu, Klimaat en Noord-Zuid |
Tine Heyse | Groen | |
Schepen Financiën, Feestelijkheden, Middenstand en Innovatie |
Christophe Peeters | Open Vld | |
Schepen Cultuur en Toerisme |
Annelies Storms | sp.a | |
Schepen Welzijn, Gelijke Kansen, Gezondheid en Sport |
Resul Tapmaz | sp.a | |
Schepen Openbare Werken en Mobiliteit |
Filip Watteeuw | Groen |
Gemeenteraad
- sp.a-Groen: Zeneb Bensafia, Freya Van den Bossche, Mieke Bouve, Bram Van Braeckevelt, Astrid De Bruycker, Ilknur Cengiz, Dirk Holemans, Sara Matthieu, Bruno Matthys, Fatma Pehlivan, Caroline Van Peteghem, Guy Reynebeau, Greet Riebbels, Anne Schiettekatte (fractieleider), Karin Temmerman, Sven Taeldeman, Steven Vromman
- Open Vld: Camille Daman, Stephanie D'Hose, Mehmet Sadik Karanfil, Sas van Rouveroij, Sami Souguir (fractieleider), Geert Versnick
- N-VA: Siegfried Bracke, Karlijn Deene, Ömer Faruk Demircioglu, Isabelle De Clercq, Guido Meersschaut, Sandra Van Renterghem, Gert Robert, Elke Sleurs (fractieleidster), Robin De Wulf
- CD&V: Paul Goossens, Filip Van Laecke, Jef Van Pee, Veli Yüksel (fractieleider)
- Vlaams Belang: Gabrielle De Boever, Johan Deckmyn (fractieleider), Wis Versyp
Uitslagen gemeenteraadsverkiezingen sinds 1976
Op 1 januari 1977 ging de fusie van Gent met de voormalige gemeenten Afsnee, Drongen, Gentbrugge, Ledeberg, Mariakerke, Oostakker, Sint-Amandsberg, Sint-Denijs-Westrem, Wondelgem en Zwijnaarde van start.
Bij de gemeenteraadsverkiezingen van 1976 was de CVP de grootste partij met 33% van de geldig uitgebrachte stemmen; in 2006 was de CD&V teruggevallen tot de 4de plaats met 16%, in kartel met de N-VA. In 2012 haalde CD&V 9%; voormalig kartelpartner N-VA werd toen de tweede grootste partij, met ruim 17%. De SP groeide van 23% in 1976 naar 31,5% in 2006, in kartel met Spirit. In 2012 kwam sp.a samen met Groen op. Het kartel kreeg bijna 45,5% van de stemmen en kreeg daardoor de absolute meerderheid in het bestuur. De PVV had 24% in 1976, 21% in 2006 en 16,5% in 2012. Het Vlaams Belang bekwam in 2006 18% van de meetellende neergelegde stemmen (was 20% voor het Vlaams Blok in 2000), in 2012 zakte de partij weg tot 6,5%. Agalev steeg van 9% in 2000 tot 12% in 2006. De vroegere Volksunie was in 2000 tot 4% verschrompeld (was 14% in 1976).
Partij | 11 oktober 1976
53 zetels |
10 oktober 1982
51 zetels |
9 oktober 1988
51 zetels |
9 oktober 1994
51 zetels |
8 oktober 2000
51 zetels |
8 oktober 2006
51 zetels |
14 oktober 2012
51 zetels |
---|---|---|---|---|---|---|---|
sp.a-Groen | 26 | ||||||
SP/sp.a-spirit | 13 | 15 | 16 | 13 | 14 | 17 (14+3) | |
PVV/VLD/VLD-Vivant/Open Vld | 14 | 11 | 12 | 13 | 11 | 11 | 9 |
Vlaams Blok/Vlaams Belang | 2 | 7 | 11 | 9 | 3 | ||
CVP/CD&V-N-VA | 19 | 17 | 15 | 12 | 10 | 8 (7+1) | |
CD&V | 4 | ||||||
VU/VU&ID/N-VA | 7 | 7 | 3 | 1 | 1 | kartel met CD&V | 9 |
Agalev/Groen! | 1 | 3 | 5 | 4 | 6 | kartel met sp.a |
- De vet gedrukte getallen vormen de hieruit onderhandelde meerderheid.
