Uitklappen
Wikisage, de vrije encyclopedie van de tweede generatie, is digitaal erfgoed
rel=nofollow

Tramlijn 10 (Haaglanden)

Uit Wikisage
Naar navigatie springen Naar zoeken springen

Tramlijn 10 is een HTM-tramlijn in de regio Haaglanden. Er zijn meerdere lijnen met dit nummer geweest.

Historie

De 1e tramlijn 10 ging op 4 augustus 1906 rijden tussen het Kurhaus en de Waldeck Pyrmontkade, via de Kanaalweg. De lijnkleuren waren 馃煡|馃煥 (rood|geel).

Op 22 september 1906 volgde verlenging tot de Prinsegracht, via de krappe Bleekerslaan. Terug door de krappe Warmoezierstraat. De reden hiervoor was dat de Lijnbaan toen nog niet verbreed was, en bovendien had de WSM-stoomtram daar zijn beginpunt. De stoomtram verdween in 1932, en de Lijnbaan werd verbreed in 1938. Toen kon lijn 10 dus daar gaan rijden.

Op 15 oktober 1919 volgde verlenging naar Station HS, via de Boekhorststraat en Koningstraat.

Op 20 juni 1921 volgde verlenging vanaf het Statenplein naar de Kranenburgweg, via de Willem de Zwijgerlaan.

Op 1 januari 1927 werd het traject Station HS - Westduinweg.

Op 1 november 1929 volgde verlenging van Kranenburgweg via Tesselseplein en Pluvierstraat naar de Duivelandsestraat. In 1943 kon lijn 10 het eindpunt Statenkwartier niet meer bereiken door de aanleg van de Atlantikwal met de tankgracht. All茅茅n met een speciale pas mocht je lopend de "grens" over, en verderop overstappen op een "tramlijn binnen de vesting"; in dit geval 10A, maar later zonder nummer, lijn 0, en daarna lijn 14/14A. De sporen in het sperrgebiet werden deels opgebroken, ook op de Willem de Zwijgerlaan. De grens was t. h. v. waar nu de President Kennedylaan is.

Op 17 november 1944 werden alle tramlijnen voorlopig opgeheven. Alle buslijnen waren al eerder opgeheven wegens alle oorlogstoestanden.

Op 11 juni 1945 kon lijn 10 weer rijden, tussen het Valkenbosplein en de Stuwstraat. Het traject Statenplein - Duivelandsestraat was wel gepland voor herstel, maar kwam toch niet meer terug. Daarmee verloor Duindorp zijn rechtstreekse tramlijn naar het centrum. In 1948 werd wel begonnen met herstel op de Willem de Zwijgerlaan, maar in 1955/56 werd dat weer verwijderd zonder gebruikt te zijn. In 1951 werden de sporen op de Stadhouderslaan en Statenlaan naar de middenberm verplaatst, en kwam er een dubbelsporige keerdriehoek Statenplein/Willem de Zwijgerlaan, als aanzet voor herstel van de route naar Duindorp. Deze driehoek werd alleen voor opstellen extra trams gebruikt, maar bleef wel lang liggen, en na verwijdering was aan het asfalt nog decennia te zien wat daar geweest was, tot in 2009.

Op 22 mei 1966 ging lijn 10 doorrijden naar Station Voorburg, via het Spui., en verdween daarom uit o. a. de Boekhorststraat, de Koningsstraat, de Draaistraat en de Stuwstraat.

Vanaf 2003 reed lijn 10 langs het Congrescentrum en over de Scheveningseweg. Het werd een spitslijn, en later werd het deel tussen Station HS en Station Voorburg niet meer bereden.

Zo werd het dus steeds minder, en op 6 januari 2013 werd lijn 10 opgeheven.

Per 6 januari 2025 ging er weer een lijn 10 rijden, als spitslijn tussen Scheveningen en Vrederust, via lijn 1, het centrum, station HS, en station Moerwijk. Dezelfde eindpunten als lijn 9 dus, en deels dezelfde route, maar met een flinke omweg via delen van o. a. lijn 1 en lijn 16. Deze lijn zou in 2022 al zijn gaan rijden, tot Moerwijk, maar vanwege Covid werd het uitgesteld. De afstand van de nieuwe lijn is ongeveer 15 km. Lijn 10 rijdt op maandag tot en met donderdag.

Bijzonderheid

Ter hoogte van de Elandstraat had lijn 10 een kort zijspoor, tot boven het water. Railreiniger no. 2, nu museumtram, kon daar zijn afval in een schuit onder de rails laten vallen. In 1960 werd het water gedempt, lijn 10 kreeg vrije baan, en het zijspoor verdween.

Bron

  • Railatlas tramlijnen Den Haag en omstreken vanaf 1864, J. Blok & D. v. d. Spek, uitgeverij de Alk, 2009.
rel=nofollow