Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.
- Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
- Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
Assen
Gemeente in Nederland 
| |||||
| |||||
| Locatie van de gemeente Assen | |||||
| Provincie |  Drenthe
| ||||
| Coördinaten | 52°059′N 6°033′E | ||||
| Oppervlakte | 83,48 km² | ||||
| - land | 82,06 km² | ||||
| - water | 1,42 km² | ||||
| Inwoners (1 april 2011) | 67.200? (819 inw/km²) | ||||
| Hoofdplaats | Assen | ||||
| Belangrijke verkeersaders | A28 N33 N371; spoorlijn Groningen-Meppel | ||||
| Station(s) | Assen | ||||
| Partnerstad | Poznań en Naledi | ||||
| Burgemeester (lijst) | Marco Out (VVD) | ||||
| Bestuur | PvdA, PLOP, ChristenUnie, D66 | ||||
| Zetels Gemeenteraad Christenunie PvdA GroenLinks PLOP VVD D66 SP CDA 50PLUS |
33 5 4 4 4 4 3 3 3 3 | ||||
| Gemiddeld inkomen (2006) | € 12.600 per inw. | ||||
| Gem. WOZ-waarde (2008) | € 173.000 | ||||
| WW-uitkeringen (2007) | 19 per 1000 inw. | ||||
| Autobezit (2007) | 421 per 1000 inw. | ||||
| Postcode(s) | 9400-9409, 9486-9489, 9492 | ||||
| Netnummer(s) | 0592 | ||||
| CBS-code | 0106 | ||||
| CBS-wijkindeling | zie wijken en buurten | ||||
| Website | www.assen.nl | ||||
| |||||
Assen ( uitspraak ) is een gemeente en stad in het noorden van de Nederlandse provincie Drenthe, waarvan het de hoofdstad is.
De oppervlakte van de gemeente is 83,5 km². Op 1 april 2011 telde de gemeente 67.200 inwoners (bron: CBS). Een inwoner van Assen wordt een Assenaar genoemd.[1] Assen is onderdeel van het samenwerkingsverband regio Groningen-Assen.
Geografie
De stad Assen ligt in een esdorpenlandschap. De gemeente omvat behalve de stad Assen, de dorpen Witten, Loon, Rhee, Ter Aard, Ubbena, een gedeelte van Vries, Zeijerveen en Zeijerveld. Daarnaast horen de buurtschappen Anreep, De Haar, Schieven en Graswijk bij de gemeente Assen.
Woonwijken
De laatste 100 jaar is de ontwikkeling van Assen in een stroomversnelling geraakt. In de periode voor de Tweede Wereldoorlog groeide de werkgelegenheid en daarmee het inwonertal tot ongeveer 22.000 mensen. Na de oorlog verdubbelde dat aantal.
Na de Tweede Wereldoorlog werd een aantal grote woonwijken gebouwd. Assen heeft negen woonwijken, die soms weer zijn opgedeeld in buurten. Het oudste is het centrum, waarna “over het spoor” Assen-Oost werd gebouwd, dat in de volksmond ook wel Vredeveld wordt genoemd. Deze wijk is vanuit het verleden op te splitsen in verschillende buurten, zoals het Rode, Blauwe en Witte dorp, de Schildersbuurt, Amelterhout en de villawijken Sluisdennen, Vreebergen en Houtlaan. In Assen-Oost wordt een nieuwe woonbuurt ingericht, Park Diepstroeten, op het voormalige terrein van de stichting Hendrik van Boeijenoord.
De tweede uitbreiding in Assen zijn de wijken de Lariks en Noorderpark, vervolgens werden Vredeveld en Noorderpark vergroot en werd de wijk Pittelo gebouwd. Begin jaren 70 kwam de wijk Assen-West tot stand; deze bestaat uit de buurten Baggelhuizen, Kortbossen en Westerpark. In de jaren 80 en 90 werden Peelo en Marsdijk gebouwd. In 1997 volgde Kloosterveen, vernoemd naar een oude buurtschap, waar ruim 11.000 mensen wonen (2015). De wijk is opgedeeld in 15 woonbuurten met diverse woonstijlen. In het hart van de wijk werd in 2010 het winkelcentrum 'Kloosterveste' geopend.
