Nederland op het Eurovisiesongfestival

Nederland Afbeelding gewenst Eerste deelname 1956 Aantal deelnames 52 Gewonnen 4 Zender TROS Statistieken Hoogste positie 1ste (1957, 1959, 1969, 1975) Laagste positie laatste (1958, 1962, 1963, 1968, 2011 HF)

Corry Brokken verdedigt haar titel in 1958, maar eindigt deze keer als laatste.

In 1959 won Teddy Scholten voor Nederland het Songfestival.

het eerste Songfestival op Nederlandse bodem vond plaats in de AVRO Studio's

Edsilia Rombley zingt "On Top of the World" tijdens een openingsfeest van het Songfestival in 2007

Bestand:Esther Hart, Ben Cramer, Marlayne, Marga Bult & Anneke Grönloh.jpg Vijf Nederlandse Songfestivaldeelnemers uit vijf decennia: Esther Hart (2003), Ben Cramer (1973), Marlayne (1999), Marga Bult (1987) en Anneke Grönloh (1964)

Willem van Beusekom gaf 17 keer het Nederlands commentaar

Na haar deelname in 1999 las Marlayne drie keer de Nederlandse punten voor. Zij heeft het vaakst deze taak namens Nederland verricht.

De Toppers tijdens het Nationaal Songfestival 2009

Dolf van der Linden was dertien keer de Nederlandse dirigent op het Eurovisiesongfestival

Conny Vandenbos in Napels (1965)

Glennis Grace in Kiev (2005)

Edsilia Rombley in Helsinki (2007)

Hind tijdens de halve finale van het songfestival van 2008 .

Sieneke in Oslo (2010)

Nederland is een van de weinige landen die al sinds de eerste editie (1956) deelnemen aan het Eurovisiesongfestival. In totaal heeft Nederland nu 52 keer deelgenomen. Enkel België, Duitsland, Frankrijk en het Verenigd Koninkrijk waren nog vaker van de partij.

De balans

Door de jaren heen heeft Nederland wisselende successen gekend op het songfestival. Vaak eindigden de Nederlandse inzendingen in de middenmoot, met soms een uitschieter naar boven, maar vaker naar beneden toe.

Vier keer werd er gewonnen:

• 1957: Corry Brokken - Net als toen
• 1959: Teddy Scholten - Een beetje
• 1969: Lenny Kuhr - De troubadour (de overwinning moest gedeeld worden met Frankrijk, Spanje en het Verenigd Koninkrijk.)
• 1975: Teach-In - Ding-a-dong

Vijf keer eindigde Nederland helemaal onderaan:

• 1958: Corry Brokken - Heel de wereld
• 1962: De Spelbrekers - Katinka
• 1963: Annie Palmen - Een speeldoos
• 1968: Ronnie Tober - Morgen
• 2011: 3JS - Never alone (Halve finale)

De Spelbrekers en Annie Palmen eindigden bovendien onderaan met 0 punten. Het zijn de enige twee inzendingen van Nederland die geen enkel punt kregen. De inzending van de 3JS eindigde als laatste in de tweede halve finale. Met 13 punten eindigden de 3JS op de 43ste en laatste plaats.

Het succesvolste Nederlandse songfestivalliedje is Ding-a-dong van Teach-In uit 1975. Nederland won toen het songfestival met 152 punten, en evenaarde deze prestatie nooit meer.

Nederland was een van de zeven landen die meededen aan het allereerste Eurovisie Songfestival in 1956. Het heeft slechts vier wedstrijden gemist tot nu toe. Met vier overwinningen van Nederland staat het land in de top 10 van de meest succesvolle Eurovisie landen. Niettemin is de laatste overwinning in 1975 geweest en heeft het sindsdien wisselende successen gekend. Opvallend hoge klasseringen waren er in de jaren 1980 en 1990 toen er veel punten werden toegekend aan Bernadette, Marcha, Gerard Joling, Humphrey Campbell, Ruth Jacott, Edsilia Rombley en Marlayne die allemaal in de Top-10 eindigden. De laatste jaren heeft Nederland het moeilijk op het songfestival. De laatste keer dat Nederland de finale haalde was in 2004, sindsdien heeft Nederland niet meer in de finale gestaan, iets wat geen ander land overkwam.