De volgende verkiezing is op 14 oktober 2018. Er zal dan voor 53 zetels kunnen gekozen worden.
Bezienswaardigheden
Zie Lijst van onroerend erfgoed in Gent voor het hoofdartikel over dit onderwerp. |
Gent telt meer dan 9800 bestaande objecten die zijn aangemerkt als waardevol onroerend erfgoed. Een groot deel hiervan is beschermd erfgoed.
Historische binnenstad
De historische binnenstad van Gent is zeer bezienswaardig. Het stadssilhouet ervan wordt gedomineerd door 'de drie torens', ook wel de Gentse torenrij genoemd: de 95 meter hoge belforttoren, de Sint-Baafskathedraal (oorspronkelijk de Sint-Janskerk) met het wereldberoemde retabel Het Lam Gods van Jan van Eyck en de Sint-Niklaaskerk. De Boekentoren is binnen een universiteitsbibliotheek met ook studeerruimtes, en is een modernistisch gebouw ontworpen door Henry Van De Velde in de jaren 30. Ook het oorspronkelijke meubilair werd door hem ontworpen. De Boekentoren wordt door velen gezien als de vierde toren van Gent. In 2012 werd een nieuwe toren in Gent ingehuldigd, de Arteveldetoren te Sint-Denijs-Westrem. In maart 2017 ging de nieuwe stadsbibliotheek De Krook open, een gebouw met meerdere functies.
Gent is rijk aan een groot aantal civiele bouwwerken, zoals dat onder meer te zien valt aan de Graslei en de Korenlei met hun voorname gildehuizen en andere panden, waaronder het Oud Postkantoor. Een van de grootste en belangrijkste civiele monumenten in de binnenstad is het Gravensteen, een kasteel en grafelijke residentie uit de twaalfde eeuw met een nog vrijwel intact verdedigingssysteem. Het is de enig overgebleven middeleeuwse burcht in Vlaanderen. Een ander gebouw met historische waarde is het Prinsenhof, waar in 1500 keizer Karel V geboren werd, die als keizer van het Heilige Roomse Rijk over het grootste Europese rijk sinds Karel de Grote regeerde. Het Sint-Jorishof is het oudste hotel van Europa.
Tegen het reeds genoemde belfort, dat dateert uit de veertiende eeuw en de status van UNESCO-Werelderfgoed heeft, aan bevindt zich de Lakenhal, in de middeleeuwen het centrum van de Gentse wol- en lakenhandel. Vlak bij het belfort en de lakenhal ligt het laatgotische stadhuis. Het Geeraard de Duivelsteen werd gebouwd in de dertiende eeuw, maar doorging door de jaren heen tal van veranderingen; vandaag de dag fungeert het als rijksarchief te Gent. De stadsopera, de Gentse Opera, is gevestigd in een neoclassicistisch pand uit de negentiende eeuw.
Van de oude stadsomwalling resteren nog het Rabot en de Peperbus. Voor de verdediging van hun stad beschikten de inwoners vanaf de zestiende eeuw tevens over de Dulle Griet, een imposant middeleeuws kanon van ruim vijf meter lang. Het bevindt zich tegenwoordig bij de Vrijdagmarkt, een van de oudste pleinen van de stad en, zoals de naam doet vermoeden, elke vrijdag het toneel van een markt. Andere noemenswaardige (voormalige) markten zijn de Oude vismijn, een van de oudste markten van de stad, en het Groot Vleeshuis, een middeleeuwse markthal.
