Aalter

Aalter

Gemeente in België
(Details)
Geografie
Gewest	Vlaanderen
Provincie	Oost-Vlaanderen
Arrondissement	Gent
Oppervlakte – Onbebouwd – Woongebied – Andere	81,92 km² (2009) 79,72% 8,52% 11,76%
Coördinaten	51° 5' NB, 3° 27' OL
Bevolking (Bron: Statbel)
Inwoners – Mannen – Vrouwen – Bevolkingsdichtheid	19.501 (01/01/2010) 50,07% 49,93% 238 inw./km²
Leeftijdsopbouw 0–17 jaar 18–64 jaar 65 jaar en ouder	(01/01/2008) 20,93% 61,87% 17,21%
Buitenlanders	1,50% (01/01/2008)
Politiek en bestuur
Burgemeester	Pieter De Crem (CD&V) Waarnemend: Patrick Hoste (CD&V)
Bestuur	CD&V / N-VA
Zetels CD&V / N-VA Groen Open Vld	25 19 5 1
Economie
Gemiddeld inkomen	15.910 euro/inw. (2007)
Werkloosheidsgraad	3,74% (jan. 2009)
Overige informatie
Postcode 9880 9881 9880 9880	Deelgemeente Aalter Bellem Lotenhulle Poeke
Zonenummer	09
NIS-code	44001
Politiezone	Aalter - Knesselare
Website	www.aalter.be
Portaal    België

Aalter is een gemeente in de Belgische provincie Oost-Vlaanderen, in de regio Meetjesland. De gemeente telt iets meer dan 20.500 inwoners, die Aalternaars worden genoemd.

Fusie

De gemeenteraden van Aalter en van Knesselare kozen op 11 oktober 2017 voor een fusie. Op 23 mei 2017 was er een principiële goedkeuring van de beide gemeenteraden voor een vrijwillige samenvoeging.

Op 1 januari 2019 zullen de 2 gemeenten (rechtspersonen) Aalter en Knesselare ophouden met bestaan. De nieuwe fusiegemeente met de naam Aalter neemt dan alle rechten en plichten over. De nieuwe gemeente zal om en bij de 29.000 inwoners tellen en een oppervlakte van 119,19 km² hebben.

Geschiedenis

Archeologische vondsten uit de voorbije decennia tonen aan dat er op het grondgebied Aalter reeds bewoning was tijdens de prehistorie. Er werden een aantal stenen artefacten gevonden op een aantal paleontologische sites. Ze dateren mogelijk van 3000 tot 2000 voor het begin van onze jaartelling. Archeologen vonden ook de restanten van een bronzen bijl, die volgens onderzoek tussen 1200 en 1000 v.Chr. moet vervaardigd zijn.

De naam Aalter dook, door de schenking van een deel van de Villa Haleftra (het landgoed Haleft(e)ra) door graaf Diederik van West-Friesland aan de Sint-Pietersabdij van Gent, voor het eerst op in het jaar 974. Deze naam is mogelijk afgeleid van het Germaanse halahdrja, wat jeneverbessenstruik betekent. Villa Haleftra zou zich op de huidige markt hebben bevonden, vlak naast de huidige kerk. Het landgoed werd omringd door velden (campis), akkers (agris), meersen (pratis), weiden en bossen. In 840 en in 1112 komt de naam Haltra voor.

In de middeleeuwen en later (periode van ca. 1000 tot 1800) bestond de bestuurlijke organisatie uit heerlijkheden die zich vaak over een aantal parochies uitstrekten. De belangrijkste heerlijkheid, het Land van de Woestijne, was het grafelijke domein rond het Woestijnegoed. Ze strekte zich uit over het grondgebied Aalter en Knesselare met een aantal enclaves in Bellem.