Het songfestival op Nederlandse bodem

Het Eurovisiesongfestival heeft vier keer in Nederland plaatsgevonden:

1958, Hilversum

De regel dat een winnend land het songfestival van het jaar erop mag organiseren, was voor het eerst van kracht in 1958. In dat jaar nam Nederland de organisatie op zich als gevolg van de overwinning in 1957. Het festijn vond op 12 maart plaats in de AVRO-studio's in Hilversum en werd gepresenteerd door Hannie Lips.

1970, Amsterdam

Nederland was in 1969 één van de vier winnende landen geweest. Zowel Nederland als de andere drie landen (Frankrijk, Spanje en het Verenigd Koninkrijk), wilden het songfestival wel organiseren. Door middel van loting ging het festival uiteindelijk naar Amsterdam. Op 21 maart was het RAI Congrescentrum decor van dit festival. De presentatie was in handen van Willy Dobbe.

1976, Den Haag

In 1976 keerde het songfestival terug naar Nederlandse bodem nadat Teach-In in 1975 voor Nederland het festijn had gewonnen. Het vond plaats op 3 april in het Congresgebouw in Den Haag. Voormalig winnares Corry Brokken nam de presentatie op zich. Teach In-zangeres Getty Kaspers reikte aan het eind van de avond de prijs uit aan de winnaars.

1980, Den Haag

Het laatste songfestival dat in Nederland heeft plaatsgevonden was dat van 1980. De winnaar van 1979, Israël, zag van de organisatie af omdat het festival aldaar zou plaatsvinden op een nationale rouwdag. Ook de nummers twee en drie van 1979, Spanje en het Verenigd Koninkrijk, bedankten voor de eer. Uiteindelijk nam Nederland de organisatie op zich. Het Haagse Congresgebouw werd wederom het decor en de presentatie was in handen van Marlous Fluitsma.

Verder is er nog tweemaal sprake van geweest dat Nederland het festival zou organiseren:

• Omdat Nederland in 1959 opnieuw het festival won, kreeg het in 1960 wederom de organisatie toegewezen. De NTS deed hier echter afstand van omdat de productiekosten te hoog zouden zijn. Het songfestival ging daarom naar het land dat in 1959 als tweede was geëindigd, het Verenigd Koninkrijk.
• In 2001 werd het Eurovisiesongfestival gewonnen door Estland, maar dit land gaf aan niet over de financiële middelen en de technische knowhow te beschikken het festival in 2002 te organiseren. Hierop toonde Nederland interesse om het festival op zich te nemen. Dat was opvallend, aangezien Nederland in 2002 zelf niet mocht meedoen. Uiteindelijk werd het festival toch gehouden in Estland.

Eurovision in Concert

Eurovision in Concert begon in 2009 als een project om een aantal artiesten naar Nederland te halen naar aanleiding van de vijftigste deelname van Nederland aan het Eurovisiesongfestival. Het is uitgegroeid tot een groot evenement. In 2011 wordt het concert voor de derde maal gehouden. Presentatie is in handen van oud songfestivaldeelneemster Esther Hart, Cornald Maas en de Duitse presentator Sascha Korf.

Jaar	Plaats	Zaal	Presentatie
2009	Amsterdam	Marcanti	Marga Bult, Maggie MacNeal en Cornald Maas
2010	Westzaan	Lexion Venue	Marga Bult en Cornald Maas
2011	Amsterdam	Club Air	Esther Hart, Cornald Maas en Sascha Korf

Songfestivals zonder Nederland

Nederland heeft praktisch altijd meegedaan aan het Eurovisiesongfestival. Slechts vier keer was Nederland er niet bij. In 1985 en 1991 nam Nederland niet deel aan het Eurovisiesongfestival omdat het evenement werd gehouden op 4 mei, de dag waarop in Nederland de Nationale Dodenherdenking plaatsvindt. Het werd niet passend geacht op deze datum ook verwikkeld te zijn in een wedstrijd voor amusementsmuziek. In 1995 en 2002 moest Nederland noodgedwongen thuisblijven vanwege een te lage score in het jaar ervoor. Sinds in 2004 de halve finale is ingevoerd, kan ieder land elk jaar meedoen.

