Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.
- Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
- Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
Parochie (kerk)
| Christendom |
|---|
 |
|
..Pijlers
Jezus Christus • Christelijke Theologie • Apostelen • Koninkrijk • Evangelie • parochie; gemeente of vergadering |
|
..Bijbel
|
|
..Christelijke feesten
|
|
Drie-eenheid (Vader, Zoon, Heilige Geest) • Theologie • Apologetiek • Schepping • Zondeval • Wet• Verlossing • Aanbidding • Kerk • Sacramenten
|
|
..Geschiedenis en tradities
|
|
..Onderwerpen Bewegingen • Denominaties • Oecumene • Homilie/Preek • Gebed • Christelijke muziek • Kerkmuziek • Kerkgebouw • Liturgie • Kalender • Symboliek • Kunst • Kritiek
|
|
..Belangrijke personen Paulus • Petrus • Kerkvaders • Heiligen • Constantijn • Athanasius • Augustinus • Anselmus • Aquino • Palamas • Wyclif • Luther • Calvijn • Wesley • Arius • Marcion van Sinope • Paus
|
In de Rooms-Katholieke Kerk is een parochie een gemeenschap van gelovigen waarvan de herderlijke zorg aan een pastoor is toevertrouwd. De pastoor kan hiervoor worden bijgestaan door een parochievicaris, beter bekend als kapelaan (in Nederland) of onderpastoor (in Vlaanderen). Ook de Anglicaanse Kerk, Orthodoxe Kerk en bijvoorbeeld de Zweedse Kerk kennen een parochie. Een parochie is verbonden aan een bepaald gebied, zoals een dorp, een stad of een wijk. De woonplaats van de gelovige bepaalt bij welke parochie hij hoort. Hiermee onderscheidt een parochie zich van bijvoorbeeld een kloosterkerk, een bedevaartskerk of een kathedraal.
Een personele parochie richt zich niet op de gelovigen van een bepaald gebied, maar op een bepaalde groep gelovigen. Zo bestaan er bijvoorbeeld personele parochies voor Chaldeeuwse christenen of voor gelovigen die de Mis willen vieren volgens de Tridentijnse ritus.
Nederland
In Nederland draagt het kerkbestuur, ook parochiebestuur genoemd, zorg voor het parochiaal vermogen en de doelmatige aanwending daarvan ten bate van de parochie. Dit bestuur wordt gevormd door de pastoor tezamen met door de bisschop hiertoe benoemde leken. De pastoor is voorzitter van het parochiebestuur.
De kerkgenootschappen in Nederland tellen tezamen ongeveer 3490 zelfstandige gebieden, waarin de pastorale zorg vorm en inhoud krijgt. Hiervan zijn 1463 rooms-katholieke parochies en 1832 protestantse gemeenten. Deze dragen zorg voor het in stand houden van ongeveer 4240 kerkgebouwen in Nederland. Veroorzaakt door de toenemende secularisatie neemt sinds een paar jaar het aantal zelfstandige katholieke parochies en kerkgebouwen sterk af. Het aantal zelfstandige katholieke parochies neemt per jaar met zo'n 25 af, en bedraagt per eind 31 december 2006: 1425, het aantal kerkgebouwen neemt ook af, er worden gemiddeld per jaar 20 kerken gesloten voor de eredienst.
Verdere reorganisaties zijn bezig. Volgens deze zal het aantal katholieke parochies in het aartsbisdom Utrecht moeten worden teruggebracht van 316 naar 45, het aantal parochies in het bisdom Haarlem moet worden teruggebracht van 164 naar 34 samenwerkingsverbanden van parochies; het aantal parochies in het bisdom Rotterdam zal verder worden verminderd van 147 naar 24 clusters volgens het laatste (eind 2007) reorganisatieplan genaamd "Samenwerking Geboden 2", en ook het bisdom Breda reorganiseert: van 103 parochies in 2005 streeft het bisdom naar 21 nieuwe parochies (samenwerkingsverbanden) per 2010. In totaal zal het aantal zelfstandige parochies afnemen met 606 parochies (85 %) voor deze vier bisdommen. Opvallend is dat het kleinste bisdom Groningen-Leeuwarden (nog) geen (gepubliceerde) plannen heeft om het aantal zelfstandige parochies te verminderen.
Vlaanderen
In Vlaanderen worden de materiële belangen van een parochie (woning van de pastoor, onderhoud van gebouwen, ... ) behartigd door de kerkfabriek, in september 2004 grondig hervormd en gemoderniseerd.
Voor het beleid van de pastorale taken en inhoudelijke werking laten pastoors zich meer en meer bijstaan door een "parochieraad", waarin naast de pastoor ook andere verantwoordelijke parochianen meewerken, bijvoorbeeld de verantwoordelijken voor catechese, liturgie, ziekenbezoek, zangkoor, ...
Historisch gezien werd voor de parochie ook het begrip kerspel gehanteerd. Het equivalente begrip in het protestantisme is de gemeente.
Zie ook
- Lijst van rooms-katholieke parochies in Nederland
- Parochies in België
- Een parochie is ook een administratieve bestuurslaag van Andorra, zie Parochies van Andorra