Stefanus I (bisschop van Rome)

Stefanus I (bisschop van Rome)
Stephanus Rome, – 2 augustus 257
Paus nummer 23 volgens de officiële Pausenlijst
Periode	12 mei 254 – 2 augustus 257
Voorganger	Lucius I
Opvolger	Sixtus II

Stefanus I, (Latijn: Stephanus, overleden 2 augustus 257) was een bisschop van Rome vanaf 12 mei 254 tot zijn dood. Hij stamde af van het Romeinse patriciërsgeslacht van de Gens Julia. Zijn naam komt uit het Grieks en betekent de „bekroonde” of „bekranste”.

Leven

Stefanus was een geboren Romein van Griekse afkomst. Hij diende als aartsdiaken van Lucius I en werd door hem als zijn opvolger ingezet. Op 12 mei 254 werd hij de opvolger van Lucius en op 30 augustus 257 werd hij opgevolgd door Sixtus II. Stefanus’ ambtsperiode viel in de tijd tussen de vervolgingen door keizer Decius en keizer Valerianus, waarin de Romeinse christenen een tijd van relatieve vrede genoten.

In de vraag of iemand die reeds door een ketter werd gedoopt, opnieuw gedoopt moest worden, wees Stefanus het herdopen af, terwijl Cyprianus van Carthago en Firmilianus van Caesarea in Cappadocië voorstanders waren van deze herdoop. Dionysius van Alexandrië sloot zich aan bij het standpunt van Stefanus I van Rome. Stefanus riskeerde door zijn onbuigzame houding bijna een scheuring met de kerk in Afrika en in het oosten. Pas na zijn overlijden kwam het onder zijn opvolger Sixtus II tot een overeenkomst. Op lange termijn heeft het standpunt van Stefanus zich in de Rooms-Katholieke Kerk doorgezet.

In de kwestie of de ’lapsi’, de christenen die tijdens de vervolgingen onder Decius aan heidense goden hadden geofferd, opnieuw konden worden opgenomen als christenen, nam hij tegenover hen een verzoenende houding aan. Hij was er een voorstander van dat de bisschoppen van León en Astorga hersteld zouden worden, die onder de druk van de vervolgingen hun geloof hadden verloochend en daarom uit de kerkgemeenschap werden gezet, maar die later berouw toonden. Door deze stellingname stond hij lijnrecht tegenover hen die tegenover de ’lapsi’ een hardere lijn wilden volgen, zoals Novatianus.

In beide kwesties verwees Stefanus nadrukkelijk op de voorrangspositie van de Romeinse bisschop en de voorrang van de Romeinse tradities. Hij verdedigde de onscheidbaarheid van het huwelijk en wordt gezien als de uitvinder van de verlovingsring, die door de toekomstige echtgenoot aan zijn toekomstige echtgenote wordt geschonken om hun wederzijdse beloften van trouw te sterken.

Stefanus overleed op 2 augustus 257, vóór de vervolging door Valerianus uitbrak. Dat hij de marteldood zou zijn gestorven, is een legende. In de Romeinse kalender van 354 staat hij niet opgenomen in de index van martelaren, maar bij de overleden bisschoppen.

Zijn lichaam werd bijgezet in de Catacombe van Calixtus. Zijn hoofd wordt in Speyer, Duitsland, vereerd als relikwie, en hij is de beschermheilige van Hvar. In de Katholieke Kerk wordt hij herdacht op 2 augustus, de dag van zijn overlijden.

Literatuur

• (de) Ernst Pulsfort: Stephan I. In: Biographisch-Bibliographisches Kirchenlexikon (BBKL). Deel 10, Herzberg 1995, ISBN 3-88309-062-X, kol. 1350-1351 (verkorte actuele versie),  (gearchiveerde versie^(?)(vertaal via: ))

•   (en) Stephanus I, Pope, in: Catholic Encyclopedia, New York, Robert Appleton Company, 1907-1912. (vertaal via: )

Weblinks

  Zie ook de categorie met mediabestanden in verband met Stephan I. op Wikimedia Commons.

