TU Delft

TU Delft

Hoofdgebouw van de TU Delft.

Universiteit
Naam	Technische Universiteit Delft (TU Delft)
Buitenlandse naam	Delft University of Technology
Opgericht	8 januari 1842
Type	Vrij onderwijs, technisch
Rector	Prof. K.C.A.M. (Karel) Luyben
Stad	Delft
Land	Nederland
Studenten	15.321 (2009)
Staf	4.640 (2009)
Lid van	3TU, IDEA, CESAER, EUA, SAE
Homepage	www.tudelft.nl

De TU Delft oftewel Technische Universiteit Delft is een Nederlandse universiteit in de stad Delft.

Geschiedenis

Oprichting

De universiteit is voortgekomen uit de Koninklijke Akademie ter opleiding van burgerlijke ingenieurs zoo voor 's lands dienst als voor de nijverheid en van kweekelingen voor den handel die op 8 januari 1842 werd gesticht, met steun van koning Willem II. De eerste directeur en grondlegger was Antoine Lipkens. Kort na de oprichting kreeg de kersverse academie haar eerste huisvesting aan de Oude Delft 95.

Universitaire status

Op 2 mei 1863 werd het technisch onderwijs in Nederland wettelijk gereglementeerd, en daarbij gebracht in de sfeer van het middelbaar onderwijs. Bij Koninklijk Besluit werd het jaar daarop, op 20 juni 1864 de Koninklijke Akademie opgeheven, en werd Delft aangewezen als plaats voor de vestiging van een Polytechnische School. De naam "Technische Hoogeschool van Delft" deed zijn intrede bij de wet van 22 mei 1905. Het academisch niveau van de opleiding werd daarmee erkend, en de Hoogeschool kreeg de status van universiteit. Ook het promotierecht werd daarmee ingevoerd. Het aantal studenten in die tijd lag rond de 450. Rechtspersoonlijkheid kreeg de Hogeschool bij de wet van 7 juni 1956. Met ingang van het collegejaar 1986/1987 is de naam gewijzigd in Technische Universiteit Delft.

De Technische Universiteit Delft is vertegenwoordigd in de Stichting Academisch Erfgoed, een stichting die als doel heeft om universitaire collecties en cultuurschatten in stand te houden.

Locatie universiteitsgebouwen

De universiteitsgebouwen waren aanvankelijk allemaal gesitueerd in de Delftse binnenstad. Slechts enkele gebouwen bevonden zich aan de overkant van de Schie, in de Wippolder. In de tweede helft van de 20e eeuw veranderde dit, en werden langzamerhand alle opleidingsgebouwen verplaatst naar een eigen "universiteitswijk" in Delft-Zuid, onder invloed van een campusgedachte. De visie over wat er met de oude universiteitsgebouwen moest gebeuren, was wisselend, afhankelijk van de "cultuurgevoeligheid" van de universiteitsbestuurders van het moment. Een van de laatste universiteitsgebouwen in de binnenstad was de universiteitsbibliotheek, die in 1997 vervangen werd door een nieuwe bibliotheek op de campus. Anno 2006 is er (vrijwel?) geen gebouw in de binnenstad meer eigendom van de universiteit, en worden ook de oudere gebouwen nét buiten de campus van lieverlee afgestoten. Het relatief nieuwe gebouw van de afdeling "Technische Materiaalwetenschappen" werd in 2005 (?) verkocht, om half 2006 op die locatie te kunnen beginnen met de nieuwbouw ten behoeve van de Technische Hogeschool Rijswijk.

Naamswijziging

Op 25 september 1985 werd wettelijk besloten dat de naam Hogeschool per 1 september 1986 zou worden omgevormd tot "Technische Universiteit Delft". Op dit ogenblik studeren aan de oudste Nederlandse ingenieursopleiding ruim 14.000 vrouwen en mannen, waarvan ruim 12% afkomstig is uit andere landen, het hoogste aantal buitenlandse studenten aan een Nederlandse universiteit. Na een reeks, deels geslaagde, reorganisaties telt de TU Delft anno 2008 nog ongeveer 4.500 medewerkers.

