Armeense kalender

De Armeense kalender is de traditionele kalender in Armenië en is afgeleid van het Egyptische kalendersysteem. De kalender werd in gebruik genomen in 552 n.Chr., naar aanleiding van de afscheiding van de Armeens-apostolische kerk van de Romeinse rijkskerk. De eerste dag valt op 11 juli 552 (juliaanse kalender). Vroeger nam men de legendaire overwinning van Koning Hayk over de Babylonische koning Bel op 11 august 2492 v.Chr. als beginpunt.

Datums worden aangeduid door de letters ԹՎ (t'v), een afkorting voor „t'vin” („in het jaar”), gevolgd door een tot vier Armeense letters, die als cijfers worden gebruikt. Om snel een jaartal volgens de Armeense jaartelling om te zetten naar een jaartal volgens de in de gregoriaanse kalender gebruikelijke telling, dient men er 551 bij op te tellen. Bijvoorbeeld: wanneer een insciptie luidt: ԹՎ ՈՀԳ, betekent dit in Armeense cijfers (zie tabel) 673. Wanneer men er 551 bijtelt, brengt ons dat op het jaar 1224. Maar omdat aan Armeense kalender, net zoals de Egyptische kalender waarop hij gebaseerd is, geen schrikkeljaren heeft, verschuift het jaar langzaam ten opzichte van de seizoenen. Het huidige jaar, 1461, is het laatste van de grote cyclus van 1461 jaar die gelijk staat aan 1460 jaren van de juliaanse kalender. (Zie Sothiscyclus). Het volgende Armeense jaar, 1462, begint op 24 juli 2012 (gregoriaans); dit is volgens de juliaanse kalender dezelfde dag van het jaar (11 juli) als toen de Armeense kalender in gebruik werd genomen.

Armeense cijfers: Armeens Transliteratie Arabisch Ա A 1 Բ B 2 Գ G 3 Դ D 4 Ե E 5 Զ Z 6 Է Ē 7 Ը Ě 8 Թ T‘ 9 Ժ Ž 10 Ի I 20 Լ L 30 Խ X 40 Ծ C 50 Կ K 60 Հ H 70 Ձ J 80 Ղ Ł 90

Armeens Transliteratie Arabisch Ճ Č 100 Մ M 200 Յ Y 300 Ն N 400 Շ Š 500 Ո O 600 Չ Č‘ 700 Պ P 800 Ջ J̌ 900 Ռ Ṙ 1000 Ս S 2000 Վ V 3000 Տ T 4000 Ր R 5000 Ց C‘ 6000 Ւ W 7000 Փ P‘ 8000 Ք K‘ 9000

Voorbeeld: ՟ԹՎ ՇԻԹ = t‘vin 529 = 1080/81 n. Chr.

Maanden

De Armeense maandnamen vertonen invloeden van de Zoroastrische kalender, en zoals Antoine Meillet opmerkte, in twee gevallen invloeden uit Zuid-Kaukasische talen. De namen van de maanden zijn:

Նավասարդ	Navasard
Հոռի	Hoṙi
Սահմ	Sahm
Տրե	Tre
Քաղոց	K‘ałoc‘
Արաց	Arac‘
Մեհեկ	Mehek
Արեգ	Areg
Ահեկան	Ahekan
Մարերի	Mareri
Մարգաց	Margac‘
Հրոտից	Hrotic‘

Weblinks

• (en) website over de Armeense kalender
• (en) The Haik Calendar
• (en) Encyclopaedia Britannica, editie 1911
• (en) hyeetch.nareg.com.au, Basis: Brutean, Grigor: Ōrac‘uyc‘ hayoc‘. Jerevan 1997
• (ru) Lev Čerepnin: Russkaja chronologija. Moskva 1944 (vertaal via: )
• (de) kalendersysteme.de

  (en) Wikibooks: Armenian Calendar

Kalendersystemen

In gebruik: Armeens • Assyrisch • Bahá'í • Berbers • Chinees • Ethiopisch • Georgisch • Gregoriaans • Hindoe • IJslands • Indiaas • Iraans • Islamitisch • Joods • Juliaans • Koptisch • Liturgisch • Maçonniek • Samaritaans • Thai • Tibetaans Oude kalenders: Attisch • Azteeks • Egyptisch • Georgisch • IJslands • Maya • Macedonisch • Quakers • (Frans) Republikeins • Romeins • Runen • Tabotkalender (rasta) Voorgestelde kalenders of kalenderhervormingen: Darische kalender • Maréchal-kalender • New Earth Calendar • Positivistenkalender • Sovjetisch Kalenderberekening: epacta • cyclus van Meton • gulden getal • indictie • martelaarsboekletter • zondagsletter • zonnecirkel Jaartelling: Ab Urbe Condita • Anno Diocletiani • Anno Mundi (Byzantijns) • Boeddhistisch • Christelijke jaartelling • Olympiade • Seleucidische jaartelling Verwante thema’s: Dionysische Paasperiode • juliaanse dag • oude Nederlandse maandnamen • schrikkeljaar