• Volledige werken in Migne’s Patrologia Latina, met inhoudsopgave

Officiële Pausenlijst van de Katholieke Kerk

Namen van de in het „Annuario Pontifico” als tegenpaus genoemde pausen staan cursief tussen haakjes.
Petrus • Linus • Anacletus I • Clemens I • Evaristus • Alexander I • Sixtus I • Telesforus • Hyginus • Pius I • Anicetus • Soter • Eleutherus • Victor I • Zefyrinus • Calixtus I • (Hippolytus) • Urbanus I • Pontianus • Anterus • Fabianus • Cornelius • (Novatianus) • Lucius I • Stefanus I • Sixtus II • Dionysius • Felix I • Eutychianus • Cajus • Marcellinus • Marcellus I • Eusebius • Miltiades • Silvester I • Marcus • Julius I • Liberius • (Felix (II)) • Damasus I • (Ursinus) • Siricius • Anastasius I • Innocentius I • Zosimus • Bonifatius I • (Eulalius) • Celestinus I • Sixtus III • Leo I • Hilarius • Simplicius • Felix II • Gelasius I • Anastasius II • Symmachus • (Laurentius) • Hormisdas • Johannes I • Felix III • Bonifatius II • (Dioscurus) • Johannes II • Agapetus I • Silverius • Vigilius • Pelagius I • Johannes III • Benedictus I • Pelagius II • Gregorius I • Sabinianus • Bonifatius III • Bonifatius IV • Deusdedit (Adeodatus I) • Bonifatius V • Honorius I • Severinus • Johannes IV • Theodorus I • Martinus I • (Eugenius I) • Eugenius I • Vitalianus • Adeodatus II • Donus • Agatho • Leo II • Benedictus II • Johannes V • Conon • (Theodorus (II)) • (Paschalis (I)) • Sergius I • Johannes VI • Johannes VII • Sisinnius • Constantinus I • Gregorius II • Gregorius III • Zacharias • Stefanus (II) • Stefanus II (III) • Paulus I • (Constantinus II) • (Filippus) • Stefanus III (IV) • Hadrianus I • Leo III • Stefanus IV (V) • Paschalis I • Eugenius II • Valentinus • Gregorius IV • (Johannes (VIII)) • Sergius II • Leo IV • Benedictus III • (Anastasius (III)) • Nicolaas I • Hadrianus II • Johannes VIII • Marinus I • Hadrianus III • Stefanus V (VI) • Formosus • Bonifatius VI • Stefanus VI (VII) • Romanus • Theodorus II • Johannes IX • Benedictus IV • Leo V • (Christoforus) • (Sergius III) • Sergius III • Anastasius III • Lando • Johannes X • Leo VI • Stefanus VII (VIII) • Johannes XI • Leo VII • Stefanus VIII (IX) • Marinus II • Agapetus II • Johannes XII • Leo VIII • (Benedictus V) • Johannes XIII • Benedictus VI • (Bonifatius VII) • Benedictus VII • Johannes XIV • Johannes XV • Gregorius V • (Johannes XVI) • Silvester II • Johannes XVII • Johannes XVIII • Sergius IV • Benedictus VIII • (Gregorius (VI)) • Johannes XIX • Benedictus IX • Silvester III • Benedictus IX • Gregorius VI • Clemens II • Benedictus IX • Damasus II • Leo IX • Victor II • Stefanus IX • (Benedictus X) • Nicolaas II • Alexander II • (Honorius II) • Gregorius VII • (Clemens (III)) • Victor III • Urbanus II • Paschalis II • (Theodoricus) • (Albertus) • (Silvester (IV)) • Gelasius II • (Gregorius (VIII)) • Calixtus II • Honorius II • (Celestinus (II)) • Innocentius II • (Anacletus II) • (Victor (IV) (Gregorius)) • Celestinus II • Lucius II • Eugenius III • Anastasius IV • Hadrianus IV • Alexander III • (Victor (IV) (Octavianus)) • (Paschalis (III)) • (Calixtus (III)) • (Innocentius (III)) • Lucius III • Urbanus III • Gregorius VIII • Clemens III • Celestinus III • Innocentius III • Honorius III • Gregorius IX • Celestinus IV • Innocentius IV • Alexander IV • Urbanus IV • Clemens IV • Gregorius X • Innocentius V • Hadrianus V • Johannes XXI • Nicolaas III • Martinus IV • Honorius IV • Nicolaas IV • Celestinus V • Bonifatius VIII • Benedictus XI • Clemens V • Johannes XXII • (Nicolaas (V)) • Benedictus XII • Clemens VI • Innocentius VI • Urbanus V • Gregorius XI • Urbanus VI • (Clemens VII van Avignon) • Bonifatius IX • (Benedictus XIII van Avignon) • Innocentius VII • Gregorius XII • (Alexander V) • (Johannes (XXIII)) • Martinus V • (Clemens VIII van Avignon) • (Benedictus XIV van Avignon) • Eugenius IV • (Felix V) • Nicolaas V • Calixtus III • Pius II • Paulus II • Sixtus IV • Innocentius VIII • Alexander VI • Pius III • Julius II • Leo X • Hadrianus VI • Clemens VII • Paulus III • Julius III • Marcellus II • Paulus IV • Pius IV • Pius V • Gregorius XIII • Sixtus V • Urbanus VII • Gregorius XIV • Innocentius IX • Clemens VIII • Leo XI • Paulus V • Gregorius XV • Urbanus VIII • Innocentius X • Alexander VII • Clemens IX • Clemens X • Innocentius XI • Alexander VIII • Innocentius XII • Clemens XI • Innocentius XIII • Benedictus XIII • Clemens XII • Benedictus XIV • Clemens XIII • Clemens XIV • Pius VI • Pius VII • Leo XII • Pius VIII • Gregorius XVI • Pius IX • Leo XIII • Pius X • Benedictus XV • Pius XI • Pius XII • Johannes XXIII • Paulus VI • Johannes Paulus I • Johannes Paulus II • Benedictus XVI • Franciscus I