Nederlandse kijkcijfers

Halve finales 2004; 1,6 miljoen 2005; 1,6 miljoen 2006; 1,4 miljoen 2007; 1,6 miljoen 2008; 20 mei (deelname Hind): 1,8 miljoen 2009; 14 mei (deelname Toppers): 2,5 miljoen 2010; 27 mei (deelname Sieneke): 2.452.000 2011; 12 mei (deelname 3JS): 2.012.000

Finales 2003; (Deelname Nederland) 3.836.000 2004; (Nederland in de finale) 2.950.000 2005; (Nederland niet in de finale) 1.247.000 2006; (Nederland niet in de finale) 1.336.000 2007; (Nederland niet in de finale) 915.000 2008; (Nederland niet in de finale) 753.000 2009; (Nederland niet in de finale) 1.333.000 2010; (Nederland niet in de finale) 1.245.000 2011; (Nederland niet in de finale) 1.216.000

Televisiecommentatoren

Het Nederlandse commentaar is lang in handen geweest van Willem van Beusekom. Hij gaf zeventien keer het Nederlands commentaar. Sinds 2004 is Cornald Maas de commentator maar de TROS heeft de samenwerking met Cornald Maas voor het Nationaal Songfestival en het Eurovisiesongfestival met onmiddellijke ingang beëindigd. Aanleiding is een twitterbericht van Maas. Daarin schreef hij "grappige exportproducten heeft nederland: sieneke, joran vd sloot en de pvv." De TROS vond de inhoud van de tweet volstrekt onacceptabel. Maas werd vervangen door Jan Smit.

Een overzicht van de Nederlandse commentatoren door de jaren heen:

Piet te Nuyl (1956-1957, 1959-1961) Siebe van der Zee (1958) Willem Duys (1962-1963, 1974-1976, 1978-1979, 1983) Ageeth Scherphuis (1964) Teddy Scholten (1965-1966) Leo Nelissen (1967) Elles Berger (1968) Pim Jacobs (1969-1973, 1980-1982) Ati Dijckmeester (1977)

Ivo Niehe (1984) Gerrit den Braber (1985) Leo van der Goot (1986) Willem van Beusekom (1987-1990, 1992-1994, 1996-2005) Paul de Leeuw (1995, 2006-2007) Cornald Maas (2004-2010) Daniël Dekker (2010-heden) Jan Smit (2011-heden)

In 1985 en 1991 is het Eurovisiesongfestival vanwege Dodenherdenking niet op de Nederlandse televisie uitgezonden. Nederland nam toen ook niet deel aan het festival. In 1985 was het Songfestival alleen te zien via het satellietproject Olympus. Deze uitzending vond plaats in de ochtend na het festival en werd van commentaar voorzien door Gerrit den Braber. In mei 2000 werd de uitzending onderbroken, vanwege de vuurwerkramp in Enschede. De uitzending werd op zondag alsnog uitgezonden.

In 1995 gaf Paul de Leeuw het commentaar en veroorzaakte commotie door zich zeer negatief uit te laten over de Israëlische inzending en daardoor verzuimde het liedje uit Malta aan te kondigen. Hij vond het Israëlische liedje een 'kutnummer' en dacht 'dat de hele familie Binnendijk als een gek op tafel staat te jubelen'.

Puntengevers

Sinds 1994 worden de punten per communicatiesatelliet doorgegeven. De woordvoerders worden vanaf dan ook in beeld gebracht. De personen die namens de Nederlandse jury's en televoters de punten hebben voorgelezen, zijn meestal oud-deelnemers of televisiepersoonlijkheden.

1994: Joop van Os, journalist 1996: Marga Bult, deelnemer in 1987 1997: Corry Brokken, deelnemer in 1956, 1957 en 1958 1998: Conny Vandenbos, deelnemer in 1965 1999: Edsilia Rombley, deelnemer in 1998 2000: Marlayne, deelnemer in 1999 2001: Marlayne 2003: Marlayne 2004: Esther Hart, deelnemer in 2003

2005: Nance Coolen, presentatrice van het Nationaal Songfestival 2006: Paul de Leeuw, presentator van het Nationaal Songfestival 2007: Paul de Leeuw, presentator van het Nationaal Songfestival 2008: Esther Hart, deelnemer in 2003 2009: Yolanthe Cabau van Kasbergen, televisiepersoonlijkheid 2010: Yolanthe Cabau van Kasbergen, presentatrice van het Nationaal Songfestival 2011: Mandy Huydts, deelnemer in 1986 als lid van Frizzle Sizzle

In 1998 ontstond hilariteit naar aanleiding van het babbeltje tussen Conny Vandenbos en presentatrice Ulrika Jonsson. Jonsson vertelt dat Vandenbos ooit heeft deelgenomen, waarop Vandenbos reageert met: "A long time ago." Deze opmerking wordt echter slecht verstaan, omdat Jonsson erdoorheen praat. Ze herhaalt vervolgens: "A long time ago, is it?" waarmee ze de indruk wekt dat ze wil aangeven dat dat wel lang geleden moet zijn. Het publiek barst hierop in lachen uit.

