Wikisage, de vrije encyclopedie van de tweede generatie, is digitaal erfgoed

Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.

  • Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
  • Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
rel=nofollow

Sint-Katelijne-Waver

Uit Wikisage
Naar navigatie springen Naar zoeken springen
Sint-Katelijne-Waver
Gemeente in België
Vlag van Sint-Katelijne-Waver Wapen van Sint-Katelijne-Waver
(Details) (Details)
Sint-Katelijne-Waver
Sint-Katelijne-Waver
Geografie
Gewest Vlaanderen
Provincie Antwerpen
Arrondissement Mechelen
Oppervlakte
– Onbebouwd
– Woongebied
– Andere
36,12 km² (2009)
70,37%
16,16%
13,47%
Coördinaten 51° 4' NB, 4° 32' OL
Bevolking (Bron: Statbel)
Inwoners
– Mannen
– Vrouwen
– Bevolkingsdichtheid
20.149 (01/01/2010)
49,39%
50,61%
558 inw./km²
Leeftijdsopbouw
0–17 jaar
18–64 jaar
65 jaar en ouder
(01/01/2008)
20,61%
61,13%
18,26%
Buitenlanders 2,19% (01/01/2008)
Politiek en bestuur
Burgemeester Kristof Sels (N-VA)
Bestuur N-VA, Samen Anders
Zetels
N-VA
Samen Anders
Vlaams Belang
CD&V
27
10
5
2
9
Economie
Gemiddeld inkomen 16.360 euro/inw. (2007)
Werkloosheidsgraad 4,05% (jan. 2009)
Overige informatie
Postcode
2860
2861
Deelgemeente
Sint-Katelijne-Waver
Onze-Lieve-Vrouw-Waver
Zonenummer 015 - 03
NIS-code 12035
Politiezone BODUKAP
Website www.sint-katelijne-waver.be
Detailkaart
Bestand:Sint-Katelijne-WaverLocatie.png
ligging binnen het arrondissement Mechelen
in de provincie Antwerpen
Portaal  Portaalicoon   België
rel=nofollow
rel=nofollow
Bestand:Parochiekerk Sint-Augustinus, St-Katelijne-Waver.jpg
Parochiekerk Sint-Augustinus
Bestand:Clemenceaustraat 109, Sint-Katelijne-Waver.jpg
Pastorie in de Clemenceaustraat
Bestand:Abdij van Rozendaal Koetshuis.jpg
Abdij van Rozendaal (domein Roosendael), Koetshuis
Bestand:Abdij van Rozendaal Poorthuis 3.jpg
Abdij van Rozendaal (domein Roosendael), Poorthuis
Bestand:Sint-Katelijne-Waver Rozenhouthof 1.JPG
Kasteel Rozenhouthof, bijgebouwen aan de Kuikenstraat
Bestand:Sint-Michielskasteel, St-Katelijne-Waver.jpg
Sint-Michielskasteel
Bestand:Midzeelhoeve I.JPG
Midzeelhoeve I
Bestand:Albertstraat 34, St-Katelijne-Waver.jpg
Eclectische woning in de Albertstraat
Bestand:Station Sint-Katelijne-Waver.jpg
Station Sint-Katelijne-Waver

Sint-Katelijne-Waver is een plaats en gemeente in de Belgische provincie Antwerpen en behoort tot het kieskanton Duffel en het gerechtelijk kanton Mechelen. Eind 2007 werd de 20.000ste inwoner gevierd.

Toponymie

De naam Sint-Katelijne-Waver bestaat uit twee naamsdelen. Enerzijds Sint-Katelijne en anderzijds Waver.

"Sint-Katelijne" is een vernederlandsing van Sint-Catharina en verwijst vermoedelijk naar Catharina van Alexandrië, een populaire heilige in de middeleeuwen.

"Waver" verwijst naar het Mechelse Waverwoud dat hier gedurende de middeleeuwen gelegen was. De eerste vermelding van dit woud gebeurde in het jaar 1008.

In het dialect wordt vaak naar Sint-Katelijne-Waver verwezen als kortweg Katlijne of Sint-Katlijne.