Aalter speelde een belangrijke rol in de Revolutie van Gent tegen de graaf. In 1379 versloegen de Witte Kaproenen op het Aalterse grondgebied de Brugse kanaalgravers. Het graven van de Brugse Vaart van 1613 tot 1623 in het stroomgebied van de Durme, was een zeer belangrijke ontwikkeling voor de plaats. Langs het kanaal werden heel wat vestingen gebouwd, ter verdediging tegen de Nederlanders. Er werd ook een overzetdienst ingevoerd, die eind juni 2008 werd stopgezet. De overzet was de enige langs het kanaal. In 1187 lag in Oostmolen een watermolen. Daar moesten de bewoners van Aalter hun graan laten malen. Voordat het kanaal werd gegraven in de bedding van de Zuidleie en de Durme, lagen er drie bruggen over de riviertjes: de Geetbrug, de Woestijnebrug over de Zuidleie en de Oostmolenbrug over de Hoge Kale. Toen de Brugse Vaart uiteindelijk werd gegraven, moesten die bruggen wijken. Vanaf 1617 werden de noord- en zuidkant per overzetboot verbonden. De eerste brug in Aalter dateert van 1775.

De eerste spoorlijn werd in 1838 aangelegd, waardoor Aalter nu ook door de spoorweg met de grotere steden (Gent, Brugge, Deinze, ...) was verbonden. Op 12 augustus van dat jaar werd het station geopend.

Overal was de hoofdactiviteit de landbouw en zorgde de huisnijverheid voor een extra inkomen. Deze gelijklopende geschiedenis hield pas omstreeks 1962 op met de aanleg van een industrieterrein van meer dan 125 hectare. De eerste echte fabriek stond nochtans in Bellem. Vanaf ongeveer 1800 verschafte de manufactuur tijdens de bloeiperiode werk aan 500 personen.

In 1918 werd het bovenste deel van de torenspits van de Sint-Corneliuskerk gedynamiteerd door Duitse troepen. Deze verwoesting bracht ook veel schade toe aan het dak. De kerk was 15 jaar daarvoor herbouwd en sterk uitgebreid. De verwoesting uit de Eerste Wereldoorlog werd hersteld van 1921 tot 1923, naar de neo-gotische plannen van architect Camille Goethals uit 1902. De oudste delen van de kerk (nu volledig nieuw) gaan terug tot de 12de of 13de eeuw.

In de jaren 30 begon de bouw aan de autosnelweg E5 tussen Brussel en Oostende, waarbij ook een afrit in Aalter werd aangelegd.

Aalter werd in 1944 bevrijd door soldaten van de Poolse 1ste Pantserdivisie. In Ter Walle werd een monument voor deze divisie van generaal Maczek opgericht.

Geografie

Deelgemeenten

Aalter bestaat sinds de fusie van 1977 uit vier deelgemeenten: Aalter, Bellem, Poeke en Lotenhulle. Op 1 januari 2019 gaan de deelgemeenten Knesselare en Ursel (Knesselare) op in Aalter.

De deelgemeente Aalter bevat naast de gelijknamige kern ook nog twee andere dorpen: Aalter-Brug en Maria-Aalter. Beide zijn nooit zelfstandige gemeenten geweest en kunnen zodoende niet als deelgemeente worden beschouwd.

Tabel

#	Naam	Oppervlakte (km²)	Bevolking (01/01/2018)
I   (V) (VI)	Aalter -Aalter -Aalter-Brug -Maria-Aalter	46,35	15.146
II	Bellem	12,08	2.290
III	Lotenhulle	17,66	2.573
IV	Poeke	5,82	534

Bron:Gemeente Aalter

Aangrenzende deelgemeenten

De gemeente Aalter grenst aan volgende deelgemeenten (zie ook de bovenstaande kaart):

• a. Knesselare
• b. Ursel (Knesselare)
• c. Zomergem
• d. Hansbeke (Nevele)
• e. Nevele
• f. Poesele (Nevele)
• g. Meigem (Deinze)
• h. Vinkt (Deinze)
• i. Kanegem (Tielt)
• j. Ruiselede
• k. Beernem
• l. Sint-Joris (Beernem)

Politiek

Structuur

De gemeente Aalter is het laagste niveau in de relatie tussen de overheid en zijn inwoners. Naargelang de aard van zijn bestuurlijke activiteiten refereert het aan volgende verschillende overheden:

Aalter		Supranationaal	Nationaal		Gemeenschap	Gewest	Provincie	Arrondissement	Provinciedistrict	Kanton	Gemeente
Administratief	Niveau	Europa	colspan="2" |  België	Vlaanderen		Oost-Vlaanderen	Gent			Aalter
	Bestuur	Europese Commissie	Belgische regering		Vlaamse regering		Deputatie				Gemeentebestuur
	Raad	Europees Parlement	Kamer van Volksvertegenwoordigers	Vlaams Parlement			Provincieraad				Gemeenteraad
Kiesomschrijving		Nederlands Kiescollege	Kieskring Oost-Vlaanderen					Gent	Deinze	Nevele	Aalter
Verkiezing		Europese	Federale		Vlaamse		Provincieraads-				Gemeenteraads-

