Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.
- Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
- Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
The Doors
The Doors | ||
Plaats uw zelfgemaakte foto hier | ||
Achtergrondinformatie | ||
Jaren actief | 1965-1973 (Gedeeltelijke reünies in 1978, 2001, 2003 & 2008) | |
Oorsprong | Los Angeles, Californië, Verenigde Staten | |
Genre(s) | Rock, Bluesrock, psychedelische rock, acid rock | |
Label(s) | Elektra Rhino | |
Leden | ||
Leadzanger | Jim Morrison † | |
Drummer | John Densmore | |
Toetsenist | Ray Manzarek † | |
Gitarist | Robby Krieger | |
Website | ||
(en) IMDb-profiel |
The Doors was een Amerikaanse band uit de jaren 1965-1973. De band maakte rockmuziek met psychedelische melodieën en poëtische teksten.
De naam is ontleend aan een citaat uit het boek The Doors of Perception van Aldous Huxley: "There are things known and there are things unknown, and in between are the doors of perception".[1]
De grootste successen boekte de band in de originele bezetting met Jim Morrison als leadzanger. In deze bezetting bracht de band zes studioalbums uit, waarvan een aantal nummers geschreven waren onder invloed van drugs, zoals lsd. Morrison overleed in de zomer van 1971 in Parijs en ligt aldaar begraven Cimetière du Père-Lachaise onder de naam James Douglas Morrison. Daarna bracht de band nog twee studioalbums uit met nieuwe nummers. De zang op deze albums werd door toetsenist Ray Manzarek en gitarist Robby Krieger overgenomen. Na bijna dertig jaar kwam het tot een reünie. Op initiatief van Krieger en Manzarek vormde zich The Doors of the 21st Century. Aangevuld met Ian Astbury als vervanger van Jim Morrison speelden ze in diverse concertzalen. Drummer Stewart Copeland trad in deze nieuwe bezetting van The Doors in 2002-2003 ook enkele keren met hen op. [2]
Muziek
The Doors gold als een van de grootste en belangrijkste bands van de jaren zestig. De muziek is een mengsel van blues, rock, psychedelische muziek, klassieke muziek en jazz. Het opruiende en compromisloze optreden van Morrison maakte hun optredens radicaal en controversieel. Menig maal droeg Morrison zijn zelfgeschreven gedichten voor.
Wat in de muzikale bezetting opvalt, is de afwezigheid van een bassist. Er is gezocht naar een bassist, maar niemand was bereid de baspartijen op de voorgestelde manier spelen. De baspartijen worden door Ray Manzarek met zijn linkerhand gespeeld op een Fender Rhodes Piano Bass, die bovenop zijn Continental Vox orgel was geplaatst. Tijdens de studio-opnames voor hun albums werden bassisten ingehuurd zoals Larry Knechtel, Kerry Magness, Leroy Vinnegar, Harvey Brooks, Ray Neopolitan, Lonnie Mack, Douglas Lubahn en Jerry Scheff. Laatstgenoemde was de bassist van Elvis Presley tijdens diens shows in Las Vegas van 1969 tot en met 1977. Hij heeft LA Woman ingespeeld. Jim Morrison zou hem hebben gevraagd, omdat hij een grote fan van Elvis was. Er wordt gezegd dat Scheff op verzoek van Morrison deel zou gaan uitmaken van de band. Door de dood van Morrison is het daar echter niet van gekomen.
Robby Krieger is een veelzijdige gitarist. Hij begon op zijn zestiende te spelen op een Spaanse gitaar en kreeg later les van Ravi Shankar op sitar en sarod. Na het zien van een optreden van Chuck Berry koos hij voor een wijnrode Gibson SG. Door zijn voorkeur voor blues, de slidegitaar en het met de vingers bespelen van de snaren in plaats van met een plectrum beschikt Robby Krieger over een karakteristieke speelstijl.