Stadsdelen
De wijken/stadsdelen met inwonersaantal per januari 2014
- Centrum Assen (5.646)
- Assen-Oost (7.729)
- Lariks (5.801)
- Noorderpark (8.571)
- Pittelo (3.755)
- Assen-West (4.096) (waaronder Baggelhuizen)
- Peelo (6.859)
- Marsdijk (12.674)
- Kloosterveen (10.975)
- Buitengebied (1.087)
Geschiedenis
In 1259 werd het nonnenklooster Maria in Campis of Mariënkamp verplaatst van Coevorden naar een dekzandrug op de plek waar nu het centrum van Assen ligt. Het grootste deel van de toen gegraven singels is later gedempt, maar de huidige straatnamen (Gedempte Singel, Noordersingel, Oostersingel en Zuidersingel) herinneren er nog aan. Het klooster werd in 1602 opgeheven, waarna het hoofdgebouw in gebruik werd genomen als vergaderplaats voor onder meer het College van Gedeputeerden. Later in de 17e eeuw ontstond er een echte nederzetting binnen de singels, ongeveer een cirkel met een diameter van 300 meter. Pas laat in de 18e eeuw werd Assen uitgebreid tot buiten dit gebied. Het voorheen vrij onaanzienlijke Assen werd pas rond die tijd een aantrekkelijke woonplaats voor de welgestelden in de provincie. Voorbeelden van opmerkelijke woonhuizen zijn Huize Overcingel en het Witte Huis.
In opdracht van Lodewijk Napoleon, die Assen als zomerresidentie koos, werd het in 1807 een zelfstandige gemeente en in 1809 een stad. Daarmee is het een van de jongste steden met stadsrechten in Nederland. Het grootse stedenbouwkundige plan dat hij liet maken door de Italiaanse architect Carlo Giovanni Francesco Giudici bleef nagenoeg onuitgevoerd. In 1814 werd Assen hoofdstad van Drenthe.
Bevolkingsontwikkeling
- 1960 - 28.918 inwoners
- 1970 - 38.956 inwoners
- 1980 - 45.036 inwoners
- 1990 - 49.650 inwoners
- 2000 - 58.445 inwoners
- 2010 - 66.857 inwoners
- 2014 - 67.190 inwoners
- 2015 - 67.133 inwoners
Bron: CBS[2]
Economie
Assen telt een drietal bedrijventerreinen: Messchenveld, Peelerpark en Stadsbedrijvenpark (Marsdijk).
Cultuur en toerisme
Gebouwen
Aan de veelhoekige Brink, voorheen de voorhof van het klooster, staan enkele belangrijke gebouwen, zoals het voormalige Gouvernementsgebouw (nu Drents Museum), het Drents Archief en de Abdijkerk.
Iets noordelijker staat het grote neoclassicistische Paleis van Justitie, met als opschrift: Sine justitia nulla libertas (Zonder gerechtigheid geen vrijheid). In 1892 werd langs de Vaart de Johan Willem Frisokazerne gebouwd, die nog steeds in gebruik is.
Andere bijzondere gebouwen zijn:
- Overcingel is een 18e-eeuws landgoed
- Jozefkerk neoclassicistische stijl
- Huis van bewaring Assen 1840
In 2012 werd het cultureel centrum de Nieuwe Kolk geopend door Prinses Margriet. Dit gebouw bevat onder andere vijf bioscoopzalen, theaterzalen, de openbare bibliotheek, een appartementencomplex en een ondergrondse parkeergarage.
