Wikisage, de vrije encyclopedie van de tweede generatie, is digitaal erfgoed

Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.

  • Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
  • Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
rel=nofollow

Eleutherus

Uit Wikisage
(Doorverwezen vanaf Eleuterus)
Naar navigatie springen Naar zoeken springen
rel=nofollow

Eleutherus (of Eleutherius) was van ongeveer 175 tot 189 bisschop van Rome. Op de officiële pausenlijst van het Vaticaan staat hij als dertiende paus aangegeven. Zijn naam betekent: „vrij man” (Grieks: ἐλεύθερος, eleútheros), of „[sprekend en denkend] als een vrij man” (ἐλευθέριος, eleuthérios).

Waarchijnlijk werd Eleutherus geboren in Nicopolis, Griekenland. Hij overleed op 24 mei 189 en werd bijgezet op de Vaticaanse heuvel.

Met deze Griek eindigt de vroegste lijst van bisschoppen van Rome, opgesteld door Irenaeus van Lyon. Ook bij Eusebius van Caesarea en in andere documenten uit die tijd zijn verwijzingen naar hem te vinden. Zoals zijn voorgangers bestreed hij het montanisme. Zijn tijdgenoot Hegesippus vermeldt dat Eleutherus diaken was tijdens de ambtsperiode van de Romeinse bisschop Anicetus en bleef hij dit tijdens de ambtsperiode van Soter, die hij later opvolgde.

Lucius

Volgens het Liber Pontificalis uit het begin van de zesde eeuw kreeg hij een brief van de Britse koning Lucius, waarin Lucius verklaarde dat hij een christen wou worden. Dit verslag wordt heden ingeschat als een legende van Romeinse, niet Britse oorsprong, maar vormde later de basis voor verschillende verhalen over Noord-Europese koningen met de naam Lucius, die zich tot het christendom bekeerden.

Het wordt vanuit katholieke zijde toegegeven dat het heel onwaarschijnlijk is dat een Brits stamhoofd zich daarom tot de bisschop van Rome zou wenden. Het pausdom was in deze periode nog niet genoeg gevestigd om dit verzoek van Lucius aannemelijk te maken.[1]

Van pauskritische zijde werd gesuggereerd dat het verhaal, net als een aantal beslissingen van Eleutherus tegen ketterij, door de auteur van het Liber Pontificalis bedoeld waren om het pausdom mooi voor te stellen, en aan te tonen dat het Britse christendom afstamde van het Romeinse christendom, en dat het Britse christendom bijgevolg onderworpen diende te zijn aan Rome.

Volgens een andere theorie, voorgesteld door de negentiende-eeuwse historicus Harnack, zou de samensteller van het Liber Pontificalis de naam Britio verkeerdelijk als Britanio hebben begrepen. Britio (Britium) was de naam van het fort van Edessa. De betreffende koning zou dus Lucius Abgar IX van Edessa zijn (volledige naam Lucius Ælius Septimus Megas (Abgar IX)). Dit was inderdaad een christelijke koning op het einde van de tweede en het begin van de derde eeuw.

Het negende-eeuwse werk Historia Brittonum ziet Lucius als een vertaling van de Keltische naam Llever Maur („groot licht”). Volgens dit werk zouden Lucius’ boden de namen Fagan en Wervan hebben gehad, en zou niet alleen Lucius maar ook alle andere Britse koningen (reguli Britanniæ) toen gedoopt zijn.[2] Dertiende-eeuwse kronieken voegen nog meer details toe. Het Liber Landavensis geeft de namen van Lucius’ boden als Elfan en Medwy. Het beschrijft dat Lucius’ eigendommen zich in[Wales]] bevonden.

Een echo van dit verhaal drong zelfs tot Zwitserland door. In een homilie die in Chur werd gehouden en die bewaard bleef in een manuscript uit de achtste of negende eeuw, wordt Timotheüs voorgesteld als een zendeling in Gallië. Van daar raakte hij naar Brittannië, doopte Lucius, die op zijn beurt een zendeling werd en naar Gallië ging en uiteindelijk in Chur terechtkwam, waar hij het evangelie met groot succes predikte. Op die manier werd een Lucius die een vroege christelijke zendeling in het Zwitserse district Chur was, gelijkgesteld aan de Britse koning uit het Liber Pontificalis.

Gedenkdag

De gedenkdag van Eleutherus wordt in de katholieke kerk onderhouden op 26 mei. Relieken van Eleutherus zouden zich bevinden in de Santa Susanna-kerk in Rome.