Overwegend mannelijke studenten

De overgrote meerderheid van de studenten aan de Delftse universiteit is man, op minder technische opleidingen als bouwkunde, industrieel ontwerpen en wiskunde na. Ook bij het wetenschappelijk personeel is het aantal vrouwen nog sterk in de minderheid. De eerste vrouwelijke hoogleraar aan de toenmalige TH Delft was Toos Korvezee in de jaren '30. Diverse initiatieven zijn afgelopen decennia ontplooid om meer vrouwen naar de universiteit te lokken en de universiteit 'vrouwvriendelijker' te maken. Zo waren er voor middelbare scholieren in de jaren '90 onder meer de "Thea studeert techniek"-dagen (later "Meiden studeren techniek" (MST)-dagen) waarbij aankomende studentes enthousiast gemaakt werden voor een technische studie aan de TU Delft. Ook bestond er intern een aparte emancipatiecommissie die gevraagd en ongevraagd advies kon geven over vrouwenzaken. In de praktijk werd deze commissie echter nauwelijks bij zaken betrokken. Rond 1998 werd het werk van de commissie gedecentraliseerd, wat er in de praktijk op neerkwam dat er geen officiële emancipatie-organen meer over waren. Ook de MST-dagen, die volgens het ministerie van Onderwijs landelijk geen succes bleken, werden verleden tijd.

Brand Bouwkunde

In de ochtend van 13 mei 2008 brak een grote brand uit in een gebouw van de faculteit Bouwkunde. De brand breidde zich snel uit naar de hogere verdiepingen en via de noordelijke vleugel omlaag naar de begane grond. Delft is als gevolg van de brand een architectonisch meesterwerk van Jo van den Broek armer. Het gebouw voor Bouwkunde herbergde ook diverse, uit kunst- en architectuurhistorisch oogpunt belangwekkende collecties. Een deel daarvan bevond zich op of boven de tweede verdieping. Dat bezit is tijdens de brand of de sloop daarna verloren gegaan. Een meubelcollectie, de bibliotheek en de prenten en kaarten, welke zich op de eerste verdieping, de begane grond of in de kelder bevonden, konden wel worden gered.

De TU had (nog) geen gebruiksvergunning voor het pand van Bouwkunde toen de brand uitbrak, maar mocht van de brandweer het gebouw wel gebruiken. Hoewel het gaat om een bestaand gebouw, waarvoor minder strenge regels gelden, waren er tal van aanpassingen uitgevoerd waarmee het gebouw aan moderne eisen was aangepast. De verlaagde plafonds, aangebracht tijdens de bouw, waren echter nog steeds van brandbaar materiaal en hebben voor de snelle verspreiding van het vuur gezorgd. De gemeente mag, afhankelijk van het eigen beleid, in zo'n geval desondanks een gebruiksvergunning verstrekken. De regelgeving voor bestaande gebouwen is minder streng dan voor nieuwbouw. De regelgeving heeft immers vooral betrekking op de veiligheid van personen en de beperking van de uitbreiding van brand - en aangezien niemand gewond raakte of reëel in gevaar heeft verkeerd bleek het gebouw (dus) aan de bedoeling van de regelgeving te voldoen.

