Wikisage, de vrije encyclopedie van de tweede generatie, is digitaal erfgoed

Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.

  • Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
  • Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
rel=nofollow

Het Klokhuis

Uit Wikisage
Versie door Mdd (overleg | bijdragen) op 7 nov 2019 om 15:26 (https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Het_Klokhuis&oldid=54820051)
(wijz) ← Oudere versie | Huidige versie (wijz) | Nieuwere versie → (wijz)
Naar navigatie springen Naar zoeken springen
rel=nofollow
Bestand:Klokhuis op bezoek.webm
Opname van het Klokhuis bij ProRail

Het Klokhuis is een educatief jeugdprogramma van de NTR, dat iedere werkdag in de vooravond wordt uitgezonden op NPO 3. Het Klokhuis leert kinderen in de leeftijdscategorie van 9 tot 15 jaar over de wereld om hen heen, in de breedste zin van het woord.

Opzet

Een Klokhuisaflevering bestaat uit twee gedeelten, enerzijds een educatief gedeelte (reportage) en anderzijds veelal komische sketches en liedjes (de dramafragmenten). Per aflevering staat een bepaald onderwerp centraal. Dit onderwerp kan van alles zijn; van de koekjesfabriek tot New York. In het informatieve gedeelte wordt het onderwerp op een begrijpbare manier uitgelegd. Soms komen er experts over het onderwerp aan het woord, maar vaker legt de presentator het zelf uit.

De sketches en liedjes gaan over hetzelfde thema als de reportage, maar richten zich op de emotionele, morele en ethische aspecten van het onderwerp. Vaak wordt hierin een beetje de spot gedreven met het onderwerp. Af en toe spelen de sketches ook rechtstreeks in op wat er in het educatieve gedeelte gebeurt.

Geschiedenis

Zie ook Geschiedenis van de Nederlandse televisie

In 1988 kwam er een derde net naast Nederland 1 en 2. Dit net was nog helemaal leeg en kon dus gevuld worden met nieuwe programma's. Daar hoorde ook een nieuw kinderprogramma bij. Zo ontstond het idee voor Het Klokhuis, een informatief programma voor kinderen ouder dan zes jaar, als een opvolger van Sesamstraat.

De eerste uitzending van Het Klokhuis was op 3 januari 1988 op Nederland 2. De eerste maanden werd het programma alleen op zondag uitgezonden. Toen de nieuwe Nederlandse zender Nederland 3 in april 1988 van start ging, verhuisde Het Klokhuis daarheen. Op deze zender werd Het Klokhuis vanaf toen vijf keer per week uitgezonden.

In 1992 verhuisde het programma naar Nederland 1, samen met de andere NOS-programma's Sesamstraat en het Jeugdjournaal. In 1994 verhuisden de drie programma's terug naar Nederland 3. Met de komst van de kinderzender Z@ppelin in september 2000 werd het programma daarop uitgezonden, vanaf dat moment zeven dagen per week. Sinds september 2005 is het programma op NPO Zapp te zien.

In 1990 dreigde Het Klokhuis vanwege te hoge kosten van het scherm te verdwijnen. Een vaste kijker haalde dertigduizend handtekeningen op om het programma te redden. Er werden bovendien in de Tweede Kamer vragen gesteld. De actie slaagde in haar opzet en het programma bleef.[1]

Op 19 mei 2011 werd er een Klokhuisaflevering in 3D uitgezonden (rood-groen).

Naam

Het is niet bekend wie de naam Het Klokhuis heeft bedacht. Wel is duidelijk dat men naast de reeds bestaande ‘straat’ van Sesamstraat ook een ‘huis’ wilde hebben. In dat ‘huis’ zouden diverse onderwerpen heel grondig worden uitgelegd. ‘Tot op het bot’ en ‘Je tanden erin zetten’, de link naar het opeten van een appel tot op het ‘klokhuis’, was snel gelegd. De bedenker van het programma heette verder Ben Klokman.