Monumenten
Verschillende delen van Assen zijn een beschermd stadsgezicht: Brink, een uitbreiding daarop, Markt en nog verdere uitbreiding. Verder zijn er in de stad en gemeente meer dan honderd rijksmonumenten, gemeentelijke monumenten en een aantal oorlogsmonumenten, zie:
- Lijst van rijksmonumenten in Assen (plaats)
- Lijst van rijksmonumenten in Assen (gemeente)
- Lijst van gemeentelijke monumenten in Assen (gemeente)
- Lijst van gemeentelijke monumenten in Assen (plaats)
- Lijst van oorlogsmonumenten in Assen
Ook worden er struikelstenen geplaatst, keisteentjes van 10 × 10 cm met een messing plaatje waarop de naam en andere gegevens van oorlogsslachtoffers staan, met daarboven de woorden 'Hier woonde'.[3]
Beeldende kunst
In Assen zijn er tal van kunstwerken geplaatst, zie:
Musea
- Draaiorgelmuseum (Assen) (1987-2008, opgeheven)
- Drents Museum
- Stoottroepenmuseum
- Stedelijk Museum voor Hedendaagse Kunst
Evenementen
Enkele jaarlijks terugkerende evenementen in Assen zijn:
- Internationaal Filmfestival Assen
- TT Assen
- Bevrijdingsfestival Drenthe
- Asser Bluesdagen
- WK Superbike
- Art Explosion
- Preuvenement
- Kunst aan de Vaart
- Gamma Racing Day
- Truckstar Festival
Winkels en markten
Winkelen
De hoofdmoot van het winkelaanbod in Assen bevindt zich in de historische binnenstad, met onder meer Warenhuis Vanderveen aan het Koopmansplein en het overdekte winkelcentrum de Triade. Verder zijn er diverse (overdekte) winkelcentra in de verschillende wijken van Assen. De koopavond is op vrijdagavond en op elke laatste zondag van de maand zijn er koopzondagen. In het noorden van stad bevindt zich een woonboulevard.
Winkelcentra
- De Triade
- Mercuriuscentrum
- Baggelhuizen
- Citadel
- Kloosterveste
- Nobellaan
- 't Forum
- Vredeveld
- Marsdijk
- Woonboulevard Borgstee
- Peelo
Markten
Op woensdag en zaterdag is er een warenmarkt vanaf de Nieuwehuizen/Noordersingel tot de Brink
Bereikbaarheid
Waterwegen
De Drentsche Hoofdvaart werd in 1780 tot in Assen doorgetrokken en rond 1860 verbonden met het Noord-Willemskanaal naar Groningen. In de 20e eeuw werd besloten de vaart vanaf het centrum van Assen tot aan het Noord-Willemskanaal af te sluiten voor vaarverkeer. De kolk werd gedempt, hier kwam een parkeerplaats voor de bioscoop en theater de Kolk. In 2007 is begonnen met grootschalige werkzaamheden rond de Vaart, waarbij de kolk in ere werd hersteld, dammen zijn weggegraven en bruggen gebouwd zodat vaarverkeer weer mogelijk is. Inmiddels is ook gestart met de voorbereidingen voor het weer bevaarbaar maken van Het Kanaal in het stadscentrum, waarbij naast bruggen ook sluizen gebouwd moeten worden.
Autowegen
 Zie Straten in Assen voor het hoofdartikel over dit onderwerp. |
Assen ligt aan de A28 tussen Groningen en Zwolle. Via de N33 is het mogelijk om vlot naar Veendam, Delfzijl en de Eemshaven te reizen. Assen is het noordelijke eindpunt van de N371, die vanuit Meppel langs de Drentse Hoofdvaart voert.
Ringweg
Een ringweg in de bebouwde kom van Assen zorgt voor de bereikbaarheid van de wijken van de stad.
NS-station
Sinds 1870 heeft Assen een station aan de spoorlijn van Zwolle naar Groningen, Station Assen. Hiermee heeft Assen rechtstreekse treinverbindingen met Groningen, Zwolle, Utrecht Centraal, Den Haag Centraal en Rotterdam Centraal. Het stationsgebied wordt verbouwd als onderdeel van het plan de FlorijnAs.[4]
Stadsdienst
De stadsdienst van Assen bestaat uit een stadsbus (lijn 1) die wordt uitgevoerd door QBuzz. In de wijken die niet bediend worden door de stadsbus rijdt de CityLine, die met 2 buslijnen (lijn 7 en 8) een aanvulling biedt op het openbaar vervoer. De stadsdienst wordt verzorgd door Qbuzz (lijn 1 ) en VMNN (lijn 7 en 8). Assen heeft al vanaf 1949 een stadsdienst, deze werd uitgevoerd door autobusbedrijf Harmanni.In 1986 werd de stadsdienst overgenomen door de DVM.