Samenstelling gemeenteraad 2013-2018

De 25 zetels zijn bij de verkiezingen als volgt verdeeld:

██ Groen: 5

██ Open Vld: 1

██ CD&V N-VA: 19

Geschiedenis

Burgemeesters

Tijdspanne Burgemeester ? - 1831 Charles-Joseph de Seille 1831 - 1837 Joseph Libbrecht 1837 - 1847 Joseph Charles Soudan 1848 - 1853 Joseph Jean Snoeck 1853 - 1860 Constant Bruneel 1861 - 1866 Joseph Jean Snoeck 1867 - 1872 Piet Livinus Claeys 1873 - 1883 Alfons Goeminne 1884 - 1893 Thedoor Diericx 1893 - 1914 Henri Soudan

Tijdspanne Burgemeester 1914 - 1915 Joseph Rysenaer 1916 - 1921 August Goeminne 1921 - 1932 Karel de Grunne 1933 - 1942 Karel Bockaert 1944 - 1952 Emiel De Pauw (UCB / CVP) 1953 - 1959 Raymond Van den broecke (CVP) 1959 - 1994 Jan De Crem (CVP) 1995 - heden Pieter De Crem (CVP / CD&V) 2008 - heden Patrick Hoste (waarnemend, CD&V)

Legislatuur 1989 - 1994

De Volksunie kwam op onder de naam GROEP.

Legislatuur 2007 - 2012

Open Vld, GROEP en Groen trokken in kartel naar de kiezer met de kieslijst OPEN.

Legislatuur 2013 - 2018

CD&V en N-VA trokken in kartel naar de kiezer. Het kartel OPEN (Groen, GROEP en Open Vld) werd opengebroken, van de voormalige kartelpartners kwamen enkel Groen en Open Vld op. Zowel Groep als de sp.a besloten niet deel te nemen aan de verkiezingen. Lijstrekkers bij deze verkiezingen waren Pieter De Crem (CD&V-N-VA), Hans Herbrant (Open Vld), Mieke Schauvliege (Groen) en Pascal Verschuere (Vlaams Belang). Burgemeester is Pieter De Crem van de CD&V. Zijn functie wordt tijdelijk waargenomen door Patrick Hoste. Het kartel CD&V-N-VA heeft de meerderheid met 19 op 25 zetels. Populairste politici waren Pieter De Crem (3.922), Patrick Hoste (2.806), Birger Quintyn (2.222), Dirk De Smul (1.971) en ten slotte Bieke De Neve (1.445), allen van CD&V.

Resultaten gemeenteraadsverkiezingen sinds 1976

Partij of kartel		10-10-1976		10-10-1982		9-10-1988		9-10-1994		8-10-2000		8-10-2006		14-10-2012
Stemmen / Zetels		%	23	%	25	%	25	%	25	%	25	%	25	%	25
	CVP1 / CD&V2 / CD&V-N-VA3	69,531	18	61,21	18	61,421	18	54,881	16	52,141	15	63,92	16	64,563	19
	PVV1 / VLD2 / Open Vld3	-		3,711	0	8,381	1	11,222	?	15,442	3	-		9,193	1
	AGALEV1 / OPEN2 / Groen3	-		7,341	1	10,041	2	12,131	2	18,141	4	36,12	9	20,713	5
	Vlaams Belang	-		-		-		-		-		-		5,54	0
	Volksbelangen1 / VU2 / GROEP3	24,751	5	21,861	6	15,682	4	21,783	?	14,283	3	-		-
	SP	5,72	0	5,89	0	4,48	0	-		-		-		-
Totaal stemmen		9951		11089		11901		12737		13562		13997		14477
Opkomst %						96,26		95,29		94,66		95,62		92,69
Blanco en ongeldig %		2,84		3,29		3,55		4,11		4,56		5,13		3,47

De resultaten in vetjes geven de gevormde meerderheid weer.