Faculteiten

Onderwijs en onderzoek in verschillende richtingen vindt plaats binnen de verschillende faculteiten. Sinds de oprichting van de universiteit nam het aantal faculteiten langzamerhand toe. Anno 1998 telde de universiteit zo'n 16 faculteiten. Door bezuinigingen en herstructurering werd er in de jaren daarop echter grondig gesnoeid in dit aantal. Anno 2008 heeft de TU Delft 8 faculteiten die in totaal 14 bachelor-opleidingen en 38 master-opleidingen aanbieden. Een overzicht van de faculteiten en hun bachelor-opleidingen is als volgt:

• Bouwkunde (gebouw Rijksmonument)
• Civiele Techniek en Geowetenschappen
  • Technische Aardwetenschappen
  • Civiele Techniek
• Elektrotechniek, Wiskunde en Informatica
  • Elektrotechniek
  • Technische Wiskunde
  • Technische Informatica
• Industrieel Ontwerpen
• 3mE (Mechanical, Maritime and Materials Engineering)
  • Werktuigbouwkunde (gebouw Rijksmonument)
  • Maritieme Techniek
• Luchtvaart- en Ruimtevaarttechniek
• Technische Natuurwetenschappen
  • Life Science & Technology (in samenwerking met de Universiteit Leiden)
  • Molecular Science & Technology (in samenwerking met de Universiteit Leiden)
  • Technische Natuurkunde
• Techniek, Bestuur en Management
  • Technische Bestuurskunde

In 1996 is een samenwerking begonnen tussen het Imperial College in Londen, de Technische Universiteit in Helsinki, de Rheinisch-Westfälische Technische Hogeschool in Aken en de TU Delft op het gebied van technische aardwetenschappen, waarin twee programma's werden aangeboden, een zogeheten EMC (grondstofwinning) en EMEC (grondstofverwerking). Inmiddels is deze master uitgegroeid tot de Federation of European Mineral Programs, waarin de volgende partijen participeren: Rheinisch-Westfälische Technische Hogeschool Aken, de Technische Universiteiten in Berlijn en Bergakademie Freiberg (Duitsland), Delft (Nederland), Helsinki (Finland), Košice (Slowakije), Wroclaw (Polen), de Universiteit van Wroclaw (Polen) en de Universiteit van Exeter (Verenigd Koninkrijk). Het Imperial College in Londen doet dus niet meer mee in deze federatie.

In september 2006 beginnen de Eidgenössische Technische Hochschule, de Rheinisch-Westfälische Technische Hogeschool van Aken en de TU Delft met een gezamenlijke master toegepaste geofysica als spinoff van de gezamenlijke IDEA League. De deelnemers studeren daarbij achtereenvolgens in Delft, Zürich en Aken, waarna de student zelf de locatie kan bepalen waar hij zijn afstudeerproject verricht. Uniek is dat het om een volledig gezamenlijke opleiding gaat, met één examenreglement en één curriculum.

Voor postacademisch onderwijs heeft TU Delft in 1987 het instituut Delft TopTech opgericht. Zij verzorgt masterprogramma's op het snijvlak van technologie en het zakenleven.

Bestuur

De Universiteit wordt bestuurd door het College van Bestuur (CvB) en gecontroleerd en geadviseerd door de ondernemingsraad en de studentenraad. De studentenraad bestaat (meestal) uit de partijen AAG en ORAS.

Onderzoeksinstituten

De TU Delft kent de volgende onderzoeksinstituten:

• Batch kennis centrum (BKC)
• 'Computer Integrated Manufacturing' Centre Delft (CCD)
• Delft Institute of Earth Observation and Space Systems (DEOS)
• Delft Instituut voor Duurzame Energie (DIDE)
• Delft Institute of Microelectronics and Submicron Technology (DIMES)
• Delft University Research (DISens)
• Delft Institute for Information Technology in Service Engineering (DITSE)
• Delft Cluster
• Hechtingsinstituut TU Delft
• Hyperbody Research Group
• ICTO Programma TU Delft
• Reactor instituut Delft (RID) (voorheen bekend als Interfacultair Reactor Instituut (IRI)) met de Hoger Onderwijs Reactor
• International Research Centre for Telecommunications-transmission and Radar (IRCTR)
• Interduct
• Koiter Instituut Delft (KID)
• Knowledge Centre WMC AE
• Netherlands Institute for Metals Research (NIMR)
• Onderzoeksinstituut OTB
• International Research Institute for Simulation, Motion and Navigation Technologies (SIMONA)
• Vermogenselektronica en Elektromagnetisch Conversie Centrum (VEMC)
• Intelligent Systems Consortium (ISC)

Studentenleven

Het studentenleven voor studenten aan de Technische Universiteit Delft is grotendeels georganiseerd in studie- en studentenverenigingen. De meerderheid van de Delftse studenten is lid van een dergelijke vereniging.

