Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.
- Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
- Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
Radboud Universiteit Nijmegen
| Radboud Universiteit Nijmegen | ||
| Locatie | , | |
De Radboud Universiteit Nijmegen werd in 1923 opgericht als Katholieke Universiteit Nijmegen. Op 1 september 2004 is de naam van de universiteit veranderd in Radboud Universiteit Nijmegen. De universiteit staat op het oude landgoed Heyendael, direct tegen het centrum van de stad. De universiteit en het Universitair Medisch Centrum St Radboud tellen in 2009 zo'n 10.000 medewerkers en ruim 18.000 studenten.
Organisatie
Aan de Radboud Universiteit Nijmegen vindt onderwijs vooral plaats in kleine groepen, waarin studenten en docenten contact met elkaar hebben. De universiteit heeft 20 onderzoeksinstituten en telt 121 opleidingen (40 bachelor- en 64 masteropleidingen en 17 postinitiële lerarenopleidingen), verdeeld over negen faculteiten. Het Max Planck Instituut voor Psycholinguïstiek is het enige instituut buiten Duitsland van het Max-Planck-Gesellschaft dat ook de naam van de stichting draagt. De negen faculteiten van de universiteit zijn:
- Filosofie
- Letteren
- Managementwetenschappen
- Natuurwetenschappen, Wiskunde & Informatica
- Rechtsgeleerdheid
- Religiewetenschappen
- Sociale wetenschappen
- Theologie
- Medische Wetenschappen & Universitair Medisch Centrum St Radboud
Zowel de Radboud Universiteit Nijmegen als het Universitair Medisch Centrum (UMC) St Radboud gaat uit van de Stichting Katholieke Universiteit (SKU) die anno 2009 onder leiding staat van voorzitter drs. L.M.L.H.A. Hermans. Het UMC St Radboud is samen met de Radboud Universiteit Nijmegen, een 'dochter' van de SKU.
Het college van bestuur, dat vanaf het jaar 2000 onder leiding staat van voorzitter Ir. R.J. de Wijkerslooth de Weerdesteyn, is statutair verantwoordelijk voor de universiteit en is het bestuurlijke orgaan dat het algemene beleid voor de negen faculteiten vaststelt. De rector magnificus is sinds 2007 prof. mr. S.C.J.J. Kortmann, hoogleraar Burgerlijk Recht sinds 1984. Vice-voorzitter is sinds 1 januari 2008 Anton Franken.
Het stichtingsbestuur houdt toezicht op en adviseert dit college van bestuur over het door het college te voeren beleid. Elk faculteitsbestuur leidt en beheert de faculteit en bepaalt de koers die de faculteit als geheel vaart. De toezichthoudende functie voor de Raad van Bestuur van het UMC wordt ook vervuld door het bestuur van de Stichting Katholieke Universiteit.
Onderwijs
De Radboud Universiteit Nijmegen biedt veertig bacheloropleidingen en meer dan zestig masteropleidingen in de alfa-, bèta- gamma- en medische wetenschappen.
Eerstejaarsstudenten kunnen bij alle opleidingen rekenen op minimaal vijftien tot twintig contacturen in de vorm van hoorcolleges, werkcolleges of begeleiding. In september 2009 werd gestart met de Radboud Honours Academy (RHA). Dat is een tweejarig academisch onderwijsprogramma voor de meest getalenteerde en gemotiveerde studenten. De RHA schenkt veel aandacht aan coaching en persoonlijke ontwikkeling. Een student volgt dit programma naast zijn of haar reguliere opleiding. Hiermee biedt de universiteit individuele op de ambities toegesneden studietrajecten.
