Wikisage, de vrije encyclopedie van de tweede generatie, is digitaal erfgoed

Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.

  • Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
  • Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
rel=nofollow

Lier

Uit Wikisage
Naar navigatie springen Naar zoeken springen
Lier
Stad in België
Vlag van Lier Wapen van Lier
(Details)
Lier
Lier
Geografie
Gewest Vlaanderen
Provincie Antwerpen
Arrondissement Mechelen
Oppervlakte
– Onbebouwd
– Woongebied
– Andere
49,7 km² (2009)
69,36%
11,72%
18,92%
Coördinaten 51° 8' NB, 4° 34' OL
Bevolking (Bron: Statbel)
Inwoners
– Mannen
– Vrouwen
– Bevolkingsdichtheid
33.930 (01/01/2010)
48,62%
51,38%
683 inw./km²
Leeftijdsopbouw
0–17 jaar
18–64 jaar
65 jaar en ouder
(01/01/2008)
18,89%
61,45%
19,66%
Buitenlanders 3,38% (01/01/2008)
Politiek en bestuur
Burgemeester Frank Boogaerts (N-VA)
Bestuur N-VA, Open Vld
Zetels
N-VA
sp.a
Open Vld
Vlaams Belang
CD&V
Groen
Lier&Ko
vo-LK
31
12
5
5
3
3
1
1
1
Economie
Gemiddeld inkomen 16.238 euro/inw. (2007)
Werkloosheidsgraad 5,91% (jan. 2009)
Overige informatie
Postcode
2500
2500
Deelgemeente
Lier
Koningshooikt
Zonenummer 03 - 015
NIS-code 12021
Politiezone Lier
Website www.lier.be
Detailkaart
Bestand:LierLocatie.png
ligging binnen het arrondissement Mechelen
in de provincie Antwerpen
Portaal  Portaalicoon   België
rel=nofollow
rel=nofollow

Lier (Frans: Lierre) is een stad in de Belgische provincie Antwerpen. Lier ligt ten zuidoosten van de stad Antwerpen[1] en bestaat uit de deelgemeenten Koningshooikt en Lier zelf.

De stad telde op 1 januari 2016 34.905 inwoners en ligt aan de samenloop van de Grote Nete en de Kleine Nete. Lier wordt "de poort der Kempen" genoemd en kreeg de bijnaam Lierke Plezierke. Haar patroonheilige is Gummarus en de spotnaam voor een Lierenaar is "schape(n)kop".

Geschiedenis

Zie Geschiedenis van Lier voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

De geschiedenis van de Stad Lier begint ergens in de tweede helft van de 7de eeuw wanneer de Heilige Gummarus wordt geboren. De stadsrechten werden verkregen in het jaar 1212.

Geografie

Hydrografie

  • De rivier de Nete, ontstond vroeger ten zuiden, maar nu ten noorden van de stad door de samenvloeiing van de Grote en Kleine Nete.
  • De rivier de Kleine Nete die gedeeltelijk ook "Binnennete" wordt genoemd.
  • De rivier de Grote Nete
  • Het Netekanaal, begint aan het Albertkanaal en komt ten zuidwesten van Lier samen met de Nete.
  • De Afleidingsvaart van de Nete, ook wel "Omleidingsvaart" genoemd.
  • De Albertvaart, een korte verbinding tussen de oorspronkelijke loop van de Kleine Nete en de Grote Nete aan de oostkant van de stad.

Kernen

Het grondgebied van de stad Lier is onderverdeeld in vijf hoofdwijken. De wijken Leuvensepoort en Mechelpoort werden genoemd naar de vroegere stadspoorten. In het noorden ligt de wijk Lisp. De vierde wijk is het stadscentrum (binnenstad) en de vijfde is de vroegere deelgemeente Koningshooikt. In 1965 en 1990 werden in het kader van de organisatie van de Sint-Gummarusfeesten tal van kleinere wijkcomités opgericht. Een aantal van hen is nog actief als wijkvereniging.

