Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.
- Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
- Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
Provinciale Staten
In Nederland vormen de Provinciale Staten (meestal kortweg de Staten genoemd) sinds 11 maart 2003 het collectief van volksvertegenwoordigers binnen de provincie. Voor deze datum vormden de Provinciale Staten juist het bestuur van de provincie. De hoofdtaak van de Provinciale Staten is thans het controleren van het bestuur, dat gevormd wordt door de Gedeputeerde Staten.
De leden van de Provinciale Staten (Statenleden) worden iedere vier jaar rechtstreeks door de stemgerechtigde inwoners van de provincie gekozen. Het aantal leden is afhankelijk van het inwonertal en loopt uiteen van 39 voor een provincie met minder dan 200.000 inwoners, tot 55 voor een provincie met meer dan 2.500.000 inwoners.
Op hun beurt kiezen deze gekozenen weer de leden van de Gedeputeerde Staten en van de Eerste Kamer.
Van 1813 tot 1850 kozen de adellijke leden van de ridderschappen een derde van de leden van Provinciale Staten.Thorbeckes hervorming en de provinciewet van 1850 maakten aan dit adellijke privilege een einde.
In mei 2008 besloten de Limburgse Provinciale Staten zichzelf om te dopen tot 'Limburgs Parlement'. Daarmee is Limburg de enige province waar de volksvertegenwoordiging niet meer als Provinciale Staten door het leven gaat.
Verlaging aantal Statenzetels
Als gevolg van een wijziging van de Provinciewet is bij de Provinciale Statenverkiezingen van 7 maart 2007 het totaal aantal Statenleden verlaagd van de huidige 764 naar 564. Het maximumaantal van 83 Statenleden werd verlaagd naar 55, voor provincies met meer dan 2.000.000 inwoners. Het minimumaantal van 39 bleef gehandhaafd, maar het minimum geldt sindsdien voor provincies met minder dan 400.000 inwoners. Een overzicht van de verandering in zeteltal per provincie:
| Provincie | Zetels tot 2007 | Zetels vanaf 2007 |
|---|---|---|
| Groningen | 55 | 43 |
| Friesland | 55 | 43 |
| Drenthe | 51 | 41 |
| Overijssel | 63 | 47 |
| Flevoland | 47 | 39 |
| Gelderland | 75 | 53 |
| Utrecht | 63 | 47 |
| Noord-Holland | 83 | 55 |
| Zuid-Holland | 83 | 55 |
| Zeeland | 47 | 39 |
| Noord-Brabant | 79 | 55 |
| Limburg[1] | 63 | 47 |
| TOTAAL | 764 | 564 |
Een gevolg van deze verlaging van het aantal zetels is dat de kiesdrempel zal stijgen. Afhankelijk van de provincie zal de kiesdrempel tussen 1,5% en ruim 2% van de stemmen liggen. Hierdoor zal het moeilijker worden voor kleine partijen om een zetel te behalen. Dit kan ook gevolgen hebben voor de vertegenwoordiging van kleine partijen in de Eerste Kamer.
