Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.
- Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
- Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
Partij voor de Dieren
| Partij voor de Dieren | |
|---|---|
 | |
| Partijvoorzitter | Marianne Thieme |
| Partijleider | Marianne Thieme |
| Fractieleider Eerste Kamer | Niko Koffeman |
| Fractieleider Tweede Kamer | Marianne Thieme |
| Oprichting | oktober 2002 |
| Richting | Neutraal |
| Ideologie | Dierenrechten |
| Jongerenorganisatie | PINK! |
| Wetenschappelijk Bureau | Nicolaas G. Pierson Foundation |
| Website | PvdD |
De Partij voor de Dieren (afgekort PvdD) is een Nederlandse politieke partij, opgericht in oktober 2002. De partijvoorzitter is Marianne Thieme. De partij heeft als hoofdthema het streven naar een diervriendelijker beleid. Nederland is sinds 30 november 2006 het eerste land ter wereld waarin een partij met dit hoofdthema in het parlement is vertegenwoordigd. Per 31 december 2006 telt de Partij voor de Dieren 6.370 leden en eind 2009 10.000. De Partij voor de Dieren noemt zich zelf een getuigenispartij, die niet zo zeer naar politieke macht streeft maar partijen probeert de andere partijen te stimuleren voor dierenrechten op te komen.[1]
Oorsprong
De Partij voor de Dieren werd direct na de val van kabinet-Balkenende I in oktober 2002 opgericht uit onvrede over het dieronvriendelijk geachte kabinetsbeleid. De kritiek richtte zich tevens op meer 'diervriendelijke' politieke partijen als bijvoorbeeld GroenLinks, die al jaren te weinig prioriteit zouden geven aan de bewerkstelliging van meer dierenwelzijn en dierenrechten. Zo zouden ze te weinig (vergaande) diervriendelijke maatregelen hebben genomen tijdens de kabinetten-Kok ("Paars 1 en 2"), toen de 'diervriendelijke' partijen een Kamermeerderheid hadden.
De in 2002 gangbare kritiek op de PvdD was dat het een 'one-issuepartij' is, die zich op niets anders dan dierenwelzijn richt. In het eerste partijprogramma voor de Tweede Kamerverkiezingen van 22 januari 2003 staat dat de PvdD zich op de eerste plaats richt op dierenwelzijn, maar daarnaast ook standpunten heeft die met economie, cultuur, gezondheid en welzijn, verkeer, milieu en onderwijs te maken hadden. De PvdD pretendeert noch links noch rechts te zijn en stelt dat het dierenrechtenthema de traditionele tegenstellingen tussen links en rechts, religieus en atheïstisch overstijgt.
De Partij voor de Dieren noemt zichzelf een getuigenispartij, die niet zo zeer naar politieke macht streeft maar probeert de andere partijen te stimuleren voor dierenrechten op te komen.[2] Fractievoorzitter Thieme heeft met het oog hierop ook wel de term 'expressieve politiek' gebruikt (als tegenhanger van de 'instrumentele politiek' die de meer gevestigde partijen zouden voeren)[3], wat inhoudt dat de PvdD bewustzijn voor diergerelateerde onderwerpen probeert te kweken en niet zozeer via overleg, compromissen enz. tot wetgeving probeert te komen. De Partij voor de Dieren staat dan ook bekend om haar vele Kamervragen en moties, die niet zelden irritatie oproepen bij bewindslieden, collega's en anderen en is zich daarvan bewust.[4]
Nota Dierenwelzijn
Op 27 januari 2008 was Thieme te gast in het tv-programma Buitenhof waarin ze - ter aftrap voor het Kamerdebat - in debat ging met CDA-Kamerlid Henk Jan Ormel[5]. Een dag later, op 28 januari, werd er voor het eerst in de Tweede Kamer gedebatteerd over dierenwelzijn. Thieme drong aan op een actievere houding van minister Gerda Verburg (CDA) van Landbouw en haar ambtenaren, maar hoewel er negen uur voor het debat was vrijgemaakt, werd na zo'n tien uur kanttekeningen maken en vragen stellen het debat geschorst[6].