Naam Oppervlakte
(km²)
Bevolking
(01/01/2012)
Lier
- Centrum
- Koningshooikt
49,7


34.244
30.042
4.202

Bron: [1]

Aangrenzende gemeenten

   Aangrenzende gemeenten   
 Boechout
Vremde 
 Emblem   Nijlen
Kessel 
 Lint   Berlaar 
 Duffel
Sint-Katelijne-Waver 
 Onze-Lieve-Vrouw-Waver   Putte
Heist-op-den-Berg 

Natuur

  • Het stadspark, kleine groene long in het centrum met vijver en speeltuin.
  • De vesten, een groene ring rond de stad op de plek van de oude stadsomwalling. Deze werd eind 18de eeuw verlaagd en beplant en vormt nu een 5km lange fiets- en wandelgordel omheen de stad.
  • De Lierse polder

Politiek

Structuur

De stad Lier maakt deel uit van het kieskanton Lier, gelegen in het provinciedistrict Lier, het kiesarrondissement Mechelen-Turnhout en ten slotte de kieskring Antwerpen.

Lier Supranationaal Nationaal Gemeenschap Gewest Provincie Arrondissement Provinciedistrict Kanton Gemeente
Administratief Niveau Europa colspan="2" | Vlag van België België Vlaanderen   Antwerpen Mechelen Lier
Bestuur Europese Commissie Belgische regering Vlaamse regering Deputatie Gemeentebestuur
Raad Europees Parlement Kamer van
Volksvertegenwoordigers
Vlaams Parlement Provincieraad Gemeenteraad
Kiesomschrijving Nederlands Kiescollege Kieskring Antwerpen Mechelen-Turnhout Lier Lier Lier
Verkiezing Europese Federale Vlaamse Provincieraads- Gemeenteraads-

Schepencollege

Functie en bevoegdheden Naam Partij
Burgemeester
Veiligheid, communicatie, integratie, politie en brandweer
Frank Boogaerts N-VA
Eerste schepen
Stadsontwikkeling, ruimtelijke ordening en wonen
Walter Grootaers Open Vld
Schepen
Jeugd, erfgoed, musea, toerisme, evenementen, gezinsbeleid en kinderopvang
Rik Verwaest N-VA
Schepen
Economie, natuur en milieubeheer, afvalbeheer en duurzame ontwikkeling
Lucien Herijgers N-VA
Schepen
Openbare ruimte en mobiliteit
Bert Wollants N-VA
Schepen
Sport, cultuur, onderwijs en bibliotheek
Ivo Andries Open Vld
Schepen
Personeel, loketwerking, wijkwerking en burgerlijke stand
Rik Pets N-VA
Schepen
Financiën en stadspatrimonium
Anja De Wit N-VA
Schepen
Welzijn, senioren en gehandicapten
Marleen Vanderpoorten Open Vld

Geschiedenis

Voormalige burgemeesters

Tijdspanne Burgemeester
1831 - 1848 Charles Mast-De Vries (onafhankelijk)
1848 - 1853 Jan Baptist Peeters (LP)
1853 - 1872 George Bergmann (LP)
1872 - 1911 Florent Van Cauwenbergh (Kath.Partij)
1911 - 1927 Jozef Schellekens (Kath.Partij / UCB)
1927 Jules Van Hoof (UCB)
1928 - 1941 Joseph Van Cauwenbergh (UCB)
1941 Frans Raats (waarnemend burgemeester, UCB)
1941 - 1944 Alfred Van der Hallen (oorlogsburgemeester, VNV)
1944 - 1954 Joseph Van Cauwenbergh (CVP)
1954 - 1959 Jules Van Hoof (CVP)
1959 - 1976 Frans Breugelmans (CVP)
1977 - 1982 Raymond Callaerts (CVP)
1983 - 1984 Herman Vanderpoorten (PVV)
1984 - 1994 Maurice Vanhoutte (PVV / VLD)
1995 - 2012 Marleen Vanderpoorten (VLD / Open Vld)
2013 - heden Frank Boogaerts (NV-A)