The Doors brachten een opvallend lang nummer (11:39) op hun debuutalbum The Doors uit: 'The End'. Bij live-optredens werd dit nog verder opgerekt, zodat sommige uitvoeringen wel 25 minuten duurden. Grote delen van het nummer werden dan geïmproviseerd. Morrison droeg daardoorheen zijn poëzie voor, soms geïmproviseerd. Een goed voorbeeld daarvan is terug te vinden op de Matrix-tapes (1967), die alleen nog via het bootlegcircuit verkrijgbaar zijn.
De harmonieën worden grotendeels bepaald door de lage stem van Morrison die afsteekt tegen de schelle klanken van het Hammondorgel van Manzarek. Vaak wordt een ostinato (steeds herhaald kort motief) gebruikt. Tijdens hun improvisaties maakten ze gebruik van de turnaround, een van oorsprong uit de jazz stammende akkoordenstructuur die zich steeds herhaalt. Hierdoor worden eindeloze improvisaties mogelijk. In de partituren bedienden The Doors zich vaak van een harmonische of melodische mineurtoonladder. Ook komen er none-akkoorden, pentatoniek en soms zelfs dodecafonie voor. Al deze middelen leveren een scala aan mogelijkheden. Zeker in de lange nummers zijn ze veelvuldig gebruikt, waardoor er een grote spanningsboog ontstaat.
Voor hun teksten maken The Doors voornamelijk gebruik van de poëzie van Jim Morrison[3]. Veel van zijn teksten zijn moeilijk te begrijpen, mystiek en somber van toon. Ze zijn dikwijls gebaseerd op gebeurtenissen uit het leven van Morrison zelf. Geweld, seks en de dood zijn belangrijke thema's. Hiervoor vond Morrison inspiratie bij Arthur Rimbaud en Charles Baudelaire, dichters die hem er mede toe deden besluiten zich in Parijs te vestigen. De tekst van 'The End' leverde de band van diverse kanten kritiek op vanwege het onderwerp ―het oedipuscomplex.[bron?] Hippies vonden het te gewelddadig (zeker tijdens de Summer of Love), terwijl conservatieven het moreel verval vonden prediken.
Ook Robby Krieger schreef een aantal liedteksten, waaronder het zeer succesvolle "Light My Fire".
In de vier jaar dat de band in zijn originele bezetting bestond, veranderde de stijl onder invloed van de algehele tijdgeest van acid rock naar een meer bluesachtige sound. Met name op L.A. Woman valt dit verschil op. Hier is tevens de verandering in de stem van Morrison ―die door zijn verslaving rauwer, instabieler en lager was geworden― op. Ook bediende de band zich vaker van een basgitarist.
Sociale en muzikale invloed
Door het charisma van Jim Morrison was de band erg invloedrijk bij de jeugd. Dit tot groot ongenoegen van veel volwassenen, die in Morrison een provocateur, een dandy en onruststoker zagen. Zijn voortijdig overlijden heeft van Morrison een icoon gemaakt, waardoor de muziek meerdere generaties doorstaan heeft en in sommige kringen nog steeds hogelijk gewaardeerd wordt.
Ondanks het succes kwamen The Doors ernstig in de problemen toen Morrison vervolgd werd voor exhibitionisme en verstoring van de openbare orde. Dit was het gevolg van een optreden in Miami, waar hij op het podium zijn lid zou hebben laten zien aan het publiek. Legendarisch is de uitspraak van de aanklager aan het einde van zijn pleidooi: And he did take his penis out, and shook it. Uiteindelijk werd Morrison veroordeeld voor openbare dronkenschap en exhibitionisme, maar niet voor de publieke masturbatie waar hij aanvankelijk voor opgepakt was. Optredens in grote steden werden door deze publiciteit afgezegd, waardoor de band ontbrak op de grotere festivals uit de late jaren zestig. Zo was de band vleugellam geworden.
Veel mensen zien The Doors als belangrijke vertegenwoordigers van de tegenbeweging van de jaren zestig. Ook de muziek en teksten zijn van blijvende waarde gebleken, zoals te zien is aan het grote aantal covers, de blijvende airplay en verkoop van albums, en het grote aantal bands dat zegt beïnvloed te zijn door The Doors.
