Wikisage, de vrije encyclopedie van de tweede generatie, is digitaal erfgoed

Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.

  • Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
  • Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
rel=nofollow

Leo XIII: verschil tussen versies

Uit Wikisage
Naar navigatie springen Naar zoeken springen
k (Mendelo heeft pagina Paus Leo XIII hernoemd naar Leo XIII: naamgeving conform andere Wikisage-artikelen)
Geen bewerkingssamenvatting
Regel 1: Regel 1:
{{Infobox paus
{{Infobox paus
| afbeelding = Leo XIII..jpg
| afbeelding = Leo XIII.jpg
| naam = Leo XIII
| naam = Leo XIII
| echte naam = Gioacchino Pecci
| echte naam = Gioacchino Pecci
| geboren = 2 maart 1810
| geboren = 2 maart 1810
| overleden = 20 juli 1903
| overleden = 20 juli 1903
| voorganger = [[Paus Pius IX|Pius IX]]
| voorganger = [[Pius IX]]
| paus = 1878–1903
| paus = 1878–1903
| opvolger = [[Paus Pius X|Pius X]]
| opvolger = [[Pius X]]
| wapen = C o a Leone XIII.svg
| wapen = C o a Leone XIII.svg
| handtekening = Autograph-LeonXIII.png
| handtekening = Autograph-LeonXIII.png
Regel 29: Regel 29:


=== Paus ===
=== Paus ===
Op [[20 februari]] 1878 volgde hij [[paus Pius IX]] op als paus en nam de naam Leo aan. Hij probeerde de Kerk en de moderne samenleving van de negentiende eeuw dichter bij elkaar te brengen, nadat de [[Syllabus Errorum]] van Pius IX deze twee uit elkaar had gedreven door vele gangbare Europese [[politiek]]e of [[wetenschap]]pelijke denkbeelden te veroordelen. Te midden van de democratiseringsgolf van de tweede helft van 19e eeuw hield Leo XIII wel stevig vast aan God en de Kerk, niet het volk of de natie, als bron van macht ([[Immortale Dei]] (1885), [[Sapientiae Christianae]] (1890)) en bestreed hij opvattingen als vrijheid van woord en pers, en de gelijkheid onder de kerken. Hij droomde van het geestelijk leiderschap over alle christelijke volken en van de restauratie van de Pauselijke Staten. Samen met [[Mariano Rampolla]], zijn [[staatssecretaris]] van 1887 tot 1903, maakte hij ook een eind aan de gespannen verhouding met [[Otto von Bismarck|Bismarck]], die tijdens de ''[[Kulturkampf]]'' de invloed van de Katholieke Kerk in Duitsland wilde terugdringen. Leo XIII was de eerste paus die openlijk de [[Franse Republiek]] steunde (het ''ralliement'', ''Au milieu des sollicitudes'' van 1892), hetgeen vele Franse monarchisten tegen hem deed keren. In [[Zuid-Amerika]] legde hij goede contacten met de nieuw ontstane republieken.
Op [[20 februari]] 1878 volgde hij [[Pius IX]] op als paus en nam de naam Leo aan. Hij probeerde de Kerk en de moderne samenleving van de negentiende eeuw dichter bij elkaar te brengen, nadat de [[Syllabus Errorum]] van Pius IX deze twee uit elkaar had gedreven door vele gangbare Europese [[politiek]]e of [[wetenschap]]pelijke denkbeelden te veroordelen. Te midden van de democratiseringsgolf van de tweede helft van 19e eeuw hield Leo XIII wel stevig vast aan God en de Kerk, niet het volk of de natie, als bron van macht ([[Immortale Dei]] (1885), [[Sapientiae Christianae]] (1890)) en bestreed hij opvattingen als vrijheid van woord en pers, en de gelijkheid onder de kerken. Hij droomde van het geestelijk leiderschap over alle christelijke volken en van de restauratie van de Pauselijke Staten. Samen met [[Mariano Rampolla]], zijn [[staatssecretaris]] van 1887 tot 1903, maakte hij ook een eind aan de gespannen verhouding met [[Otto von Bismarck|Bismarck]], die tijdens de ''[[Kulturkampf]]'' de invloed van de Katholieke Kerk in Duitsland wilde terugdringen. Leo XIII was de eerste paus die openlijk de [[Franse Republiek]] steunde (het ''ralliement'', ''Au milieu des sollicitudes'' van 1892), hetgeen vele Franse monarchisten tegen hem deed keren. In [[Zuid-Amerika]] legde hij goede contacten met de nieuw ontstane republieken.