Personen

Presentatoren van het educatieve gedeelte

Het educatieve gedeelte van Het Klokhuis is in de loop van tijd in handen van verschillende presentatoren en presentatrices geweest:

Huidige presentatoren

Presentator/presentatrice Periode
Bart Meijer (2005-heden)
Nienke de la Rive Box (2012-heden)[2]
Pascal Tan (2016-heden)
Sosha Duysker (2016-heden)
Eva Cleven (2016-heden)
Janouk Kelderman (2017-heden)
Habtamu de Hoop (2018-heden)

Oud-presentatoren

Presentator/presentatrice Periode
Willem van de Sande Bakhuyzen (1988-1989)
Katarina Rejger (1988-1991)
Hans Zuydveld (1988-1989)
Monique Hagen (1988-2003)
Marjan Verhaar (1988)
Jeroen Kramer (1989-2000)
Bas Westerweel (1989-1994)
Marjolein Macrander (1994-1996)
Yvon Jaspers (1994-2000)
Jetske van den Elsen (2000-2001)
Klaas van der Eerden (2000-2005)
Ernst van der Pasch (2000-2008)
Margreet Beetsma (2001-2007)
Dolores Leeuwin (2001-2015)
Lotte Verlackt (2002-2006)
Lisa Wade (2007-2012)
Mustafa Marghadi (2010-2012)
Maurice Lede (2011-2018)[3]

Typetjes

Bestand:Loes Luca.jpg
Loes Luca als Yvette de Vriesch-met-sch in Het Klokhuis in 1992
Bestand:Beeld en Geluid 2015-01-17 010.JPG
Kostuum van prof. Fetze Alvanouds in het museum bij het Instituut van Beeld en Geluid

In de sketches en liedjes komt een groot aantal verschillende typetjes voor, die worden vertolkt door onder anderen Nettie Blanken, Frank Groothof, Hans Kesting, Loes Luca, Edwin Rutten, Tjitske Reidinga, Joost Prinsen, Aart Staartjes, Harry van Rijthoven, Ellen Pieters, Laus Steenbeeke, Eric van der Donk, Gijs de Lange, Remko Vrijdag, Alex Klaasen, Wieteke van Dort, Pepijn Gunneweg, Sergio IJssel, Loes Haverkort en Katja Herbers. Tot aan haar overlijden in 2001 maakte ook Sylvia Millecam haar opwachting in het programma.

Schrijvers

  • Niek Barendsen
  • Jurrian van Dongen
  • Karel Eykman
  • Pascal Griffioen
  • Martijn Hillenius
  • Frank Houtappels
  • Michiel Hoving
  • Dirk Nielandt
  • Peter Sterk
  • Fedor van Rossem

Rolverdeling

Veel typetjes zijn eenmalig, maar sommige keren met regelmaat terug:

Personage Acteur/actrice Geschreven door
De antiquair meneer Joosten Joost Prinsen Fetze Pijlman
Wim Waaman Joost Prinsen Jan Riem
Professor Fetze Alsvanouds van de Universiteit van Harderwijk Aart Staartjes Ries Moonen
Yvette de Vriesch-met-sch Loes Luca Ted van Lieshout
De moppentrommel: Suppoosten in museum Aart Staartjes
Loes Luca
Ta en To Aart Staartjes (Ta van der Hoeven) Jan Riem
Joost Prinsen (To Blijdestijn)
De Bilitons Edwin Rutten Karel Eykman
Wieteke van Dort
Frank Groothof
Sylvia Millecam
De kok Alberdinck Thijm Gijs de Lange Hans Dorrestijn
Beinema en Kwelder (een dromerige kantoorklerk en zijn chef) Hans Kesting Jan Riem
Harry van Rijthoven
Twee ruziënde buurmannen Hans Kesting (Meneer Paskom)
Ellen Pieters (Mevrouw Paskom)
Laus Steenbeeke (Meneer Boontje)
Tjitske Reidinga (Mevrouw Boontje)
Frits van Turen en zijn kameraad Egbert Schattaard Hans Kesting
Gijs de Lange
Prinsesje Petronella Tjitske Reidinga Niek Barendsen
Het dierencafé Aart Staartjes (Varken)
Laus Steenbeeke (Haan)
Joost Prinsen (Bok)
Konijnenfamilie Loes Luca
Tjitske Reidinga
Boy Zonderman Frank Groothof Jan Riem
Politierechercheurs Vurk en Vork Joost Prinsen (Hoofdcommisaris)
Gijs de Lange (Vurk)
Hans Kesting (Vork)
De vriendjes Frankje en Lausje Frank Groothof Ted van Lieshout
Laus Steenbeeke
Rapper Remko Vrijdag Jurrian van Dongen
Bill en Will Rogier in 't Hout (Bill)
Pepijn Gunneweg (Will)
Arie & Jacob Pepijn Gunneweg (Arie)
Rogier in 't Hout (Jacob)
Ard en Fjodor Pepijn Gunneweg (Fjodor)
Rogier in 't Hout (Art)
Liefdeslessen Gijs de Lange
Puberjongens Jonathan en zijn mattie Saïd Pepijn Gunneweg (Jonathan)
Mimoun Oaïssa (Said)
Kabouter Appelflap Rogier in 't Hout
Pubermeiden Becky en Malika Bracha van Doesburgh (Becky)
Katja Herbers (Malika)
Cowboy Colt Williams Remko Vrijdag
Cora en Deborah Ellen Pieters
Loes Luca
De marktdames Wieteke van Dort
Loes Luca
Mevrouw van Dam Wieteke van Dort Jan Riem
De orgeldraaier Edwin Rutten Willem Wilmink
Daantjer & Zaantjer (de Quizpolitie) Hans Kesting
Laus Steenbeeke
Fee van dienst Loes Luca Ted van Lieshout
Mimi & Aafke Annet Malherbe (Mimi)
Anniek Pheifer (Aafke)
Igor de Viking en Robin Hood Rogier in 't Hout (Igor de Viking)
Laus Steenbeeke (Robin Hood)
Burt en Danny Hans Kesting (Burt)
Laus Steenbeeke (Danny)
De bushalte Verschillende acteurs
MC Kwadraat en Korte Frits Pim Muda
Pepijn Gunneweg
De avonturen van Varkentje Rund (Tekenfilm, animatie en stemmen: Michiel Hoving
Het Klokhuiskantoor Gijs de Lange (Ben)