Paul de Leeuw zorgde voor een gedenkwaardig moment in de puntentelling van 2006. Terwijl de woordvoerders vanaf 2006 alleen nog hoogste drie punten voorlezen, las hij als enige ook in rap tempo de punten 1 tot en met 7 voor. Daarnaast begroette hij presentator Sakis Rouvas met kalisperma in plaats van het Griekse kalispera, sprak hij Sakis aan als Tzatziki en gaf hij hem zijn telefoonnummer. Hij vond tevens dat het presentatorsduo op Will & Grace leek. In 2007 mocht De Leeuw opnieuw de punten voor Nederland voorlezen, maar had een waarschuwing gekregen van de EBU. Als hij in beeld verschijnt, wordt hij door de mensen in de zaal herkend en hij krijgt een enthousiast applaus. Hoewel hij dit jaar de punten op een beleefdere manier voorleest vergelijkt hij de Servische deelneemster met Kelly Osbourne. Voor de 12 punten heeft hij een verrassing in petto. De in de halve finale uitgeschakelde Edsilia Rombley verschijnt in beeld en roept dat de 12 punten voor Turkije zijn.

In 2011 mocht Mandy Huydts namens Nederland de punten doorgeven. Toen de twaalf punten naar Denemarken gingen, reageerde de leadzanger van A Friend In London met de woorden: "I want to fuck you!". De uitspraak leidde in Denemarken tot enige ophef.

Nationaal Songfestival

Het allereerste Nationaal Songfestival was een verplicht nummer. De zeven deelnemende landen moesten van de EBU een nationale voorronde houden. Het Nationaal Songfestival is de benaming voor de Nederlandse voorronde voor het Eurovisiesongfestival. In 1956 werd deze voorronde voor het eerst gehouden. Het nationaal songfestival heeft vele formats gekend soms werden artiesten intern gekozen of werd een grote show gehouden met nationale jury's zoals in 1989 het geval was. Sinds 2007 wordt er vrijwel elk jaar een artiest intern gekozen enkel in 2010 werd er een nationale finale gehouden met 5 verschillende artiesten alleen toen was er maar een lied geschreven. Dit tot teleurstellingen van enkele songfestivalfans die vinden dat er maar weer formats als in 1989 of in 1959 gebruikt moeten worden om de Nederlandse inzending voor het Eurovisiesongfestival aan te duiden. In 1985, 1991, 1995 en in 2002 werd er geen nationale voorronde gehouden omdat Nederland niet meedeed aan het Eurovisiesongfestival. In 1961, 1980 en 2008 werd de Nederlandse inzending niet via het Nationaal Songfestival gekozen maar deze inzendingen werden door een commissie aangeduid.

Bijzonderheden:

• In 1956 mocht behalve het winnende lied ook de nummer twee naar het Eurovisiesongfestival. Dat was het liedje De vogels van Holland, dat werd gezongen door Jetty Paerl. Het werd geschreven door Annie M.G. Schmidt en gecomponeerd door Cor Lemaire.
• Een enkele maal worden ook liedjes die niet winnen en ingezonden worden voor de Europese finale hits in de hitparade.
• In 1963 ging het Nationaal Songfestival door een staking niet door.
• In 1961 was het de eerste keer dat er geen Nationaal Songfestival werd gehouden.
• De afkorting voor het nationaal songfestival is NSF.

Dirigenten

Tot en met het songfestival van 1998 werden de liedjes met een live orkest ten gehore gebracht. De dirigenten bij de Nederlandse inzendingen waren:

• Fernando Paggi 1956
• Dolf van der Linden 1957-1962, 1964-1968, 1970-1971
• Eric Robinson 1963
• Frans de Kok 1969
• Harry van Hoof 1972-1979, 1986, 1988-1994 (m.u.v. 1991)
• Rogier van Otterloo 1980-1982, 1984, 1987
• Piet Souer 1983
• Dick Bakker 1996-1998

De Zwitserse dirigent Fernando Paggi dirigeerde in 1956 ook de beide inzendingen van Nederland en Duitsland, omdat deze landen geen eigen dirigent naar Lugano afgevaardigd hadden.