Bezienswaardigheden

Zie lijst van onroerend erfgoed in Aalter voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

Er is de laat-gotische Sint-Corneliuskerk en het kasteel Nobelstede uit de 16de eeuw.

Het Kasteel van Poeke heeft een zeer interessante geschiedenis. De eerste vermeldingen dateren uit de 12^de eeuw. Het was het bezit van verschillende adellijke eigenaars, waaronder de familie de Preudhomme d’Hailley en familie Pycke de Peteghem, tot het gemeentebestuur in 1977 het kasteel aankocht. Het kasteel is omgeven door water en is zowel voor- als achteraan toegankelijk via een brug. Het kasteelpark is 56 ha groot en heeft een Engelse en Franse tuin.

Natuur

Aalter bezit veel natuurschoon, heide en dennenbossen, de Kraenepoel (grote vijver op grondgebied Bellem), het Ganzeveld en de bossen van Maria-Aalter (met De Vaanders). Het Hooggoedbos (67 ha) is een ideale plek om te wandelen. Het wordt doorkruist door zandige wegen en dreven. Het Hooggoedbos is tevens rijk aan vogelsoorten.

Cultuur

Wapenschild van Aalter

Zie Wapen van Aalter voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

Aalter gebruikte voor de fusie van 1 januari 1977 een wapen van zilver met een rood (keel in heraldische termen) Sint-Andries- of schuinkruis. Na de fusie verwerkte het gemeentebestuur in een nieuw wapenschild ook heraldische elementen uit de wapens van de deelgemeenten. Het huidige wapenschild is in keel met een ankerkruis van zilver (zoals het oorspronkelijk wapen van de heren van de Woestine, de gezagsdragers in Aalter en een deel van Bellem) en een schildhoofd van goud met een gaande leeuw (zoals de gouden leeuw van het zegel van de heren van Poeke) van sabel, geklauwd en getongd van keel.

Mobiliteit

Aalter ligt halverwege tussen Gent en Brugge aan de snelweg A10/E40, het Kanaal Gent-Brugge en de spoorlijn 50A (Oostende - Brussel). De IC-trein Knokke/Blankenberge - Genk en de IC-trein Brugge - Brussel-Nationaal-Luchthaven stopt in Station Aalter , alsook de Lokale-trein (Zeebrugge/) Brugge - Mechelen.

Ter hoogte van Aalter sluit de N44, die de A10 en de N49 met elkaar verbindt, aan op de A10. In 2007-2008 werd er in de N44 een tunnel aangelegd.

Sport

In het centrum van de gemeente speelt voetbalclub KV Eendracht Aalter. De club speelde vroeger verschillende jaren in de nationale reeksen, maar is nu weggezakt naar de provinciale reeksen. Verder spelen in de andere kernen nog voetbalclubs SK Bellem, Daring Maria-Aalter en WS Lovrienden Lotenhulle in de provinciale reeksen.

In Aalter speelt basketbalclub Sgolba Aalter, die zowel een mannen- als vrouwenteam heeft.

Bekende Aalternaars

Bekende personen die geboren of woonachtig zijn of waren in Aalter of een andere significante band met de gemeente hebben:

• Kenny Belaey, negenvoudig wereldkampioen biketrial
• Etienne Buysse, wielrenner
• Pieter De Crem, politicus
• Jan De Crem, politicus
• Gertjan De Mets, voetballer bij KV Kortrijk
• Flor Grammens, politicus en taalactivist
• August Meiresonne, bierbrouwer en burgemeester
• Martine Tanghe, VRT-nieuwsanker
• Jef Tavernier, politicus
• Charlotte Van Brabander, pokerspeelster
• Rik Van de Walle, hoogleraar en rector van de UGent
• Wendy Van Wanten, zangeres

Partnersteden

• La Creuse (Frankrijk), sinds 1979
• Rotenburg (Duitsland), sinds 1974

Externe link

• Officiële website

Bronnen, noten en/of referenties

Bronnen, noten en/of referenties Pagina over Aalter op Rootsweb.com Blog met info over geschiedenis van Aalter

	Gemeenten in de provincie Oost-Vlaanderen

  Zie ook de categorie met mediabestanden in verband met Aalter op Wikimedia Commons.

51°5′13″N, 3°26′54″E