Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.
- Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
- Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
Eerste Franse Republiek
| République française | |||||
| |||||
| |||||
| Kaart | |||||
| 1800. | |||||
| 1800. | |||||
| Algemene gegevens | |||||
| Hoofdstad | Parijs | ||||
| Talen | Frans, Nederlands (in Vlaanderen) | ||||
| Volkslied | Marseillaise | ||||
| Regering | |||||
| Regeringsvorm | Republiek | ||||
De Eerste Franse Republiek werd uitgeroepen op 22 september 1792 door de nieuw opgerichte Nationale Conventie. De Eerste Republiek duurde tot de vestiging van het Eerste Franse Keizerrijk in 1804 onder Napoleon Bonaparte. Deze periode wordt gekenmerkt door de val van de Bourbonmonarchie, het bestuur van de Nationale Conventie en de beruchte Terreur, de oprichting van het Directoire en de Thermidoriaanse Reactie en de opkomst van Napoleon Bonaparte. Ondertussen woedden de Eerste en Tweede Coalitieoorlogen tussen de Franse Republiek en de Europese monarchieën.
Nationale Conventie
Koning Lodewijk XVI werd na de Bestorming van de Tuilerieën (10 augustus 1792) door de Nationale Vergadering afgezet, maar formeel bleef de monarchie bestaan. Een tijdlang bestond nog onenigheid over wat er moest gebeuren, gezien de sterke royalistische sympathie bij delen van de bevolking en de oprukkende Coalitietroepen. In paniek over de val van Verdun vonden de Septembermoorden plaats, waarbij men tegenstanders van de revolutie ombracht. De Franse overwinning op het Pruisisch-Oostenrijkse leger in de slag bij Valmy bracht de revolutionairen echter het nodige zelfvertrouwen om de monarchie definitief af te schaffen en de republiek uit te roepen.
De Nationale Conventie nam het bestuur over van de Nationale Vergadering. Deze Nationale Conventie bleek uitermate instabiel, en werd gedomineerd door radicale jakobijnen. Deze periode werd gekenmerkt door het Schrikbewind, ’de Terreur’, waarbij vele executies – vaak willekeurig – met de guillotine werden uitgevoerd, vaak op instigatie van Robespierre. De afgezette koning, inmiddels gedegradeerd tot 'burger Louis Capet', onderging dit lot op 21 januari 1793. Ondertussen werd de ontkerstening van Frankrijk geforceerd en achtereenvolgens de cultus van de Rede en de cultus van het Opperwezen als alternatieven geprobeerd. Deze ontwikkelingen leidden onder meer tot de (mislukte) katholiek-royalistische Opstand in de Vendée (maart 1793–maart 1796) en de Opstand van 13 Vendémiaire (5 oktober 1795) tegen de revolutionaire republiek in het algemeen en tot de (geslaagde) Thermidoriaanse Reactie (juli 1794–november 1795) tegen de Terreur in het bijzonder.
Directoire
De Nationale Conventie viel in 1795 en werd vervangen door het gematigder Directoire, waarin de girondijnen zich meer lieten gelden. Ook deze periode werd gekenmerkt door een grote instabiliteit.
Consulaat
Napoleon, Emmanuel Joseph Sieyès en Pierre-Roger Ducos pleegden op 9 november 1799 de staatsgreep van 18 Brumaire en installeerden het Consulaat. In de praktijk kwam dit neer op de totale macht voor Napoleon. Deze periode werd gekenmerkt door een gedeeltelijke pacificatie met het buitenland en de Rooms-Katholieke Kerk, en wordt door sommigen beschouwd als het einde van de Franse Revolutie.
Het Consulaat eindigde met de bestendiging van de macht van Napoleon toen deze zichzelf tot keizer kroonde op 2 december 1804. Hierna begon de periode van het Eerste Franse Keizerrijk.
Zie ook
.png){kind=link}
Zie ook de categorie met mediabestanden in verband met French First Republic op Wikimedia Commons.