Wikisage, de vrije encyclopedie van de tweede generatie, is digitaal erfgoed

Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.

  • Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
  • Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
rel=nofollow

Voeren

Uit Wikisage
Naar navigatie springen Naar zoeken springen
Voeren
Gemeente in België
Voeren
Voeren
Geografie
Gewest Vlaanderen
Provincie Limburg
Arrondissement Tongeren
Oppervlakte
– Onbebouwd
– Woongebied
– Andere
50,63 km² (2009)
91,93%
2,44%
5,63%
Coördinaten 50° 46' NB, 5° 46' OL
Bevolking (Bron: Statbel)
Inwoners
– Mannen
– Vrouwen
– Bevolkingsdichtheid
4.194 (01/01/2010)
50,55%
49,45%
83 inw./km²
Leeftijdsopbouw
0–17 jaar
18–64 jaar
65 jaar en ouder
(01/01/2008)
19,97%
62,13%
17,90%
Buitenlanders 25,65% (01/01/2008)
Politiek en bestuur
Burgemeester Huub Broers (N-VA)
Bestuur Voerbelangen
Zetels
Voerbelangen
Retour @ Libertés
15
10
5
Economie
Gemiddeld inkomen 13.651 euro/inw. (2007)
Werkloosheidsgraad 5,36% (jan. 2009)
Overige informatie
Postcode
3790
3790
3791
3792
3793
3798
Deelgemeente
Moelingen
Sint-Martens-Voeren
Remersdaal
Sint-Pieters-Voeren
Teuven
's-Gravenvoeren
Zonenummer 04
NIS-code 73109
Politiezone Voeren
Website www.voeren.be
ligging binnen het arrondissement Tongeren
in de provincie Limburg
Portaal  Portaalicoon   België
rel=nofollow
rel=nofollow

Voeren (Frans: Fourons) is een faciliteitengemeente die bestuurlijk deel uitmaakt van de Belgische provincie Limburg in het gewest Vlaanderen.

Toponymie

De naam van de gemeente is ontleend aan de Voer, een zijriviertje van de Maas dat door de gemeente stroomt.

Het Land van Dalhem heette oorspronkelijk Voeren, aangezien 's-Gravenvoeren vóór de bouw van de burcht te Dalhem het bestuurscentrum van dit graafschap vormde. 's-Gravenvoeren was dus de kern van het kleine oorspronkelijke graafschap Voeren, voordat het grafelijke domicilie naar de burcht van Dalhem werd verplaatst en men ging spreken van het Land van Dalhem. Dalhem zelf werd naar analogie met 's-Gravenvoeren toen ook weleens 's-Gravendal(hem) genoemd.

Men zou kunnen denken dat de naam van de gemeente Voeren met zijn uitgang -en een collectivum is, omdat deze gemeente in 1977 door gemeentelijke herindeling is ontstaan, uit onder meer 's-Gravenvoeren, Sint-Martens-Voeren en Sint-Pieters-Voeren. Toch is dat niet het geval, al verwijzen al deze toponiemen naar het riviertje de Voer. De uitgang -en is bij Limburgse plaatsnamen die aan een water of riviertje zijn ontleend, niet ongebruikelijk. Dat is bijvoorbeeld het geval bij de Nederlandse (Zuid-Limburgse) plaats Gulpen, ter plekke waar het riviertje de Gulp uitmondt in de Geul. Even ten noorden van Roermond vinden we zo het dorp Swalmen, dat zijn naam dankt aan het riviertje de Swalm, een zijriviertje van de Maas. In de Duitse Selfkant, net over de grens bij Sittard, een gebied waar vanouds Limburgs wordt gesproken, ligt het plaatsje Saeffelen, genoemd naar de Saeffelbeek. In al deze gevallen is de naam op analoge wijze gevormd als die van Voeren.