Geschiedenis

Prehistorie

In november 2014 werd er per toeval een silexsteen teruggevonden nabij de basisschool. Na onderzoek bleek de silex ongeveer 35.000 à 45.000 jaar oud te zijn. Deze steen was vervaardigd door neanderthalers, vondsten van neanderthalers zijn zeer zeldzaam in Vlaanderen, het was trouwens ook de eerst neanderthalervondst ooit in de hele wijde streek van Sint-Katelijne-Waver.[1]

Middeleeuwen

Zowel het dorpscentrum van Sint-Katelijne-Waver als dat van Onze-Lieve-Vrouw-Waver ontstonden op de gronden van het machtige Waverwoud omstreeks de 13de eeuw toen de ontginning van het woud haar hoogtepunt bereikte.

16e - 19e eeuw

In 1570 telde de gemeente 400 inwoners. In 1686 waren er in het dorp 3 brouwerijen en 26 herbergen en daarbovenop 6 winkels.[2] Tussen 1762 en 1769 waren er ongeveer 1430 inwoners. In 1786 steeg het aantal verder tot 1532 mensen en in 1831, geen 50 jaar later, was het aantal mensen zo goed als verdubbeld tot 2954. Nog zo'n 15 jaar later, in 1846, waren er 3213 inwoners, alweer een sterke stijging.[2]

In 1846 was er de volgende industrie: 2 windmolens, 2 (plantaardige) oliebedrijven, 3 brouwerijen, een distilleerderij, een kaarsbedrijf en een aantal wevers.[2] Er waren toen 585 huizen, waarvan 9 onbewoond.

20e - 21e eeuw

In 1977 fusioneerden beide gemeenten die de verwijzing naar het Waverwoud in hun naam behielden. Na bijna acht eeuwen werden beide gemeenten opnieuw herenigd. De derde gemeente in het Waverwoud was Sint-Nicolaas-Waver. Deze gemeente leefde voort onder de naam Putte.

Geografie

Hydrografie

De hydrografie van Sint-Katelijne-Waver wordt gekenmerkt door de Beneden-Nete, die de grens van de gemeente vormt in het uiterste noorden, en daarnaast nog 5 (noemenswaardige) waterlopen. Dit zijn de Kammaarbeek, de Goorbosbeek, de Perwijsveldloop, de Melenhoekbeek (die gedeeltelijk de grens vormt met Putte) en de Vrouwvliet (op de grens met Mechelen).

Kernen

Naast de twee deelgemeenten bestaat Sint-Katelijne-Waver nog uit vier kernen: het centrum, Onze-Lieve-Vrouw-Waver, Elzestraat (in het verleden noemde men deze plaats Sint-Augustinus-Waver[3]) en Pasbrug-Nieuwendijk. Op de grens van de vroegere deelgemeenten bevindt zich bovendien het gehucht Hagelstein (of Katerveire).

Aangrenzende gemeenten

   Aangrenzende gemeenten   
 Duffel      Lier 
    Putte 
 Mechelen   Bonheiden    

Partnersteden

Demografie

Aantal huizen[4]

Jaar 1480 1496 1526 1826
Huizen 180 191 245 468

Evolutie van het inwoneraantal

19e eeuw

Jaar 1806 1816 1830 1846 1856 1866 1876 1880 1890
Inwoneraantal 2388 2612 2911 3213 3214 3257 3765 3937 4493
Opmerking:resultaten volkstellingen op 31/12

20e eeuw tot aan herinrichting gemeenten

Jaar 1900 1910 1920 1930 1947 1961 1970 1976
Inwoneraantal 4923 6529 6738 8543 10.326 11.719 13.377 14.086
Opmerking:resultaten volkstellingen op 31/12 tot en met 1970 + 31/12/1976

Na de gemeentelijke herinrichting

Jaar 1977 1980 1985 1990 1995 2000 2005
Inwoneraantal 17.021 17.332 17.468 17.994 18.611 19.038 19.432
Opmerking:Inwoneraantal op 01/01 - Bron:NIS

Politiek

Structuur

De gemeente Sint-Katelijne-Waver maakt deel uit van het kieskanton Duffel, gelegen in het provinciedistrict Lier, het kiesarrondissement Mechelen-Turnhout en ten slotte de kieskring Antwerpen.