In 1969 was Dolf van der Linden niet betrokken bij het Eurovisiesongfestival en de Nederlandse preselectie. De reden van zijn afwezigheid is niet precies duidelijk. Mogelijk trok hij zich terug omdat het Songfestival dat jaar plaatsvond in het dictatoriale Spanje onder Franco. Zijn plaats werd ingenomen door Frans de Kok. Het jaar daarop nam Van der Linden zijn plaats weer in.

Bijzonderheden

• Het allereerste songfestivalliedje ooit was een Nederlandse inzending. Jetty Paerl opende namelijk namens Nederland het allereerste songfestival in 1956 met haar liedje De vogels van Holland.
• Anneke Grönloh was in 1964 namens Nederland de eerste Aziatische deelnemer die op het songfestival aantrad.
• Milly Scott was in 1966 namens Nederland de eerste zwarte deelnemer die op het songfestival aantrad.
• Corry Brokken en Sandra Reemer zijn ieder drie keer voor Nederland uitgekomen en zijn daarmee recordhouder.
• 39 inzendingen van Nederland waren Nederlandstalig. Tussen 1974 en 1976 bestond er een vrije taalregel en kozen de Nederlandse deelnemers voor het Engels. Sinds de vrije taalregel in 1999 heringevoerd werd, heeft Nederland steeds Engelstalige liedjes naar het songfestival gestuurd, met uitzondering van 2006 (kunsttaal) en 2010 (Nederlandstalig).
• In totaal heeft Nederland zes keer het songfestival geopend (1956, 1965, 1967, 1970, 1975 en 2001).
• In 2000 werd de rechtstreekse uitzending van het Eurovisiesongfestival in Nederland afgebroken voor de berichtgeving rondom de vuurwerkramp in Enschede. De televoting kon hierdoor niet plaatsvinden, waardoor de Nederlandse punten gegeven moesten worden door een vakjury. Het jaar daarop, vlak voor de editie van 2001, werd de show alsnog integraal uitgezonden.
• De Nederlandse inzendingen worden vrijwel altijd gekozen via het Nationaal Songfestival.
• De resultaten van het songfestival van 1956 zijn nooit bekend gemaakt.
• In 1969 ging de overwinning behalve naar Nederland ook naar Frankrijk, het Verenigd Koninkrijk en Spanje.
• Voor alle auteurs en componisten, zie het lemma over het Nationaal Songfestival.
• Corry Brokken is de enige artiest op het songfestival die de eerste en de laatste plaats wist te behalen.
• In 2011 deden de 3JS mee aan het songfestival zij wisten de finale niet te halen. Het was voor het zevende jaar op rij dat Nederland na de halve finale naar huis moest, waarmee het land recordhouder is. Na afloop van het festival werd duidelijk dat Nederland troosteloos laatste was geworden, met dertien punten. Dit betekent dat de 3JS 43ste waren geworden. Nederland had sinds 1968 niet meer op de laatste plaats gestaan.

