Lijst van voormalige ziekenhuizen in Nederland

Dat de zorg erg dynamisch is, is vrijwel niemand vreemd, het hoofddoel van de overheid is om de kosten van de gezondheidszorg in de hand te houden. Uiteraard hebben ook ziekenhuizen hiermee te maken, in vroeger tijden, maar ook nu, moe(s)ten ziekenhuizen fuseren om te kunnen blijven bestaan.

In de jaren 80 waren veel ziekenhuizen nog knusse gebouwtjes, vaak in de stad. Er was vaak een oud gebouw waar allemaal aparte gebouwen aan vast gebouwd werden, omdat er gefaseerd werd uitgebreid. Vanaf de jaren 80 zijn veel ziekenhuizen gefuseerd en/of zijn naar een nieuw gebouw uitgeweken aan de rand van de stad. Dit zijn vaak enorme fabriek-achtige bouwwerken. Oude ziekenhuizen in de stad zoals we die in de jaren 80 kenden, zijn heden ten dage een zeldzaamheid geworden. In Nederland zijn nog maar enkele oude ziekenhuizen die nog in gebruik zijn:

MCA te Alkmaar
Medisch Spectrum Twente, locatie Oldenzaal
Medisch Spectrum Twente, locatie de Stadsmaten
OLVG te Amsterdam
Atrium MC, locatie Kerkrade
Groene Hart Ziekenhuis locatie Sint Jozefziekenhuis te Gouda
Sint Ignatius ziekenhuis (oud) in Breda Centrum te Breda (is tegenwoordig een schoolgebouw)
Admiraal De Ruyter Ziekenhuis in Vlissingen
De Weezenlanden te Zwolle

Het Sint Jozefziekenhuis te Gouda wordt wordt in 2010 of 2011 gesloten en grotendeels gesloopt. MST Locatie De Stadsmaten in Enschede wordt ook afgestoten en waarschijnlijk gesloopt. Het OLVG in Amsterdam is volledig nieuw gebouwd op de oude locatie, van de oorspronkelijke gebouwen is niets bewaard gebleven.

De oudste delen van het MCA Alkmaar zijn een voormalige kazerne en een bejaardentehuis. Het is dus twijfelachtig of dit ziekenhuis een oud ziekenhuis is. Van een oorspronkelijk oud ziekenhuisgebouw is dus eigenlijk geen sprake, hoewel het huidige gebouw de indruk wekt van een oud ziekenhuis door de fraaie, oude architectuur van de kazerne. De voorgevel ervan is nu beeldbepalend voor het gebouw. Het ziekenhuis ligt wel in het centrum van Alkmaar, een situatie die langzamerhand uniek in Nederland is.

Het ziekenhuis in Vlissingen is ooit gebouwd als Bethesda ziekenhuis in 1931 en een deel van het vooroorlogse oorspronkelijke gebouw bestaat nog. Volgens de huidige plannen zal ook dit ziekenhuis verdwijnen (2013). Aan de Moeringweg/Bosschaartsweg te Ritthem, vlakbij het Middelburgse bedrijventerrein Mortiere zal er een kleiner ziekenhuis gebouwd worden, om volwaardige zorg op Walcheren te handhaven.

Het Maaslandziekenhuis te Sittard (gesloten in januari 2009), is nog in oorspronkelijke staat te bewonderen, omdat er vooralsnog geen geld is om het af te breken. Het is de bedoeling het oudste deel te laten staan. Dit ziekenhuis was een typisch voorbeeld van een ziekenhuis, dat vanuit een oude kern (rond 1900), via allerlei uitbreidingen uit verschillende tijden in steeds weer andere architectuurstijlen is gegroeid. En zo een fraai overzicht bood van de Nederlandse ziekenhuisarchitektuur en zijn ontwikkeling in de 20ste eeuw. Het GZG (Groot ziekengasthuis) te 's-Hertogenbosch is ook zo´n conglomeraat van gebouwen uit verschillende tijden, maar ook dit ziekenhuis bestaat sinds 2011 niet meer. Alleen de oudste delen blijven staan, maar verliezen de medische functie.

Een aantal ziekenhuizen bevindt zich nog wel op de oorspronkelijke locatie, maar door diverse verbouwingen is daar van het oorspronkelijke ziekenhuis niet veel meer te herkennen. Voorbeelden hiervan zijn: het Onze Lieve Vrouwe Gasthuis in Amsterdam-Oost, het Diaconessenhuis in Meppel en Ziekenhuis De Weezenlanden in Zwolle.

De Weezenlanden is van oorsprong R.K. ziekenhuis aan de rand van de oude binnenstad van Zwolle. Het vormt tegenwoordig onderdeel van de Isala Klinieken. Het andere Zwolse ziekenhuis, het Sophia ziekenhuis bevond zich tot begin jaren '70 aan de Rhijnvis Feithlaan. Het oude ziekenhuisgebouw is hier nog aanwezig. Het Sophia is destijds verhuisd naar een nieuwe locatie aan de toenmalige rand van de stad, bij de Ceintuurbaan.

Het ziekenhuis Heil der Kranken Oldenzaal geeft, hoewel het klein is, een goed beeld van hoe de meeste ziekenhuizen voor de fusiegolf en verhuizingen naar de stadsranden eruit zagen. Dit ziekenhuis zal in 2013 in feite het laatste overgebleven vooroorlogse ziekenhuis zijn. Maar ook de toekomst van dit laatste oude ziekenhuis is bedreigd, omdat steeds meer functies naar Enschede verhuizen en de huidige opzet alweer ter discussie staat.

Als Oldenzaal zou worden gesloten, is er in Nederland geen oud ziekenhuis meer in zijn oorspronkelijke functie te zien. In een land als Duitsland zijn echter nog vele voorbeelden van oude ziekenhuizen in binnensteden te bewonderen. Deze ziekenhuizen worden meestal op de oorspronkelijke locatie uitgebreid, waarbij vaak een oude kern in gebruik blijft.

Derhalve gaat deze pagina juist over oude ziekenhuizen. Hieronder staan de ziekenhuizen in Nederland die niet meer in gebruik zijn, dus gesloopt of gesloten.

Lijst van voormalige ziekenhuizen in Nederland

Navigatiemenu

Zoeken