Leny Breederveld (moeder van Ben)

Anniek Pheifer (Leonoor)
Rogier in 't Hout (Wouter)
Sergio IJssel (Timo)
Leraar meneer de Vries Remko Vrijdag
De Dat Kan Toch Anders Man Remko Vrijdag
De hobbyquizz met Bert & Joke uit Varsseveld Hans Kesting (Sven de Quizmaster van de hobbyquiz)
Remko Vrijdag (Bert)
Martine Sandifort (Joke)
Echtpaar Remko Vrijdag
Martine Sandifort
Kassameisjes Mike Meijer (Meneer Lisman)
Roos van Erkel (Sharon)
Elise Schaap (Samantha)
De ober Alex Klaasen
Jeroen van Koningsbrugge
NerdTV Alex Klaasen (Erik-Jan)
Plien van Bennekom (Katinka)
Oermensen Gijs de Lange, Paul R. Kooij (Oervader)
Wieteke van Dort, ? (Oermoeder)
Pepijn Gunneweg (Oerzoon)
Chirurg Hans Kesting (Dokter Visser)
Loes Luca, Wieteke van Dort, Martine Sandifort (Zuster Tiny)
Nettie Blanken, Tjitske Reidinga, Lies Visschedijk (Zuster Carla)
Cowboys Rop Verheijen
Maarten Heijmans
Mimoun Oaïssa
Leo Alkemade
Remko Vrijdag
Ruimteschip Rop Verheijen (Vader)
Ilse Warringa (Moeder)
Bart Rijnink (Zoon)
Diewertje Dir (Dochter)
Wesley en Rodney Tom van Kalmthout (Wesley)
Bart Rijnink (Rodney)
Muizen Lies Visschedijk (Moedermuis)
Bart Rijnink (Muizenzoon)
Vrachtwagenchauffeuses Shirley & Babette Anne-Marie Jung (Shirley)
Eva Van Der Gucht (Babette)
Klokhuis Klokko Simon Groen
Alex Klaasen
Michiel Nooter
Remko Vrijdag
Ilse Warringa
Tim en Adil David Elsendoorn
?
Klachtenbureau met Ton & Liesbeth uit Hendrik Ido Ambacht Alex Klaasen (Ton)
Tina de Bruin (Liesbeth)
Ilse Warringa (Mevrouw van het klachtenbureau)

Muziek

Liedjes

Veel van de in Het Klokhuis ten gehore gebrachte liedjes waren van de hand van Willem Wilmink en Ted van Lieshout en getoonzet door Harry Bannink. Na het overlijden van Bannink heeft Henny Vrienten veel muziek voor Het Klokhuis gecomponeerd. Ook Peter van de Witte schrijft en componeert regelmatig liedjes voor Het Klokhuis. De liedjes worden afwisselend vertolkt door Jacqueline Govaert, Def P, Edwin Rutten, Loes Luca, Tjitske Reidinga, Bracha van Doesburgh, Aart Staartjes, Joost Prinsen, Wieteke van Dort, Katja Herbers, Noortje Herlaar en Anne-Marie Jung.