Weblinks

The Catholic Encyclopedia (1917)  (en) Johann Peter Kirsch, Pope St. Eleutherius (Eleutheros), in: Catholic Encyclopedia, New York, Robert Appleton Company, 1907-1912. (vertaal via: Vertaal via Google translate)

Wikimedia Commons  Zie ook de categorie met mediabestanden in verband met Eleutherius op Wikimedia Commons.

rel=nofollow

Verwijzingen

  1. º Zie Catholic Encyclopedia
  2. º Historia Brittonum, xviii
Officiële Pausenlijst van de Katholieke Kerk

Namen van de in het „Annuario Pontifico” als tegenpaus genoemde pausen staan cursief tussen haakjes.
PetrusLinusAnacletus IClemens IEvaristusAlexander ISixtus ITelesforusHyginusPius IAnicetusSoterEleutherusVictor IZefyrinusCalixtus I(Hippolytus)Urbanus IPontianusAnterusFabianusCornelius(Novatianus)Lucius IStefanus ISixtus IIDionysiusFelix IEutychianusCajusMarcellinusMarcellus IEusebiusMiltiadesSilvester IMarcusJulius ILiberius(Felix (II))Damasus I(Ursinus)SiriciusAnastasius IInnocentius IZosimusBonifatius I(Eulalius)Celestinus ISixtus IIILeo IHilariusSimpliciusFelix IIGelasius IAnastasius IISymmachus(Laurentius)HormisdasJohannes IFelix IIIBonifatius II(Dioscurus)Johannes IIAgapetus ISilveriusVigiliusPelagius IJohannes IIIBenedictus IPelagius IIGregorius ISabinianusBonifatius IIIBonifatius IVDeusdedit (Adeodatus I)Bonifatius VHonorius ISeverinusJohannes IVTheodorus IMartinus I(Eugenius I)Eugenius IVitalianusAdeodatus IIDonusAgathoLeo IIBenedictus IIJohannes VConon(Theodorus (II))(Paschalis (I))Sergius IJohannes VIJohannes VIISisinniusConstantinus IGregorius IIGregorius IIIZachariasStefanus (II)Stefanus II (III)Paulus I(Constantinus II)(Filippus)Stefanus III (IV)Hadrianus ILeo IIIStefanus IV (V)Paschalis IEugenius IIValentinusGregorius IV(Johannes (VIII))Sergius IILeo IVBenedictus III(Anastasius (III))Nicolaas IHadrianus IIJohannes VIIIMarinus IHadrianus IIIStefanus V (VI)FormosusBonifatius VIStefanus VI (VII)RomanusTheodorus IIJohannes IXBenedictus IVLeo V(Christoforus)(Sergius III)Sergius IIIAnastasius IIILandoJohannes XLeo VIStefanus VII (VIII)Johannes XILeo VIIStefanus VIII (IX)Marinus IIAgapetus IIJohannes XIILeo VIII(Benedictus V)Johannes XIIIBenedictus VI(Bonifatius VII)Benedictus VIIJohannes XIVJohannes XVGregorius V(Johannes XVI)Silvester IIJohannes XVIIJohannes XVIIISergius IVBenedictus VIII(Gregorius (VI))Johannes XIXBenedictus IXSilvester IIIBenedictus IXGregorius VIClemens IIBenedictus IXDamasus IILeo IXVictor IIStefanus IX(Benedictus X)Nicolaas IIAlexander II(Honorius II)Gregorius VII(Clemens (III))Victor IIIUrbanus IIPaschalis II(Theodoricus)(Albertus)(Silvester (IV))Gelasius II(Gregorius (VIII))Calixtus IIHonorius II(Celestinus (II))Innocentius II(Anacletus II)(Victor (IV) (Gregorius))Celestinus IILucius IIEugenius IIIAnastasius IVHadrianus IVAlexander III(Victor (IV) (Octavianus))(Paschalis (III))(Calixtus (III))(Innocentius (III))Lucius IIIUrbanus IIIGregorius VIIIClemens IIICelestinus IIIInnocentius IIIHonorius IIIGregorius IXCelestinus IVInnocentius IVAlexander IVUrbanus IVClemens IVGregorius XInnocentius VHadrianus VJohannes XXINicolaas IIIMartinus IVHonorius IVNicolaas IVCelestinus VBonifatius VIIIBenedictus XIClemens VJohannes XXII(Nicolaas (V))Benedictus XIIClemens VIInnocentius VIUrbanus VGregorius XIUrbanus VI(Clemens VII van Avignon)Bonifatius IX(Benedictus XIII van Avignon)Innocentius VIIGregorius XII(Alexander V)(Johannes (XXIII))Martinus V(Clemens VIII van Avignon)(Benedictus XIV van Avignon)Eugenius IV(Felix V)Nicolaas VCalixtus IIIPius IIPaulus IISixtus IVInnocentius VIIIAlexander VIPius IIIJulius IILeo XHadrianus VIClemens VIIPaulus IIIJulius IIIMarcellus IIPaulus IVPius IVPius VGregorius XIIISixtus VUrbanus VIIGregorius XIVInnocentius IXClemens VIIILeo XIPaulus VGregorius XVUrbanus VIIIInnocentius XAlexander VIIClemens IXClemens XInnocentius XIAlexander VIIIInnocentius XIIClemens XIInnocentius XIIIBenedictus XIIIClemens XIIBenedictus XIVClemens XIIIClemens XIVPius VIPius VIILeo XIIPius VIIIGregorius XVIPius IXLeo XIIIPius XBenedictus XVPius XIPius XIIJohannes XXIIIPaulus VIJohannes Paulus IJohannes Paulus IIBenedictus XVIFranciscus I

rel=nofollow