Verkiezingen
De Partij voor de Dieren heeft meegedaan aan de Tweede Kamerverkiezingen 2003 in 18 van de 19 districten (in de provincie Overijssel kon niet op de PvdD worden gestemd vanwege een organisatorische fout). De politieke partij werd op het allerlaatste moment, drie maanden voor de verkiezingen, opgericht. De PvdD kreeg 47.665 stemmen, iets minder dan driekwart van het aantal dat benodigd is voor een Kamerzetel.
Op 30 november 2003 besloot het congres van de PvdD tot deelname van de partij aan de Europese verkiezingen die in juni 2004 werden gehouden. De 3,2 procent die de partij bij deze verkiezingen haalde, was echter niet genoeg voor een zetel. Eind 2005 had de partij 2408 leden. Tijdens de gemeenteraadsverkiezingen van 7 maart 2006 was de partij niet vertegenwoordigd. Naar eigen zeggen was dat om zich te concentreren op een landelijke doorbraak tijdens de verkiezingen van 2007.
Bij de verkiezingen van 22 november 2006 werd de PvdD voor het eerst met twee zetels in de Tweede Kamer gekozen. Marianne Thieme kreeg 150.307 voorkeurstemmen, en Esther Ouwehand kreeg er 4.370. De partij had veel lijstduwers op de kandidatenlijst. Dit waren onder andere Paul Cliteur, Martin Gaus, Maarten 't Hart, Kees van Kooten, Rudy Kousbroek, Georgina Verbaan, Jan Wolkers.
Bij de Provinciale Statenverkiezingen 2007 heeft de Partij voor de Dieren voldoende zetels in de Provinciale Staten behaald om op één zetel in de Eerste Kamer te behalen. Niko Koffeman is de eerste senator namens de Partij voor de Dieren.
Bij de Waterschapsverkiezingen in november 2008 deed de partij mee in zes waterschappen. In totaal werden er acht zetels gehaald. In het waterschap Amstel Gooi en Vecht en Delfland zelfs twee zetels.
De partij nam in 2009 opnieuw deel aan de Europese Parlementsverkiezingen. Naast lijsttrekker Natasja Oerlemans bestond de lijst met name uit leden van de Provinciale Staten, lijstduwers waren de Eerste en Tweede Kamerleden van de partij.
Actief in de regio
De Partij voor de Dieren is ook actief in de regio. In diverse plaatsen en provincies zijn en worden werkgroepen opgericht waar actieve leden regelmatig bijeenkomen en de partij op lokaal niveau vormgeven. Er zijn groepen in onder meer Amsterdam, Haarlem, Zuid-Holland, Friesland, Noord-Brabant en Utrecht. Zij ondersteunen het partijbureau bij landelijke activiteiten zoals campagne voeren, maar houden ook de lokale actualiteit in de gaten en ondernemen actie indien nodig. Werkgroepen komen ongeveer een keer per maand bijeen. Iedere werkgroep heeft een eigen coördinator die ook contactpersoon is voor het partijbureau dat gevestigd is in Amsterdam.
Aanvankelijk diende ieder nieuw lid van de partij een ballotage te doorlopen, waarin hij diende te verklaren dat hij niet jaagt, zich niet bezighoudt met hengelsport en niet werkzaam is in de intensieve veeteelt of de pelsdierenfokkerij. Later heeft de partij besloten dat aspirantleden ook zonder ballotage lid konden worden.
Jongerenbeweging
De jongerenorganisatie van de Partij voor de Dieren heet PINK!. Op 12 september 2006 werd deze jongerenbeweging gelanceerd met een landelijke abripostercampagne op stations van de Nederlandse Spoorwegen.
Opspraak
Kwestie rond Pierson
Op 10 maart 2007 maakte NRC Handelsblad bekend dat de belangrijkste financier van de Partij voor de Dieren, Nicolaas Pierson, zijn geld verdient met de verkoop van geïmpregneerde klamboes waarvan de chemicaliën zijn getest op dieren. Ook zou zijn bedrijf samenwerken met het chemieconcern Bayer, dat erom bekend staat dierproeven te doen. Als reactie zei partijvoorzitter Thieme dat Pierson het geld op persoonlijke titel doneerde, en een bijdrage van zijn bedrijf niet geaccepteerd zou zijn geworden, Ook noemde ze de proeven "een noodzakelijk kwaad."[7]
Zevendedagsadventisten
Zowel Thieme als Eerstekamerlid Niko Koffeman, behoort tot het kerkgenootschap van de Zevendedagsadventisten. Hierdoor ontstond in april 2007 de nodige opschudding. Thieme gaf een interview aan De Telegraaf, waarin zij verklaarde dat Adam en Eva vegetariërs waren en pas na de zondeval vlees waren gaan eten. Dat ze door deze uitspraak pleitte voor vegetarisme, maar meer nog voor haar geloof in de schepping, viel niet bij iedereen in goede aarde. Thieme zou volgens Maarten 't Hart al eerder een passage uit het verkiezingsprogramma voor de Europese Verkiezingen geschrapt willen hebben waarin de evolutietheorie als verklaring van het ontstaan van soorten werd gegeven. Naar aanleiding hiervan noemde oud-lijstduwer Maarten 't Hart Thieme en Koffeman "bij uitstek ongeschikt om een partij te leiden."[8] [9].