Sint-Katelijne-Waver Supranationaal Nationaal Gemeenschap Gewest Provincie Arrondissement Provinciedistrict Kanton Gemeente
Administratief Niveau Europa colspan="2" | Vlag van België België Vlaanderen   Antwerpen Mechelen Sint-Katelijne-Waver
Bestuur Europese Commissie Belgische regering Vlaamse regering Deputatie Gemeentebestuur
Raad Europees Parlement Kamer van
Volksvertegenwoordigers
Vlaams Parlement Provincieraad Gemeenteraad
Kiesomschrijving Nederlands Kiescollege Kieskring Antwerpen Mechelen-Turnhout Lier Duffel Sint-Katelijne-Waver
Verkiezing Europese Federale Vlaamse Provincieraads- Gemeenteraads-

Geschiedenis

(Voormalige) Burgemeesters

Tijdspanne Burgemeester
1803 Pierre Mathieu Bleeckx
1844 - 1854 Cornelius Van Trichtveldt
1855 - 1857 Gomm. Van Slagmolen
1858 - 1861 Joannes M. Somers
1862 - 1876 Petrus Franciscus Van Den Bergh
1877 - 1882 Corn. Hellemans
1883 - 1884 J. B. Goovaerts
1885 - 1910 Pieter Franciscus Budts
1911 - 1921 Jan Baptist Sels
1921 - 1938 Louis Claes
1939 - 1952 Jozef Laenen
1953 - 1962 Victor Van den Eynde
1962 - 1971 Desideer Vermeulen[5] (CVP)
1971 - 1976 Jan-August Van Calster (CVP)
1977 - 1982 Michel Van Dessel (CVP)
1983 - 1988 Jan-August Van Calster
1989 - 2002 Kris Lens[6] (CVP / CD&V)
2003 - 2012 Eddy Vercammen[7] (CD&V)
2013 - heden Kristof Sels (N-VA)

Legislatuur 2006 - 2012

Sint-Katelijne-Waver werd tot in 2012 decennialang bestuurd door de CD&V (voordien CVP). Tijdens de gemeenteraadsverkiezingen van 2006 ging deze partij in kartel met de N-VA naar de kiezer en slaagde erin haar aantal zetels te behouden. Het kartel ging aanvankelijk in bad met VLD[8]. Na de overstap van 2 raadsleden van VLD naar LDD (Martine De Graef en Martine Verbist) besloot CD&V-N-VA het coalitieakkoord met VLD te verbreken. Ze werden de verdere legislatuur aan een meerderheid geholpen door de raadsleden van LDD[9] (die in 2008 nog versterkt werden door de overkomst van ex-Vlaams Belangers Marina Cooreman[10] en Luc Vercammen[11]). De oppositie bestond uit Open Vld, sp.a en Vlaams Belang.

Legislatuur 2013 - 2018

Na de gemeenteraadsverkiezingen van 14 oktober 2012 is er een aardverschuiving ontstaan. N-VA werd de grootste partij met 10 zetels gevolgd door CD&V (9 zetels), Samen Anders (kartel Open Vld, sp.a en OK[12]) (5 zetels), Vlaams Belang (2 zetels) en Groen (1 zetel). N-VA heeft reeds op dezelfde avond aangekondigd dat zij een coalitie zullen vormen met Samen Anders. Dit betekent dat er voor de eerste keer in de geschiedenis van Sint Katelijne Waver geen Christen Democratische burgemeester meer zal zijn. Burgemeester is Kristof Sels (N-VA). Hij leidt een coalitie bestaande uit N-VA en Samen Anders. Samen vormen ze de meerderheid met 15 op 27 zetels.