Studenten- en studieverenigingen
 Lijst van studentengezelligheidsverenigingen in Nijmegen |
Onderzoek
De onderzoeksinstituten zijn:
- Research Institute for Religious Studies and Theology
- Centre for Ethics
- Research Institute for Philosophy
- Institute for Historical, Literary and Cultural Studies
- Institute for Law
- Institute for Management Research • Nijmegen Institute for Social Cultural Research
- Research Centre Graduate School of Education
- Centre for Language Studies
- Behavioural Science Institute
- Donders Institute for Brain, Cognition and Behaviour
- Nijmegen Institute for Infection, Inflammation and Immunity
- Institute for Genetic and Metabolic Disease
- Institute for Oncology
- Nijmegen Centre for Evidence-Based Practice
- Nijmegen Centre for Molecular Life Sciences
- Institute for Water and Wetland Research
- Institute for Molecules and Materials
- Institute for Mathematics, Astrophysics and Particle Physics
- Institute for Computing and Information Sciences
- Institute for Science, Innovation and Society
Onderzoeksfaciliteiten
De Radboud Universiteit heeft twee Europese onderzoeksfaciliteiten:
Het High Field Magnet Laboratory (HFML) en de LifeScience Trace Gas Facility. De combinatie van het opwekken van zeer hoge magneetvelden (60 Tesla) voor korte tijd en continue velden (33 Tesla) over langere tijd, maakt het HFML een bijzonder lab voor materialenonderzoek in magnetische omstandigheden. Er zijn op de wereld slechts een paar vergelijkbare laboratoria. De hoofdgebruikers, onderzoekers van het Institute for Molecules and Materials, richten zich op het meten van kwantumeffecten; magnetische manipulatie van moleculen; en optische en ver-infrarood spectroscopie. De toestand van gewichtloosheid die in het magneetveld optreedt, is vergelijkbaar met die in de ruimte en biedt excellente groeicondities voor zuivere (eiwit)kristallen.
Met de Life Science Trace Gas Facility kunnen zeer kleine concentraties gas worden gemeten in plant, dier en mens. Dat gebeurt in real time en in vivo experimenten. De sporengasdetectoren van de Science Trace Gas Facility staan ter beschikking van levenswetenschappers uit heel Europa. De techniek is toepasbaar in de plantenfysiologie, microbiologie, bodemwetenschappen en geneeskunde, maar geeft bijvoorbeeld ook informatie over de beste bewaarcondities voor oogstproducten.
Het Donders Institute for Brain, Cognition and Behaviour is een instituut voor hersenonderzoek. Met de meest geavanceerde technieken onderzoekt men hier de informatieverwerking in het brein. Andere bijzondere onderzoekslabs zijn bijvoorbeeld het RIVERlab, waar in een virtualrealityomgeving onderzoek gedaan kan worden naar hoe mensen reageren op hun omgeving, of het Baby Research Centre, waar de taalontwikkeling en de sociale en cognitieve ontwikkeling van kinderen in de eerste drie jaar van hun leven wordt onderzocht. De bètafaculteit speelt een voortrekkersrol op het gebied van Scanning Probe Microscopy, een sleuteltechniek voor de nanotechnologie.
Spinozawinnaars
De NWO Spinozapremie worden jaarlijks uitgereikt en is de belangrijkste wetenschappelijke prijs in Nederland. De onderstaande hoogleraren van de Radboud Universiteit hebben een Spinozapremie verworven.
Prof. dr. Theo Rasing (2008) Hoogleraar Spectroscopie van vaste stoffen en grensvlakken van het Institute for Molecules and Materials. Rasing is een toonaangevend pionier in het ontwikkelen van nieuwe technieken om met licht materialen op nanometerschaal te bestuderen en te manipuleren. Zijn meest recente en succesvolste onderzoek is dat naar manipulatie van magnetisme met licht.
Prof. dr. Carl Figdor (2006) Hoogleraar Experimentele Immunologie Radboud Universiteit Nijmegen en hoogleraar Celbiofysica Universiteit Twente, directeur van het Nijmegen Centre for Molecular Life Sciences. Ontving de NWO-Spinozapremie voor zijn baanbrekende onderzoek naar het gebruik van afweercellen tegen kanker en voor de manier waarop hij fundamenteel onderzoek weet te vertalen naar het bed van de patiënt.
Prof. dr. Peter Hagoort (2005) Hoogleraar Cognitieve Neurowetenschap en directeur van het F.C. Donders Centre for Cognitive Neuroimaging, ontving de prijs vanwege zijn onderzoek naar het menselijk taalvermogen én de manier waarop hij het FC Donders Centre in vijf jaar naar wereldfaam heeft geleid.