Intussen leefde hij in de vrijwillige gevangenschap van de paus op het [[Vaticaanstad|Vaticaanse grondgebied]] en riep hij Italiaanse katholieken op om niet te stemmen bij Italiaanse verkiezingen en zich niet verkiesbaar te stellen.
Intussen leefde hij in de vrijwillige gevangenschap van de paus op het [[Vaticaanstad|Vaticaanse grondgebied]] en riep hij Italiaanse katholieken op om niet te stemmen bij Italiaanse verkiezingen en zich niet verkiesbaar te stellen.
Regel 43: Regel 43:
Leo XIII probeerde het verlies van de wereldlijke macht van de pauselijke staat in Italië te herstellen. Internationaal streefde hij concordaten na om de verhouding tussen Kerk en staat te verbeteren. Door zijn veelzijdige activiteit slaagde hij erin de functie van paus veel meer aanzien te geven dan in de eeuwen ervoor.
Leo XIII probeerde het verlies van de wereldlijke macht van de pauselijke staat in Italië te herstellen. Internationaal streefde hij concordaten na om de verhouding tussen Kerk en staat te verbeteren. Door zijn veelzijdige activiteit slaagde hij erin de functie van paus veel meer aanzien te geven dan in de eeuwen ervoor.


Leo XIII stierf op 20 juli 1903, 93 jaar oud - voor zover bekend de oudste paus in de geschiedenis - en werd opgevolgd door [[paus Pius X]]. Zijn grafmonument, vervaardigd door [[Giulio Tadolini]], is te vinden in de op Leo's initiatief gerestaureerde [[Sint-Jan van Lateranen]].
Leo XIII stierf op 20 juli 1903, 93 jaar oud voor zover bekend de oudste paus in de geschiedenis en werd opgevolgd door [[Pius X]]. Zijn grafmonument, vervaardigd door [[Giulio Tadolini]], is te vinden in de op Leo's initiatief gerestaureerde [[Sint-Jan van Lateranen]].


== Varia ==
== Varia ==
 
Leo XIII is de eerste paus van wie filmbeelden beschikbaar zijn en wiens stem is vastgelegd. Deze beelden zijn opgenomen in [[1896]], toen Leo XIII 86 jaar oud was (zie externe link). De filmbeelden zijn gemaakt door [[William Kennedy Laurie Dickson]], samen met [[Thomas Edison]], een van de uitvinders van de film.
Paus Leo XIII is de eerste [[paus]] van wie filmbeelden beschikbaar zijn en wiens stem is vastgelegd. Deze beelden zijn opgenomen in [[1896]], toen Leo XIII 86 jaar oud was (zie externe link). De filmbeelden zijn gemaakt door [[William Kennedy Laurie Dickson]], samen met [[Thomas Edison]], een van de uitvinders van de film.


== Enkele Encyclieken ==
== Enkele Encyclieken ==
Regel 62: Regel 61:


== Externe links ==
== Externe links ==
* {{en}} [http://www.newadvent.org/cathen/09169a.htm Pope Leo XIII], lemma in [[Catholic Encyclopedia]], 1913
{{CathEn|09169a|Pope Leo XIII}}
* [http://www.youtube.com/watch?v=vzLduvnW-FA Korte documentaire over paus Leo XIII], de eerste bewegende beelden van een paus (1896)
 
{{YoutTube|vzLduvnW-FA |Korte documentaire over paus Leo XIII, de eerste bewegende beelden van een paus (1896)}}


{{Navigatie pausen}}
{{Navigatie pausen}}

Versie van 25 jun 2018 23:55

rel=nofollow

Paus Leo XIII (Carpineto Romano, 2 maart 1810Rome, 20 juli 1903), geboren als Vincenzo Gioacchino Raffaele Luigi Pecci in een Italiaanse grafelijke familie, was de 256e paus van de Rooms-Katholieke Kerk. Zijn pontificaat duurde van 1878 tot 1903. Hij leidde de kerk tot hij 93 was en is daarmee tot heden de paus die de hoogste leeftijd behaalde, en had het op twee na langste pontificaat, na zijn onmiddellijke voorganger Pius IX en Johannes Paulus II.