Geografie

Situering

De gemeente grenst in het noorden aan de Nederlandse provincie Limburg en in het zuiden aan de Waalse provincie Luik, maar nergens aan de rest van Vlaanderen, en is daarmee een exclave van de provincie Limburg. Voeren is de hoofdplaats van het gelijknamige kieskanton. Samen met de stad Tongeren vormt ze het gerechtelijk kanton Tongeren-Voeren.

Op 1 januari 1977 werden de zes voormalige gemeenten 's-Gravenvoeren, Moelingen, Remersdaal, Sint-Martens-Voeren, Sint-Pieters-Voeren en Teuven tot de fusiegemeente Voeren samengevoegd. De zes dorpen en zestien gehuchten vormen samen een gebied dat zich uitstrekt over 50 km². Het gebied is relatief dunbevolkt (82,11 inw./km², oftewel 1:12.000 m²) en telt 4.157 inwoners (januari 2012), van wie ongeveer een kwart Nederlanders.

De gemeente Voeren grenst aan de Waalse gemeenten Wezet, Dalhem, Aubel en Blieberg in de provincie Luik, en in het noorden aan de Nederlandse gemeenten Eijsden-Margraten en Gulpen-Wittem. De gemeente grenst aan geen enkele andere Belgisch-Limburgse gemeente.

Het gebied dat de gemeente omvat is in het Nederlandse taalgebied beter bekend onder de naam Voerstreek.

Kernen

Deelgemeenten

# Naam Bevolking
(2016)
Oppervlakte
(km²)
Dichtheid
(inw./km²)
I Moelingen 850 3,29 258
II 's-Gravenvoeren 1378 13,41 103
III Sint-Martens-Voeren 804 12,86 63
IV Sint-Pieters-Voeren 257 5,11 50
V Teuven 479 7,31 66
VI Remersdaal 290 8,65 34

Bron: Rijksregister
Verwerking: provincie Limburg - Directie Mens - Steunpunt Sociale Planning[1]
Opmerking: Het bevolkingsaantal is gebaseerd op de gegevens uit het rijksregister en wijkt daarom licht af van het definitieve bevolkingsaantal.

Overige kernen

Hydrografie

Door de gemeente Voeren stromen verschillende waterlopen:

  • De Berwijn in Moelingen, die net op de grens van de gemeente in de Maas uitmondt
  • De Voer door 's-Gravenvoeren, Sint-Martens-Voeren, Sint-Pieters-Voeren waar deze ook ontspringt
  • De Veurs, die tussen Teuven en Sint-Martens-Voeren ontspringt en in het centrum van deze laatste in de Voer uitmondt
  • De Noorbeek, die in 's Gravenvoeren in de Voer uitmondt
  • De Gulp, die in de Geul uitmondt in Nederland en langs het dorp Teuven stroomt.

Politiek

Structuur

De gemeente Voeren ligt in het kieskanton Voeren en het provinciedistrict Tongeren, het kiesarrondissement Hasselt-Tongeren-Maaseik (identiek aan de kieskring Limburg). Er zijn faciliteiten voor de Franstalige inwoners.

Voeren Supranationaal Nationaal Gemeenschap Gewest Provincie Arrondissement Provinciedistrict Kanton Gemeente
Administratief Niveau Europa colspan="2" | Vlag van België België Vlaanderen Limburg Tongeren Voeren
Bestuur Europese Commissie Belgische regering Vlaamse regering Deputatie Gemeentebestuur
Raad Europees Parlement Kamer van
Volksvertegenwoordigers
Vlaams Parlement Provincieraad Gemeenteraad
Kiesomschrijving Nederlands Kiescollege Kieskring Limburg Hasselt-Tongeren-Maaseik Tongeren Voeren Voeren
Verkiezing Europese Federale Vlaamse Provincieraads- Gemeenteraads-

Geschiedenis

(Voormalige) burgemeesters

Tijdspanne Burgemeester
1983 - 1986[2] José Happart (PS)
1989 - 1994 Nico Droeven[3]
1995 - 2000 José Smeets[4]
2001 - 2010 Huub Broers (CD&V)
2010 - heden Huub Broers (N-VA)

Legislatuur 2013 - 2018

Er waren in 2012 vijftien zetels te verdelen.