Prof. dr. Henk Barendregt (2002) Hoogleraar in de Grondslagen van de Wiskunde en de Informatica, ontving de prijs vanwege zijn buitengewone prestaties op het terrein van de wiskunde, logica en informatica. Internationale reputatie verwierf hij door baanbrekend werk op het gebied van de zogeheten lambdacalculus. Dit is een taal waarin wiskundigen algoritmes opschrijven en bestuderen.
Prof. dr. Bert Meijer (2001) Hoogleraar Organische chemie aan de TU Eindhoven en Nijmegen. Hij is de grondlegger van de macro-organische chemie, het gebied tussen de 'gewone' organische chemie van kleine moleculen en de macromoleculaire chemie (polymeerchemie).
Prof. dr. Anne Cutler (1999) Hoogleraar Vergelijkende taalpsychologie en directeur van het Nijmeegse Max Planck Institut für Psycholinguïstik. Ze ontving de Spinozapremie voor haar taalvergelijkend onderzoek en haar onderzoek naar de taalontwikkeling van baby’s. Ze richtte in Nijmegen het Baby Research Center op, met faciliteiten voor gedragsobservatie en voor EEG-onderzoek.
Prof. dr. Pieter Muysken (1998) Hoogleraar Taalwetenschap, verbonden aan het Centre for Language Studies. Bij ontvangst van zijn prijs was Muysken nog verbonden aan de Rijksuniversiteit Leiden. Hij besloot tot een overstap naar Nijmegen vanwege de prima onderzoeksfaciliteiten. Hij wordt internationaal erkend als leider in de creolistiek en de verwante terreinen van tweetaligheid, taalverwerving en sociolinguïstiek.
Geschiedenis
De huidige universiteit is eigenlijk de tweede in Nijmegen: in 1655 werd de eerste Nijmeegse universiteit opgericht de Kwartierlijke Academie van Nijmegen. Daarmee liep het echter slecht af. In 1665 trof een pestepidemie stad en universiteit en na het rampjaar 1672, toen de Fransen Nijmegen binnenvielen, was het snel afgelopen. In 1679 verliet de laatste hoogleraar, Gerard Noodt, de universiteit. Het geld was op.[1]
De Radboud Universiteit Nijmegen is in 1923 opgericht als Katholieke Universiteit Nijmegen. Het initiatief is genomen door de in 1905 in het leven geroepen Radboud Stichting. De Tweede Wereldoorlog treft de universiteit zwaar. Ze verliest bekende hoogleraren zoals Robert Regout, hoogleraar Volkenrecht, en Titus Brandsma, hoogleraar Geschiedenis der wijsbegeerte en mystiek en verdediger van de vrije pers. Zij worden vanwege verzetsactiviteiten gearresteerd en overlijden in het concentratiekamp te Dachau. In 1943 weigert rector magnificus Hermesdorf de loyaliteitsverklaringen die de Duitse bezetter eist, aan de studenten voor te leggen. De universiteit sluit haar deuren. Tijdens het bombardement van Nijmegen op 22 februari 1944 verliest de universiteit veel van haar gebouwen.
In maart 1945 worden de colleges hervat en begint de bloei van de universiteit. Hoogleraren als L.J. Rogier, Anton van Duinkerken en later Edward Schillebeeckx worden bekende boegbeelden. Het aantal studenten groeit snel, van 3000 in 1960 tot 15.000 in 1980. Nijmegen wordt een brede universiteit met acht faculteiten. Nadat de medische faculteit in 1951 als eerste naar het landgoed Heyendael is getrokken, vestigen alle faculteiten zich hier in de loop der tijd. De democratiseringsbeweging van de jaren zestig en zeventig verloopt ook in Nijmegen stormachtig. Het gaat om medezeggenschap van studenten en wetenschappelijk personeel, maar ook om de inhoud en oriëntatie van de studie. Het is de tijd van bezettingen. De bestuursverhoudingen veranderen.
Vanaf de jaren tachtig komt de universiteit in rustiger vaarwater en concentreert ze zich op vernieuwing in onderwijs en onderzoek. Vanaf eind jaren negentig is sprake van een bouwgolf. Een van de vier sterkste magneten ter wereld wordt in Nijmegen geïnstalleerd. met laboratoria waar moleculaire levenswetenschappers naar bronnen van ziektes speuren, een nieuwe bètafaculteit, een modern sportcentrum, en een nanolaboratorium waar natuur- en scheikundigen van het Institute for Molecules and Materials onderzoek doen.