Gent kent naast de civiele, ook veel religieuze bouwwerken. Behalve de eerder genoemde Sint-Baafskathedraal en Sint-Niklaaskerk bevinden zich in de stad nog twee andere middeleeuwse kerken: de Sint-Jacobskerk en de Sint-Michielskerk. Laatstgenoemde was in plannen uit de zeventiende eeuw voorzien van een ruim 130 meter hoge toren, maar om financiële redenen werd dat plan nooit werkelijkheid. De, vermoedelijk, oudste kerk van de stad bevindt zich echter niet in de historische kern, maar in de wijk Ekkergem: de Sint-Martinuskerk, voor het eerst vermeld in 941. Eveneens buiten het centrum staat de Sint-Annakerk, een negentiende-eeuwse kerk in Rundbogenstil.
Gent telt niet alleen kerken, maar ook nog een groot aantal andere religieuze bouwwerken. Zo zijn er de twee voormalige abdijen, beide gesticht in de zevende eeuw: de Sint-Pietersabdij en de Sint-Baafsabdij. Van de drie begijnhoven in de stad - het Oud Sint-Elisabethbegijnhof, het Nieuw Sint-Elisabethbegijnhof en het Begijnhof O-L-V Ter Hooie - zijn de twee laatstgenoemden onderdeel van de Werelderfgoedinschrijving Vlaamse begijnhoven. Het Pand, tot slot, is een voormalig dominicanenklooster uit de dertiende eeuw; tegenwoordig is het eigendom van de universiteit.
Begraafplaatsen
Gent telt enkele bijzondere begraafplaatsen. De Westerbegraafplaats ligt in het noordwesten van het stadscentrum op het grondgebied van deelgemeente Mariakerke. Net als Campo Santo in de deelgemeente Sint-Amandsberg wordt ze gekenmerkt door de aanwezigheid van monumentale graven, gewijd aan de rijke burgerij van Gent en een tuinarchitectuur die het tot een bezienswaardigheid maakt.
Natuur
Enkele parken in Gent en dan vooral het Citadelpark, kunnen ook tot de bezienswaardigheden van Gent worden gerekend. De parken spelen een belangrijke rol in de recreatie van de inwoners. In de uitgebreide lijst van parken in Gent vindt men onder andere het Stedelijk Natuurreservaat Bourgoyen-Ossemeersen (210 hectare groot) en recreatiepark Blaarmeersen (100 hectare) terug.
Cultuur
Dialect
Zie Gents voor het hoofdartikel over dit onderwerp. |
Kunsten
Gent neemt in de Nederlandse literatuur een belangrijke plaats in. Gentse schrijvers, dichters en kroniekschrijvers waren onder andere Lucas d'Heere, Carel van Mander, Dathenus. Door het verval van Gent na de Hervorming (16de eeuw), raakte het Gentse literaire leven eeuwenlang op de achtergrond, maar na 1830 speelde Gent op letterkundig gebied weer een vooraanstaande rol met schrijvers als Jan Frans Willems, Julius Vuylsteke, Karel Ledeganck, Karel van de Woestijne, Richard Minne, Prudens van Duyse, Hippoliet Van Peene, Achilles Mussche, Maurice Roelants, de gezusters Virginie en Rosalie Loveling, Cyriel Buysse, Johan Daisne. Er waren ook auteurs die in het Frans schreven, zoals Maurice Maeterlinck (Nobelprijswinnaar), Charles Van Lerberghe, Georges Rodenbach en Suzanne Lilar. Onder de naoorlogse schrijvers bevinden zich Pjeroo Roobjee, Marc Sleen (striptekenaar en -schrijver) en enkelen die zich (meestal tijdens hun studententijd) in Gent zijn komen vestigen: Pol Hoste, Geertrui Daem en Herman Brusselmans. Als liedjesschrijver is Walter De Buck te vermelden.
In Gent is ook de Koninklijke Vlaamse Academie voor Taal- en Letterkunde gevestigd, in het David 't Kindt-herenhuis in de Koningstraat bij de Vlasmarkt.