Politiek en bestuur
Gemeenteraad
| Gemeenteraadszetels 1919-1958[5] en 1982-2014[6] | |||||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Partij | 1919 | 1923 | 1927 | 1931 | 1935 | 1939 | 1945 | 1946 | 1949 | 1953 | 1958 | 1982 | 1986 | 1990 | 1994 | 1998 | 2002 | 2006 | 2010 | 2014 | 2018 | ||||||
| PvdA | - | - | - | - | - | - | - | 9 | 10 | 11 | 11 | 12 | 14 | 12 | 8 | 8 | 8 | 11 | 8 | 6 | 4 | ||||||
| D66 | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | 1 | 1 | 3 | 3 | 1 | 1 | 1 | 4 | 5 | 3 | ||||||
| ChristenUnie | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | 4 | 4 | 4 | 5 | 5 | ||||||
| SP | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | 1 | 1 | 3 | 2 | 4 | 3 | ||||||
| Stadspartij PLOP | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | 5 | 8 | 6 | 4 | 4 | 4 | 4 | ||||||
| CDA | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | 6 | 6 | 6 | 5 | 4 | 5 | 4 | 4 | 4 | 3 | ||||||
| VVD | - | - | - | - | - | - | - | 2 | 3 | 3 | 4 | 6 | 5 | 4 | 4 | 4 | 4 | 4 | 5 | 3 | 4 | ||||||
| GroenLinks | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 1 | 4 | ||||||
| 50PLUS | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | 3 | ||||||
| Op Assen | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | 1 | 0 | ||||||
| GPV/RPF | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | 3 | 3 | - | - | - | - | - | ||||||
| Stadspartij | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | 1 | - | - | - | - | - | - | ||||||
| GPV/RPF/SGP | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | 2 | - | - | - | - | - | - | - | ||||||
| GPV | - | - | - | - | - | - | - | - | 1 | - | - | 2 | 2 | - | - | - | - | - | - | - | - | ||||||
| CPN/PSP/PPR | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | 1 | - | - | - | - | - | - | - | - | ||||||
| PPR | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | 1 | - | - | - | - | - | - | - | - | - | ||||||
| CPN/PSP | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | 1 | - | - | - | - | - | - | - | - | - | ||||||
| CPN | - | - | - | - | 2 | 1 | 2 | 2 | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | ||||||
| SDAP | 5 | 5 | 6 | 5 | 5 | 5 | 5 | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | ||||||
| VDB | 4 | 5 | 4 | 4 | 3 | 4 | 4 | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | ||||||
| ARP | 2 | 3 | 4 | 4 | 3 | 3 | 3 | 4 | 4 | 3 | 3 | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | ||||||
| CHU | 1 | 1 | 1 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | ||||||
| Vrijheidsbond/ Liberale Staatspartij |
1 | 2 | 1 | 1 | 2 | 2 | 2 | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | ||||||
| Roomschen/RKSP/KVP | 1 | - | - | - | - | - | 1 | - | - | 1 | 1 | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | ||||||
| Groep Kiezers Loon | 1 | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | ||||||
| Plattelanders | - | 1 | - | 1 | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | ||||||
| Totaal | 15 | 17 | 17 | 17 | 17 | 17 | 17 | 19 | 19 | 21 | 21 | 29 | 29 | 29 | 31 | 31 | 31 | 33 | 33 | 33 | 33 | ||||||
Uitslag van de gemeenteraadsverkiezingen 2006, 2010 en 2014 (GR) en Tweede Kamerverkiezingen 2010 en 2012 (TK).