Naamswijziging
Sinds 1 september 2004 draagt de universiteit (voorheen bekend als Katholieke Universiteit Nijmegen) de naam Radboud Universiteit Nijmegen, maar statutair bleef het de Katholieke Universiteit Nijmegen. Als afkorting wordt RU Nijmegen gehanteerd. Volgens de voorzitter van het college van bestuur, ir. Roelof de Wijkerslooth, verduidelijkt de nieuwe naam de samenwerking tussen de universiteit en het Universitair Medisch Centrum St Radboud (voorheen bekend als Academisch Ziekenhuis St.-Radboud Nijmegen). Critici van deze naamswijziging beweren dat ze is ingegeven uit een vorm van schaamte voor de katholiciteit van de onderzoeksinstelling. Eerder had ook al de Katholieke Universiteit Brabant haar naam in 2002 veranderd in Universiteit van Tilburg.
De naam Radboud Universiteit Nijmegen verwijst naar de oorsprong van de universiteit. In 1905 werd de Radboud Stichting opgericht ter bevordering van het rooms-katholieke hoger onderwijs. In 1923 opende de Katholieke Universiteit in Nijmegen haar deuren. De oprichting werd voor een groot deel betaald door het katholieke volksdeel zelf. De nieuwe naam Radboud Universiteit Nijmegen bevestigt de band met de katholieke gemeenschap en grijpt terug naar de geschiedenis van de instelling.
De Radboud Stichting zelf is vernoemd naar de bisschop, geleerde en dichter Sint-Radboud die rond 900 leefde. Hij is geboren in een adellijke Frankische christelijke familie en vernoemd naar zijn voorvader, de Friese koning Radboud. De naam Radboud betekent ‘boodschapper van raad’.
Theologische faculteit
De Radboud Universiteit heeft een eigen theologische faculteit, waarvan aartsbisschop Willem Jacobus Eijk de grootkanselier is. De universiteit heeft in 2005 besloten niet te participeren in één gezamenlijke theologische faculteit, die mede toegang geeft tot het priesterambt.
In haar theologische faculteit zet ze de traditie voort van de Nijmeegse theologie, die mede dankzij theologen als prof. dr. Edward Schillebeeckx wereldwijd gekend is. In december 2006 raakte bekend dat de theologische faculteit niet langer bevoegd is canonieke graden te verlenen, omdat de faculteit geen statuten heeft opgesteld die voldoen aan de apostolische constitutie Sapientia christiana.
Wapen
Het wapen van de universiteit is van keel een kruis van zilver, met een schildhoofd van lazuur beladen met een gehalode duif met uitgestrekte vleugels met zeven stralen, alles van zilver. Het schild is gedekt door de kroon van Karel de Grote. Wapenspreuk: In Dei Nomine Feliciter. De wapenspreuk is ontleend aan geschriften uit de Karolingische periode. Ook wordt de spreuk in verband gebracht met Willibrord.
Het wapen werd bij de stichting van de universiteit ontworpen door edelsmidse Brom in Utrecht. De benedenhelft van het wapen is het wapen van de Nederlandse kerkprovincie. De duif in het schildhoofd is het symbool van de Heilige Geest.[2]
Interactie tussen student en ondernemer
Sinds 1980 zijn er 350 bedrijven ontstaan uit de Radboud Universiteit. Samen zorgen die bedrijven voor innovatieve producten en voor de directe werkgelegenheid van 4000 personen in de regionale kenniseconomie. De universiteit stimuleert startende ondernemers en laat opbrengsten van succesvolle spin-offs ten goede komen aan haar onderwijs en onderzoek. Binnen de regeling kennisbescherming en –exploitatie is het intellectuele eigendom van resultaten van wetenschappelijk onderzoek geregeld en worden de belangen van onderzoekers en instelling beschermd.
Het project Go! laat studenten en recent afgestudeerden intensief kennis maken met ondernemerschap. De Radboud Universiteit, de Hogeschool Arnhem Nijmegen en ArtEZ Hogeschool der Kunsten werken hierin nauw samen. Zij willen meer studenten onderwijsmodules over ondernemerschap aanbieden en stimuleren dat pas afgestudeerden en promovendi een eigen onderneming starten.