Discografie
Albums
Album(s) met hitnoteringen in de Nederlandse Album Top 20/50/75/100 |
Datum van verschijnen |
Datum van binnenkomst |
Hoogste positie |
Aantal weken |
Opmerkingen |
---|---|---|---|---|---|
The Doors | 1967 | - | |||
Strange Days | 1967 | - | |||
Waiting for the Sun | 1968 | - | |||
The Soft Parade | 1969 | - | |||
Morrison Hotel | 1970 | 20-06-1970 | 17 | 2 | |
Absolutely live | 1970 | - | Livealbum | ||
13 | 1970 | - | Verzamelalbum | ||
L.A. Woman | 1971 | 19-06-1971 | 4 | 25 | |
Other Voices | 1971 | - | |||
Weird Scenes Inside the Gold Mine | 1972 | - | Verzamelalbum | ||
Full Circle | 1972 | - | |||
The Best of The Doors (I) | 1973 | - | |||
An American prayer | 1978 | - | als Jim Morrison & The Doors | ||
Alive She Cried | 1983 | 05-11-1983 | 27 | 6 | Livealbum |
Classics | 1985 | - | Verzamelalbum | ||
Live at the Hollywood Bowl | 1987 | - | Verzamelalbum | ||
The Best of The Doors | 1987 | 24-02-1990 | 10 | 36 | Verzamelalbum |
The Doors | 1991 | 11-05-1991 | 35 | 21 | Soundtrack |
The Doors in Concert | 1991 | 01-06-1991 | 44 | 13 | Livealbum |
An American Prayer | 1978 | 10-06-1995 | 36 | 8 | als Jim Morrison & The Doors |
The Doors Box Set (part 1) | 1998 | - | Verzamelalbum | ||
The Doors Box Set (part 2) | 1998 | - | Verzamelalbum | ||
The Best of The Doors | 2000 | 07-10-2000 | 38 | 23 | Verzamelalbum |
Bright Midnight: Live in America | 2001 | - | Livealbum | ||
The Very Best of The Doors (40th Anniversary) | 2007 | 31-03-2007 | 12 | 23 | Verzamelalbum |
When You're Strange | 2010 | - | Verzamelalbum |
Album(s) met hitnoteringen in de Vlaamse Ultratop 50/100 |
Datum van verschijnen |
Datum van binnenkomst |
Hoogste positie |
Aantal weken |
Opmerkingen |
---|---|---|---|---|---|
An American prayer | 1978 | 10-06-1995 | 24 | 6 | als Jim Morrison & The Doors |
Greatest hits | 1995 | 14-10-1995 | 19 | 3 | Verzamelalbum |
The best of The Doors | 2000 | 04-08-2001 | 17 | 10 | Verzamelalbum |
The best of | 1985 | 06-12-2003 | 95 | 1 | Verzamelalbum |
The very best of The Doors (40th Anniversary) | 2007 | 31-03-2007 | 10 | 15 | Verzamelalbum |
A collection | 08-07-2011 | 09-07-2011 | 66 | 7 | Verzamelalbum |
L.A. woman | 1971 | 04-02-2012 | 50 | 3 | |
Live at the Bowl '68 | 2012 | 03-11-2012 | 124 | 5 |
Singles
Single(s) met hitnoteringen in de Nederlandse Top 40 |
Datum van verschijnen |
Datum van binnenkomst |
Hoogste positie |
Aantal weken |
Opmerkingen |
---|---|---|---|---|---|
Light My Fire | 1967 | 12-08-1967 | 25 | 6 | |
The unknown soldier | 1968 | 15-06-1968 | 23 | 8 | Nr. 17 in de Single Top 100 |
Hello, I love you | 1968 | 10-08-1968 | 14 | 9 | Nr. 2 in de Single Top 100 |
Touch me | 1969 | 25-01-1969 | 21 | 5 | Nr. 19 in de Single Top 100 |
Wishful sinful | 1969 | 26-04-1969 | tip9 | - | |
Tell all the people | 1969 | 21-06-1969 | tip18 | - | |
