Marlene Dietrich

Marie Magdalene (Marlene) Dietrich (Berlijn, 27 december 1901 - Parijs, 6 mei 1992) was een Duits-Amerikaans actrice en zangeres.

Levensloop

Op 27 december 1901 wordt Marie Magdalena Dietrich geboren. Ze heeft lang geprobeerd het idee op te houden dat ze in 1904 geboren was. Haar voornaam "Marlene" creëert zij als kind uit haar beide voornamen. Zij zou hem later gebruiken als een pseudoniem waarmee de hele wereld haar zou aanspreken. Uit de afleiding blijkt overigens dat de vaak gebruikte uitspraak van deze naam, Marlène, niet juist is. Grote bekendheid krijgt ze met haar rol als revuezangeres Lola in de film Der blaue Engel, vooral met het lied Ich bin von Kopf bis Fuß auf Liebe eingestellt. Deze film van Josef von Sternberg uit 1929 wordt nu gezien als een van de meest tijdloze films ooit gemaakt. Tijdens de Tweede Wereldoorlog wordt ze nog bekender met haar vertolking van het lied Lili Marleen, geschreven in 1915 en aan weerszijden van het front geliefd (zij het in verschillende talen).

In 1930 verhuist Dietrich naar de Verenigde Staten, waar ze met von Sternberg nog diverse andere succesvolle films opneemt, onder andere Shanghai Express, Blonde Venus en The Devil is a Woman. Ze wordt door Hitler gevraagd terug te keren naar Duitsland. Hij ziet in haar het toonbeeld van de Duitse vrouw. Maar ze weigert. Ze verafschuwt alles waar Hitler voor staat. Ze krijgt de Amerikaanse nationaliteit. In haar nieuwe paspoort staat 1904 als geboortedatum en het is lang onduidelijk geweest hoe oud Dietrich precies was.

In de oorlog gaat ze naar Europa om voor de geallieerde soldaten aan het front op te treden en hun moreel te versterken. Vanwege haar moeder, die de hele oorlog in Berlijn is blijven wonen en kort na de oorlog overlijdt, wordt Dietrich een van de eerste niet-militairen die na de bevrijding de grens van Duitsland oversteken. Ze ontmoet haar zuster, die pro-Hitler was, en verbreekt elke relatie met haar.

Ze treedt in 1960 nog éénmaal in Berlijn op; ze wordt uitgejoeld als verraadster en keert nooit meer terug.

Dietrich is niet zomaar een filmster. Ze is een symbool van glamour en verleidelijkheid. Maar niet alleen haar uiterlijke verschijning, ook haar seksuele escapades zorgen voor bewondering en minachting. Ze kwam er openlijk voor uit biseksueel te zijn. "Ein bisschen bi schadet nie" is een uitspraak van haar. Onder haar vrienden bevonden zich het Amerikaanse sekssymbool Mae West, schrijver Ernest Hemingway, Noël Coward en Hildegard Knef. Ze had onder andere relaties met John F. Kennedy, Mercedes D'Acosta, Jean Gabin, Theodore von Kármán en Claudette Colbert.

Dietrich begint wanneer haar filmcarrière stokt een nieuwe loopbaan als zangeres en entertainster. Concerttournees en optredens in Las Vegas met een orkest onder leiding van Burt Bacharach brengen haar nieuwe faam. Met Dietrich zelf gaat het minder goed; zij raakt verslaafd aan alcohol, slaappillen en barbituraten en heeft steeds meer moeite haar ouderdom te verbergen. Op tournee in Australië in 1975 breekt zij een van haar fameuze benen. Zij zal nooit meer in de openbaarheid verschijnen.

Op 6 mei 1992 overlijdt ze, na 15 jaar als een kluizenaar geleefd te hebben, in haar appartement in Parijs. Als een gebaar van verzoening wordt ze begraven in Berlijn.

Dietrichs dochter Maria Riva publiceert na haar moeders dood een onthullend boek over haar moeder waarin de schandalen, het drank- en drugsmisbruik en de egocentriciteit van de grote Dietrich worden onthuld. Het boek wijst ook op Dietrichs discipline, vakmanschap en haar inzet voor de geallieerde zaak in de Tweede Wereldoorlog.

Een deel van Dietrichs bezittingen, waaronder haar garderobe en haar "Haute couture", is in het filmmuseum in Berlijn ondergebracht.

Bekende liedjes

Ich bin von Kopf bis Fuß auf Liebe eingestellt
Lola Lola
Mein Blondes Baby
Johnny
In den Kasernen
Boys in the Backroom
Lili Marlene
Sag mir wo die Blumen sind (vert. van: Where have all the flowers gone)

Top 2000

Nummer(s) met noteringen in de NPO Radio 2 Top 2000	'99	'00	'01	'02	'03	'04	'05	'06	'07	'08	'09
Lili Marlene	984	1111	1480	1362	861	1671	1310	-	-	1964	-
Sag mir wo die blumen sind	-	-	-	-	-	1351	338	1116	1615	1031	1428
Where have all the flowers gone	1048	-	-	1992	1223	-	-	-	-	-	-