Verkiezingsuitslagen per partij per provincie
| Provincie | 2003 | 2007 | ||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| CDA | PvdA | VVD | GL | SP | D66 | CU | SGP | LPF | (overig) | totaal | CDA | PvdA | VVD | GL | SP | D66 | CU | SGP | PvdD | (overig) | totaal | |
| Groningen | 12 | 20 | 7 | 5 | 3 | 2 | 4 | 0 | 0 | 2 | 55 | 9 | 12 | 5 | 3 | 7 | 1 | 4 | 0 | 1 | 1 | 43 |
| Friesland | 16 | 15 | 6 | 3 | 1 | 1 | 3 | 0 | 7+1+1+1 | 55 | 12 | 12 | 5 | 2 | 4 | 0 | 3 | 0 | 0 | 5 | 43 | |
| Drenthe | 12 | 19 | 9 | 4 | 0 | 2 | 2 | 0 | 1 | 2 | 51 | 10 | 13 | 8 | 2 | 5 | 0 | 3 | 0 | 0 | 0 | 41 |
| Overijssel | 24 | 15 | 9 | 3 | 3 | 2 | 4 | 2 | 1 | 0 | 63 | 17 | 9 | 7 | 2 | 6 | 0 | 5 | 1 | 0 | 0 | 47 |
| Flevoland | 10 | 12 | 11 | 3 | 2 | 2 | 4 | 1 | 2 | 0 | 47 | 8 | 7 | 9 | 2 | 6 | 0 | 5 | 1 | 1 | 0 | 39 |
| Gelderland | 24 | 18 | 13 | 5 | 4 | 3 | 3 | 4 | 1 | 0 | 75 | 15 | 10 | 9 | 3 | 7 | 1 | 4 | 3 | 1 | 0 | 53 |
| Utrecht | 16 | 14 | 14 | 6 | 3 | 4 | 3 | 2 | 1 | 0 | 63 | 11 | 8 | 10 | 4 | 5 | 2 | 4 | 1 | 1 | 1 | 47 |
| Noord-Holland | 17 | 24 | 20 | 8 | 5 | 5 | 1 | 2 | 1 | 83 | 11 | 10 | 13 | 5 | 9 | 2 | 2 | 2 | 1 | 55 | ||
| Zuid-Holland | 20 | 20 | 18 | 5 | 4 | 4 | 3 | 4 | 4 | 1 | 83 | 13 | 10 | 12 | 3 | 8 | 1 | 4 | 2 | 1 | 1 | 55 |
| Zeeland | 13 | 10 | 7 | 2 | 2 | 1 | 3 | 6 | 0 | 1+2 | 47 | 10 | 6 | 6 | 2 | 5 | 0 | 3 | 5 | 0 | 2 | 39 |
| Noord-Brabant | 30 | 17 | 15 | 4 | 6 | 3 | 1 | 2 | 1 | 79 | 18 | 8 | 11 | 2 | 12 | 1 | 1 | 1 | 1 | 55 | ||
| Limburg | 28 | 14 | 9 | 3 | 4 | 2 | 0 | 0 | 1 | 2 | 63 | 18 | 8 | 7 | 2 | 9 | 1 | 0 | 0 | 1 | 1 | 47 |
| Totaal | 222 | 198 | 138 | 51 | 37 | 31 | 26+5 | 19+5 | 15 | 22 | 764 | 151 | 114 | 102 | 32 | 83 | 9 | 35+3 | 13+3 | 9 | 13 | 564 |
Door afsplitsingen en dergelijke kan het aantal zetels tijdens de zittingsperiode fluctueren. Deze tabel geeft alleen de samenstelling vlak na de verkiezingen weer.
De genoemde 'overige' zijn voor 2007:
- in Groningen: PvhN (1 zetel)
- in Friesland: FNP (5 zetels)
- in Utrecht: Mooi Utrecht (1 zetel)
- in Noord-Holland: ONH/Verenigd Senioren Partij (1 zetel)
- in Zuid-Holland: Leefbaar Zuid-Holland (1 zetel)
- in Zeeland: PVZ (2 zetels)
- in Noord-Brabant: Brabantse Partij (1 zetel)
- in Limburg: PNL (1 zetel)
Zie ook
- Provincies van Nederland
- Interprovinciaal Overleg
- Staten, voor de herkomst van de naam
- Provincieraad, het vergelijkbare orgaan in België
Externe links
- Website van het Interprovinciaal Overleg (IPO)
- Officiële cijfers van de kiesraad
- Website met overzicht van alle Statenleden
- º Sinds mei 2008 noemt Limburg haar Provinciale Staten het Limburgs Parlement, omdat dat de kiezers meer zou aanspreken. Bron:Limburg heeft eigen 'parlement', NOS Nieuws, 31 mei 2008