Schuine streep

Leestekens
aanhalingstekens ( ", ‘ ’, “ ”, „ ” ) afbreekteken ( - ) apostrof ( ', ’ ) beletselteken ( …, ... ) dubbelepunt ( : ) gedachtestreepje ( –, — ) guillemets ( « » ) haakjes ( ( ), [ ], { }, < > ) komma ( , ) koppelteken ( - ) omgekeerd uitroepteken ( ¡ ) omgekeerd vraagteken ( ¿ ) punt ( . ) puntkomma ( ; ) schuine streep/schrap/slash ( / ) uitroepteken ( ! ) vraagteken ( ? ) weglatingsstreepje ( - )
Woordscheiding
spaties ( ) ( ) ( ) interpunct ( · )
Algemene typografie
ampersand ( & ) apenstaartje/at ( @ ) asterisk ( * ) backslash ( \ ) bullet ( • ) caret/dakje ( ^ ) emoticons ( :-) ) graad ( ° ) kardinaalteken ( # ) isgelijkteken (=) munteenheid ( ¤, ¢, $, €, £, ¥, ₩ ) obelisk ( †, ‡ ) paragraafsymbool ( § ) alineateken ( ¶ ) prime ( ′ ) procent ( % ) promille ( ‰ ) tilde ( ~ ) trema ( ¨ ) umlaut ( ¨ ) laag streepje/underscore ( _ ) verticaal/pipe/gebroken streep ( |, ¦ )
Ongebruikelijke typografie
asterisme ( ⁂ ) lozenge ( ◊ ) interrobang ( ‽ ) ironieteken referentieteken ( ※ ) sarcasmeteken

De schuine streep (/), schrap, Duitse komma, slash of forward slash is een leesteken.

Gebruik

Taal

In de taal wordt de schuine streep onder meer gebruikt:

• om een keuzemogelijkheid aan te geven: hij/zij in plaats van hij of zij.
• als breukstreep: 1/3 (een derde); km/h (kilometer per uur)
• in bepaalde afkortingen, bijvoorbeeld: t/m (tot en met), a/d (aan de), p/a (per adres)
• om, bij het citeren van een gedicht, de oorspronkelijke regeleinden aan te geven, bijvoorbeeld: Denkend aan Holland/zie ik brede rivieren/traag door oneindig/laagland gaan,...
• als diakritisch teken in sommige talen
• een recente toepassing is het gebruik om een totaal aantal aan te geven, onder andere bij paginanummers. De schrijfwijze pagina 3/8 betekent dan: dit is pagina 3 en in totaal zijn er 8 pagina's.

Computers

Wanneer het om computertermen gaat, wordt de schuine streep meestal slash of forward slash genoemd.

Het teken wordt gebruikt:

• Voorafgaand aan een subdirectory in een webadres (URL). Bij het oplezen van een webadres wordt de schuine streep meestal als het Engelse 'slash' uitgesproken.
• In sommige besturingssystemen zoals Unix en Linux wordt de forward slash gebruikt om een subdirectory aan te geven. Met een enkele forward slash wordt de rootdirectory aangegeven. Bijvoorbeeld: /home/kees/Afbeeldingen geeft de directory 'Afbeeldingen' aan, in de directory van gebruiker 'kees'.
• In andere besturingssystemen kan het vaak bij programma's op de commandoregel gebruikt worden om opties mee te geven. Bijvoorbeeld in MS-DOS: dir *.txt /s /od /aa
• Mensen die vaak met computers werken gebruiken soms de schuine streep om kort op te schrijven welk traject gevolgd kan worden om bij het juiste onderdeel te komen. Daarbij wordt voor ieder programma, menuonderdeel of tabblad een schuine streep gezet. Bijvoorbeeld de optie "snel opslaan" bevindt zich bij Microsoft Word onder het menu 'Extra' bij de 'Opties' en het traject om daar te komen kan opgeschreven worden als: Word / Extra / Opties / Opslaan / Snel opslaan. Of bijvoorbeeld een programma vinden via het startmenu: Start / Programma's / Bureau Accessoires / Systeemwerkset / Schijfcontrole.
• In diverse programmertalen kan met behulp van slashes een opmerking worden aangeduid. Bijvoorbeeld:

//Hier staat een opmerking
/*
Hier staat ook een opmerking
*/

Het teken moet niet worden verward met de schuine streep achterover ('\' = backslash). Bij Microsoft Windows wordt voor een subdirectory de backslash gebruikt, maar gelukkig is er wel overeenkomst bij URL's, waar iedereen de forward slash gebruikt.

Geschiedenis

De eerste schuine strepen worden aangetroffen in teksten uit het begin van onze jaartelling. Het teken werd eeuwenlang gebruikt om zinnen in logische stukken op te delen, of om leespauzes aan te geven. Zo'n schuine streep werd virgula ('staafje') genoemd.

In de loop der eeuwen ontwikkelde het teken zich tot wat we nu kennen als de komma. Ten tijde van de introductie van de boekdrukkunst was de schuine streep echter nog steeds niet volledig door de komma verdrongen en omdat drukkers aanvankelijk slechts drie leestekens in hun letterbakken hadden (punt, vraagteken en schuine streep) bleef het gebruik van de schuine streep voor dit doel tot in de zestiende eeuw populair. Ook na de introductie van de gedrukte komma werd in teksten in het gotische lettertype nog steeds de schuine streep als komma gebruikt. Vooral in Duitsland was dit lettertype populair. De benaming 'Duitse komma' voor de schuine streep herinnert daaraan.

In de loop van de zeventiende eeuw verdween het gebruik van de schuine streep als komma.

Bronvermelding

Bronnen, noten en/of referenties: