Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.
- Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
- Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
Tramlijn 12 (Haaglanden)
Tramlijn 12 is een HTM-tramlijn in de regio Haaglanden. Het is niet de eerste tramlijn 12 in deze regio.
Historie
De 1e tramlijn 12 ging op 1 juli 1907 rijden als zomerlijn tussen Overbosch en het Kurhaus. Op 1 juli 1909 volgde nog verlenging naar het Louise de Colignyplein, maar op 1 september van dat jaar werd de lijn al opgeheven. De route ging via die van lijn 7, en daarna die van lijn 9. De lijnkleuren waren 🟥/🌫️ (rood/grijs).
Tramlijn 12 (2)
De 2e tramlijn 12 is in 'hoofdlijnen' de huidige. Op 1 mei 1911 ging deze rijden tussen het einde van de Regentesselaan en Station HS, via de Vaillantlaan. De lijnkleuren waren ⬜|⬜(wit|wit), maar in 1925 werd dit 🌫️|🌫️ (grijs|grijs).
Op 9 maart 1922 volgde verlenging naar Station Staatsspoor.
Op 5 december 1922 werd het Valkenbosplein het eindpunt.
Op 1 februari 1923 werd de Segbroeklaan bij de Goudenregenstraat het eindpunt.
Op 1 februari 1924 volgde verlenging tot de Dr. van Welylaan.
Op 31 oktober 1928 werd de route via de Regentesselaan en Laan van Meerdervoort vervangen door de huidige route via Beeklaan en Edisonstraat.
Op 8 juni 1935 werd de Duiveland zeestraat bij de Pluvierstraat bereikt.
Op 17 november 1944 werden alle tramlijnen voorlopig opgeschort.
Op 11 juni 1945 kon lijn 12 weer rijden, tussen de Lijsterbesstraat en het Staatsspoor.
Op 22 juni 1947 werd opnieuw de Pluvierstraat bereikt.
Op 21 december 1951 werd de keerlus Markenseplein in gebruik genomen.
Op 6 juli 1969 verliet lijn 12 de Vaillantlaan en Van der Vennestraat. Sindsdien volgt lijn 12 de route van lijn 11.
Op 2 oktober 1983 verviel de keerdriehoek in de Rijnstraat, en neemt lijn 12 lijn 16 over. Middels een lus door de binnenstad worden beide routes gecombineerd. Dit had tot gevolg dat lijn 12 drie bestemmingen had; Duindorp, Moerwijk, en Centraal Station. Dit kon verwarrend zijn. Op het Rijswijkseplein kruiste lijn 12 zichzelf.
Op 13 juli 1996 werd deze combinatie ongedaan gemaakt, en keerde lijn 16 terug. Het verschil was alleen dat bij CS het lijnummer veranderd werd; de trams reden gewoon door.
Op 14 december 2003 werd lijn 12 definitief ingekort tot Station HS.
Op 8 juli 2023 werd de naam van het eindpunt Markenseplein/Duindorp veranderd in Zuiderstrand.
Bron
- Railatlas tramlijnen Den Haag en omstreken vanaf 1864, J.Blok & D.v.d. Spek, uitgeverij de Alk, 2009.
| Haagse tramlijnen |
|---|
|
Operationele lijnen:
1 ·
2 ·
RR3 ·
RR4 ·
6 ·
9 ·
11 ·
12 ·
15 ·
16 ·
17 ·
19 .
RR34 |