Herkenningsmelodie

Aanvankelijk bevatte het programma een eigen titelsong, waarvan de tekst was geschreven door Harry Bannink en ingezongen door Gerda Havertong. Vanaf januari 1990 bestond de leader uit alleen een instrumentaal stuk.[4]

Zie Lijst van liedjes uit Het Klokhuis.

Projecten

Vanaf 2001 is Het Klokhuis ook aanwezig op het internet. Sindsdien is het online deel van Het Klokhuis steeds groter geworden. Voorbeelden van online en crossmediale projecten zijn:

Kindermishandeling
In 2013 maakte Het Klokhuis een speciale serie en website over kindermishandeling. Met de aflevering ‘Kindermishandeling, je kunt er wat aan doen’ won Het Klokhuis de Cinekid Kinderkast publieksprijs en de Cinekid Gouden Kinderkastprijs.
Zoek Het Uit!
Zoek Het Uit! is een serie over wetenschappelijk onderzoek. Deze laat niet alleen zien, maar daagt kinderen uit om zelf ook op onderzoek uit te gaan. Naast de afleveringen is er een app waarin kinderen worden uitgedaagd om met huis, tuin en keukenspullen kleine experimenten te doen. Maar ook een website en is er een verdiepend boek met meer verdieping op de afleveringen.
De Klokhuis Gamestudio
In de Klokhuis Gamestudio kunnen kinderen zelf aan de slag met het maken van computergames. Door het zelf te doen, leren ze spelenderwijs wat wel werkt in een game en wat niet.
De Dierenzoeker
De Dierenzoeker is een (mobiele) website en een app speciaal gemaakt voor kinderen. De Dierenzoeker stelt kinderen in staat op een leuke, gemakkelijke en speelse manier namen van dieren te achterhalen. De Dierenzoeker won op donderdag 29 november 2012 de Nationaal Groenfonds Natuurprijs.
Het Klokhuis bouwt
In Het Klokhuis bouwt konden kinderen via de Klokhuis website meedenken over het ontwerp van Het KlokHUIS. Uit meer dan duizend inzendingen werden de beste vijf ontwerpen uitgekozen door een professionele jury onder leiding van Rijksbouwmeester Liesbeth van der Pol. Klokhuisarchitect Jord den Hollander heeft de beste ontwerpen samengevoegd tot het uiteindelijke ontwerp. In twaalf afleveringen volgde Het Klokhuis van ontwerp tot oplevering de bouw van het huis. Het klokHUIS staat in Almere
De Reportagecursus
In de Reportagecursus kunnen kinderen zelf leren hoe zij een Klokhuisreportage kunnen maken. Alle stappen worden uitgelegd: vanaf het idee tot aan het bekijken van de reportage.
Lekker Goedkoop
Lekker Goedkoop is een game die gemaakt is parallel aan de tv-serie De Slavernij Junior. Deze serie voor kinderen, gemaakt door de NTR, gaat over slavernij en is in het najaar van 2011 uitgezonden. Bij deze tv-serie is een game ontworpen: Lekker Goedkoop. In Lekker Goedkoop kan je je eigen kleding ontwerpen én produceren. In een reis rond de wereld ontdek je waar en hoe kleding gemaakt wordt en welke mensen dat doen. Je kan zelf bepalen hoe het er op de locaties aan toe gaat. Wil je kinderen laten werken op de katoenplantage of niet? Wat als er niet genoeg katoen geplukt wordt zonder hun hulp? Kan je je T-shirt wel betalen als je het eerlijk produceert? Maak je je kleren lekker goedkoop? In de game wordt ook extra informatie gegeven over het land waar de kleding wordt geproduceerd.
Breaking News
Tussen 3 maart 2006 en 28 april 2007 had Het Klokhuis een speciaal onderdeel. In Breaking News werd er steeds op een andere manier een auto kapotgemaakt. Elke aflevering werd gepresenteerd door Bart Meijer. In 13 afleveringen werd er geëxperimenteerd met het slopen van auto’s door middel van verschillende krachten, zoals elektriciteit, luchtdruk en warmte.
Extra dossiers bij speciale afleveringen
Bij extra belangrijke onderwerpen wordt er op de site van Het Klokhuis een uitgebreid dossier samengesteld met aanvullende informatie. Voorbeelden van dergelijke dossiers zijn: epilepsie, dyslexie en astma. Ook komen in deze dossiers vaak kinderen aan het woord die zelf ervaring hebben met bijvoorbeeld een bepaalde ziekte of aandoening.
Overblijf TV
Overblijf TV biedt eerder uitgezonden afleveringen van Het Klokhuis aan in hoge kwaliteit die gekeken kunnen worden op het digibord op school. De uitzending blijft de hele dag beschikbaar, waardoor docenten dus zelf kunnen bepalen wanneer de uitzending gestart wordt.
De Klokhuis Sketchstudio
In de Klokhuis Sketchstudio konden kinderen zelf (Klokhuis)sketches maken. De Sketchstudio staat sinds begin 2012 niet meer online.