Op het gebied van de schilderkunst zijn er voor Gent niet zoveel bekende namen te noemen als voor andere Vlaamse steden. In de middeleeuwen kennen we Hugo van der Goes, Jan van der Asselt en Justus van Gent. In de 19e eeuw waren het voornamelijk Philippe-Lambert Spruyt, Félix De Vigne, Joseph Paelinck en Pieter Van Hanselaere die bekendheid verwierven. De beroemde Latemse school was ook voor een groot deel uit Gentenaars samengesteld, van wie Gustaaf Van de Woestijne, Frits Van den Berghe, Robert Aerens, Gustaaf en Léon De Smet en ten slotte Albert Servaes de markantste zijn.
Bekende bouwmeesters waren David 't Kindt, Louis Roelandt, Louis Cloquet, Ferdinand Dierkens, Louis Minard,Jacob Gustaaf Semey, Victor Horta, Albert Van huffel, Geo Bontinck, Jan-Albert De Bondt, Oscar Van de Voorde en Valentin Vaerwyck.
Gent heeft op het vlak van de beeldhouwkunst een aantal talentvolle kunstenaars voortgebracht. Enkele belangrijke namen zijn George Minne, Geo Verbanck, Leon Sarteel, Domien Ingels, Emiel Poetou en Walter De Buck.
Op het vlak van theater zijn er het NTGent, Minardschouwburg en Capitole. Gent herbergt samen met Antwerpen de Vlaamse Opera. De concertzaal Handelsbeurs op de Kouter is een belangrijke zaal voor uitvoeringen van hedendaagse of klassieke muziek.
Musea
Voor de musea in Gent is er een speciale museumpas geldig. De meeste musea zijn op zondag tussen 10 en 13 uur gratis toegankelijk voor de Gentenaars.
- Stedelijk Museum voor Actuele Kunst (SMAK) in het Citadelpark
- Museum Dr. Guislain
- Stadsmuseum Gent (STAM) in de Bijloke (voorheen: Oudheidkundig Museum)
- Museum voor Schone Kunsten (MSK) in het Citadelpark
- Museum voor Stenen Voorwerpen (Sint-Baafsabdij)
- Museum voor Industriële Archeologie en Textiel (MIAT)
- Huis van Alijn (voorheen: Museum voor Folklore)
- Museum voor Gerechtsvoorwerpen en het Wapenmuseum in de burcht Gravensteen
- Museum Arnold Vander Haeghen
- Design museum Gent (voorheen: Museum voor Sierkunst)
- De Wereld van Kina: Het Huis en De Tuin (voorheen: Schoolmuseum Michel Thiery)
- De School van Toen
- Belfort
- Museum van het Groot Begijnhof
- Museum van de Zusters van Liefde van Jezus en Maria
- Kunsthal Sint-Pietersabdij
- Universitaire musea:
Evenementen
Gent kent verscheidene grote evenementen. Het bekendst zijn de Gentse Feesten, een tiendaags straat-, muziek- en cultuurfestival in de Gentse binnenstad. Sinds eind jaren 60 zijn deze feesten uitgegroeid tot een van de grootste volksfeesten in Europa.
In Gent worden talrijke events georganiseerd, onder meer in Flanders Expo: de Jaarbeurs, de Lentebeurs, de horecabeurs, de Belgian Boat Show en vroeger talrijke concerten. Ook is Gent een van de locaties van het Festival van Vlaanderen, een muziekevenement dat verspreid over Vlaanderen plaatsvindt. Op filmgebied is er het Internationaal Filmfestival van Vlaanderen-Gent, waarbij de World Soundtrack Awards worden uitgereikt. Flikkendag is een opendeurdag van de Gentse politie, georganiseerd sinds 1998. Sinds het succes van de Vlaamse televisieserie Flikken werd het evenement rond dit programma georganiseerd en lokte na enige jaren ruim honderdduizend bezoekers. Aan het eind van het jaar wordt een kerstmarkt gehouden op het Sint-Baafsplein. Ook organiseert het Koninklijk Muziekverbond dan het Kerst-Koren-Festival, waarbij een groot aantal koren in de stad optreedt.