Resultaten gemeenteraadsverkiezingen sinds 1976

Partij of kartel 10-10-1976[13] 10-10-1982[13] 9-10-1988[13] 9-10-1994[13] 8-10-2000[13] 8-10-2006[14] 14-10-2012[15]
Stemmen / Zetels % 25 % 25 % 25 % 25 % 25 % 25 % 27
CVP1 / CD&V+N-VA2 / CD&V3 62,161 17 47,061 14 51,081 15 52,841 16 41,751 12 41,622 12 31,453 9
PVV1 / VLD2 / Samen Anders (Vld-sp.a-ok)3 2,071 0 5,451 0 7,421 1 17,642 4 27,472 7 22,132 5 18,693 5
AGALEV1 / Groen2 - 5,031 0 7,251 1 9,651 2 6,891 1 - 6,582 1
Vlaams Blok1 / Vlaams Belang2 - 0,881 0 - - 13,371 3 19,172 4 9,202 2
N-VA - - - - - - 32,23 10
Kat.anders - - - - - - 1,85 0
SP1 / sp.a-spirit-Groen!2 11,821 2 13,071 3 14,081 3 11,741 2 9,291 2 17,082 4 -
W.O.W. - - - - 1,23 0 - -
VU 23,94 6 28,51 8 20,16 5 8,14 1 - - -
Totaal stemmen 11832 12465 13048 13263 13539 14268 14488
Opkomst % 94,63 92,74 91,84 93,59 92,16
Blanco en ongeldig % 2,97 4,46 3,83 5,2 3,75 4,44 2,93

De rode cijfers naast de gegevens duiden aan onder welke naam de partijen telkens bij een verkiezing opkwamen.
De zetels van de gevormde meerderheid staan vetjes afgedrukt.

Bezienswaardigheden

Zie ook: Lijst van onroerend erfgoed in Sint-Katelijne-Waver

Burgerlijke bouwwerken

Hoeves

  • Goorboshoeve
  • Herenhoeve Slaapt in’t stro
  • Kleine Bullemhoeve
  • Kretenborghoeve
  • Midzeelhoeve
  • Sandhoeve
  • Schaapstalhoeve
  • Schaliënhoeve
  • Schranshoeve
  • Borgersteinhoeve

Kastelen

Overige

  • Art Déco Huis Waverwoud
  • Grafmonument Ysebrant de Lendonck
  • Hooghuis
  • Oud gemeentehuis
  • Nieuw gemeentehuis

Religieuze bouwwerken

Kerken

  • Kerk van de Goede Herder
  • Onze-Lieve-Vrouw van Smarten
  • Onze-Lieve-Vrouwkerk
  • Sint-Augustinuskerk
  • Sint-Catharinakerk

Scholen

  • Het Sint-Ursula-instituut met kloosterkerk
  • Gemeentelijke basisschool de GLOC (Sint-Katelijne-Waver) (Gemeentelijk Lager Onderwijs Centrum)
  • Sint Katharinaschool (Sint-Katelijne-Waver)
  • WAVO (Onze-Lieve-Vrouw-Waver)
  • GBS Octupus (Elzestraat)
  • Hagelstein lagere school en middelbare school (Sint-Katelijne-Waver)

Kapellen

  • Drieraderskapel
  • Kapel Borgerstein

Andere

Bestand:Sint Katelijne Waver Fort12.jpg
Fort 12 "van Midzelen", deel van de Hoofdweerstandsstelling

Militaire Bouwwerken

  • Groot Fort of Fort Midzelen
  • KW-linie
  • Schansen van Dorpveld en Bosbeek

Musea

  • Groentemuseum 't Grom
  • Schoolmuseum en klasje van toen

Natuur

Bestand:Abdij van Rozendaal Pesthuis 9.jpg
Het zogenaamde Pesthuis op het domein Roosendael

Parken

Cultuur

Evenementen

Lente

  • Erfgoeddag: in april
  • Week van de Groentestreek: in mei

Zomer

  • Katelijne zomert (eind juni)
  • Midzeelhoevedag: augustus
  • Jaarmarkten: Onze-Lieve-vrouw-Waver / Centrum Sint-Katelijne-Waver

Herfst

  • Herdenking 'Slag van Dorpveld': laatste weekend van september
  • Jan Kadoddertocht: laatste zondag van oktober
  • Week van de smaak: november