██ SP (4 zetels)
██ PvdA (6 zetels)
██ GroenLinks (1 zetel)
██ Stadspartij PLOP (4 zetels)
██ D66 (5 zetels)
██ ChristenUnie (5 zetels)
██ Op Assen (1 zetel)
██ CDA (4 zetels)
██ VVD (3 zetels)
| Partij | GR 2006 | TK 2010 | GR 2010 | TK 2012 | GR 2014 | |
|---|---|---|---|---|---|---|
| in % | in % | in % | in % | in % | zetels | |
| Opkomst | 60,91 | 76,24 | 53,2 | 75% | 55,0 | |
| PvdA | 32,43 | 28,04 | 22,8 | 35,6 | 15,9 | 6 |
| D66 | 3,12 | 6,03 | 10,3 | 6,8 | 15,8 | 5 |
| ChristenUnie | 12,47 | 8,23 | 12,4 | 8,0 | 14,8 | 5 |
| SP | 8,96 | 11,32 | 6,4 | 10,2 | 13,0 | 4 |
| Stadspartij PLOP | 12,99 | - | 12,3 | - | 12,5 | 4 |
| CDA | 12,08 | 9,83 | 12,8 | 7,3 | 10,5 | 4 |
| VVD | 11,49 | 16,42 | 13,9 | 19,2 | 8,8 | 3 |
| GroenLinks | 5,85 | 7,24 | 7,1 | 2,3 | 4,2 | 1 |
| Op Assen | - | - | - | - | 3,0 | 1 |
| PVV | - | 10,27 | - | 6,4 | - | |
| Partij voor de Dieren | - | 1,18 | - | 1,6 | - | |
| SGP | - | 0,50 | - | 0,8 | - | |
| Overig | - | 0,95 | 2,0 | - | 0,8 | - |
College van burgemeester en wethouders: (raadsperiode 2014-2018)
- Burgemeester: Marco Out - VVD Per 16 december 2014
- Wethouder: Anry Kleine Deters - D66
- Wethouder: A. (Albert) Smit - PvdA
- Wethouder: H.A. (Harmke) Vlieg-Kempe - ChristenUnie
- Wethouder: J.R. (Ruud) Wiersema - PLOP
Partnersteden
Assen is een partnerstad van:
Bad Bentheim (Duitsland)
Naledi (Zuid-Afrika)
Poznań (Polen)
Sport
Het bekendste sportevenement van Assen is de TT, de jaarlijkse motorrace op het TT-Circuit Assen. De TT hoort al sinds 1949 bij het Wereldkampioenschap motorsport. Het is tevens het grootste eendaagse sportevenement van Nederland. Traditioneel werd de motorrace altijd in het laatste weekend van juni verreden. Daaraan voorafgaand: het TT Festival (met van vrijdag op zaterdag de TT Nacht, waarin bezoekers uit de regio en uit allerlei landen de Asser binnenstad bezoeken). Met ingang van 2016 worden de races op de laatste zondag in juni verreden.
In 2015 vond er voor het eerst een wedstrijd van het Wereldkampioenschap motorcross plaats op het TT Circuit.
Een ander motorsportevenement in Assen was de internationale ijsspeedway, die in 1976 voor het eerst plaatsvond. Sinds 1994 organiseerde de Stichting IJsspeedway Assen (Motorclub Assen en Omstreken) jaarlijks in de maand maart een finaleronde voor het individuele wereldkampioenschap op de ijsbaan van De Bonte Wever, voorheen De Smelt. In maart 2016 is de ijsbaan gesloten.
In 2009 begon de Ronde van Spanje in Assen. Er werd op het TT-circuit een proloog verreden. Deze werd gewonnen door Fabian Cancellara. De start van de eerste etappe was ook in Assen. Deze etappe had de finish in Emmen.
Er zijn ook verschillende sportverenigingen actief in Assen. De gemeente telt een zevental voetbalclubs: Achilles 1894 (Marsdijk), Asser Boys (Assen-Oost), ACV (Omgeving Asserbos), FC Amboina (Pittelo), FC Assen (Kloosterveen), VV Leo (Loon/Marsdijk) en LTC (Pittelo). Daarnaast kent de gemeente met AVO (voortgekomen uit de fusie tussen ASKO en VDW-OLS) één van de grootste korfbalverenigingen van Noord-Nederland, drie volleybalverenigingen vv Peelermarke, Animo '68 en Sudosa-Desto), de hockeyvereniging HVA (Kloosterveen), budovereniging Asahi, basketbalvereniging Assist Assen, een roeiclub (ARC) en een honk- en softbal vereniging (The Pioneers)
Bekende inwoners
| Lijst van Assenaren |
Zie ook
Externe links
Bronnen, noten en/of referenties
|
Vrije mediabestanden over Assen op Wikimedia Commons
Sjabloon:Navigatie gemeente Assen
| Gemeenten in de provincie Drenthe | |
|---|
|
Aa en Hunze · Assen · Borger-Odoorn · Coevorden · Emmen · Hoogeveen · Meppel · Midden-Drenthe · Noordenveld · Tynaarlo · Westerveld · De Wolden |
.png){kind=link}