Hij staat bekend om zijn intellectualisme, de ontwikkeling van de sociale leer met zijn encycliek Rerum Novarum en zijn pogingen om de positie van de Kerk te bepalen ten opzichte van het moderne denken. Hij beïnvloedde de rooms-katholieke mariologie en promootte zowel de rozenkrans als het scapulier. Hij vaardigde een recordaantal van elf encyclieken over de rozenkrans uit, gaf zijn goedkeuring aan twee nieuwe mariale scapulieren en was de eerste paus die het volledig eens was met het concept van Maria als middelares.

Levensloop

Pecci werd geboren in Carpineto Romano in Italië ten zuiden van Rome, als zesde kind in een familie van kleine landadel. Hij studeerde onder andere aan de Accademia dei Nobili te Rome.

Priester en nuntius in België

Hij werd in 1837 tot priester gewijd. Ambitieus en eigenlijk te laag in rang voor de pauselijke academie voor de adel trad hij in dienst van de pausen, waar zijn ster snel rees. In 1843 werd hij nuntius in België, waar de van oorsprong protestantse vorst Leopold I enige jaren tevoren de troon had bestegen. Met zijn hulp werd het Belgisch Pauselijk College in 1844 in Rome opgericht. Mgr. Pecci kwam in conflict met de liberalen en mengde zich in de Schoolstrijd. Omdat hij de bisschoppen hierbij steunde, werd hij op verzoek van Leopold I in 1846 teruggeroepen.

Aartsbisschop van Perugia

Hij werd in 1846 benoemd tot aartsbisschop van Perugia. Hij werd er bekend door zijn bestrijding van de antiklerikale wetgeving in Italië en zijn bevordering van de studie van het neothomisme.

Kardinaal

Bestand:GiuseppePecciLeoXIII.jpg
Kardinaal Pecci omstreeks 1872

Tijdens het consistorie van 19 december 1853 werd hij verheven tot kardinaal. De Basiliek van San Crisogono in Trastevere werd zijn titelkerk.

Paus

Op 20 februari 1878 volgde hij Pius IX op als paus en nam de naam Leo aan. Hij probeerde de Kerk en de moderne samenleving van de negentiende eeuw dichter bij elkaar te brengen, nadat de Syllabus Errorum van Pius IX deze twee uit elkaar had gedreven door vele gangbare Europese politieke of wetenschappelijke denkbeelden te veroordelen. Te midden van de democratiseringsgolf van de tweede helft van 19e eeuw hield Leo XIII wel stevig vast aan God en de Kerk, niet het volk of de natie, als bron van macht (Immortale Dei (1885), Sapientiae Christianae (1890)) en bestreed hij opvattingen als vrijheid van woord en pers, en de gelijkheid onder de kerken. Hij droomde van het geestelijk leiderschap over alle christelijke volken en van de restauratie van de Pauselijke Staten. Samen met Mariano Rampolla, zijn staatssecretaris van 1887 tot 1903, maakte hij ook een eind aan de gespannen verhouding met Bismarck, die tijdens de Kulturkampf de invloed van de Katholieke Kerk in Duitsland wilde terugdringen. Leo XIII was de eerste paus die openlijk de Franse Republiek steunde (het ralliement, Au milieu des sollicitudes van 1892), hetgeen vele Franse monarchisten tegen hem deed keren. In Zuid-Amerika legde hij goede contacten met de nieuw ontstane republieken.

Intussen leefde hij in de vrijwillige gevangenschap van de paus op het Vaticaanse grondgebied en riep hij Italiaanse katholieken op om niet te stemmen bij Italiaanse verkiezingen en zich niet verkiesbaar te stellen.