Eigen projecten

Vanaf maart 2014 zond Het Klokhuis iedere week een aflevering uit over de hersenen.

In het kader van Zapp Your Planet 2014 maakte Het Klokhuis daarnaast vijf afleveringen over plastic. Deze werden uitgezonden op 31 maart en in de eerste week van april.

Het Klokhuis maakt Geschiedenis

In ‘Het Klokhuis maakt Geschiedenis’ komen de belangrijkste personen, voorwerpen en plekken van vijftig hoogte- en dieptepunten uit de Nederlandse geschiedenis aan bod.

Prijzen

2013: afl. Kindermishandeling, je kunt er wat aan doen - Cinekid Gouden kinderkastprijs
2013: afl. Kindermishandeling, je kunt er wat aan doen - Cinekid Kinderkast publieksprijs
2012: Dierenzoeker - Nationaal Groenfonds Natuurprijs
2012: Het Klokhuis - Gouden Stuiver, na twaalf keer genomineerd te zijn
2012: Lekker Goedkoop - Nominatie Cinekid Nieuwe Media Prijs 2012
2012: Klokhuiswebsite - Prix Jeunesse International Interactivity Prize 2012
2011: Klokhuiswebsite - Best Children's Online Content Adult Price -verslag-
2011: Klokhuiswebsite - Gouden @penstaart
2010: 13 In de Oorlog, de game - Best Practice Virtueel Platform
2010: afl. Wat is kanker? - Cinekid Kinderkast Publieksprijs
2010: Nominatie Gouden Stuiver (Televisierring)
2009: afl. Wakduiken - Gouden Cinekid Kinderkast
2009: Nominatie Gouden Stuiver
2008: Klokhuis Game Studio - nominatie Innovation Award
2008: Klokhuis Game Studio - Cinekid Nieuwe Media Award
2008: Klokhuis Game Studio - Comenius EduMedia Zegel Plus
2008: Klokhuis Game Studio - nominatie Prix Jeunesse
2008: Klokhuis Game Studio - nominatie ADCN (game advertising)
2008: Klokhuis Game Studio - Zilveren SpinAward
2008: Nominatie Gouden Stuiver
2007: Klokhuis Sketch Studio - nominatie Gouden @penstaart
2007: UPC, beste kinderprogramma voor 6-18 jaar
2007: Nominatie Gouden Stuiver
2007: Anne Frank special - Cinekid Kinderkast Publieksprijs non-fictie
2005: Klokhuis Sketch Studio - Cinekid Nieuwe Media Award
2005: Klokhuis Sketch Studio - Europrix.nl
2005: Klokhuis Sketch Studio - inzending Prix Italia
2005: Het Klokhuis - Prins Bernhard Cultuurfonds Prijs
2004: Klokhuis Sketch Studio - nominatie SpinAward
2002: Kleine Kinderkast
2001: 3e prijs Gouden @penstaart
2001: Gouden Vos (beste wetenschapsredactie)
2001: Grote Kinderkast
2000: Kleine Kinderkast
2000: Conrad's Premie
1999: Margriet Kinderprijs (Televizier Ring)
1999: Gouden Zapper (Europees Film- en Televisiefestival Vlaanderen)
1998: Gouden Zapper (Europees Film- en Televisiefestival Vlaanderen)
1998: Kleine Kinderkast
1998: Boy Trip Award
1998: Zilveren Ere Nipkov Schijf
1997: Academy Award (Gouden beeld)
1995: De Gouden Scarabee
1994: De Kleine Kinderkast
1993: Dr. Flaumenhaftprijs
1992: De Engel
1991: Zwijsen Prijs
1990: NOT Kerstster
1989: KRO Klasse Prijs

Externe links

Referenties

rel=nofollow
rel=nofollow