Nederlandse deelnames

Jaar	Artiest	Titel	Finale	Ptn	Semi	Ptn	Taal
1956	Jetty Paerl	De vogels van Holland	?	?			Nederlands
	Corry Brokken	Voorgoed voorbij	?	?			Nederlands
1957	Corry Brokken	Net als toen	1	31			Nederlands
1958	Corry Brokken	Heel de wereld	9	1			Nederlands
1959	Teddy Scholten	Een beetje	1	21			Nederlands
1960	Rudi Carrell	Wat een geluk	12	2			Nederlands
1961	Greetje Kauffeld	Wat een dag	10	6			Nederlands
1962	De Spelbrekers	Katinka	13	0			Nederlands
1963	Annie Palmen	Een speeldoos	13	0			Nederlands
1964	Anneke Grönloh	Jij bent mijn leven	10	2			Nederlands
1965	Conny Vandenbos	Het is genoeg	11	5			Nederlands
1966	Milly Scott	Fernando en Philippo	15	2			Nederlands
1967	Thérèse Steinmetz	Ring-dinge-ding	14	2			Nederlands
1968	Ronnie Tober	Morgen	16	1			Nederlands
1969	Lenny Kuhr	De troubadour	1	18			Nederlands
1970	Hearts Of Soul	Waterman	7	7			Nederlands
1971	Saskia & Serge	Tijd	6	85			Nederlands
1972	Sandra & Andres	Als het om de liefde gaat	4	106			Nederlands
1973	Ben Cramer	De oude muzikant	14	69			Nederlands
1974	Mouth & MacNeal	I see a star	3	15			Engels
1975	Teach-In	Ding-a-dong	1	152			Engels
1976	Sandra Reemer	The party's over	9	56			Engels
1977	Heddy Lester	De mallemolen	12	36			Nederlands
1978	Harmony	't Is OK	13	37			Nederlands
1979	Xandra	Colorado	12	51			Nederlands
1980	Maggie MacNeal	Amsterdam	5	93			Nederlands
1981	Linda Williams	Het is een wonder	9	51			Nederlands
1982	Bill van Dijk	Jij en ik	16	8			Nederlands
1983	Bernadette	Sing me a song	7	66			Nederlands
1984	Maribelle	Ik hou van jou	13	34			Nederlands
1986	Frizzle Sizzle	Alles heeft ritme	14	40			Nederlands
1987	Marcha	Rechtop in de wind	5	83			Nederlands
1988	Gerard Joling	Shangri-la	9	70			Nederlands
1989	Justine Pelmelay	Blijf zoals je bent	15	45			Nederlands
1990	Maywood	Ik wil alles met je delen	15	25			Nederlands
1992	Humphrey Campbell	Wijs me de weg	9	67			Nederlands
1993	Ruth Jacott	Vrede	6	92			Nederlands
1994	Willeke Alberti	Waar is de zon	23	4			Nederlands
1996	Maxine & Franklin Brown	De eerste keer	7	78			Nederlands
1997	Mrs. Einstein	Niemand heeft nog tijd	22	5			Nederlands
1998	Edsilia Rombley	Hemel en aarde	4	150			Nederlands
1999	Marlayne	One good reason	8	71			Engels
2000	Linda Wagenmakers	No goodbyes	13	40			Engels
2001	Michelle	Out on my own	18	16			Engels
2003	Esther Hart	One more night	13	45			Engels
2004	Re-Union	Without you	20	11	6	146	Engels
2005	Glennis Grace	My impossible dream	X	X	14	53	Engels
2006	Treble	Amambanda	X	X	20	23	Verzonnen en Engels
2007	Edsilia Rombley	On top of the world	X	X	21	38	Engels
2008	Hind	Your heart belongs to me	X	X	13	27	Engels
2009	De Toppers	Shine	X	X	17	11	Engels
2010	Sieneke	Ik ben verliefd (sha-la-lie)	X	X	14	29	Nederlands
2011	3JS	Never alone	X	X	19	13	Engels
2012

Gegeven en gekregen punten

Nederland heeft in totaal de meeste punten gekregen van... Plaats Land Punten 1  België 130 2  Frankrijk 117 3  Noorwegen 115  Finland 115 5  Israël 103  Portugal 103

Nederland heeft in totaal de meeste punten gegeven aan... Plaats Land Punten 1  Frankrijk 150 2  Verenigd Koninkrijk 149 3  België 129 4  Duitsland 128 5  Zwitserland 124

Deze resultaten zijn alleen gebaseerd op de punten die Nederland ontving en uitreikte in de finales van het Eurovisiesongfestival, dus niet de halve finales sinds 2004.

Bronvermelding

Bronnen, noten en/of referenties:

Nationaal Songfestival

NL Nederland op het Eurovisiesongfestival NL

AD Landen in het Eurovisiesongfestival AD

Actief: Albanië • Azerbeidzjan • België • Bosnië op Herzegovina • Bulgarije • Cyprus • Denemarken • Duitsland • Estland • Finland • Frankrijk • Georgië • Griekenland • Hongarije • Ierland • IJsland • Israël • Italië • Kroatië • Letland • Litouwen • Macedonië • Malta • Moldavië • Montenegro • Nederland • Noorwegen • Oekraïne • Oostenrijk • Polen • Portugal • Roemenië • Rusland • San Marino • Servië • Slovenië • Slowakije • Spanje • Turkije • Verenigd Koninkrijk • Wit-Rusland • Zweden • Zwitserland Inactief: Andorra • Armenië • Kosovo • Libanon • Liechtenstein • Luxemburg • Marokko • Monaco • Qatar • Tsjechië • Tunesië Mislukt: Kosovo • Libanon • Liechtenstein • Qatar • Tunesië Voormalig: Joegoslavië • Servië en Montenegro Vlaggen: AD AD AL AM AT AZ BA BE BG BY CH CY CZ DE DK EE ES FI FR GE GR HR HU IE IS IL IT LB LI LT LU LV MA MC MD ME MK MT NL NO PL PT RO RS RU SC SE SI SK SM TN TR UA UK YU