Zie voor een volledige opsomming:

• Lijst van studieverenigingen
• Lijst van studentengezelligheidsverenigingen
• Lijst van studentensportverenigingen

Eredoctoraten

In 1906 heeft de TU Delft het promotierecht verkregen. Dit betekent dat iemand door gespecialiseerd wetenschappelijk onderzoek bij de betrokken instelling een doctorsgraad mag verwerven. Daarnaast kunnen universiteiten eredoctoraten uitreiken aan personen op grond van bijzondere verdiensten. Het Delftse eredoctoraat is tussen 1906 en 2006 aan 100 mensen verleend. Enkele eminente namen zijn onder anderen:

• Abraham Kuyper, (1907), premier en theoloog
• Cornelis Lely, (1907), civiel ingenieur, vader van de Deltawerken
• Petrus Cuypers, (1907), architect Rijksmuseum en centraal station in Amsterdam
• Gerard L.F. Philips, (1917), oprichter NV Philips
• Hendrik Antoon Lorentz, (1918), natuurkundige en Nobelprijswinnaar
• Hendrik P. Berlage, (1925), architect
• Albert Plesman, (1947), luchtvaartpionier
• Z.K.H. Prins Bernhard, (1951), prins der Nederlanden
• John Douglas Cockcroft, (1959), directeur Brits kernwapenprogramma
• Gerrit Th. Rietveld, (1964), architect
• Santiago Calatrava, (1997), architect

Enkele bekende alumni

Zie ook de lijst van alumni van de Technische Universiteit Delft

Techniek/wetenschap

• Martinus W. Beijerinck, microbioloog
• Lodewijk van den Berg, Space Shuttle-astronaut
• Dirk Coster, hoogleraar en ontdekker van het element Hafnium
• Frans Ghijsels, architect en stedenbouwkundige
• Hubert-Jan Henket, architect
• Herman Hertzberger, architect
• Jacobus van 't Hoff, Nobelprijswinnaar scheikunde
• Alexandre Horowitz, uitvinder van onder andere de Philishave
• Gerrit van Iterson, stichter van de Cultuurtuin voor Technische Gewassen, de latere Botanische Tuin TU Delft
• Warner T. Koiter, voormalig hoogleraar toegepaste mechanica
• Dom Hans van der Laan, architect, leidende figuren van de Bossche School
• Hendricus van der Maas, scheepsbouwkundig ingenieur en vliegtuigbouwkundige
• Simon van der Meer, Nobelprijswinnaar natuurkunde
• Felix Vening Meinesz, geofysicus en geodeet
• Willem van der Poel, hoogleraar en computerpionier
• Bernhard Tellegen, uitvinder pentode
• Johan van Veen, bedenker en "vader van" de deltawerken