In 2011, tijdens het laatste weekend van januari, werd het eerste lichtfestival georganiseerd. Op verschillende locaties in de binnenstad worden verschillende artistieke werken met licht getoond of vormen historische gebouwen het decor voor een verrassend klank- en lichtspektakel. De stad kreeg 200.000 bezoekers gespreid over drie dagen. In 2012 kwam er een tweede editie die vier dagen duurde.[6] De stad besloot daarna het evenement pas om de drie jaar te organiseren.
De poëzieroute is een vaste wandeltocht langs 18 gedichten in de Gentse binnenstad. Eens in de vijf jaar vinden in het voorjaar De Floraliën, een tentoonstelling van bloemen en planten plaats.
Media
- De Gentenaar
- Het Volk
- TiensTiens
- Zen FM (radio)
- Radio Roeland (lokale radio)
- Urgent.fm (lokale jongerenradio)
Gent op televisie en in de film
- De tv-reeks De Ridder
- De tv-reeks Code 37
- De tv-reeks Flikken
- De tv-reeks Amigo's
- De telenovelle LouisLouise
- De film Aanrijding in Moscou
- De film Ben X
- De film Alias
- De film Man zkt vrouw
- De film Firmin
- De film The Broken Circle Breakdown
- De film Belgica
- De film Steve + Sky
- De film Turquaze
- De film Trouw met mij!
- De film Offline
Topleveldomein
In 2014 kreeg de stad Gent haar eigen generiek topleveldomein voor websites, namelijk .gent.
Streekproducten
- Waterzooi, stoverij, hutsepot, Gentse mokken, kletskoppen, amandelbrood, mosterd van Tierenteyn, cuberdons (beter bekend als neuzekes) en bieren zoals Gentse Strop, Gentse Tripel, Crabbelaer, Gruut en Stropken.
Religie en levensbeschouwing
Christendom
Gent is de hoofdstad van het gelijknamige bisdom Gent. De oorspronkelijke hoofdkerk van Sint-Jan werd door de kanunniken verlaten en sindsdien is de Sint-Baafskathedraal de kerk waar de katheder staat van de Gentse bisschop. Deze kerk is tevens de thuisbasis van het Sint-Baafskapittel. In deze stad bevinden zich tal van belangrijke kloosters zoals het hoofdhuis van de Zusters van Liefde. Belangrijke katholieke instituten zijn het Sint-Lucasinstituut, het voormalig ziekenhuis van de Bijloke en het Psychiatrisch Centrum Dr. Guislain. Een bekend bedevaartsoord is Onze-Lieve-Vrouw van Lourdes in Oostakker.
Van 1577 tot 1584 kende Gent een calvinistisch stadsbestuur.[7] De protestantse kerk is sinds 1816 gevestigd in de door Koning Willem afgestane kapel (nu de Rabotkerk genoemd[8]) van het voormalige kapucijnenklooster (opgericht in 1632, maar op de kapel na gesloopt bij de realisatie van de urbanisatieplannen onder Frans bewind, waarbij de paters kapucijnen verdreven werden in 1796) gevestigd.[9] De kergemeenschap behoort tot de Gemeente Oost-Vlaanderen van het kerkdistrict Oost- en West-Vlaanderen van de Verenigde Protestantse Kerk in België.
Er zijn een achttal Nederlandstalige evangelische gemeenten in Gent. Zij zijn aangesloten bij de Evangelische Alliantie Vlaanderen.[10] Samen met de Protestantse gemeenten zijn zij bij de overheid vertegenwoordigd als ARPEE.
De anglicaanse gemeenschap van Gent komt samen in de Sint-Johanneskerk (St.John's church).[8] De eerste geloofshandelingen te Gent van de Anglicaanse Kerk vonden in 1743 plaats voor Engelse troepen. Tevens hebben zij een parochie op de Mission to seafarers. De oudste bronnen over de aanwezigheid van de Gentse anglicaanse gemeenschap gaan terug tot 1816.[11] Beide kerkgemeenschappen behoren tot het Aartsdekenaat Noordwest-Europa dat deel uitmaakt van het bisdom Europa van de Kerk van Engeland.