In een weerwoord heeft Thieme aangegeven dat de kritiek geen hout snijdt. Haar keuze voor de Adventkerk in 2006 houdt volgens haar bijvoorbeeld geen verband met het partijprogramma uit 2004. Verder was de uitspraak over Adam en Eva een antwoord op de vraag van de Telegraaf, hoe het beschermen van dieren te rijmen viel met de dierenoffers die in de Bijbel worden genoemd. Dat de passage over de evolutietheorie uit het verkiezingsprogramma voor de Europese Verkiezingen geschrapt was, was mede in overleg gebeurd met de 80% atheïsten die in het bestuur van de Partij van de Dieren zaten[10].
Esther Ouwehand en concept-kieslijst 2010
In april 2010 bleek dat Esther Ouwehand, het zittende enige Tweede Kamerlid van de PvdD naast Marianne Thieme, niet voorkwam op de concept-kieslijst voor de Kamerverkiezingen van 9 juni dat jaar. Er werden naar aanleiding hiervan her en der verwijten geuit over vermeend ondemocratisch gedrag in de partijtop. De werkgroep Zeeland, en later ook Noord-Holland, van de partij kondigde aan geen campagne te zullen voeren zolang Ouwehand van de kieslijst zou worden geweerd. [11] Thieme toonde zich kalm onder de ophef[12], maar zij noch Ouwehand gaf inhoudelijk commentaar. Na een partijcongres op 25 april 2010 kwam Ouwehand alsnog als nummer 2 op de kieslijst. Over de oorzaak van de aanvankelijke schrapping werden nog steeds geen mededelingen gedaan.[13]
Electoraat
Hoewel de aanhang van politieke partijen niet meer vaststaat en verkiezingsuitslagen behoorlijk kunnen schommelen heeft de Partij voor de Dieren een relatief grote aanhang in de Randstad. Opvallend is verder een bovengemiddelde aanhang in delen van Zeeland en in Amsterdam en Den Haag.
De gemeente waar de Partij voor de Dieren bij de Tweede Kamerverkiezingen van 2006 procentueel de meeste stemmen haalde was Zandvoort (3,61%) in de provincie Noord-Holland. Vaak bestaat de aanhang uit jonge vrouwen. De partij heeft buiten de genoemde gebieden minder en in het bijzonder in Overijssel weinig aanhang.
Volksvertegenwoordigers en bestuurders
Tweede Kamer
De fractie van de Partij voor de Dieren in de Tweede Kamer bestaat uit twee leden:
Eerste Kamer
De fractie van de Partij voor de Dieren in de Eerste Kamer bestaat uit een lid:
- Niko Koffeman (fractievoorzitter)
Europees Parlement
De Partij voor de Dieren heeft in 2004 voor het eerst deelgenomen aan de Europees Parlementsverkiezingen. De partij behaalde een opmerkelijk hoge score van 3,2% van de stemmen, wat echter niet genoeg was voor een zetel. Ook in 2009 lukte dit niet.