Paus Leo XIII schreef meerdere encyclieken, waarvan Rerum Novarum (Over nieuwe dingen) uit 1891 de bekendste is. Hierin legde hij zijn visie neer op werk en arbeid. In de encycliek Aeterni Patris (1879) beval hij de studie van het thomisme aan, waardoor hij een nieuwe impuls gaf aan de bestudering van de werken van de dominicaanse theoloog Thomas van Aquino. Meer in het algemeen pleitte hij voor een katholieke wetenschapsbeoefening, ook die van de tot dan toe zo gewantrouwde natuurwetenschappen. Mede daarom werd hij gewantrouwd door de ultramontanen.

Leo XIII opende in 1883 de deuren van de Vaticaanse archieven voor alle wetenschappers zonder onderscheid naar hun geloof, waarbij documenten globaal pas 75 jaar na hun ontstaan mogen worden ingekeken.

In 1888 stelde Leo XIII, ter gelegenheid van zijn vijftigjarig priesterjubileum, het onderscheidingskruis Pro Ecclesia et Pontifice in.

Zijn toenadering tot de Anglicaanse Kerk mislukte: in zijn bul Apostolicae Curae van 1896 verklaarde hij haar priester- en bisschopswijdingen en apostolische successie ongeldig. De wijdingen van de orthodoxe kerken werden wel als geldig bevestigd.

Leo XIII probeerde het verlies van de wereldlijke macht van de pauselijke staat in Italië te herstellen. Internationaal streefde hij concordaten na om de verhouding tussen Kerk en staat te verbeteren. Door zijn veelzijdige activiteit slaagde hij erin de functie van paus veel meer aanzien te geven dan in de eeuwen ervoor.

Leo XIII stierf op 20 juli 1903, 93 jaar oud – voor zover bekend de oudste paus in de geschiedenis – en werd opgevolgd door Pius X. Zijn grafmonument, vervaardigd door Giulio Tadolini, is te vinden in de op Leo's initiatief gerestaureerde Sint-Jan van Lateranen.

Varia

Leo XIII is de eerste paus van wie filmbeelden beschikbaar zijn en wiens stem is vastgelegd. Deze beelden zijn opgenomen in 1896, toen Leo XIII 86 jaar oud was (zie externe link). De filmbeelden zijn gemaakt door William Kennedy Laurie Dickson, samen met Thomas Edison, een van de uitvinders van de film.

Enkele Encyclieken

Zie ook: Lijst van encyclieken van paus Leo XIII

Geschriften

  • Leonis XIII Carmina, Inscriptiones, Numismata, ed. Joseph Bach (1903)

Externe links

The Catholic Encyclopedia (1917)  (en) Pope Leo XIII, in: Catholic Encyclopedia, New York, Robert Appleton Company, 1907-1912. (vertaal via: Vertaal via Google translate)