Het Oecumenisch patriarchaat van Constantinopel telt in Gent een parochie die bevoegd is voor de Grieks-orthodoxen gelegen in het Groot Begijnhof Sint-Elisabeth aan Rabot. De parochie is opgedragen aan de apostel Andreas.[12] Aartspriester Ignace Peckstadt speelde een belangrijke rol in het ontstaan van de parochie.[13]
Islam
De stad kent 9 moskeeën in Turkse traditie, 5 in Marokkaanse traditie en één in Pakistaanse traditie.[14] De oudste Turkse organisatie in Gent is het Turks Cultureel Centrum Gent, beter gekend als de Grote Moskee[15] (Büyük Cami). Deze werd opgericht in 1978 en behoort tot de Diyanet-strekking. Daarnaast zijn er nog twee andere Diyanetmoskeeën in Gent, met name in de Rietstraat (Selim Camii) en in Ledeberg (Yavuz Sultan Selim Camii). Tevens zijn er nog drie andere Turkse moskeeën in Gent opgericht uit oppositie tegen het Diyanet, onder meer de Tevhid Cami-moskee, beter bekend als de Milli Görüş-moskee.[16] De 'Ih-Vak'-moskee staat dan weer bekend als soefi-moskee en ten slotte is er de Aksemsettin Talebe Yurdu in de buurt van de Sleepstraat.
De oudste moskeevereniging in Maghrebijnse traditie is die van de Grote moskee, Al-Fath (Brugse Poort), tevens een van de oudste in België. Andere moskeeën in Marokkaanse traditie zijn onder meer de Masjid Okba Ibn Nafi-moskee (Dampoort) en de El-Markaz et-Tarbawi-moskee (Brugse Poort).
13,7% van de Gentse bevolking is moslim.[17]
Sikhisme
De sikh-gemeenschap heeft sinds mei 2015 een eigen tempel in de stad.[18] De gemeenschap bestaat uit een 125-tal families.[19] De Gurdwara Mata Sahib Kaur is gelegen in de Kortrijksepoortstraat[20]. De sikhgemeenschap is aanwezig sinds Eerste Wereldoorlog, toen er veel sikhs in België vochten. De grootste groep kwam echter na de opstand van Sukhdev Singh Jalwehra in 1985, en de bestorming van de Harmandir Sahib (beter bekend als de Gouden Tempel) van Amritsar door Indische troepen.
Boeddhisme
In 1996 werd het boeddhistisch centrum Triratna Gent geopend, een beweging opgericht door Sangharakshita. Triratna betekent de Drie Juwelen (Boeddha, Dharma, Sangha).[21]
Atheïsme
Het Geuzenhuis coördineert, bundelt en huisvest de Gentse vrijzinnige verenigingen. Onder meer de ontmoetingsplaats De Geus van Gent is er gelegen, alsook de Humanistisch-Vrijzinnige Vereniging Gent en het Vermeylenfonds.[22] De organisatie is aangesloten bij de Unie Vrijzinnige Verenigingen van DeMens.nu.[23]
Tevens bevindt het hoofdkwartier van het Willemsfonds zich sinds 1868 in het Lakenmetershuis op de Vrijdagmarkt. De organisatie heeft steeds een grote band gehad met Gent. Zo waren 31 van de 38 stichters Gentse personen, waaronder de eerste voorzitter, Jules de Saint-Genois: hij stichtte de vereniging in 1851. Gentenaren Ferdinand Augustijn Snellaert, Prudens Van Duyse en Julius Vuylsteke werden vanaf 1855 de opeenvolgende voorzitters. Deze laatste ging vanaf 1862 een antiklerikale lijn volgen waardoor meer gematigde leden zoals kanunnik Jan Baptist David (1801-1866) het Willemsfonds verlieten.