Politiek/organisatie

• Jan van Bemmel, voormalig rector magnificus Erasmus Universiteit
• Wim Dik, voormalig topman KPN, nu hoogleraar Management ICT-georiënteerde organisaties aan de TU Delft
• Frits Fentener van Vlissingen, ondernemer
• Karien van Gennip, staatssecretaris van Economische Zaken
• Pieter Hofstra, Tweede Kamerlid van de VVD
• Frederik Bernard s'Jacob, oud burgemeester Rotterdam
• Abdul Qadir Khan, Pakistaans wetenschapper en bedrijfsspion
• Herman Meijer (1947), oud-politicus van GroenLinks (oud-wethouder van Rotterdam)
• Anton Mussert, civiel ingenieur en NSB-politicus
• Cornelis Lely, gouverneur van Suriname, minister en projectleider Afsluitdijk
• Prins Johan Friso van Oranje-Nassau van Amsberg
• Gerard Philips, grondlegger Philips
• Frits Philips, voormalig bestuursvoorzitter van Philips
• Roel Pieper, ICT-ondernemer
• Jo Ritzen, voormalig Minister van Onderwijs en Wetenschappen
• Diederik Samsom, Tweede Kamerlid van de PvdA
• Wim Schermerhorn, eerste premier na WOII, geodeet, oprichter ITC
• Egbert Schuurman, lid Eerste Kamer (ChristenUnie) en voormalig hoogleraar techniekfilosofie
• Henk Slebos, leverancier van goederen aan het Pakistaans kernwapenprogramma
• Paul Smits, voormalig voorzitter van de Raad van Bestuur van KPN
• Jeroen van der Veer, topman Royal Dutch Shell
• Bas van der Vlies, Tweede Kamerlid van de SGP
• Leen van der Waal, voormalig Europarlementariër voor SGP/GPV/RPF (lid van de SGP)

Rectores Magnifici

• rond 1934: J.G. Rutgers
• 1951 - 1959: Prof.dr. O. Bottema
• 1970 - 1973: Prof.ir. H.R. van Nauta Lemke (vervroegd opgevolgd)
• 1980 - 1985: Prof. ir. B. P. Th. Veltman
• 1985 - 1988: Prof.dr. J.M. Dirken
• ?? - 1993 : Prof.drs. P.A. Schenck
• 1993 - 1997: Prof.ir. K.F. Wakker
• 1997 - 1998: Prof.dr.ir. J. Blaauwendraad (vervroegd opgevolgd)
• 1998 - 2002: Prof.ir. K.F. Wakker
• 2002 - 2010: Prof.dr.ir. J.T. Fokkema
• 2010 : Prof.ir. K.C.A.M. Luyben

Trivia

• Het pand van de Technische Universiteit Delft ligt precies op de 52e breedtegraad noord.

Zie ook

• Lijst van medewerkers van de Technische Universiteit Delft

Externe links

• www.tudelft.nl, de officiële website van de TU Delft
• Honderd maal honoris causa, Sjaak Priester, in Delft Integraal, 2006.1, overzicht uit het wetenschapsmagazine Delft Integraal van alle personen die tussen 1906 en 2006 van de TU Delft een eredoctoraat hebben ontvangen

Bronvermelding

Bronnen, noten en/of referenties:

• "De Technische Universiteit te Delft", inleiding in "Gids 1986/87", jaargids van de Technische Universiteit Delft
• "Een correctief referendum voor de Oude Delft", artikel in Delta (universiteitsblad TU Delft) over afstoting van het gebouw aan de Oude Delft 75, 12 december 2000

  Zie ook de categorie met mediabestanden in verband met Technische Universiteit Delft op Wikimedia Commons.

Universiteiten in Nederland

Bekostigd: Erasmus Universiteit Rotterdam · Open Universiteit Nederland · Radboud Universiteit Nijmegen · Rijksuniversiteit Groningen · Technische Universiteit Delft · Technische Universiteit Eindhoven · Universiteit van Amsterdam · Universiteit Leiden · Universiteit Maastricht · Universiteit Twente · Universiteit Utrecht · Universiteit van Tilburg · Vrije Universiteit · Wageningen Universiteit Aangewezen: Katholieke Theologische Universiteit · Nyenrode Business Universiteit · Protestantse Theologische Universiteit vestiging Kampen · Theologische Universiteit Apeldoorn · Theologische Universiteit Kampen (Broederweg) · Universiteit voor Humanistiek · Universiteit Nimbas Grensoverstijgende universiteiten: transnationale Universiteit Limburg Voormalige universiteiten: Universiteit van Harderwijk · Universiteit van Franeker · Kwartierlijke Academie van Nijmegen

IDEA League

Conference of European Schools for Advanced Engineering Education and Research