Sjabloon:YoutTube

Officiële Pausenlijst van de Katholieke Kerk

Namen van de in het „Annuario Pontifico” als tegenpaus genoemde pausen staan cursief tussen haakjes.
PetrusLinusAnacletus IClemens IEvaristusAlexander ISixtus ITelesforusHyginusPius IAnicetusSoterEleutherusVictor IZefyrinusCalixtus I(Hippolytus)Urbanus IPontianusAnterusFabianusCornelius(Novatianus)Lucius IStefanus ISixtus IIDionysiusFelix IEutychianusCajusMarcellinusMarcellus IEusebiusMiltiadesSilvester IMarcusJulius ILiberius(Felix (II))Damasus I(Ursinus)SiriciusAnastasius IInnocentius IZosimusBonifatius I(Eulalius)Celestinus ISixtus IIILeo IHilariusSimpliciusFelix IIGelasius IAnastasius IISymmachus(Laurentius)HormisdasJohannes IFelix IIIBonifatius II(Dioscurus)Johannes IIAgapetus ISilveriusVigiliusPelagius IJohannes IIIBenedictus IPelagius IIGregorius ISabinianusBonifatius IIIBonifatius IVDeusdedit (Adeodatus I)Bonifatius VHonorius ISeverinusJohannes IVTheodorus IMartinus I(Eugenius I)Eugenius IVitalianusAdeodatus IIDonusAgathoLeo IIBenedictus IIJohannes VConon(Theodorus (II))(Paschalis (I))Sergius IJohannes VIJohannes VIISisinniusConstantinus IGregorius IIGregorius IIIZachariasStefanus (II)Stefanus II (III)Paulus I(Constantinus II)(Filippus)Stefanus III (IV)Hadrianus ILeo IIIStefanus IV (V)Paschalis IEugenius IIValentinusGregorius IV(Johannes (VIII))Sergius IILeo IVBenedictus III(Anastasius (III))Nicolaas IHadrianus IIJohannes VIIIMarinus IHadrianus IIIStefanus V (VI)FormosusBonifatius VIStefanus VI (VII)RomanusTheodorus IIJohannes IXBenedictus IVLeo V(Christoforus)(Sergius III)Sergius IIIAnastasius IIILandoJohannes XLeo VIStefanus VII (VIII)Johannes XILeo VIIStefanus VIII (IX)Marinus IIAgapetus IIJohannes XIILeo VIII(Benedictus V)Johannes XIIIBenedictus VI(Bonifatius VII)Benedictus VIIJohannes XIVJohannes XVGregorius V(Johannes XVI)Silvester IIJohannes XVIIJohannes XVIIISergius IVBenedictus VIII(Gregorius (VI))Johannes XIXBenedictus IXSilvester IIIBenedictus IXGregorius VIClemens IIBenedictus IXDamasus IILeo IXVictor IIStefanus IX(Benedictus X)Nicolaas IIAlexander II(Honorius II)Gregorius VII(Clemens (III))Victor IIIUrbanus IIPaschalis II(Theodoricus)(Albertus)(Silvester (IV))Gelasius II(Gregorius (VIII))Calixtus IIHonorius II(Celestinus (II))Innocentius II(Anacletus II)(Victor (IV) (Gregorius))Celestinus IILucius IIEugenius IIIAnastasius IVHadrianus IVAlexander III(Victor (IV) (Octavianus))(Paschalis (III))(Calixtus (III))(Innocentius (III))Lucius IIIUrbanus IIIGregorius VIIIClemens IIICelestinus IIIInnocentius IIIHonorius IIIGregorius IXCelestinus IVInnocentius IVAlexander IVUrbanus IVClemens IVGregorius XInnocentius VHadrianus VJohannes XXINicolaas IIIMartinus IVHonorius IVNicolaas IVCelestinus VBonifatius VIIIBenedictus XIClemens VJohannes XXII(Nicolaas (V))Benedictus XIIClemens VIInnocentius VIUrbanus VGregorius XIUrbanus VI(Clemens VII van Avignon)Bonifatius IX(Benedictus XIII van Avignon)Innocentius VIIGregorius XII(Alexander V)(Johannes (XXIII))Martinus V(Clemens VIII van Avignon)(Benedictus XIV van Avignon)Eugenius IV(Felix V)Nicolaas VCalixtus IIIPius IIPaulus IISixtus IVInnocentius VIIIAlexander VIPius IIIJulius IILeo XHadrianus VIClemens VIIPaulus IIIJulius IIIMarcellus IIPaulus IVPius IVPius VGregorius XIIISixtus VUrbanus VIIGregorius XIVInnocentius IXClemens VIIILeo XIPaulus VGregorius XVUrbanus VIIIInnocentius XAlexander VIIClemens IXClemens XInnocentius XIAlexander VIIIInnocentius XIIClemens XIInnocentius XIIIBenedictus XIIIClemens XIIBenedictus XIVClemens XIIIClemens XIVPius VIPius VIILeo XIIPius VIIIGregorius XVIPius IXLeo XIIIPius XBenedictus XVPius XIPius XIIJohannes XXIIIPaulus VIJohannes Paulus IJohannes Paulus IIBenedictus XVIFranciscus I

Wikimedia Commons  Zie ook de categorie met mediabestanden in verband met Leo XIII op Wikimedia Commons.

rel=nofollow