Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.
- Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
- Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
Maçonnieke kalender
De maçonnieke kalender is een verzamelbegrip voor diverse tijdrekeningen die in gebruik zijn of waren bij de vrijmetselaars; maçon is Frans voor metselaar.
De meeste van deze tijdrekeningen zijn eenvoudige verschuivingen ten opzichte van de gregoriaanse kalender, en in veel van die tijdrekeningen begint het jaar niet op 1 januari. De meest gangbare startdatum voor een maçonniek jaar is 1 maart, analoog aan de juliaanse kalender, de door Julius Caesar ingevoerde tijdrekening van de Romeinen. Deze datum wordt dan ook aangeduid als maçonniek nieuwjaar.
In hedendaagse vermeldingen van de jaartellingen wordt niet altijd een nieuwjaarsdatum of informatiebron gespecificeerd, zodat de status en details onduidelijk blijven. Ze volgen het zonnejaar, en de meeste lijken eenvoudige verschuivingen ten opzichte van de gregoriaanse kalender, zodat de jaartallen om te rekenen zijn met een simpele optelling, al dan niet met verschoven nieuwjaar. In communicatie met de buitenwereld gebruiken de vrijmetselaars in de 21e eeuw de gewone gregoriaanse kalender, zodat onduidelijk blijft of de afwijkende tellingen tegenwoordig veel betekenis hebben.
Diverse tijdrekeningen
De diverse maçonnieke tijdrekeningen worden aangeduid met afkortingen achter het jaartal. Zo kent men A.D. (Anno Deposition), een obscure kalender die duizend optelt bij het gregoriaanse jaar. Deze is gemakkelijk te verwarren met de aanduiding AD (Anno Domini) die gangbaar is in Angelsaksische landen. Die aanduiding wordt meestal vóór een jaartal geplaatst, maar erachter komt ook veel voor, dus voor data uit de geschiedenis is er kans op verwarring. Deze kalender is echter slechts in zeer beperkte kring gebruikt.
Verdere tellingen zijn A.H. (Anno Hebraico) A.L. (Anno Lucis), A.M. (Anno Mundi) en A.O. (Anno Ordinis). De westerse, gregoriaanse tijdrekening kan dan aangeduid worden met P.E. (Profane Era) of P.S. (Profane Stijl); profaan is hier de vrijmetselaarsterm voor ’buitenwereld’.
De jaartelling A.L. Anno Lucis — de jaartelling volgens „het jaar van het ware licht” (“Jahr des wahren Lichts”) — wordt nog gebruikt op diploma’s in de blauwe graden. Het telt vierduizend jaar op bij de gangbare kalender, en het Nederlandse maçonnieke jaar begint op 1 maart. Daardoor wordt een datum volgens A.L. berekend vanaf 1 maart; 1 mei 1998 wordt dan de eerste dag van derde maand van het jaar 5998. Voor de maanden januari en februari moet het jaartal dan uiteraard met één verlaagd worden: 5 januari 2009 wordt dus 5-11-6008 A.L.
In het bijbehorende rituaal staat het hervatten van de maçonnieke werkzaamheden centraal, met onder andere het inrichten van de symbolische tempel. Sommige bronnen stellen dat deze tijdrekening gebaseerd is op oude overleveringen, volgens welke de schepping van de wereld ongeveer 4.000 jaar voor de geboorte van Christus zou hebben plaatsgevonden. Een onafhankelijke bron voor die overleveringen ontbreekt echter.
Bronvermelding
Bronnen, noten en/of referenties:
- Koninklijke Bibliotheek (Nederland) - Bespreking van Nederlandsche vrijmetselaars almanak voor den jare 1818 (Nederlandsche vrijmetselaars almanak voor den jare 1818. p.s. Rotterdam, C.R. Hake, ter boekdrukkerij van H. van Munster en zoon, te Amsterdam, [1818]. 8°, 115 p. Bedrukte papieren band. - Koninklijke Bibliotheek, Signatuur: T 8412)
- Maçonnieke encyclopedie, zie onder A
- Maçonnieke encyclopedie, zie onder kalender
| Kalendersystemen |
|---|
|
In gebruik: Armeens • Assyrisch • Bahá'í • Berbers • Chinees • Ethiopisch • Georgisch • Gregoriaans • Hindoe • IJslands • Indiaas • Iraans • Islamitisch • Joods • Juliaans • Koptisch • Liturgisch • Maçonniek • Samaritaans • Thai • Tibetaans Oude kalenders: Attisch • Azteeks • Egyptisch • Georgisch • IJslands • Maya • Macedonisch • Quakers • (Frans) Republikeins • Romeins • Runen • Tabotkalender (rasta) Voorgestelde kalenders of kalenderhervormingen: Darische kalender • Maréchal-kalender • New Earth Calendar • Positivistenkalender • Sovjetisch Kalenderberekening: epacta • cyclus van Meton • gulden getal • indictie • martelaarsboekletter • zondagsletter • zonnecirkel Jaartelling: Ab Urbe Condita • Anno Diocletiani • Anno Mundi (Byzantijns) • Boeddhistisch • Christelijke jaartelling • Olympiade • Seleucidische jaartelling Verwante thema’s: Dionysische Paasperiode • juliaanse dag • oude Nederlandse maandnamen • schrikkeljaar |