Love her madly | 1971 | 08-05-1971 | 9 | 8 | Nr. 4 in de Single Top 100 / Alarmschijf |
Riders on the storm | 1971 | 31-07-1971 | 7 | 9 | Nr. 7 in de Single Top 100 / Alarmschijf |
Waiting for the sun | 1971 | 23-10-1971 | 17 | 5 | Nr. 14 in de Single Top 100 |
Tightrope ride | 1971 | 25-12-1971 | 27 | 3 | Nr. 23 in de Single Top 100 |
Ships with sails | 1972 | 08-04-1972 | tip16 | - | |
The mosquito | 1973 | 06-01-1973 | 18 | 6 | Nr. 17 in de Single Top 100 |
Light my fire | 1991 | 13-07-1991 | 29 | 4 | Nr. 27 in de Single Top 100 |
Rapture riders | 03-03-2006 | 18-03-2006 | tip10 | - | met Blondie / Nr. 39 in de Single Top 100 |
Single(s) met hitnoteringen in in de Vlaamse Ultratop 50 |
Datum van verschijnen |
Datum van binnenkomst |
Hoogste positie |
Aantal weken |
Opmerkingen |
---|---|---|---|---|---|
Hello, i love you, won't you tell me your name? | 1968 | 31-08-1968 | 11 | 5 | |
Light my fire | 1966 | 20-07-1991 | 41 | 1 | Nr. 24 in de Radio 2 Top 30 |
Rapture riders | 2006 | 25-03-2006 | 21 | 10 | met Blondie / Nr. 17 in de Radio 2 Top 30 |
Breakn' a sweat | 2013 | 02-02-2013 | tip48 | met Skrillex |
Radio 2 Top 2000
Nummer(s) met noteringen in de NPO Radio 2 Top 2000 | '99 | '00 | '01 | '02 | '03 | '04 | '05 | '06 | '07 | '08 | '09 | '10 | '11 | '12 | '13 | '14 | '15 | '16 | '17 | '18 | '19 | '20 | '21 | '22 | '23 |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Break On Through (To the Other Side) | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | 1296 | 1422 | 1501 | ||||||
L.A. Woman | - | 218 | - | 351 | 217 | 321 | 308 | 396 | 315 | 327 | 280 | 299 | 265 | 235 | 239 | 312 | 345 | 360 | 421 | ||||||
Light My Fire | 60 | 99 | 129 | 113 | 96 | 126 | 157 | 166 | 218 | 143 | 201 | 222 | 203 | 196 | 229 | 289 | 357 | 377 | 404 | ||||||
Love Her Madly | - | 658 | 615 | 557 | 630 | 705 | 879 | 1009 | 1112 | 849 | 886 | 987 | 854 | 888 | 940 | 1134 | 1368 | 1431 | 1412 | ||||||
People Are Strange | - | - | - | - | - | - | 1099 | 724 | 739 | 1158 | 731 | 678 | 517 | 388 | 361 | 501 | 527 | 683 | 781 | ||||||
Riders on the Storm | 12 | 14 | 12 | 10 | 12 | 16 | 24 | 26 | 33 | 22 | 26 | 27 | 23 | 32 | 30 | 40 | 49 | 46 | 49 | ||||||
Roadhouse Blues | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | 1879 | 1098 | 1455 | ||||||
The Crystal Ship | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | 1957 | - | ||||||
The End | - | 109 | 158 | 122 | 102 | 123 | 145 | 151 | 106 | 127 | 142 | 143 | 113 | 124 | 120 | 152 | 181 | 229 | 244 | ||||||
Touch Me | - | 940 | - | 568 | 691 | 821 | 604 | 705 | 801 | 714 | 767 | 733 | 690 | 728 | 693 | 891 | 1063 | 1083 | 1168 | ||||||
Waiting for the Sun | 500 | - | 767 | - | - | - | - | - | - | - | 1217 | 1176 | 1215 | 1259 | 996 | 1370 | 1770 | 1820 | 1989 |
Dvd's
Dvd's met hitnoteringen in de Dvd Top 30 |
Datum van verschijnen |
Datum van binnenkomst |
Hoogste positie |
Aantal weken |
Opmerkingen |
---|---|---|---|---|---|