Plaats Naam Voorkeurstemmen
1 Huub Broers 1059
15 Jacky Herens 698
5 William Nyssen 551
14 Jean Duijsens 516
7 Yolanda Daems 437
4 Rik Tomsin 408
8 Marina Heusschen-Slootmaekers 357
10 Jean-Marie Geelen 339
3 Anne-Mie Palmans-Casier 321
12 Mathieu Paggen 312
Plaats Naam Voorkeurstemmen
1 José Smeets 668
4 Jean Levaux 465
15 Armel Wijnants 449
5 Grégory Happart 430
3 Benoît Houbiers 374

Burgemeester is Huub Broers van de Voerbelangen. Deze partij heeft de meerderheid met 10 op 15 zetels.

Resultaten gemeenteraadsverkiezingen sinds 1976

Partij of kartel 10-10-1976[5] 10-10-1982 9-10-1988 9-10-1994 8-10-2000 8-10-2006[6] 14-10-2012[7]
Stemmen / Zetels % 17 % 15 % 15 % 15 % 15 % 15 % 15
Voerbelangen 36,82 6 36,89 5 40,22 6 44,68 7 52,82 8 60,76 9 63,02 10
R.liege1 / R.A.L.2 / Retour @ Libertés3 63,181 11 62,041 10 59,781 9 55,322 8 47,182 7 39,243 6 36,983 5
FPV - 0,54 0 - - - - -
FN - 0,54 0 - - - - -
Totaal stemmen 2739 2843 2772 2626 3130 3189 3047
Opkomst % 98,09 97,33 97,87 98,24 96,18
Blanco en ongeldig % 1,94 1,41 2,85 3,77 2,97 2,04 2,82

De zetels van de gevormde coalitie zijn vetjes

Bezienswaardigheden

Zie Lijst van onroerend erfgoed in Voeren voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

In de gemeente bevinden zich verschillende kastelen, waaronder:

Cultuur

Taal

De provinciegrenzen komen niet overeen met de taalgrenzen: in het noordoosten spreekt men Limburgse en Ripuarische dialecten. De Voerstreek behoort tot dit noordoostelijke gebied, waar de lokale bevolking een Limburgs dialect spreekt, het Voerens. Vanwege de ligging op de grens van het Nederlandse, Duitse en Franse taalgebied beheerst de bevolking vaak zowel Nederlands, Frans als Duits.

Voor de officiële vaststelling van de taalgrens (1963) hoorde de Voerstreek bij de Waalse provincie Luik. De overheveling van de streek naar Limburg resulteerde in politiek gekrakeel dat in de jaren 1980 geregeld een nationale dimensie kreeg en in 1987 tot de val van de federale regering leidde. Zie verder Taalstrijd in de Voerstreek.

Religie & levensbeschouwing

In de gemeente bevinden zich verschillende kerkdorpen. De kerken zijn:

Daarnaast bevinden zich diverse kapelletjes in de gemeente, waaronder de Steenboskapel en het Heiligenhuisje.

Mobiliteit

Er loopt door de Voerstreek een goederenspoorlijn. Van 1921 tot 1957 was de spoorlijn voor reizigersverkeer in gebruik en was er een station in Sint- Martens-Voeren. De gemeente wordt bediend door een busverbinding van de Lijn in de vorm van lijn 39B die de dorpen met Wezet en Tongeren verbindt. Het meest oostelijke deel van de route, naar Remersdaal en Teuven, wordt alleen op verzoek gereden.

Partnergemeente

Externe link

Bronnen, noten en/of referenties

Bronnen, noten en/of referenties
rel=nofollow
rel=nofollow

Sjabloon:Navigatie gemeente Voeren

rel=nofollow

Wikimedia Commons  Zie ook de categorie met mediabestanden in verband met Voeren op Wikimedia Commons.

rel=nofollow
50°45′37″N, 5°45′36″E