Eveneens op de Vrijdagsmarkt bevindt zich het socialistische bolwerk met de Bond Moyson en Ons Huis, waar respectievelijk de Socialistische Mutualiteiten en het ABVV zijn gevestigd. Oorspronkelijk huisvestte de Bond Moyson allerlei winkels van de Coöperatieve Maatschappij Vooruit. In die tijd stond het gebouw bekend onder de naam Groote Magazijnen. In Ons Huis werden de studie-, vergader- en ontspanningsactiviteiten georganiseerd. Op de benedenverdieping was er lange tijd een café, boven waren (zijn) er vergaderzalen, een bibliotheek en een feestzaal waar ook theatervoorstellingen werden georganiseerd. In de jaren 30 werd een bijkomende vleugel aangebouwd met verbinding naar de Meerseniersstraat.
Vervoer
Gent ligt ten noorden van het knooppunt of de verkeerswisselaar van de Europese wegen E40 en E17, het klaverblad van Zwijnaarde. De beide afritten voor Gent, die voor het centrum en die voor het zuiden van de stad (= "afrit 9") liggen op de E17. Gent is daarmee vlot bereikbaar enerzijds vanaf de as Oostende / Brugge — Brussel (E40) en anderzijds vanaf de as Antwerpen — Kortrijk / Rijsel (E17). Er zijn twee ringwegen: de R40, de zogenaamde kleine ring rond het centrum van de stad, en de R4, die verder buiten de stad om loopt en de deelgemeenten vlotter bereikbaar maakt.
Een groot deel van de Gentse binnenstad is autovrij. De eerste autovrije straten waren de Donkersteeg (1976), en de Langemunt (1982).[24] In 1996 werd het autovrij gedeelte wordt sterk uitgebreid met het zogenaamde Mobiliteitsplan. Sinds dit plan wordt het stadsverkeer via een parkeerroute naar ondergrondse parkeergarages geleid. De bovengrondse parkeerplaatsen werden langzaam afgebouwd. In 2016 - 2017 is het begrip mobiliteitsplan is behouden, maar valt zij uiteen in een parkeerplan en een circulatieplan. Het parkeerplan heeft als voornaamste drie kenmerken dat er geen enkele blauwe zone meer was overgebleven, dat er nieuwe betaalpalen waren geplaatst met een betaalregime in 4 kleuren (rood, oranje, geel, groen)[25] en dat de automobilist voortaan zijn nummerplaat moet intikken. De hoofdkenmerken van dit circulatieplan zijn dat de voetgangerszone fel uitgebreid is en dat de binnenstad verdeeld is in zeven van elkaar gescheiden sectoren (= zes sectoren en het centrum): doorgaand verkeer is onmogelijk en de automobilist wordt telkens naar de stadsring (R40) geleid als hij van sector wil veranderen.[26]
Station Gent-Sint-Pieters is een van de drukste treinstations in België. Daarnaast zijn er in Gent enkele kleinere stations: Station Gent-Dampoort, Station Gentbrugge, Station Drongen en Station Wondelgem. Het eerste station in de stad was het Zuidstation, dat werd geopend in 1837. Dit station op 'het Zuid' werd omstreeks 1930 gesloopt.
De Lijn exploiteert naast een busnetwerk drie Gentse tramlijnen. Op bepaalde dagen pendelt de 'Elektroboot' tussen het Zuid en het stadscentrum.
Onderwijs
Gent is een belangrijke onderwijsstad in België, met onder meer de Universiteit Gent (± 41.000 studenten), de Arteveldehogeschool (± 14.000), de Hogeschool Gent (± 13.500), Odisee (± 2.000) en het LUCA School of Arts (± 1.400). In totaal studeren er dus zo'n 70.000 studenten in Gent.
Het Universitair Ziekenhuis Gent vervult een belangrijke streekfunctie die zich zelfs uitstrekt tot ver over de landsgrens, aangezien voor inwoners van het Nederlandse Zeeuws-Vlaanderen Gent dichterbij is dan het Academisch ziekenhuis in Rotterdam.