Winter

  • Lichtstoet: tweede kerstdag (26 december)
  • Waver Wintert (Onze-Lieve-Vrouw-Waver)

Religie en levensbeschouwing

Sint-Katelijne-Waver is de hoofdplaats van de federatie Duffel-Sint-Katelijne-Waver die deel uitmaakt van het dekenaat Mechelen. Deze maakt op haar beurt weer deel uit van het vicariaat Vlaams-Brabant en Mechelen in het Aartsbisdom Mechelen-Brussel. De gemeente wordt onderverdeeld in zes parochies, met name Sint-Catharina (Centrum), De Goede Herder (Nieuwendijk), Sint-Libertus (Pasbrug), Sint-Augustinus (Elzestraat), Onze-Lieve-Vrouw (Zuurbossen) en Onze-Lieve-Vrouw-van-Smarten (Onze-Lieve-Vrouw-Waver).

Mobiliteit

Openbaar Vervoer

In Sint-Katelijne-Waver bevindt zich op spoorlijn 25 en 27 het station Sint-Katelijne-Waver. Daarnaast verbinden verschillende buslijnen van de vervoersmaatschappij De Lijn de gemeente met Mechelen, Lier en andere gemeenten in de omgeving.

Wegennet

De belangrijkste wegen in de gemeente zijn de N105 die de dorpskern van Sint-Katelijne-Waver verbindt met het station, de R6 (Mechelen), de Duffelsesteenweg (Duffel), de Mechelbaan (Mechelen en Koningshooikt), de Liersesteenweg (Duffel), de Bergstraat (Bonheiden) en ten slotte de Molenstraat (Putte).

Economie

Van oudsher werd hier intensief aan land- en gespecialiseerde tuinbouw gedaan. De tuinbouwveiling Vennootschap Mechelse Veilingen (VMV) die in Sint-Katelijne-Waver gevestigd is, is de grootste coöperatieve veiling van Europa. Sint-Katelijne-Waver is naast een tuinbouwgemeente ook een heuse onderwijsgemeente, met meer dan zesduizend leerlingen en studenten uit het lager (zeven scholen), secundair (twee scholen) en het hoger onderwijs

Onderwijs

Kleuter- en Lager Onderwijs

  • Gemeentelijke basisschool Dijkstein
  • Gemeentelijke basisschool GLOC
  • Gemeentelijke basisschool Octopus
  • Basisschool Hagelstein
  • Sint-Katarinaschool
  • Basisschool WAVO
  • Heilig Hart basisschool

Secundair Onderwijs

Hoger Onderwijs

Instituut De Nayer, met onderwijs van de Katholieke Universiteit Leuven en Hogeschool Thomas More.

Sport

Voetbal

De gemeente telt vier voetbalploegen die uitkomen in de KBVB, zijnde KSK Wavria in Onze-Lieve-Vrouw-Waver, KFC Katelijne-Waver in het centrum, KGR Katelijne aan de grens met Mechelen en Red Boys Elzestraat aan de grens met Duffel. Ook is er een zaalvoetbalploeg die uitkomt in de KBVB zaalvoetbalcompetitie: ZVK Katelijne.

Basketbal

De dames van basketbalclub BC Sint-Katelijne-Waver kwamen in het seizoen 2006-2007 uit in 1ste nationale en eindigden hier verdienstelijk als derde. Sindsdien eindigden ze elk jaar in de top 3, en in het seizoen 2009-2010 werden ze uiteindelijk Belgisch kampioen.

Overige sporten

Bekende inwoners

Geboren


Woonachtig

Bekende personen die woonachtig zijn of waren in Sint-Katelijne-Waver of een andere significante band met de gemeente hebben:


Foto's

Externe link

Bronnen, noten en/of referenties

Bronnen, noten en/of referenties
rel=nofollow
rel=nofollow

Wikimedia Commons  Zie ook de categorie met mediabestanden in verband met Sint-Katelijne-Waver op Wikimedia Commons.

rel=nofollow
51°4′13″N, 4°31′53″E