Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.
- Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
- Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
Siddoer: verschil tussen versies
Geen bewerkingssamenvatting |
Geen bewerkingssamenvatting |
||
| Regel 1: | Regel 1: | ||
Een '''siddoer''' (meervoud: siddoeriem) (ook: '''tefilla''' (of, Nederlands-[[Jiddisch]]/[[Asjkenaziem|Asjkenazisch]]:) '''tefille''') is een joods gebedenboek. Joodse gebedenboeken worden gepubliceerd in het [[Hebreeuws]] zonder of met een bijkomende vertaling. In vele talen, waaronder het Nederlands, zijn siddoeriem beschikbaar. De Hebreeuwse tekst staat op de rechterpagina, en de vertaling (bijvoorbeeld Nederlands) staat links. | Een '''siddoer''' (meervoud: siddoeriem) <!---(ook: '''tefilla''' (of, Nederlands-[[Jiddisch]]/[[Asjkenaziem|Asjkenazisch]]:) '''tefille''') --->is een joods gebedenboek. Het woord komt uit het Hebreeuws: {{Heb|סידור}}, ''siddoer'', en betekent ’orde’. Joodse gebedenboeken worden gepubliceerd in het [[Hebreeuws]] zonder of met een bijkomende vertaling. In vele talen, waaronder het Nederlands, zijn siddoeriem beschikbaar. De Hebreeuwse tekst staat op de rechterpagina, en de vertaling (bijvoorbeeld Nederlands) staat links. | ||
Een gemiddelde Hebreeuwse siddoer telt ongeveer 500 pagina’s. Een uitgave met vertaling bevat ongeveer 1000 pagina’s. De Nederlandse siddoer-uitgave van ''[[Jitschak Dasberg|Dasberg]]'' telt 800 pagina’s. Omdat een volledige siddoer vrij omvangrijk is, bestaan er vele speciale uitgaven, die een specifieke reeks gebeden bevatten, bijvoorbeeld voor de [[sjabbat]], of voor doordeweekse dagen. | Een gemiddelde Hebreeuwse siddoer telt ongeveer 500 pagina’s. Een uitgave met vertaling bevat ongeveer 1000 pagina’s. De Nederlandse siddoer-uitgave van ''[[Jitschak Dasberg|Dasberg]]'' telt 800 pagina’s. Omdat een volledige siddoer vrij omvangrijk is, bestaan er vele speciale uitgaven, die een specifieke reeks gebeden bevatten, bijvoorbeeld voor de [[sjabbat]], of voor doordeweekse dagen. | ||
| Regel 5: | Regel 5: | ||
Er bestaan siddoeriem-uitgaven in verschillende tradities of ''[[noesach|noeschaot]]'' (Sefardisch, Asjkenazisch, Jemenitisch,...). | Er bestaan siddoeriem-uitgaven in verschillende tradities of ''[[noesach|noeschaot]]'' (Sefardisch, Asjkenazisch, Jemenitisch,...). | ||
Voor verschillende joodse feest- of gedenkdagen bestaan er | Voor verschillende joodse feest- of gedenkdagen bestaan er eigen siddoeriem. Deze heten ook '''machzorim''' (enkelvoud: machzor). Voor [[Rosj Hasjana]] en [[Jom Kipoer]] zijn speciale machzorim noodzakelijk, omdat deze dagen niet in de gewone siddoer opgenomen zijn. De meeste gewone siddoeriem bevatten ook de belangrijkste gebeden voor de andere speciale dagen, zoals [[Pesach]], [[Sjavoeot]] en [[Soekot]]. | ||
De naam siddoer is ook verwant aan het woord {{Heb|סדר}} ''seder'' ([ˈsɛdər], „orde”), waarmee de maaltijd op de avond van Pesach wordt bedoeld, die volgens een bepaalde vastgelegde ’orde’ verloopt. | |||
== Indeling == | == Indeling == | ||
| Regel 17: | Regel 19: | ||
* Seder eruvei tavsjilin | * Seder eruvei tavsjilin | ||
* Seder eruvei techoemin | * Seder eruvei techoemin | ||
* | * Sjir hasjirim ([[Hooglied]]) | ||
* Kabbalat [[Sjabbat]] (dienst voor het ontvangen van de sabbat, vrijdagavond) | * Kabbalat [[Sjabbat]] (dienst voor het ontvangen van de sabbat, vrijdagavond) | ||
* Ma’ariew voor sjabbat (vrijdagavond) | * Ma’ariew voor sjabbat (vrijdagavond) | ||
| Regel 25: | Regel 27: | ||
* Kidoesj en zemirot voor de sabbat (zaterdag) | * Kidoesj en zemirot voor de sabbat (zaterdag) | ||
* Mincha voor sjabbat | * Mincha voor sjabbat | ||
* Pirkei | * Pirkei Avot (Lessen van de vaderen), het [[Misjna]]-traktaat Awot (Awos) met wijze spreuken | ||
* Seudas sjlisjis / sjalosj seudos: liederen voor de derde maaltijd | * Seudas sjlisjis / sjalosj seudos: liederen voor de derde maaltijd | ||
* Toevoegingen bij Ma’ariew voor zaterdagavond | * Toevoegingen bij Ma’ariew voor zaterdagavond | ||
| Regel 31: | Regel 33: | ||
* Moesaf voor [[rosj chodesj]] | * Moesaf voor [[rosj chodesj]] | ||
* Tefilat sjalosj regaliem (Amidah voor Pesach, Sjavoeot en Soekot) | * Tefilat sjalosj regaliem (Amidah voor Pesach, Sjavoeot en Soekot) | ||
* Moesaf sjalosj regaliem ( | * Moesaf sjalosj regaliem (Moesaf-Amida voor Pesach, Sjavoeot en Soekot) | ||
== Zie ook == | == Zie ook == | ||
Versie van 3 dec 2012 13:25
Een siddoer (meervoud: siddoeriem) is een joods gebedenboek. Het woord komt uit het Hebreeuws: סידור, siddoer, en betekent ’orde’. Joodse gebedenboeken worden gepubliceerd in het Hebreeuws zonder of met een bijkomende vertaling. In vele talen, waaronder het Nederlands, zijn siddoeriem beschikbaar. De Hebreeuwse tekst staat op de rechterpagina, en de vertaling (bijvoorbeeld Nederlands) staat links.
