Wikisage, de vrije encyclopedie van de tweede generatie en digitaal erfgoed, wenst u prettige feestdagen en een gelukkig 2025
Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.
- Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
- Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
1433
Naar navigatie springen
Naar zoeken springen
| 1433 | ||
| Eeuwen: | 14e eeuw · 15e eeuw · 16e eeuw | |
| Decennia: | 1420-1429 · 1430-1439 · 1440-1449 | |
| Jaren: | < · 1431 · 1432 · 1433 · 1434 · 1435 · > | |
 Jaartelling in verschillende culturen
| ||
| Ab urbe condita: | 2186 MMCLXXXVI | |
| Armeense jaartelling: | 882 ԹՎ ՊՁԲ | |
| Chinese jaartelling: | 4129 – 4130 | |
| Christelijke jaartelling: | 1433 MCDXXXIII | |
| Ethiopische jaartelling: | 1425 –1426 | |
| Hebreeuwse jaartelling: | 5193 – 5194 | |
| Hindoekalenders: | ||
| - Vikram Samvat | 1488 – 1489 | |
| - Shaka Samvat | 1355 – 1356 | |
| - Kali Yuga | 4534 – 4535 | |
| Iraanse jaartelling: | 811 –812 | |
| Islamitische jaartelling: | 836 – 837 | |
| Maçonnieke jaartelling: | 5432 - 5433 | |
 Dit jaar naar onderwerp
| ||
 Juliaanse kalender van 1433
| ||
Het jaar 1433 is het 33e jaar in de 15e eeuw volgens de christelijke jaartelling.
Gebeurtenissen
- januari
- De Hussieten-delegatie komt aan bij het Concilie van Bazel en gaat in discussie over de Verklaring van de Vier Artikelen.
- april
- 12 - Verdrag van Den Haag- Filips de Goede verwerft definitief de graafschappen Holland, Zeeland en Henegouwen en laat Frank van Borssele vrij om zich bij zijn echtgenote Jacoba van Beieren te voegen.
- 14 - De heilige Liduina van Schiedam sterft.
- Het kasteel van Wilhelmshaven, in handen van zeerovers, wordt verwoest door de Hanze.
- mei
- 31 - Sigismund van Luxemburg wordt keizer van het Heilige Roomse Rijk.
- juli
- 29 - Het concilie van Bazel ontzegt de paus het recht om hoogwaardigheidsbekleders bijeen te roepen en geven hem 60 dagen om zich terug te trekken.
- 29 - Paus Eugenius IV verklaart al wat tegen hem besloten wordt tot nul en generlei waarde.
- augustus
- 14 - Troonsbestijging van Eduard van Portugal.
- september
- Cosimo de' Medici wordt uit Florence verbannen als gevolg van een conflict met Rinaldo degli Albizzi, de voorman van de rijke kooplieden.
- december
- 15 - Met de bul Dudum Sacrum ontbindt de paus het Concilie.
- zonder datum
- Het slot van Rhoon wordt gebouwd.
- Man met rode tulband portret van Jan van Eyck.
- Een groot deel van de Engelse stad Alnwick in Northumbria wordt door een Schotse inval in de as gelegd.
- Gilles de Rais verspeelt door spilzucht en pronkzucht nagenoeg zijn gehele vermogen en stort zich in de alchemie.
- Fra Angelico schildert zijn Madonna en de musicerende engelen.
- Le Filarète wordt naar Rome ontboden door paus Eugenius IV om de deuren van de St. Pieter te versieren.
- Filippo Brunelleschi begint aan de kapel der Pazzi.
- De monnik Thomas Conecte wordt als ketter verbrand.
- De heerser van Servië Georges Brankovic die de helft van zijn land kwijt is geeft zijn dochter Mata aan sultan Murat II ten huwelijk om de rest zeker te stellen.
- Na de dood op zee van Zheng He tijdens zijn laatste ontdekkingstocht komt er een eind aan de Chinese ontdekkingstochten.
- Khai Bua Ban volgt Lue Sai op als 9e koning van Lan Xang.
- In Japan opent de monnik Ikkyu zijn tempel in Katata.
- In India versterkt de Rajput Rânâ Kumbhakarara zijn leger en bouwt verschillende forten om zijn grenzen te beschermen. Hij neemt alle staatjes in bescherming die de sultan van Mâlwa als leenheer erkennen.
Beeldende kunst
Bouwkunst
Geboren
- juni
- 23 - Hertog Frans II van Bretagne (overleden 1488)
- augustus
- 31 - Sigismondo d'Este, gouverneur van Reggio Emilia (overleden 1507)
- oktober
- 19 - Marsilio Ficino (overleden 1499)
- november
- 10 - Karel de Stoute, hertog van Bourgondië (overleden 1477)
- Ercole I d'Este, hertog van Ferrara, Modena en Reggio
- exacte datum onbekend
- Francesco Colonna, Italiaans dominicaans priester en monnik (overleden 1527)
- László Hunyadi, Hongaars staats- en krijgsman (overleden 1457)
- Kettil Karlsson, regent van Zweden (overleden 1465)
- Stefanus III van Moldavië (71), voivode van Moldavië (overleden 1504)
Overleden
- april
- 14 - Liduina van Schiedam (53), Nederlands heilige
- augustus
- 14 - João I (76), koning van Portugal
- 17 - Jan z Tarnowa (66), Pools edelman
- september
- 21 - Zweder van Culemborg, Utrechts tegenbisschop
- december
- 1 - Keizer Go-Komatsu van Japan (56)
- exacte datum onbekend
- Zheng He (±64), Chinees zeevaarder
- Lue Sai de 8e koning van Lan Xang
- Lukas Moser, Duits schilder
- Lê Lợi, keizer van Đại Việt
Intertaalkoppelingen via Wikidata (via reasonator)
Zie ook de categorie met mediabestanden in verband met 1433 op Wikimedia Commons.