Voor ondernemende studenten en net afgestudeerde starters is er binnen de universiteit een Innovation Lab. Daar kunnen ze terecht in de eerste fase op weg naar een zelfstandig bedrijf. Ze werken hier in een wetenschappelijke omgeving, in de nabijheid van onderzoek, met gelijkgestemden. Starters kunnen er werkruimte huren, gebruik maken van faciliteiten (lab, bibliotheek).
Kennis Exploitatie Radboud Nijmegen (KERN ), biedt ondersteuning aan technostarters. Het is een samenwerkingsverband tussen de Radboud Universiteit, het UMC St Radboud, de Hogeschool van Arnhem en Nijmegen en regionale partners. Doel is startende ondernemers beter te ondersteunen en daarmee een bijdrage te leveren aan de kenniseconomie.
De Radboud University Nijmegen Holding (2006) is een steun in de rug voor succesvolle spin-offs en biedt op verschillende manieren actief ondersteuning en begeleiding aan startende ondernemers.
Op de universiteitscampus nabij NS Station Heyendaal ligt het Mercator Science Park. Dat biedt huisvesting voor kennisintensieve bedrijven die willen samenwerken met de Radboud Universiteit Nijmegen. Mercator Incubator is organisator van spin-off activiteiten en de help desk voor jonge kennisbedrijven op de campus Heyendaal.
Het Nano Lab Nijmegen vervult een brugfunctie tussen uitkomsten van nano-onderzoek en het midden- en kleinbedrijf. Het gaat om het vermarkten van ontdekkingen en inzet van nanowetenschap om nieuwe producten te ontwikkelen.
De campus
De Radboud Universiteit in Nijmegen heeft haar campus, dat bijna het gehele Landgoed Heyendaal, de tegenwoordige Nijmeegse wijk Heijendaal, bestrijkt, onderverdeeld in drie gebieden, Heyendaal Zuid, Heyendaal Oost en de medische faculteit waar het UMC St Radboud gevestigd is. Voor de tweede wereldoorlog lag de campus nog buiten het centrum van de stad, tegenwoordig ligt de campus aan de grens van het stadscentrum. Op het terrein van het UMC St Radboud staan dienstwoningen, twee hotels voor personeel en gasten en de kerk van de universiteit, welke zeer actief is. Heyendaal Zuid huisvest bijna alle theoretische studies van RU. Het hoogste gebouw van Nijmegen, het Erasmusgebouw (88 mtr.) staat op dit gedeelte van de campus. Ook vindt men hier horeca en detailzaken. Op Heyendaal Oost worden over het algemeen de praktijk gerichte studies aangeboden en staan de onderzoeksgebouwen, ook staat het studentencomplex Sterrenbosch waar de Stichting Studenten Huisvesting Nijmegen de kamers van verhuurt. Hoewel het universitair sportcentrum geografisch gezien op Heyendaal Oost staat, behoort het tot het terrein van Heyendaal Zuid.
Tijdschriften
Vier keer per jaar verschijnt het Radboud Magazine, een blad voor de alumni van de universiteit. Het tijdschrift behandelt onder andere diensten van de universiteit en maatschappelijke ontwikkelingen. Voor leden van de Vereniging van Reünisten is het gratis, anderen betalen €12,50 per jaar. Het onafhankelijke universiteitsblad Vox, bedoeld voor studenten en medewerkers, verschijnt tweewekelijks en wordt gratis verspreid op de campus. Op de RU maken de studenten ook een onafhankelijk studentenblad, dat tienmaal per jaar verschijnt: het Algemeen Nijmeegs Studentenblad (ANS).
Bekende personen
| Lijst van bekende hoogleraren, bestuurders en studenten aan de Radboud Universiteit |
Noten
- º De Nijmeegse Pallas : de geschiedenis van de kwartierlijke academie en medische faculteit, 1655-1679 / Hans Bots & Toon Kerkhoff (Nijmegen 2001)
- º Judith van Beukering (red.) 80 jaar KU Nijmegen - 80 objecten. Tachtig jaar Katholieke Universiteit Nijmegen in voorwerpen van wetenschap, geschiedenis en kunst (Nijmegen 2003) 15.
Externe links
| Universiteiten in Nederland |
|---|