Deeltijds kunstonderwijs
In Gent bevinden zich de volgende scholen voor deeltijds kunstonderwijs: (Podiumkunsten)
Hoger kunstonderwijs
In Gent bevindt zich het Koninklijk Conservatorium van Gent.
Sociale kaart
Ziekenhuizen
- AZ Sint-Lucas
- AZ Jan Palfijn
- UZ Gent
- AZ Maria Middelares
- Psychiatrisch centrum Sint Camillus
- Psychiatrisch Centrum Dr. Guislain
- Psychiatrisch Centrum Gent - Sleidinge
Sport
Verenigingen
|
|
- Hockey
- Gantoise
- Indiana
- Juventus
- Leopard
Evenementen
Bekende Stroppen/Gentenaars
Zie Lijst van bekende Gentenaars voor het hoofdartikel over dit onderwerp. |
Stedenbanden
Gent heeft zeven zustersteden:[27]
- Saint-Raphaël (Frankrijk), sinds 1958
- Wiesbaden (Duitsland), sinds 1969
- Kanazawa (Japan), sinds 1971
- Melle (Duitsland), sinds 1977, was zusterstad van de deelgemeente Sint-Denijs-Westrem sinds 1969
- Tallinn (Estland), sinds 1982
- Mohammedia (Marokko), sinds 1982
- Nottingham (Verenigd Koninkrijk), sinds 1985
In het kader van de gemeentelijke internationale (ontwikkelings)samenwerking heeft Gent eveneens een 'stedenband' met de volgende stad:
- Mangaung (Vrijstaat, Zuid-Afrika), sinds 2004
Externe links
- Website van Gent
- Toeristische website van Gent
- Gebuurten of dekenijen van Gent
- Genver Arrondissement Gent Burgerlijke Stand 1851-1910
- Geneaknowhow Digitale Bronbewerkingen Provincie Oost-Vlaanderen
Bronnen, noten en/of referenties
|
Plaatsen in de stad Gent |
---|
Deelgemeenten: Afsnee · Desteldonk · Drongen · Gent · Gentbrugge · Ledeberg · Mariakerke · Mendonk · Oostakker · Sint-Amandsberg · Sint-Denijs-Westrem · Sint-Kruis-Winkel · Wondelgem · Zwijnaarde
Belgische gemeenten · Arrondissement Gent · Oost-Vlaanderen · Vlaanderen |
Gemeenten in de provincie Oost-Vlaanderen |
---|
Aalst · Aalter · Assenede · Berlare · Beveren · Brakel · Buggenhout · De Pinte · Deinze · Denderleeuw · Dendermonde · Destelbergen · Eeklo · Erpe-Mere · Evergem · Gavere · Gent · Geraardsbergen · Haaltert · Hamme · Herzele · Horebeke · Kaprijke · Kluisbergen · Knesselare · Kruibeke · Kruishoutem · Laarne · Lebbeke · Lede · Lierde · Lochristi · Lokeren · Lovendegem · Maarkedal · Maldegem · Melle · Merelbeke · Moerbeke · Nazareth · Nevele · Ninove · Oosterzele · Oudenaarde · Ronse · Sint-Gillis-Waas · Sint-Laureins · Sint-Lievens-Houtem · Sint-Martens-Latem · Sint-Niklaas · Stekene · Temse · Waarschoot · Waasmunster · Wachtebeke · Wetteren · Wichelen · Wortegem-Petegem · Zele · Zelzate · Zingem · Zomergem · Zottegem · Zulte · Zwalm |
Hulp genealogie en geschiedenis (Nederland)Deepl vertaler • Schrijfassistent VRT] • ChatGPT (Opgepast! Altijd verifiëren!)] • Claude.ai (Opgepast! Altijd verifiëren!)] • Bing Copilot (Opgepast! Altijd verifiëren!)] • tekst herschrijven met scribbr.io •