Mr. Mojo Risin': The Story of L.A. Woman | 2012 | 28-01-2012 | 21 | 3 | |
Live at the bowl '68 | 2012 | 27-10-2012 | 6 | 13 | |
Feast of friends | 2014 | 15-11-2014 | 4 | 8 | |
Live at the Isle of Wight Festival 1970 | 2018 | 03-03-2018 | 1(1wk) | 5 |
Dvd's met hitnoteringen in de Vlaamse Ultratop muziek-dvd top 10/20 | Datum van verschijnen |
Datum van binnenkomst |
Hoogste positie |
Aantal weken |
Opmerkingen |
---|---|---|---|---|---|
Anniversary collection | 2004 | 18-09-2004 | 7 | 2 | |
Collector's edition | 2010 | 08-05-2010 | 7 | 14 | |
Live at the bowl '68 | 2012 | 17-11-2012 | 10 | 2 |
Bibliografie
- Collmer, Th., Pfeile Gegen Die Sonne (Augsburg, 2002)
- Crisafulli, C., Moonlight Drive: The Stories Behind Every Doors' Song (Miami Springs, 1995)
- Crisafulli, C., The Doors: When The Music's over (New York, 2000)
- Davis, S., Jim Morrison: Leven, Dood, Legende (Utrecht, 2004), vertaling van Jim Morrison. Life, Death, Legend.
- Densmore, J., Riders on the Storm. My Life with Jim Morrison and The Doors (New York, 1991)
- Faris, G. en R.M. Faris, Living In The Dead Zone: Janis Joplin And Jim Morrison (Mansfield, 2002)
- Fowlie, W., Rimbaud And Jim Morrison. The Rebel As Poet (Durham/London, 1993)
- Gerstenmeyer, H., The Doors: Sounds For Your Souls (Norderstedt, 2001)
- Hopkins, J., and D. Sugerman, No One Here Gets Out Alive (New York, 1995)
- Hopkins, J., The Lizard King (New York, 1992)
- James, L., "Interview With Jim Morrison" (1967)
- Manzarek, R, Light My Fire: My Life with The Doors (New York, 1998)
- Moddemann, R., The Doors (Kőnigswinter, 2001)
- Morrison, J., The Lords and The New Creatures (New York, 1969/1970)
- Rocco, J., The Doors Companion (New York, 1997)
- Sugerman, D., The Doors Complete Lyrics (London/Sydney, 1991)
- Sundling, D., The Ultimate Doors Companion (London, 2000)
- The Lost Writings of Jim Morrison, Volume 1: Wilderness (New York, 1988)
- The Writings of Jim Morrison, Volume 2: The American Night (New York, 1990)
- Thomas, T., Interview With Jim Morrison (Canadian Broadcasting Company, 1970)
- James Douglas Morrison, "An American Prayer" (Los Angeles, 1971)
Externe link
Noten
- º Zie onder andere Wikiquote. De quote ook wordt ook aangehaald in de film The Doors uit 1991. Huxley had die frase overigens op zijn beurt weer ontleend aan het gedicht The Marriage of Heaven and Hell van William Blake, die daarin schrijft: "If the doors of perception were cleansed every thing would appear to man as it is, infinite".
- º Drummer John Densmore weigerde indertijd deel te nemen aan een reünie. Zijn opstelling leidde in juli 2005 tot een rechtszaak, die hij won, waarna de band nog enige tijd doorging onder de naam Riders on the Storm.
- º Zijn poëzievoordracht is o.a. te horen is op het album An American Prayer
Zie ook de categorie met mediabestanden in verband met The Doors op Wikimedia Commons.