Provincies
Provinciale Staten
Sinds de Provinciale Statenverkiezingen van 2007 is de partij in de volgende provincies vertegenwoordigd:
| Provincie | % Stemmen | Zetels |
|---|---|---|
| Groningen | 2,2 | 1 van 43 |
| Friesland | 1,7 | 0 van 43 |
| Drenthe | 1,9 | 0 van 41 |
| Overijssel | 1,7 | 0 van 47 |
| Flevoland | 3,2 | 1 van 39 |
| Gelderland | 2,2 | 1 van 53 |
| Utrecht | 2,7 | 1 van 47 |
| Noord-Holland | 3,7 | 2 van 55 |
| Zuid-Holland | 3,1 | 1 van 55 |
| Zeeland | - | - |
| Noord-Brabant | 2,2 | 1 van 55 |
| Limburg | 2,6 | 1 van 47 |
| NEDERLAND | 2,6 | 9 van 564 |
Gemeenten
De Partij voor de Dieren nam in 2010 voor het eerst deel aan de gemeenteraadsverkiezingen. De partij nam deel in Amsterdam, Den Haag, Leiden, Apeldoorn, Groningen en Buren (Gelderland), en in al deze gemeentes wist zij een zetel te bemachtigen.[14]
Bekende Nederlanders
Bekende Nederlanders die de Partij voor de Dieren steun(d)en zijn onder andere: Jan Wolkers, Kees van Kooten, Belinda Meuldijk, Marijke Helwegen, Judith Visser, Harry Mulisch, Georgina Verbaan, Robert Schoemacher, Rudy Kousbroek en Paul Cliteur.
Zie ook
- Kandidatenlijst bij de Tweede Kamerverkiezingen 2006
- Kandidatenlijst bij de Europese Parlementsverkiezingen 2009
- Kandidatenlijst voor de Tweede Kamerverkiezingen 2010
Externe links=
- Website van de Partij voor de Dieren
- Profiel: Partij voor de Dieren onder vuur van Profiel, 23 mei 2007
Zie ook de categorie met mediabestanden in verband met Partij voor de Dieren op Wikimedia Commons.
Referenties
- º Partij voor de Dieren - Weblog - Woensdag 4 oktober 2006
- º Partij voor de Dieren - Weblog - Woensdag 4 oktober 2006
- º Weblog Marianne Thieme, 25 maart 2009
- º Thieme zet aan het denken. Weblog Jeffrey Kutterink, verslaggever voor de Provinciale Zeeuwse Courant, 7 november 2009
- º "een debat tussen twee dierenvrienden: Marianne Thieme en Henk Jan Ormel" Buitenhof (VARA), 27 januari 2008
- º "Dierenwelzijn maakt tongen los in Kamer" NU.nl, 28 januari 2008
- º Financier van dierenpartij betrokken bij dierproeven, NRC Handelsblad, 10 maart 2007.
- º De zondeval van Thieme Maarten 't Hart. NRC Handelsblad, 10 april 2007
- º Atheïsten vallen Thieme aan op haar overtuiging Reformatorisch Dagblad, 11 april 2007
- º Wat ik geloof, heeft niets te maken met de PvdD, Marianne Thieme, NRC Handelsblad, 11 april 2007
- º Zeeuwse werkgroep Partij voor de Dieren staakt campagne. Provinciale Zeeuwse Courant, 16 april 2010
- º Thieme kalm over onvrede in partij. NOS.nl, 16 april 2010
- º Ouwehand alsnog op kandidatenlijst PvdD. NOS.nl, 25 april 2010
- º Partij voor de Dieren haalt overal een zetel. De Volkskrant, 4 maart 2010
| Tweede Kamer: | Christen Democratisch Appèl (41) · Partij van de Arbeid (33) · Socialistische Partij (25) · Volkspartij voor Vrijheid en Democratie (21) · Partij voor de Vrijheid (9) · GroenLinks (7) · ChristenUnie (6) · Democraten 66 (3) · Partij voor de Dieren (2) · Staatkundig Gereformeerde Partij (2) · Lid Verdonk (1) |
| Eerste Kamer: | Christen Democratisch Appèl (21) · Partij van de Arbeid (14) · Volkspartij voor Vrijheid en Democratie (14) · Socialistische Partij (11) · GroenLinks (4) · ChristenUnie (4) · Staatkundig Gereformeerde Partij (2) · Democraten 66 (2) · Partij voor de Dieren (1) · Onafhankelijke Senaatsfractie (1) · Fractie Yildirim (1) |
| Europees Parlement: | Christen Democratisch Appèl (5) · Partij voor de Vrijheid (4) · Partij van de Arbeid (3) · Volkspartij voor Vrijheid en Democratie (3) · Democraten 66 (3) · GroenLinks (3) · Socialistische Partij (2) · ChristenUnie-Staatkundig Gereformeerde Partij (2) |