Een gemiddelde Hebreeuwse siddoer telt ongeveer 500 pagina’s. Een uitgave met vertaling bevat ongeveer 1000 pagina’s. De Nederlandse siddoer-uitgave van Dasberg telt 800 pagina’s. Omdat een volledige siddoer vrij omvangrijk is, bestaan er vele speciale uitgaven, die een specifieke reeks gebeden bevatten, bijvoorbeeld voor de sjabbat, of voor doordeweekse dagen.
Er bestaan siddoeriem-uitgaven in verschillende tradities of noeschaot (Sefardisch, Asjkenazisch, Jemenitisch,...).
Voor verschillende joodse feest- of gedenkdagen bestaan er eigen siddoeriem. Deze heten ook machzorim (enkelvoud: machzor). Voor Rosj Hasjana en Jom Kipoer zijn speciale machzorim noodzakelijk, omdat deze dagen niet in de gewone siddoer opgenomen zijn. De meeste gewone siddoeriem bevatten ook de belangrijkste gebeden voor de andere speciale dagen, zoals Pesach, Sjavoeot en Soekot.
De naam siddoer is ook verwant aan het woord סדר seder ([ˈsɛdər], „orde”), waarmee de maaltijd op de avond van Pesach wordt bedoeld, die volgens een bepaalde vastgelegde ’orde’ verloopt.
Indeling
De meeste siddoeriem hebben de volgende indeling:
- Sjachariet (ochtenddienst)
- Birkat Hamazon (dankgebed voor na maaltijden)
- Berachot (zegeningen) over voedsel, drinken, geboden)
- Mincha (middagdienst)
- Ma'ariew (avonddienst)
- Kriat Sjema sje’al hamitah (Sjema en andere gebeden voor het slapengaan)
- Seder eruvei tavsjilin
- Seder eruvei techoemin
- Sjir hasjirim (Hooglied)
- Kabbalat Sjabbat (dienst voor het ontvangen van de sabbat, vrijdagavond)
- Ma’ariew voor sjabbat (vrijdagavond)
- Kidoesj en zemirot (liederen) voor sabbat-avond (vrijdagavond)
- Sjachariet voor sjabbat
- Moesaf voor sjabbat
- Kidoesj en zemirot voor de sabbat (zaterdag)
- Mincha voor sjabbat
- Pirkei Avot (Lessen van de vaderen), het Misjna-traktaat Awot (Awos) met wijze spreuken
- Seudas sjlisjis / sjalosj seudos: liederen voor de derde maaltijd
- Toevoegingen bij Ma’ariew voor zaterdagavond
- Seder Halleel
- Moesaf voor rosj chodesj
- Tefilat sjalosj regaliem (Amidah voor Pesach, Sjavoeot en Soekot)
- Moesaf sjalosj regaliem (Moesaf-Amida voor Pesach, Sjavoeot en Soekot)
Zie ook
| Jodendom |  |
|---|
|
Algemeen: Joden • Geschriften: Thora • Tenach • Misjna • Talmoed • Tosefta • Literatuur • Halacha • Ketoeba • Religieuze plichten en gebruiken: Kasjroet • Briet • Gebed • Mitswa • Sjabbat • Tsedaka • Tijd en kalender: Feestdagen • Maanden • Jaartelling • Geschiedenis • Gebouwen: Tempel • Synagoge • Personen: Rabbijn • Chazan • Andere: Mystiek • Kabbala • Mythologie • A tot Z |