Resultaten gemeenteraadsverkiezingen sinds 1976

Partij of kartel 10-10-1976[2] 10-10-1982[2] 9-10-1988[2] 9-10-1994[2] 8-10-2000[2] 8-10-2006[3] 14-10-2012[4]
Stemmen / Zetels % 31 % 31 % 31 % 31 % 31 % 31 % 31
CVP1 / CD&V+N-VA2 / CD&V3 33,061 11 27,491 9 27,61 10 29,091 11 23,841 8 19,372 7 11,213 3
PVV1 / VLD2 / VLD-LMM3 / Open Vld4 27,391 9 28,571 10 25,771 9 19,672 7 31,983 11 19,782 7 15,004 5
SP1 / Lier Leeft2 / sp.a-Groen3 21,171 6 18,71 6 15,991 5 12,11 3 10,351 3 15,552 5 17,143 6
Vlaams Blok1 / Vlaams Belang2 - 1,211 0 6,561 1 12,551 4 19,611 6 24,162 9 11,312 3
Lier&Ko - - - - - 11,77 3 7,20 1
N-VA - - - - - - 31,98 12
vo-LK - - - - - - 6,18 1
AGALEV1 / Groen!2 - 5,211 1 4,91 1 6,981 1 8,941 2 4,782 0 -
Lier MM - - - 14,73 5 - 4,59 0 -
VU1 / VU&ID2 18,381 5 17,641 5 9,831 3 4,461 0 5,292 1 - -
EVA - - 9,35 2 - - - -
PVDA - 0,37 0 - - - - -
Anderen(*) - 0,82 - 0,42 - - -
Totaal stemmen 22497 22842 22872 22817 23032 24588 24687
Opkomst % 94,2 92,32 91,6 93,80 92,10
Blanco en ongeldig % 3,89 3,84 3,7 3,51 3,31 3,01 3,46

De rode cijfers naast de gegevens duiden aan onder welke naam de partijen telkens bij een verkiezing opkwamen.
De zetels van de gevormde meerderheid staan vetjes afgedrukt
(*)1982: HEELAL 1994: PAKLEM

Bezienswaardigheden

Zie ook Lijst van bezienswaardigheden van Lier, Lijst van onroerend erfgoed in Lier en Lijst van beschermde stadsgezichten in Lier voor de hoofdartikels over dit onderwerp

Het belfort en het begijnhof zijn opgenomen op de Werelderfgoedlijst van de UNESCO.

Bijnamen

De veel gebruikte (en veel misbruikte) term Liereke Pleziereke is afkomstig van de brochure met dezelfde naam die is uitgegeven naar aanleiding van de stoet, georganiseerd ter gelegenheid van een gouden huwelijksjubileum in 1928. De brochure is geschreven en geïllustreerd door Felix Timmermans (die een overbuur was van het echtpaar). Het stafrijm in de benaming heeft natuurlijk flink bijgedragen tot het succes ervan. Voor die gelegenheid zijn indertijd trouwens ook de reuzen gerestaureerd.

Een andere bijnaam voor alle Lierenaars is Schapekoppen. Een legende vertelt ons het verhaal dat in de 14de eeuw Hertog Jan II de Lierenaars wilde bedanken voor hun diensten tijdens zijn strijd tegen de Mechelaren. Ze mochten hun beloning zelf kiezen: een veemarkt of een universiteit. Ze opteerden voor het stapelrecht op vee, een keuze die Lier geen windeieren legde, omdat er per regio maar één werd toegestaan. Zo verhuisde de veemarkt van Wespelaar naar Lier en de hertog zuchtte: “Oh, die schapenkoppen”.

De keuze werd mogelijk mee ingedragen door het feit dat Lier grotendeels op moeras gebouwd is. De bouw van een grote universiteit zou dus veel tijd en geld kosten. Dit blijkt vandaag de dag nog steeds bij grote bouwwerken waarbij de funderingswerkzaamheden zeer intensief zijn.

In 1425 kreeg Leuven dan de eerste universiteit in de Lage Landen.

Dialect

Het Liers is een dialect dat een beetje afwijkt van het Antwerps.

Enkele regels:

  • In het Liers wordt de letter 'h' niet uitgesproken.
  • Als er na een 's' een 'p' komt (bijvoorbeeld: Lisp), dan worden deze twee letters bij de uitspraak verwisseld. Lisp wordt dus uitgesproken als 'Lips' en 'hesp' als 'eps'.

Lier op een postzegel

Lier is al verscheidene keren het thema van een postzegel geweest. Hieronder volgt een overzicht met telkens het jaar van uitgifte, de reden en de Bestand:

  • 1939, Belforten, Belfort + Stadhuis
  • 1966, Toerisme, Belfort + Stadhuis
  • 1974, Schilderijen, Anton Bergmann
  • 2005, Toerisme + 75 jaar Zimmertoren, Zimmertoren

Evenementen

  • De Novemberfoor, de jaarlijkse grote kermis die 3 weken duurt, beginnende de zondag na Allerheiligen.
  • Lier kermis, verscheidene kleine kermissen van enkele dagen. Eerst enkel in juni, nu verspreid over het hele jaar.
  • De Sint-Gummarusprocessie, jaarlijkse processie die de eerste zondag na 10 oktober rond gaat ter ere van de Lierse patroonheilige Sint-Gummarus waarbij diens schrijn doorheen de binnenstad gedragen wordt. Als het slecht weer is gaat de processie rond in de Sint-Gummaruskerk
  • De Pallieterjogging, een jaarlijkse loopwedstrijd door de straten van Lier.
  • Lier Centraal, gratis muziekevenement tijdens de zomer op de Grote Markt. Het vervangt sinds 2012 de vroegere Vestconcerten, die plaatsvonden op een open grasvlakte op de Anton Berghmanvest aan de voormalige Gasfabriek.
  • Elke 25 jaar vindt er mer de Sint-Gummarusfeesten een rondgang van de Lierse reuzen doorheen de stad plaats. De laatste keer was in 2015.

Culturele instellingen

Uitgaan

Lier staat ook bekend om zijn uitgaansleven. Zo is er een respectabel aantal cafés in de binnenstad, waarvan de meeste gesitueerd zijn rond het Zimmerplein, de Grote Markt en de Eikelstraat. Dit zijn voornamelijk kroegen of danscafés. Ook heeft Lier een discotheek, La Rocca, met nationale en internationale bekendheid. Voor de iets oudere Lierse bevolking is er nog steeds De Volmolen (De Vosmeulen in de Lierse volksmond). Voor de jongeren bestaat er jeugdcentrum Moevement en Jeugdhuis de moeve.

Theater

De stad telt verschillende theatergroepen, zoals Lyra Toneel, Toneellabo Arlecchino, Teater Lier, Jeugd Teater Lier, De Schoolbond.

Popmuziek

Streekproducten

Mobiliteit

Openbaar vervoer

Het station Lier heeft een goede treinverbinding met Antwerpen: de spoorlijnen uit Hasselt/Luik, Turnhout/Herentals, Neerpelt/Mol komen samen te Lier en vervolgen hun weg naar Antwerpen (Station Antwerpen-Berchem, 12 km → IJzeren Rijn). Met Brussel is er een verbinding via Mechelen. Er zijn ook frequente busverbindingen met de ruime omgeving.

Daarnaast waren er vroeger ook nog Station Lisp (Gesloten in 1940) en Station Kloosterheide (Gesloten in 1957)

Wegennet

Wandelwegen

Scheepvaart

Scheepvaartverkeer komt in een boog omheen Lier op het Netekanaal.

Onderwijs

Het aanbod aan studierichtingen in het lager en secundair onderwijs is zeer groot, en rekruteert uit de wijde omgeving. Zo zijn er enkele zeldzame studiemogelijkheden, zoals een kunsthumaniora (KSO), een middelbare Steinerschool, een opleiding in gezondheids- en welzijnswetenschappen en sportonderwijs. Ook het deeltijds kunstonderwijs is goed uitgebouwd en heeft een goede reputatie.

In het hoger onderwijs is er een bachelor in de verpleegkunde, naast een hogere opleiding Dans, uniek in Vlaanderen. In Lier zijn volgende scholen aanwezig:

Lager Onderwijs

  • Sint-Gummaruscollege (Lisperstraat), in de volksmond het "Klein College" genoemd.
  • Sint-Ursula klim op
  • Sint-Ursula Lisp
  • Het Molentje
  • Het Spoor
  • Basisschool Heilige Familie
  • Basisschool Stadspark
  • De Sterrendaalders (Steinerschool)
  • Basisschool Pullaar
  • Heilig Hart-School (Koningshooikt)

Secundair Onderwijs

Hoger Onderwijs

Historisch

In Lier werd in 1817 de eerste normaalschool (kweekschool) van de Nederlanden opgericht door koning Willem I van Nederland. Tot 2012 was hier de lerarenopleiding van de Artesis Hogeschool Antwerpen gevestigd.

Sport

Sportorganisaties

Sportaccommodaties

Bekende Lierenaars

Zie Lijst van Lierenaars voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

Wellicht de bekendste Lierenaars zijn schrijver Felix Timmermans, schilder Isidore Opsomer, astronoom Louis Zimmer en kunstsmid Lodewijk Van Boeckel, samen aangeduid als het Klavertje Vier van Lier.

Externe link

Noten

rel=nofollow

Q12460 op Wikidata  Intertaalkoppelingen via Wikidata (via reasonator)

rel=nofollow

Wikimedia Commons  Zie ook de categorie met mediabestanden in verband met Lier op Wikimedia Commons.

rel=nofollow
rel=nofollow
51°7′0″N, 4°35′0″E